Καθώς ο υπερτουρισμός κάνει τις αφίξεις τουριστών αυξάνονται σε αριθμούς ρεκόρ στην Ισπανία και την Πορτογαλία, ορισμένοι κάτοικοι έχουν βρεθεί να ζουν σε κτήρια όπου τα τουριστικά διαμερίσματα αποτελούν την πλειοψηφία των διαμερισμάτων. Στις πιο ακραίες περιπτώσεις, οι κάτοικοι έχουν μείνει μόνοι τους, περικυκλωμένοι εξ ολοκλήρου από τουριστικά διαμερίσματα.
«Είναι πολύ περίεργο. Φανταστείτε, δεν έχω γείτονες, παρόλο που βρίσκομαι στη μέση μιας μεγάλης πόλης», είπε ο Άλεξ, ο οποίος ζει σε ένα κτήριο στη Λισαβόνα όπου κάθε άλλο διαμέρισμα ενοικιάζεται μέσω πλατφορμών όπως η Airbnb. «Είναι σαν να ζω σε ένα μέρος φάντασμα. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, απλά δεν ξέρω κανέναν».
Ως ο μόνος ιδιοκτήτης που μένει στο κτήριο, έπεσε στον Άλεξ η ευθύνη να αναφέρει τα σκουπίδια που έχουν μείνει στην είσοδο ή άλλες υποχρεώσεις στο κτήριο. «Το πονάω και το μισώ επίσης», είπε ο Άλεξ, ο οποίος ζήτησε να μην δημοσιευτεί το πλήρες όνομά του. «Δεν με ρώτησε κανείς επ' αυτού».
Ενώ ο Άλεξ περιέγραψε την αφθονία των τουριστικών διαμερισμάτων ως κατανοητή δεδομένης της εξάρτησης της πόλης από τον τουρισμό, ήταν απογοητευτικό να βλέπουμε το προσωπικό κόστος που κάποιοι αναγκάστηκαν να επωμιστούν.
Υπερτουρισμός: «Ποτέ δεν ξέρεις τι να περιμένεις»
Στη Βαρκελώνη, μια συνταξιούχος, η οποία για περισσότερο από μια δεκαετία ζει κάτω από δύο τουριστικά διαμερίσματα, είπε ότι έγινε γνωστή στην τοπική αστυνομία μετά από χρόνια που τους καλούσε να διαλύσουν πάρτι που τακτικά συνεχίζονταν μετά τις 3 το πρωί. «Είναι φρικτό, απολύτως φρικτό», είπε η Έστερ, η οποία ζήτησε να μη δημοσιευτεί το πλήρες όνομά της. «Είναι απάνθρωπο – κανείς δεν πρέπει να ζει έτσι».
Η 69χρονη είπε ότι είχε δει όλων των ειδών τους ανθρώπους να περνούν μέσα από το κτήριο. «Οι άνθρωποι αφήνουν σπασμένα μπουκάλια γύρω από το κτήριο ή ούρα και περιττώματα στο κλιμακοστάσιο. Κάποιοι πετούν σκουπίδια από το μπαλκόνι», είπε. «Μια φορά κάποιος έφερε [εργάτρια του σεξ] εδώ και έκανε σεξ στο μπαλκόνι, μπροστά σε όλους τους γείτονες». Τώρα ζει συνεχώς παλεύοντας με το άγχος μετά από χρόνια που προετοιμαζόταν για το ποιος θα ήταν ο επόμενος. «Ποτέ δεν ξέρεις τι να περιμένεις», είπε.
Υπερτουρισμός στη Λισαβόνα: Η κοινότητα συρρικνώνεται
Περίπου 700 μίλια μακριά στη Λισαβόνα, το συναίσθημά της συμμερίζεται ο Ζοάο Ποβόα. «Μένω στριμωγμένος ανάμεσα σε δύο τουριστικά διαμερίσματα: ένα κάτω και ένα πάνω», είπε ο 43χρονος. Οι γείτονες στο κτήριο πέντε διαμερισμάτων, σε απόσταση αναπνοής από την Praça do Comércio της πόλης, άρχισαν να φεύγουν πριν από περίπου 10 χρόνια. «Τώρα είναι εντελώς διαφορετικά. Για να είμαι ειλικρινής, δεν ξέρεις κανέναν… είναι σαν να είσαι σε ξενοδοχείο».
Σε αντίθεση με ένα ξενοδοχείο, ωστόσο, οι τουρίστες σε αυτά τα διαμερίσματα περνούσαν από ένα κτήριο του 18ου αιώνα με ξύλινα δάπεδα, όπου ελάχιστη προσοχή είχε δοθεί στην ηχομόνωση. «Σε κάνει να αγχώνεσαι κάπως μερικές φορές», είπε. «Είναι λίγο λαχείο γιατί ποτέ δεν ξέρεις αν θα συμπεριφερθούν σωστά ή όχι».
Απέκλεισε κάθε πιθανότητα μετακίνησης. Ενώ το αυξανόμενο κόστος στέγασης της Λισαβόνας σήμαινε ότι υπήρχαν ελάχιστες πιθανότητες να βρει μια παρόμοια, κεντρική τοποθεσία, ακίνητο, ένιωσε επίσης τον καλούμενο να αντισταθεί εγκαταλείποντας μια περιοχή όπου παρέμενε μόνο ένα παραδοσιακό καφέ μέσα σε μια θάλασσα από μοντέρνα σημεία για brunch που απευθύνονταν σε τουρίστες. «Πρέπει να προσπαθήσουμε. Γιατί αν τα παρατήσεις, τότε δεν θα μένει κανείς εδώ – η κοινότητα συρρικνώνεται».
