Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την αποχώρηση των ΗΠΑ από την ιστορική συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν, επαληθεύοντας όσα είχε προαναγγείλει. Ανακοίνωσε επίσης την επαναφορά των κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης.
Έκανε λόγο για μία «καταστροφική» συμφωνία, που έδωσε δισεκατομμύρια δολάρια στο ιρανικό καθεστώς, και αποτελεί «ντροπή» για τον ίδιο ως πολίτη και όλους τους Αμερικανούς. Χαρακτήρισε το Ιράν ως το «επικεφαλής κράτος χορηγό της τρομοκρατίας».
Τόνισε πως υποτίθεται ότι αυτή η συμφωνία έπρεπε να προστατέψει τις ΗΠΑ και τους συμμάχους της από μία ιρανική πυρηνική βόμβα, αλλά στην πραγματικότητα επέτρεψε στο Ιράν να συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου. Πρόσθεσε ότι διαθέτει «αποδείξεις» ότι το Ιράν ψεύδεται.
«Είναι σαφές για εμένα ότι δεν μπορούμε να αποτρέψουμε μια ιρανική πυρηνική βόμβα υπό αυτή τη σάπια δομή της τρέχουσας συμφωνίας. Η συμφωνία του Ιράν είναι προβληματική. Αν δεν κάνουμε τίποτα, ξέρουμε ακριβώς τι θα συμβεί», υπογράμμισε.
«Κατά τη διάρκεια των περασμένων ετών, το Ιράν και οι αντιπρόσωποί του βομβάρδισαν αμερικανικές πρεσβείες και στρατιωτικές εγκαταστάσεις, δολοφόνησαν εκατοντάδες Αμερικανούς στρατιώτες και απήγαγαν, φυλάκισαν και βασάνισαν αμερικανούς πολίτες», σημείωσε μεταξύ άλλων ο αμερικανός πρόεδρος.
«Το ιρανικό καθεστώς χρηματοδότησε τη μακρά "βασιλεία του χάους και του τρόμου" λεηλατώντας τον πλούτο του δικού του λαού. Καμία ενέργεια του καθεστώτος δεν ήταν πιο επικίνδυνη από την επιδίωξη των πυρηνικών όπλων και των μέσων για να το καταφέρουν», πρόσθεσε.
«Σε λίγα λεπτά, θα υπογράψω ένα προεδρικό υπόμνημα για την έναρξη της επαναφοράς των κυρώσεων των ΗΠΑ ενάντια στο ιρανικό καθεστώς. Θα επιβάλλουμε το ύψιστο επίπεδο οικονομικών κυρώσεων», δήλωσε στο τηλεοπτικό του διάγγελμα.
Πρόσθεσε ότι είναι έτοιμος και πρόθυμος να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία με το Ιράν όταν είναι έτοιμο, ενώ είπε ότι θέλει μια αληθινή και βιώσιμη λύση στην πυρηνική απειλή του Ιράν.
Λίγο αργότερα, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του αμερικανού προέδρου, Τζον Μπόλτον δήλωσε ότι ο Τραμπ υπέγραψε το υπόμνημα με το οποίο διατάσσονται οι υπηρεσίες να επαναφέρουν όλες τις κυρώσεις εις βάρος του Ιράν, αναφορικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα, οι οποίες είχαν αρθεί από τον τέως πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα.
Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ με ανακοίνωσή του ανέφερε ότι θα επιβάλλει εκ νέου ένα ευρύ φάσμα κυρώσεων έπειτα από μια μεταβατική περίοδο 90 και 180 ημερών, και θα περιλαμβάνονται κυρώσεις που θα στοχεύουν τον πετρελαϊκό τομέα του Ιράν και τις συναλλαγές με την κεντρική του τράπεζα.
Επίσης ανέφερε ότι οι κυρώσεις αναφορικά με τις αεροπορικές εξαγωγές στο Ιράν, το εμπόριο μετάλλων της χώρας και κάθε προσπάθεια της Τεχεράνης να αποκτήσει αμερικανικά δολάρια επίσης θα επιβληθούν εκ νέου.
Ροχανί: Το Ιράν θα παραμείνει στη συμφωνία - «Ψυχολογικός πόλεμος» η απόφαση Τραμπ
Το Ιράν θα παραμείνει στην πυρηνική συμφωνία, χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ σε αυτήν, ανακοίνωσε ο πρόεδρος Χασάν Ροχανί απόψε.
Παράλληλα, ο Ροχανί πρόσθεσε ότι έδωσε εντολή στα στελέχη της πυρηνικής βιομηχανίας της χώρας του να είναι έτοιμα να συνεχίσουν την ανάπτυξη της πυρηνικής βιομηχανίας χωρίς κανέναν περιορισμό, εφόσον χρειαστεί.
Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του ο Ιρανός πρόεδρος είπε ότι η απόφαση που έλαβε ο Ντόναλντ Τραμπ υπήρξε μια «ιστορική εμπειρία» για την Τεχεράνη και κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι ουδέποτε τήρησαν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν.
Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, συνέχισε ο Ροχανί, έχει ιστορικό υπονόμευσης των διεθνών συνθηκών και χαρακτήρισε «ψυχολογικό πόλεμο» την απόφαση του Τραμπ.
Ο Ροχανί είπε ότι έδωσε εντολή στον υπουργό Εξωτερικών να ξεκινήσει συνομιλίες για την πυρηνική συμφωνία με την ΕΕ, τη Ρωσία και την Κίνα εντός των επόμενων εβδομάδων και διαβεβαίωσε ότι η ιρανική οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ.
