Η εκεχειρία Ισραήλ - Λιβάνου που ανακοινώθηκε την Τρίτη είναι ουσιαστικά μια επανάληψη του ψηφίσματος 1701 του ΟΗΕ, της συμφωνίας που τερμάτισε τον πόλεμο του Λιβάνου το 2006 και «χάρισε» 18 χρόνια ειρήνης.
Κανείς δεν τολμά να ελπίζει ότι η νέα συμφωνία θα διαρκέσει τόσο πολύ -και μπορεί να μην επιβιώσει ούτε μία εβδομάδα- αλλά το σίγουρο είναι ότι επιτετεύχθηκε επειδή η χρονική στιγμή εξυπηρετεί όλα τα κύρια εμπλεκόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ, του Λιβάνου, του Ιράν, των ΗΠΑ και της Ευρώπης.
Το αμυντικό κατεστημένο του Ισραήλ είναι ο μεγαλύτερος κερδισμένος. Οι IDF έχουν χάσει περισσότερους από 50 στρατιώτες και μια τεράστια ποσότητα πυρομαχικών από τότε που πέρασε τα σύνορα πριν από δύο μήνες, αλλά ταυτόχρονα έχει υποβαθμίσει σημαντικά τη Χεζμπολάχ ως πολεμική δύναμη.
Τα 12 σημεία της συμφωνίας
Για να κατανοήσουμε τους κερδισμένους και χαμένους, ας δούμε τα 12 σημεία που περιλμαβάνόνται στη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, σύμφωνα με το ισραηλινό κανάλι 13:
- Η Χεζμπολάχ και όλες οι άλλες ένοπλες ομάδες στο λιβανέζικο έδαφος θα σταματήσουν τις επιθετικές επιχειρήσεις εναντίον του Ισραήλ.
- Το Ισραήλ δεν θα προβεί σε επιθετικές στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον στόχων στο Λίβανο, ούτε από ξηράς, ούτε από αέρος, ούτε από θαλάσσης.
- Ο Λίβανος και το Ισραήλ θα αναγνωρίσουν τη σημασία της απόφασης 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
- Οι υποχρεώσεις αυτές δεν θα υπονομεύσουν το καθήκον του Ισραήλ ή του Λιβάνου να ασκήσουν το δικαίωμά τους στην αυτοάμυνα.
- Οι επίσημες δυνάμεις ασφαλείας του Λιβάνου και η LAF (Λιβανέζικες Ένοπλες Δυνάμεις) θα είναι οι μόνες ένοπλες οντότητες που θα έχουν την άδεια να φέρουν όπλα ή να αναπτύσσουν δυνάμεις στο νότιο Λίβανο.
- Όλες οι πωλήσεις, οι μεταφορές ή η παραγωγή όπλων ή συναφούς υλικού στο Λίβανο θα τελούν υπό την εποπτεία και τον έλεγχο της κυβέρνησης του Λιβάνου.
- Όλες οι μη εξουσιοδοτημένες εγκαταστάσεις που εμπλέκονται στην παραγωγή όπλων ή συναφούς υλικού θα διαλυθούν (ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το Κανάλι 13 αναφέρει ότι δεν είναι σαφές αν αυτό αφορά μόνο τον νότιο Λίβανο ή ολόκληρο τον Λίβανο).
- Προχωρώντας προς τα εμπρός, θα συσταθεί μια αμοιβαία αποδεκτή από το Ισραήλ και το Λίβανο επιτροπή για να παρακολουθεί και να βοηθά στην εφαρμογή αυτών των υποχρεώσεων.
- Και οι δύο χώρες θα αναφέρουν κάθε δυνατή παραβίαση αυτών των υποχρεώσεων στην επιτροπή και στην UNIFIL.
- Ο Λίβανος θα αναπτύξει τις επίσημες δυνάμεις ασφαλείας του και την LAF κατά μήκος όλων των συνόρων, των συνοριακών διαβάσεων και της γραμμής που θα ορίσει τον νότιο Λίβανο στο σχέδιο ανάπτυξης.
- Το Ισραήλ θα αποσύρει ταυτόχρονα σταδιακά τις δυνάμεις του νότια της Γαλάζιας Γραμμής σε διάστημα 60 ημερών.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα προωθήσουν τις διαπραγματεύσεις μεταξύ του Ισραήλ και του Λιβάνου για την καθιέρωση αναγνωρισμένων διεθνών συνόρων.
Το «ξεδόντιασμα» της Χεζμπολάχ
Η Χεζμπολάχ που υποστηρίζεται από το Ιράν έχει αποκεφαλιστεί, το τεράστιο οπλοστάσιο πυραύλων της έχει μειωθεί στο μισό, τα συστήματα σήραγγών της στο νότιο Λίβανο έχουν καταστραφεί και τα οικονομικά της συστήματα και οι αλυσίδες εφοδιασμού της έχουν υποστεί σοβαρά πλήγματα.
Δεν είναι σαφές αν οι IDF έχουν κάνει αρκετά για να επιτρέψουν στους 60.000 εκτοπισμένους πολίτες του Ισραήλ να επιστρέψουν στα σπίτια τους στα σύνορα, αλλά οι στρατηγοί του Ισραήλ θα το δουν αυτό ως μια πολιτική υπόσχεση που δόθηκε βιαστικά από τον πρωθυπουργό Βενιαμίν Νετανιάχου και όχι ως δικό τους πρόβλημα. Γι' αυτούς, η προτεραιότητα ήταν να απομακρυνθεί η Χεζμπολάχ ως απειλή για το κράτος του Ισραήλ και αυτό έχει γίνει προς το παρόν. Ήταν, στη γλώσσα των στρατηγών, ένα επικό «κούρεμα» του γκαζόν των τρομοκρατών.