Μαρτυρίες ντόπιων για τον υπερτουρισμό σε Λισαβόνα και Βαρκελώνη
Οι έξι ντόπιοι που μίλησαν στον Guardian από τη Λισαβόνα και τη Βαρκελώνη τόνισαν σχετικά παρόμοιες ανησυχίες σχετικά με το ότι περιτριγυρίζονται από τουριστικά διαμερίσματα: ανελκυστήρες που συχνά σπάνε από τακτικά κουβαλώντας βαλίτσες και καθαρίζοντας καρότσια, ατελείωτες ανησυχίες για τον θόρυβο καθώς οι τουρίστες κάνουν πάρτι, χτυπούν τις πόρτες και καθυστερούν - νυχτερινές συνεδρίες φαρμάκων και η αποπροσανατολιστική εμπειρία της ζωής με ένα αδυσώπητο ρεύμα αγνώστων που παρελαύνουν στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου.
Στις αρχές Δεκεμβρίου, η Λούρντες Πινέιρο, που ζει στη Λισαβόνα, αποφάσισε ότι είχε χορτάσει. Ένα από τα πιο δύσκολα σημεία της μετακόμισης ήταν το αντίο στους λίγους κατοίκους που έμειναν ακόμα στο κτήριο. «Ένας από αυτούς άρχισε να κλαίει λέγοντας: 'Χάνουμε όλους τους γείτονές μας', είπε. 'Ήταν οδυνηρό, ζούσαμε στο ίδιο μέρος για περισσότερα από 30 χρόνια'».
Είναι ακριβώς αυτό το είδος κοινότητας που η Μαϊτέ Μαρτίν και οι γείτονές της προσπαθούν να διατηρήσουν στη γειτονιά Eixample της Βαρκελώνης. Όταν εκείνη και η οικογένειά της μετακόμισαν στο διαμέρισμά τους το 2000, η Μαρτίν ήταν σίγουρη ότι θα έμενε εκεί για το υπόλοιπο της ζωής της. Έκανε τα δικά της κεφάλαια για την ανακαίνιση της ενοικίασης για να γίνει πιο άνετη, αναβαθμίζοντας τα παράθυρα και επισκευάζοντας τις τουαλέτες. Στη συνέχεια ήρθε η είδηση ότι ο ιδιοκτήτης του κτηρίου είχε λάβει άδεια να μετατρέψει και τις 120 μονάδες σε τουριστικά διαμερίσματα. Με τη βοήθεια ενός τοπικού συνδικάτου στέγασης, οι ένοικοι άρχισαν να αντεπιτίθενται, οδηγώντας σε διακοπή της μετατροπής των διαμερισμάτων έως ότου ένα δικαστήριο διευκρίνισε το ζήτημα.
Στη Βαρκελώνη, οι κάτοικοι του κτιρίου της Έσθερ έχουν στραφεί στα δικαστήρια με την ελπίδα να αφαιρέσουν τις άδειες για τα δύο τουριστικά διαμερίσματα του κτιρίου. Το περασμένο καλοκαίρι, δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους σε όλη την Ισπανία, ζητώντας περιορισμό του μαζικού τουρισμού και επανεξέταση ενός επιχειρηματικού μοντέλου που κατηγόρησαν ότι ανέβασε τις τιμές των κατοικιών και έδιωξε τους ντόπιους από τις πόλεις.
Ενώ η Μάρτιν καλωσόρισε την αντίδραση, είχε επίσης παραιτηθεί από την ιδέα ότι πιθανότατα θα την έδιωχναν για να ανοίξει ο δρόμος για πιο κερδοφόρα τουριστικά διαμερίσματα. «Παλεύω εδώ, παλεύουμε όλοι εδώ, γιατί νομίζω ότι πρέπει να το κάνουμε», είπε. «Αλλά με κάνει να κλαίω μερικές φορές γιατί ο ιδιοκτήτης, ως ιδιοκτήτης, έχει τον τελευταίο λόγο. Έτσι, αν δεν θέλει να ανανεώσει τη μίσθωση, έχει όλο το δικαίωμα να το κάνει».
Εν τω μεταξύ, ωστόσο, η συσσώρευση παραγόντων – η σταθερή διάβρωση της πάλαι ποτέ ζωντανής κοινότητας του κτιρίου και οι συνεχείς ταλαιπωρίες του να ζεις δίπλα σε τουρίστες με ελάχιστο σεβασμό για το μέρος που αποκαλεί σπίτι της – είχε επηρεάσει αρνητικά. «Είμαι κοινωνικός άνθρωπος, πραγματικά είμαι. Αλλά φτάνει στο σημείο που όταν βλέπω κάποιον με μια βαλίτσα, απλώς γυρνάω μακριά», είπε. «Και ξέρω ότι δεν φταίνε αυτοί. Είμαι και τουρίστας, γιατί με τον άντρα μου έχουμε ταξιδέψει συχνά. Και τώρα είμαι στο άλλο άκρο».
Με πληροφορίες από Guardian