Η Μογκερίνι δηλώνει πως η ΕΕ θα διατηρήσει τη συμφωνία
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να παραμείνει στη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, παρά το γεγονός ότι ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία και την επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων εις βάρος της Τεχεράνης.
«Είμαι ιδιαίτερα ανήσυχη από τη σημερινή ανακοίνωση των νέων κυρώσεων», δήλωσε η Μογκερίνι. «Η ΕΕ είναι αποφασισμένη να τη διατηρήσει», τόνισε αναφερόμενη στη συμφωνία.
«Μαζί με την υπόλοιπη διεθνή κοινότητα, θα διατηρήσουμε αυτή τη πυρηνική συμφωνία».
Η συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν
Στις 14 Ιουλίου 2015 επισφραγίστηκε μία συμφωνία, που από πολλούς χαρακτηρίστηκε ως ιστορική. Έξι υπερδυνάμεις (ΗΠΑ, Ρωσία, Γαλλία, Κίνα, Βρετανία και Γερμανία) κατέληξαν σε συμφωνία με το Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.
Μεταξύ 2003 και 2006 οι Ευρωπαίοι και το Ιράν δεν βρίσκονταν καν σε κατάσταση συνεννόησης.
Έτσι η Διεθνής Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (Δ.Ε.Α.Ε.) ζήτησε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να επιβάλει μέτρα κατά της Τεχεράνης.
Οι κυρώσεις στόχευαν στο τραπεζικό σύστημα και στην πετρελαιοπαραγωή του Ιράν. Όσο αυξάνονταν τόσο αποδυναμωνόταν η ιρανική οικονομία.
Η έλευση της κυβέρνησης Ροχανί στην εξουσία άλλαξε και τα δεδομένα.
Από την πρώτη στιγμή υπήρξε διάθεση, όπως και δέσμευση για να βρεθεί συνισταμένη με την Δύση.
Η αποκαλούμενη «Συμφωνία της Βιέννης» είναι αυτό που στην διεθνή διπλωματία έχει περάσει με τον όρο win-win δηλαδή κερδοφόρα και ικανοποιητική για όλες τις συνυπογράφουσες πλευρές.
Βασική παράμετρος του κειμένου είναι να θεσπιστούν κάποιοι συγκεκριμένοι και πλέον αυστηροί κανόνες στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Έτσι ενώ πριν ο χρόνος παραγωγής της απαιτούμενης ποσότητας εμπλουτισμένου ουρανίου για την δημιουργία πυρηνικής βόμβας ήταν μεταξύ 2 έως 3 μηνών, με την συμφωνία ξεπέρασε τον ένα χρόνο σε βάθος μιας δεκαετίας.
Ώστε να καταστεί δυνατή, ήρθησαν οι οικονομικές κυρώσεις και το Ιράν θα έπρεπε να μειώσει τα αποθέματα εμπλουτισμού ουρανίου κατά 98% για 15 χρόνια και στο ίδιο διάστημα να περιοριστεί ο εμπλουτισμός στο 3,67%. Για 10 χρόνια να αποθηκευτούν τα δύο τρίτα των συσκευών φυγοκέντρισης, να περιοριστεί η δυνατότητα εμπλουτισμού στο εργοστάσιο της Νατάνζ και να χρησιμοποιούνται μόνο IR-1 πρώτης γενιάς φυγόκεντροι.
Το Ιράν συμφωνεί να αναπτυχθούν 150 επιθεωρητές της (Δ.Ε.Α.Ε.) ώστε να παρακολουθούν συστηματικά τις πυρηνικές δραστηριότητες της χώρας κι έχουν απρόσκοπτη πρόσβαση αλλά κι έλεγχο ανά πάσα ώρα και στιγμή στις εγκαταστάσεις.
Οι κυρώσεις που παρέμειναν αφορούν στην πώληση οπλικών συστημάτων.
Το θετικό κλίμα τροποποιήθηκε από την στιγμή, που ανέλαβε τα ηνία των Ηνωμένων Πολιτειών ο Ντόναλντ Τραμπ.
Με χαρακτηρισμούς όπως «φρικτή», «άθλια» και πολλούς άλλους, ο ένοικος του Λευκού Οίκου τόνιζε διαρκώς ότι είτε έπρεπε να καταργηθεί είτε να υπάρξουν συμπληρωματικά μέτρα κατά της Τεχεράνης.
Κατά τον Ντόναλντ Τραμπ, το Ιράν μπορεί ανενόχλητο να ακολουθεί πολιτική βλαπτική για τα συμφέροντα συμμάχων των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως της Σαουδικής Αραβίας και να εφαρμόζει συγκεκριμένες πρακτικές ελέγχου κι επιρροής στον Περσικό Κόλπο, στην Συρία, στο Ιράκ και στην Υεμένη, ακριβώς διότι ήρθησαν οι κυρώσεις.
Ο Ντόναλντ Τραμπ θέλει να εντάξει και το βαλλιστικό πρόγραμμα του Ιράν στην συμφωνία, θεωρώντας πως ενώ υπάρχει εφησυχασμός στην διεθνή κοινότητα για τα πυρηνικά σε μία περίοδο 10-15 ετών, η Τεχεράνη ταυτόχρονα αναπτύσσει με ραγδαίους ρυθμούς το συμβατικό της οπλοστάσιο.
Με πληροφορίες από Reuters/ ΑFP/ Euronews/ AΠΕ-ΜΠΕ
