Τα 13 δισεκατομμύρια δολάρια που δανείστηκε ο Έλον Μασκ για να αγοράσει το Twitter έχουν μετατραπεί στη χειρότερη συμφωνία συγχώνευσης-χρηματοδότησης για τις τράπεζες από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Οι επτά τράπεζες που συμμετείχαν στη συμφωνία, μεταξύ των οποίων η Morgan Stanley και η Bank of America, δάνεισαν τα χρήματα στην εταιρεία του δισεκατομμυριούχου Έλον Μασκ για να εξαγοράσει τον Οκτώβριο του 2022 την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, που τώρα ονομάζεται X. Οι τράπεζες που παρέχουν δάνεια για εξαγορές πωλούν γενικά το χρέος γρήγορα σε άλλους επενδυτές για να το βγάλουν από τους ισολογισμούς τους, κερδίζοντας χρήματα από τις προμήθειες.
Οι τράπεζες που δάνεισαν στον Μασκ δεν μπόρεσαν να ξεφορτωθούν το χρέος χωρίς να υποστούν μεγάλες ζημίες -κυρίως λόγω των αδύναμων οικονομικών επιδόσεων του Χ- αφήνοντας τα δάνεια κολλημένα στους ισολογισμούς τους, ή «κρεμασμένα δάνεια» (hung loans) στην ορολογία του κλάδου. Οι προκύπτουσες απομειώσεις έχουν φαλκιδεύσει τα δανειακά βιβλία των τραπεζών και, σε μια περίπτωση, ήταν ένας παράγοντας που περιόρισε τις αποζημιώσεις για το τμήμα συγχώνευσης μιας τράπεζας, σύμφωνα με άτομα που συμμετείχαν στη συμφωνία.
Η αξία των δανείων προς τον Μασκ υποβαθμίστηκε γρήγορα μετά την ολοκλήρωση της εξαγοράς ύψους 44 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αλλά η νέα ανάλυση δείχνει πώς η επίμονη υποαπόδοσή τους έθεσε τη συμφωνία σε ιστορικό έδαφος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της PitchBook LCD, τα δάνεια του Twitter παρέμειναν κρεμασμένα περισσότερο από κάθε παρόμοια απούλητη συμφωνία από την οικονομική κρίση του 2008-09 για την οποία η εταιρεία ερευνών έχει πλήρη αρχεία. Τότε υπήρχαν πολύ περισσότερες συμφωνίες που είχαν αναρτηθεί, αλλά οι τράπεζες εκείνη την περίοδο ήταν συνήθως σε θέση να πουλήσουν ή να διαγράψουν το μεγαλύτερο μέρος του αναρτημένου χρέους τους εντός περίπου ενός έτους από την έκδοση των δανείων. Μία από τις συμφωνίες που έμειναν σε εκκρεμότητα -μια εξαγορά 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων με όλο το χρέος το 2007- ήταν μεγαλύτερη από το Twitter, αλλά κατέληξε σε πτώχευση περίπου 12 μήνες μετά την έκδοση της επιταγής από τις τράπεζες.
Ο Στίβεν Κάπλαν, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, ο οποίος παρακολουθεί τέτοιου είδους συμφωνίες από τη δεκαετία του 1980, δήλωσε ότι το Twitter δεν είναι μόνο η μεγαλύτερη συμφωνία με βάση το ποσό των δολαρίων μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, αλλά μία από τις μεγαλύτερες όλων των εποχών. «Τα δάνεια επιβάρυναν τις τράπεζες για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό,τι άλλες hung deals που έχουμε δει», είπε.
Οι τράπεζες που συμφώνησαν να αναλάβουν μια συμφωνία για την οποία ακόμη και ο Μασκ είπε ότι ήταν υπερτιμημένη, το έκαναν σε μεγάλο βαθμό επειδή η γοητεία της τραπεζικής συνεργασίας με τον πλουσιότερο άνθρωπο του κόσμου ήταν πολύ ελκυστική για να την προσπεράσουν, σύμφωνα με ανθρώπους που συμμετείχαν στη συμφωνία. Ο Μασκ και άλλοι επενδυτές συγκέντρωσαν περίπου 30 δισ. δολάρια για να αγοράσουν την εταιρεία, δίνοντας στις τράπεζες κάποιο μαξιλάρι σε περίπτωση που τα πράγματα πήγαιναν στραβά.
Οι τράπεζες - στις οποίες περιλαμβάνονται επίσης οι Barclays, Mitsubishi UFJ Financial Group, BNP Paribas, Mizuho και Société Générale - μπόρεσαν να εισπράξουν υψηλούς τόκους από τα δάνεια του Χ. Η διάρκειά τους είναι κατά κανόνα επτά έως οκτώ έτη και τα επιτόκια τους είναι αρκετές ποσοστιαίες μονάδες πάνω από το σημείο αναφοράς για εταιρείες επενδυτικής βαθμίδας. Και οι τράπεζες θα μπορούσαν τελικά να αποζημιωθούν αν η X είναι σε θέση να καλύψει τις υποχρεώσεις της σε τόκους και να αποπληρώσει το κεφάλαιο όταν λήξουν τα δάνεια.
