Την περασμένη Πέμπτη, ο Πρόεδρος Tραμπ αποφάσισε κάτι που για πολλούς θα είναι μια από τις πιο μοιραίες αποφάσεις της προεδρίας του: Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αποσυρθούν από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα.
Για εκατοντάδες επιχειρήσεις, κράτη και τοπικές κυβερνήσεις που έχουν ήδη δεσμευτεί να βοηθήσουν τις ΗΠΑ να τηρήσουν τη δέσμευσή τους να μειώσουν τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου στο πλαίσιο της συμφωνίας, η απόφαση ήταν απολύτως απαράδεκτη. Και έτσι αυτή την εβδομάδα, έχουν ανακοινώσει ότι εξακολουθούν να αποτελούν μέρος της συμφωνίας, με ή χωρίς την ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Μέχρι στιγμής, εννέα κυβερνήτες, 143 δήμαρχοι, εκατοντάδες πανεπιστήμια και περισσότερες από 1.000 επιχειρήσεις εντάχθηκαν στον συνασπισμό «We Are Still In», ο οποίος ξεκίνησε από τον πρώην Δήμαρχο της Νέας Υόρκης και δισεκατομμυριούχο φιλάνθρωπο Μάικλ Μπλούμπεργκ.
Μεταξύ αυτών είναι μερικές από τις μεγαλύτερες και ισχυρότερες τεχνολογικές εταιρείες, πολιτείες και πόλεις της Αμερικής, οι οποίες υπόσχονται να ωθήσουν τις ΗΠΑ προς ένα μέλλον χωρίς άνθρακα ανεξάρτητα από τις πολιτικές που μπορεί να υιοθετήσει η Ουάσινγκτον.
Το ερώτημα είναι αν θα μπορούσαν πραγματικά να διαμορφώσουν ένα συγκεκριμένο σχέδιο. Θα είναι δύσκολο και περίπλοκο, τουλάχιστον, όπως αναφέρει η ανάλυση του Vox.
Ισχυροί παίκτες του συνασπισμού όπως οι Apple, Google, Amazon, η Πολιτεία της Καλιφόρνια και η πόλη του Λος Άντζελες μπορεί να είναι ικανές να ωθήσουν ο ένας τον άλλον και άλλους να αναλάβουν πιο επιθετική στάση απέναντι στις εκπομπές αερίων. Ωστόσο η δύναμή τους είναι ταυτόχρονα περιορισμένη και τα εμπόδια σημαντικά. Άλλωστε, ήταν ήδη απίθανο οι ΗΠΑ να πετύχουν τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού, ακόμη κι έχοντας την στήριξη της ομοσπονδιακής κυβέρνησης του Μπαράκ Ομπάμα.
Για να εξακριβωθεί αν ο συνασπισμός θα είναι επιτυχής, είναι σημαντικό να εξεταστεί πρώτα τι μπορούν να γίνει και τι όχι αναφορικά με τις πολιτικές για το κλίμα.
Τι δεν μπορεί να κάνει ο συνασπισμός
Πρώτον και κύριον δεν μπορεί να ενεργήσει εξ' ονόματος ΗΠΑ στην συμφωνία του Παρισιού, η οποία έχει συναφθεί ανάμεσα σε χώρες. Με άλλα λόγια, ο συνασπισμός δημάρχων, κυβερνητών και επιχειρηματιών δεν μπορεί να αντικαταστήσει τους εκπροσώπους της ομοσπονδιακής κυβέρνησης στην Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (United Nations Framework Convention on Climate Change- UNFCCC).
«Ακόμη κι αν η συμφωνία τούς επέτρεπε να το κάνουν, το σύνταγμα των ΗΠΑ απαγορεύει σε υποεθνικούς φορείς να προβαίνουν σε σημαντικές διεθνείς συμφωνίες», λέει ο Robert Stavins, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, που ειδικεύεται σε συμφωνίες για την κλιματική αλλαγή.
Επίσης, ο συνασπισμός δεν μπορεί να εξαναγκάσει πολιτείες και εταιρίες να μειώσουν τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου. Όπως συμβαίνει και με την ίδια την συμφωνία, θα είναι προαιρετικό. Αυτό συνιστά μεγάλο πρόβλημα, καθώς μέχρι στιγμής, μόνο μία από τις πέντε πολιτείες που εκπέμπουν το περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα έχει υπογράψει και ενταχθεί στον συνασπισμό «We Are Still In». Μέχρι την στιγμή που γράφτηκε το άρθρο, το Τέξας, η Πενσιλβανία, το Οχάιο, το Ιλινόις και η Φλόριντα δεν είχαν ενταχθεί.
Σε αντίθεση με την Καλιφόρνια, αυτές οι πολιτείες δεν σχεδιάζουν να ελαττώσουν δραστικά τις εκπομπές αερίων ώστε να συμμορφωθούν με τις προσταγές της συμφωνίας του Παρισιού. Πολλές πολιτείες του Νότου δεν έχουν θεσπίσει καν ενεργειακά στάνταρ. Γι' αυτό και είναι σημαντική μια κοινή,κυβερνητική πολιτική. Το Clean Power Plan του Ομπάμα, το οποίο προσπαθεί να καταργήσει η κυβέρνηση Τραμπ, μπορεί να είχε θέσει χαμηλούς στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων, αλλά θα ήταν ένα πρώτο, μεγάλο βήμα για πολιτείες όπως του Μισισίπι και της Λουιζιάνα.
