Η Μόσχα σχεδίαζε εδώ και μήνες να κάνει «δημοψήφισμα» για την προσάρτηση στη Ρωσία και στην περιφέρεια του Χαρκόβου στην Ουκρανία. Μάλιστα, ζητούσαν από τους κατοίκους τα στοιχεία τους, για να τους δώσουν τρόφιμα, σύμφωνα με τα όσα περιέγραψαν οι ντόπιοι στον Observer.
Οι Ρώσοι στρατιώτες έφτασαν στην πόλη Μπαλακλία τον Μάρτιο. Πριν από δύο εβδομάδες, οι ουκρανικές δυνάμεις τους υποχρέωσαν σε υποχώρηση, καθώς το Κίεβο ανακατέλαβε σχεδόν ολόκληρη την περιφέρεια του Χαρκόβου.
Το Κρεμλίνο σχεδίαζε και εκεί ένα δημοψήφισμα απάτη, διαδικασία που γίνεται το τελευταία τριήμερο στις περιοχές που παραμένουν υπό ρωσική κατοχή, δηλαδή το μεγαλύτερο μέρος της περιφέρειας της Χερσώνας, σε εδάφη της Ζαπορίζια, το Λουγκάνσκ και το Ντονέτσκ.
Το καλοκαίρι, η ρωσική ηγεσία φρέναρε τις προετοιμασίες για τα ψευδο-δημοψηφίσματα, αλλά αυτά «αναβίωσαν» βιαστικά την προηγούμενη εβδομάδα, έπειτα από τις ήττες που κατέγραψε ο ρωσικός στρατός, ενώ ο Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε και μερική επιστράτευση.
Κάτοικοι της Μπαλακλία δήλωσαν στον Observer ότι η Μόσχα σχεδίαζε προσεκτικά το «δημοψήφισμα» στην περιοχή για αρκετό καιρό. Με λίγα τρόφιμα να έχουν απομείνει στα καταστήματα και δίχως τη δυνατότητα ανάληψης μετρητών, η πόλη των 15.000 κατοίκων αναγκάστηκε να βασιστεί στις διανομές των Ρώσων. Η ανθρωπιστική βοήθεια ήταν διαθέσιμη, αλλά υπήρχε μια παγίδα. Για να τη λάβουν, οι ντόπιοι έπρεπε να δηλώσουν τη διεύθυνσή τους και να παραδώσουν τα διαβατήρια και τον προσωπικό αριθμό ταυτοποίησης.
«Φωτοτυπούσαν τα πάντα. Ήταν ένα κόλπο για να πάρουν τα προσωπικά στοιχεία μας», δήλωσε ο Βαλερί. «Σε αντάλλαγμα, έπαιρνες ένα πακέτο μακαρόνια και κρέας σε κονσέρβα», συμπλήρωσε.
Έτσι, η ρωσική υπηρεσία πληροφοριών FSB μπόρεσε να συντάξει μια ιδιαίτερα ακριβή λίστα των πολιτών στις κατεχόμενες κοινότητες, η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για χειραγώγηση του εκλογικού αποτελέσματος και για άλλους σκοπούς, σημειώνει ο Observer. «Η Ρωσία έχει μεγάλη εμπειρία, από την εποχή του Στάλιν, στην αλλοίωση αποτελεσμάτων», παρατήρησε ο Βαλερί.
Παρά τις προσπάθειες προπαγάνδας μέχρι να απελευθερωθεί η Μπαλακλία- όπως μια εφημερίδα υπέρ του Πούτιν που μοιράστηκε στους κατοίκους- η υποστήριξη των ντόπιων για μια προσάρτηση στη Ρωσία ήταν εξαιρετικά περιορισμένη, λένε οι κάτοικοι.
«Όταν ήρθαν τα αγόρια μας, γιορτάσαμε με σαμπάνια. Είχα κρύψει ένα μπουκάλι για αυτή τη στιγμή», δήλωσε η Νατάλια Σεργκέγεβνα. «Αν ο εχθρός μας είχε αναγκάσει να πάρουμε μέρος σε δημοψήφισμα, θα είχα ακυρώσει το ψηφοδέλτιό μου. Κανένας εδώ δεν θέλει τη Ρωσία», συμπλήρωσε.
Τα δημοψηφίσματα ξεκίνησαν την Παρασκευή και κυκλοφόρησαν βίντεο με Ρώσους στρατιώτες που «συνοδεύουν» τις κάλπες που μεταφέρονται από σπίτι σε σπίτι, υποχρεώνοντας ντόπιους να ψηφίσουν. Στο στόχαστρο μπαίνουν ηλικιωμένοι, που έχουν λάβει ρωσικές συντάξεις, όπως και οποιονδήποτε έχει δηλωθεί για να λάβει ανθρωπιστική βοήθεια.
Το δημοψήφισμα είναι μια φάρσα, δήλωσε ο Σερχέι Χαϊντάι, επικεφαλής της στρατιωτικής διοίκησης του Λουγκάνσκ. Δεν υπάρχει εχεμύθεια, καθώς τα έγγραφα συμπληρώνοντα ανοιχτά σε σπίτια και αυλές, συμπλήρωσε. Σε περίπτωση που οι κάτοικοι αρνούνται να ανοίξουν την πόρτα, οι «επίτροποι» απειλούν ότι θα εισβάλουν.
Τα ονόματα όσων ψηφίζουν «όχι», καταγράφονται σε σημειωματάριο, πρόσθεσε ο ίδιος. Το επόμενο βήμα τρομοκρατικής πρακτικής κατά τα φαινόμενα είναι να στρατολογηθούν Ουκρανοί σε κατεχόμενες περιοχές, προκειμένου να πολεμήσουν ενάντια στον στρατό της χώρας τους.
Όσο για την Μπαλακλία, το μοναδικό κατάστημα που λειτουργεί είναι γεμάτο κόσμο. Οι κάτοικοι που πέρασαν έξι μήνες υπό ρωσική κατοχή κάνουν ουρά για να αγοράσουν τρόφιμα. «Όταν έφτασαν οι Ρώσοι, έχασα 10 κιλά. Η σύζυγός μου έχασε 8. Δεν υπήρχε σχεδόν τίποτα να φάμε τους πρώτους δύο μήνες», δήλωσε ο Βάλερι.
Προς το παρόν, η πόλη δεν έχει ηλεκτρικό ή φυσικό αέριο. Ο Αντρέι, ένας Ουκρανός στρατιώτης, το Σάββατο πήγε στον σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης για να φορτίσει το τηλέφωνό του από μια γεννήτρια, που είναι διαθέσιμη τέσσερις ώρες την ημέρα. Τόνισε ότι το τάγμα του θα συνεχίσει να πολεμά. «Καθήκον μας είναι να απελευθερώσουμε την επικράτειά μας. Θα διώξουμε τους Ρώσους, είμαι σίγουρος για αυτό», υπογράμμισε.