«Είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι έχουμε συμφωνία που ανοίγει τον δρόμο για να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ η Φινλανδία και η Σουηδία». Με αυτές τις λέξεις ο Γενς Στόλτενμπεργκ ανακοίνωσε επίσημα ότι μπήκε ένα τέλος στο θρίλερ των προηγούμενων εβδομάδων, με το βέτο της Τουρκίας.
Έπειτα από συμφωνία με τη Φινλανδία και τη Σουηδία, ότι η μία χώρα θα προστατεύει την ασφάλεια της άλλης, η Τουρκία ήρε το βέτο που προέβαλε για την ένταξη των δύο κρατών στη Συμμαχία.
Ο επίλογος του θρίλερ γράφτηκε έπειτα από τέσσερις ώρες διαπραγματεύσεων, που ολοκληρώθηκαν λίγο πριν από την έναρξη της Συνόδου του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη. Έτσι, αποτράπηκε ένα αδιέξοδο στη Σύνοδο των ηγετών, που θα τους έφερνε σε αμηχανία, καθώς στόχος είναι να δείξουν αποφασιστικότητα απέναντι στη Μόσχα.
Πλέον, έπειτα από αυτή την εξέλιξη, η Σουηδία και η Φινλανδία μπορούν να προχωρήσουν με την αίτησή τους για την ένταξη στη Συμμαχία, σε μια ιστορική αλλαγή στην ευρωπαϊκή ασφάλεια, καθώς οι δύο χώρες εγκαταλείπουν την ουδετερότητα.
Μετά την άφιξή του στη Μαδρίτη, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε πολύωρες συνομιλίες με τον γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, τον Φινλανδό πρόεδρο Σαούλι Νιινίστο και την Σουηδέζα πρωθυπουργό, Μαγκνταλένα Άντερσον.
«Οι υπουργοί Εξωτερικών υπέγραψαν τριμερές μνημόνιο που επιβεβαιώνει ότι η Τουρκία θα υποστηρίξει την πρόσκληση προκειμένου η Φινλανδία και η Σουηδία να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Νιινίστο. «Τα βήματα της ένταξής μας θα συμφωνηθούν από τους συμμάχους του ΝΑΤΟ το επόμενο διήμερο», συμπλήρωσε.
Με ξεχωριστές ανακοινώσεις, ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ και η τουρκική προεδρία επιβεβαίωσαν ότι επετεύχθη συμφωνία.
«Φανταστικά νέα καθώς ξεκινά η Σύνοδος του ΝΑΤΟ. Η ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας θα κάνει τη συμμαχία μας πιο ισχυρή και πιο ασφαλή», σχολίασε ο Μπόρις Τζόνσον, χαιρετίζοντας την επίτευξη συμφωνίας.
Επίσημη πρόσκληση
Τώρα, δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ, οι 30 ηγέτες θα προσκαλέσουν τη Φινλανδία και τη Σουηδία να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ και οι δύο χώρες θα γίνουν επίσημα «προσκεκλημένες». «Η πόρτα είναι ανοιχτή, η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα συμβεί», είπε.
Η Άγκυρα, το Ελσίνκι και η Στοκχόλμη υπέγραψαν ένα μνημόνιο που καλύπτει τις ανησυχίες που εξέφραζε η Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών όπλων και του αγώνα κατά της τρομοκρατίας, σημείωσε ο γ.γ. της Συμμαχίας.
Ακόμη και με την επίσημη πρόσκληση εγγυημένη, τα κοινοβούλια των 30 χωρών θα πρέπει να επικυρώσουν την απόφαση των ηγετών, μια διαδικασία που θα μπορούσε να πάρει έως και ένα χρόνο, σημειώνει το Reuters.
Οι όροι της συμφωνίας
Οι βασικές απαιτήσεις της Τουρκίας ήταν οι δύο χώρες να σταματήσουν να υποστηρίζουν κουρδικές οργανώσεις στα εδάφη τους και να άρουν την απαγόρευση πώλησης κάποιων όπλων στην Τουρκία.
Οι όροι της συμφωνίας περιλαμβάνουν η Σουηδία να εντατικοποιήσει την επεξεργασία των τουρκικών αιτημάτων έκδοσης υπόπτων. Επίσης, προβλέπει την τροποποίηση των σουηδικών και φινλανδικών νόμων για να αυστηροποιηθεί ο τρόπος που τους αντιμετωπίζουν, δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ.
Αμφότερες οι χώρες θα άρουν τους περιορισμούς για την πώληση όπλων στην Τουρκία, συμπλήρωσε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ.
Η επίτευξη συμφωνίας σημαίνει «πλήρη συνεργασία με την Τουρκία στη μάχη κατά του PKK και των συμμάχων του», επεσήμανε η τουρκική προεδρία στην ανακοίνωση που εξέδωσε. Ακόμη, ανέφερε ότι οι τρεις χώρες συμφώνησαν να εντείνουν τη συνεργασία τους στην αμυντική βιομηχανία και να άρουν τυχόν περιορισμούς. Επιπλέον, θα συγκροτήσουν έναν μηχανισμό διαμοιρασμού πληροφοριών, για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Το μνημόνιο που υπεγράφη δεν αναφέρει πρόσωπα που μπορούν να εκδοθούν, δήλωσε από την πλευρά του ο Νιινίστο. Η συμφωνία περιγράφει αρχές για την έκδοση προσώπων που έχουν σχέση με την τρομοκρατία και όχι μεμονωμένων πολιτών, διευκρίνισε ο Φινλανδός πρόεδρος.
Με πληροφορίες από Reuters, ΑΠΕ/ AFP