Αλλά σχεδόν δύο χρόνια μετά την εξαγορά από τον Έλον Μασκ, η X εξακολουθεί να αγωνίζεται να βγει από το βαθύ λάκκο στον οποίο έπεσε υπό την ιδιοκτησία του: η εταιρεία δήλωσε πέρυσι ότι η αξία της είχε μειωθεί περισσότερο από το μισό, σε περίπου 19 δισ. δολάρια. Ενώ τα στοιχεία δείχνουν ότι η χρήση της εφαρμογής αυξήθηκε εν μέσω της έκρηξης των πολιτικών ειδήσεων τις τελευταίες εβδομάδες, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτό μεταφράζεται σε ουσιαστική ανάκαμψη των διαφημιστικών εσόδων που επί μακρόν συντηρούσαν τα έσοδα της εταιρείας, η οποία πριν από τον Μασκ αγωνιζόταν να διατηρήσει τα κέρδη της.
Με τη συμπλήρωση δύο ετών για τα δάνεια του Twitter να πλησιάζει ταχύτατα, οι τράπεζες δεν έχουν προβεί σε κινήσεις για την πώλησή τους, ακόμη και αφού ορισμένες έχουν μειώσει την αξία των δανείων κατά εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια. Οι ζημίες από το χρέος έχουν πλήξει τα κέρδη των τραπεζών και η κατοχή δανείων υψηλού κινδύνου απευθείας στον ισολογισμό προσελκύει περισσότερο έλεγχο από τις ρυθμιστικές αρχές.
Λόγω του Twitter και άλλων hung deals, ορισμένες από τις τράπεζες μείωσαν επίσης το ποσό που δάνεισαν για την παροχή κεφαλαίων για συμφωνίες χρηματοδότησης συγχωνεύσεων. Τα δάνεια του Twitter, μαζί με άλλες άκυρες συμφωνίες, βοήθησαν να μειωθεί η θέση ορισμένων τραπεζών στους πίνακες επενδυτικής κατάταξης. Η κατάταξη αποτελεί σημαντικό μέρος του τρόπου με τον οποίο οι τράπεζες προωθούνται στους πελάτες και μπορεί να επηρεάσει τις αποζημιώσεις.
Η Bank of America και η Morgan Stanley κατείχαν τις δύο πρώτες θέσεις στην τραπεζική επενδυτική κατάταξη των ΗΠΑ το 2021 και το 2022 κατά τη διάρκεια ορισμένων τριμήνων πριν ο Μασκ αγοράσει το Twitter, σύμφωνα με στοιχεία της Dealogic. Το 2023 και το 2024, η JPMorgan και η Goldman Sachs -οι οποίες δεν χρηματοδότησαν τη συμφωνία με το Twitter- κατείχαν τις πρώτες θέσεις.
Τα «κρεμασμένα» δάνεια έχουν επίσης μειώσει τις ετήσιες αποδοχές ορισμένων επενδυτικών τραπεζιτών. Οι κορυφαίοι επενδυτικοί τραπεζίτες της Barclays στην ομάδα συγχωνεύσεων και εξαγορών ενημερώθηκαν σε ένα δείπνο στη Νέα Υόρκη στις αρχές του περασμένου έτους ότι η αποζημίωση για όλους στην αίθουσα θα μειωνόταν κατά τουλάχιστον 40% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η Barclays είχε αρκετές συμφωνίες που έβλαψαν τις επιδόσεις της, αλλά εκείνη της Χ ήταν μακράν η χειρότερη, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν την κατάσταση.
Μόλις οι τραπεζίτες της Barclays έλαβαν τα μπόνους τους για το έτος, περίπου 50 από τους περισσότερους από 200 διευθύνοντες συμβούλους της εγκατέλειψαν την εταιρεία, σύμφωνα με τους ανθρώπους.Οι τράπεζες στις αρχές του έτους συζήτησαν ένα πιθανό σχέδιο αναδιάρθρωσης της συμφωνίας, σύμφωνα με το οποίο ο Μασκ θα μπορούσε να αποπληρώσει μέρος του ανεξόφλητου χρέους της X και οι τράπεζες θα συμφωνούσαν σε χαμηλότερες πληρωμές τόκων, ανέφεραν άτομα που γνωρίζουν το θέμα. «Η X δεν ακολούθησε το σχέδιο» είπαν στην Wall Street Journal.
Η συμφωνία αποτελεί μια παγίδα για τις τράπεζες. Από τη μία πλευρά, είναι πρόθυμες να συνεργαστούν με τον Έλον Μασκ και τις έξι εταιρείες του, οι οποίες κυμαίνονται από την κατασκευάστρια ηλεκτρικών αυτοκινήτων Tesla έως τη Neuralink και την xAI. Πολλοί θεωρούν μια πιθανή αρχική δημόσια προσφορά της SpaceX του Μασκ ή της δορυφορικής του επιχείρησης Starlink ως ένα γεγονός που θα τους αποφέρει αμοιβές και το οποίο δεν θέλουν να χάσουν. Αλλά στο μεταξύ, ορισμένα από τα δημόσια σχόλια και τα tweets του Μασκ έχουν καταστήσει μια πώληση του χρέους πιο δύσκολη.
*Με πληροφορίες από Wall Street Journal