Ορισμένες πόλεις σε αυτές τις πολιτείες, όπως το Χιούστον και το Πίτσμπεργκ, εντάχθηκαν στο «We Are Still In» και μπορούν να υιοθετήσουν τις δικές τους πρωτοβουλίες και ανάλογα στάνταρ σχετικά με τις εκπομπές αερίων. Αλλά όπως συμβαίνει συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις , οι συντηρητικές πολιτειακές νομοθεσίες μπορούν εύκολα να ανακαλέσουν τα μέτρα που θα λάβει κάθε πόλη, σημειώνει η Megan Mullin, καθηγήτρια στο Duke University. «Ανάλογα με το είδος της δραστηριότητας, μια συντηρητική πολιτεία που μάχεται την ιδέα της δράσης ενάντια στην κλιματική αλλαγή, θα μπορούσε να λάβει αυστηρότερα μέτρα για να πατάξει την διαθεσιμότητα μιας πόλης να δεσμευτεί σε τέτοιου είδους πράξεις», σχολιάζει.
Πολιτείες όπως το Τέξας και η Οκλαχόμα αρνούνται να εφαρμόσουν περιβαλλοντικούς περιορισμούς στις επιχειρήσεις, καθώς σύμφωνα με συντηρητικούς νομοθέτες έτσι επιβαρύνονται οι εταιρίες και αναστέλλεται η οικονομική ανάπτυξη. Εξάλλου πολλές είχαν ήδη καταθέσει μηνύσεις κατά του Power Plan ώστε να μην εφαρμοστεί, οπότε είναι απίθανο ξαφνικά να ενταχθούν σε αυτόν τον συνασπισμό, που πρεσβεύει περίπου το ίδιο.
Κι ενώ η τεχνολογική βιομηχανία εκπροσωπείται σε υπολογίσιμο βαθμό στον συνασπισμό, μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρίες εκπομπών αερίων, όπως οι ExxonMobil, Chevron και ConocoPhillips απουσιάζουν. Η επίδραση του συνασπισμού θα είναι αισθητά περιορισμένη αν δεν καταφέρει να ενσωματώσει παραγωγούς άνθρακα. πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Τι μπορεί να κάνει ο συνασπισμός
Το «We Are Still In» μπορεί να μην έχει ευρεία νομική ισχύ, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως είναι εντελώς ανήμπορο. Τα Ηνωμένα Έθνη, θεωρούν σημαντικούς τέτοιους οργανισμούς και παίκτες με επιρροή απέναντι στην συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή. Πιστεύουν πως εθελοντικές πρωτοβουλίες από τέτοιες ομάδες είναι κομβικές και βοηθούν κάθε χώρα να πετύχει τους στόχους της στις εκπομπές αερίων, ενώ τις συγχαίρουν που παραβλέπουν την κρατική νομοθεσία. Σύμφωνα με την UNFCCC, οι κυβερνητικές αρχές κάθε πόλης σε παγκόσμιο επίπεδο είναι εκείνες που έχουν κάνει και τα περισσότερα για να εξαλείψουν το χάσμα ανάμεσα στους στόχους της συμφωνίας και των περιορισμένων πολιτικών που υιοθετεί κάθε χώρα.
Από την άλλη πλευρά, η UNFCCC πιστεύει πως μερικές βιομηχανίες, όπως εκείνες στην δασοκομία και την γεωργία που εξαρτώνται από τα ορυκτά καύσιμα, μπορούν να κάνουν πολλά περισσότερα για να μειώσουν το «αποτύπωμα άνθρακα». Οπότε παρόλο που ο συνασπισμός «We Are Still In» δεν δύναται να συμμετάσχει στην συμφωνία του Παρισιού, τα Ηνωμένα Έθνη καλωσορίζουν την ομάδα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Άρα, η επόμενη λογική ερώτηση είναι: Τι ακριβώς μπορεί να κάνει μια ομάδα μέσα στην συμφωνία του Παρισιού; Ο Μπλούμπεργκ προτείνει κάτι σαν παράλληλη δράση, όπου εταιρίες και κυβερνήσεις που έχουν ενταχθεί στον συνασπισμό θα αναφέρουν τις συνολικές εκπομπές αερίων και τις αντίστοιχες μειώσεις που επιτυγχάνουν κάθε χρόνο, όπως είχε συμφωνήσει να κάνει κάθε χώρα. Βέβαια αυτό δεν θα έχει τον ίδιο αντίκτυπο όπως αν ήταν κυβερνητική εντολή για όλες τις ΗΠΑ, καθώς η συμμετοχή θα είναι προαιρετική. Αλλά σκοπός του συνασπισμού δεν ήταν ποτέ να αντικαταστήσει την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, διευκρινίζει ο Lou Leonard, αντιπρόεδρος της WWF.
Όπως και να έχει το στοίχημα είναι τεράστιο, ειδικά σε μια τόσο πολωμένη πολιτικά χώρα, καθώς παρόλο που οι περισσότεροι Αμερικανοί θεωρούν πως ο άνθρωπος ευθύνεται για την κλιματική αλλαγή, ένα ποσοστό 32% πιστεύουν ακόμη πως είναι κυρίως φυσικό φαινόμενο.
σχόλια