Για τον Νετανιάχου και τον κυβερνητικό συνασπισμό του, η νίκη είναι λιγότερο εμφατική. Οι εκτοπισμένοι δεν έχουν ακόμη επιστρέψει στα σπίτια τους, με τους πολιτικούς της αντιπολίτευσης να λένε την Τρίτη ότι μόνο η «μισή δουλειά» έχει γίνει.
Αντιδράσεις στο εσωτερικό του Ισραήλ
Παρά τον αμφισβητήσιμο ισχυρισμό του ότι έστειλε τη Χεζμπολάχ «δεκαετίες πίσω», μια πρόχειρη δημοσκόπηση το βράδυ της Τρίτης μεταξύ των ψηφοφόρων του συνασπισμού του έδειξε ότι μόνο το 20% υποστήριξε τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.
«Η απόσυρση των δυνάμεων τώρα θα δημιουργήσει μια δυναμική που θα μας δυσκολέψει και θα διευκολύνει τη Χεζμπολάχ να ανασυνταχθεί», δήλωσε ο Μπένι Γκαντζ, ο ηγέτης της Εθνικής Ενότητας. «Δεν πρέπει να κάνουμε μόνο τη μισή δουλειά». «Η Χεζμπολάχ εξακολουθεί να έχει το απόθεμα των δεκάδων χιλιάδων ρουκετών της», πρόσθεσε ο Ναφτάλι Μπένετ, ο πρώην πρωθυπουργός. «Ένα εντυπωσιακό στρατιωτικό επίτευγμα μεταφράζεται σε πλήρη αποτυχία σε θέματα ασφάλειας και διπλωματίας».
Η νέα συμφωνία αναπαράγει το ψήφισμα 1701 του ΟΗΕ, απαιτώντας από τη Χεζμπολάχ να υποχωρήσει βόρεια του ποταμού Λιτάνι και από το Ισραήλ να σταματήσει να πετάει πάνω από τον εναέριο χώρο του Λιβάνου.
Όπως και πριν, θα αστυνομεύεται από την προσωρινή δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στο Λίβανο (Unifil). Οι ΗΠΑ, η Γαλλία και άλλοι θα σχηματίσουν μια επιτροπή την οποία οι δύο πλευρές θα πρέπει να συμβουλεύονται προτού αναλάβουν δράση για υποτιθέμενες παραβιάσεις.
Η συμφωνία επαναλαμβάνει το 1701 αντί να προβλέπει κάτι πιο φιλόδοξο, διότι, σύμφωνα με το σύνταγμα του Λιβάνου, οποιαδήποτε νέα συμφωνία θα πρέπει να έχει εγκριθεί από το λιβανέζικο κοινοβούλιο, στο οποίο συμμετέχει η Χεζμπολάχ.
Η επιβιώση της Χεζμπολάχ
Για την Χεζμπολάχ, η επιβίωση -πολιτικά και στρατιωτικά- είναι η ανταμοιβή της νέας συμφωνίας. Παρά τους βομβαρδισμούς του Ισραήλ για περισσότερο από έναν χρόνο και την εκδίωξη περίπου 60.000 Ισραηλινών από τη γη τους, θα ζήσει για να πολεμήσει άλλη μια μέρα.
Η Χεζμπολάχ θα εξηγήσει τις απώλειές της και τις απώλειες του λιβανέζικου λαού - περισσότεροι από ένα εκατομμύριο εκ των οποίων έχουν εκτοπιστεί - μέσα από το ιδιοτελές πρίσμα του μαρτυρίου και της αντίστασης. Το Ιράν έχει επίσης λόγους να είναι ευχαριστημένο. Η Χεζμπολάχ είναι ο άσος του στην περιοχή που, μόλις πριν από ένα μήνα, φαινόταν ότι θα μπορούσε να χάσει εντελώς.
Διαχωρίζοντας τον πόλεμο στη Γάζα από τη μάχη στο βορρά και συμφωνώντας σε κατάπαυση του πυρός, κέρδισε χρόνο που θα της επιτρέψει να συνεχίσει να προβάλλει τη δύναμή της από το Λίβανο σε όλη την περιοχή.
Τα κέρδη του Ντόναλντ Τραμπ
Ο Τζο Μπάιντεν, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, παρουσίασε τη συμφωνία ως νίκη των αμερικανών διαπραγματευτών, αλλά ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ θα είναι αυτός που θα έχει το μεγαλύτερο κέρδος. Κέρδισε τον Νοέμβριο υποσχόμενος να «τερματίσει τους πολέμους» και είναι αυτή η δέσμευση που αρκετοί έλεγαν χθες το βράδυ ότι έφερε το Ισραήλ και το Ιράν - τα δύο κύρια μέρη αυτής της συμφωνίας - στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. «Όλοι έρχονται στο τραπέζι λόγω του προέδρου Τραμπ», δήλωσε ο Μάικ Γουόλτς, ο εκλεκτός του Τραμπ για σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, το βράδυ της Τρίτης.
«Η ηχηρή νίκη του έστειλε ένα σαφές μήνυμα στον υπόλοιπο κόσμο ότι το χάος δεν θα γίνει ανεκτό. Χαίρομαι που βλέπω συγκεκριμένα βήματα προς την κατεύθυνση της αποκλιμάκωσης στη Μέση Ανατολή» συμπλήρωσε.
Με πληροφορίες από The Telegraph και Channel13
