Ένα «φλογερό» τρίημερο σε επίπεδο διεθνούς πολιτικής για τον πόλεμο στην Ουκρανία ήταν αυτό που πέρασε, αρχής γενομένης της δημόσιας, άνευ προηγουμένου επίθεσης από τον Ντόναλντ Τραμπ κατά του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι επέστρεψε σήμερα Δευτέρα στο Κίεβο μετά από τρεις ημέρες, κατά τις οποίες του δόθηκε εντολή να φύγει από τον Λευκό Οίκο, την Παρασκευή μετά από μια τεταμένη και δημόσια αναμέτρηση με τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Τζέι Ντι Βανς στην Ουάσινγκτον.
Στη συνέχεια, ο Ζελένσκι βρήκε θερμότερη υποδοχή στο Λονδίνο το Σαββατοκύριακο, όπου τον υποδέχτηκε ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ έξω από την Ντάουνινγκ Στριτ, επισκέφτηκε τον Βασιλιά και έλαβε έντονη υποστήριξη από τους Ευρωπαίους ηγέτες σε μια σύνοδο κορυφής την Κυριακή - μια έντονη αντίθεση με τις σκηνές στο Οβάλ Γραφείο.
Μετά τη σύνοδο κορυφής του Λονδίνου, ο Κιρ Στάρμερ δήλωσε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα σχηματίσουν έναν «συνασπισμό των προθύμων» να υπερασπιστούν την Ουκρανία - αλλά λεπτομέρειες σχετικά με το ποιος θα συνεισφέρει και πώς δεν δόθηκαν.
Πού βρίσκεται τώρα η σχέση Τραμπ και Ζελένσκι;
Σε μια σειρά αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το πρωί του Σαββάτου, ο πρόεδρος Ζελένσκι είπε ότι η Ουκρανία και οι ΗΠΑ έπρεπε να είναι «ειλικρινείς και άμεσες μεταξύ τους» για να κατανοήσουν τους κοινούς τους στόχους - και ότι ήθελε η Αμερική να «σταθεί πιο σταθερά» στο πλευρό τους.
Εμφανιζόμενος στο Fox News λίγες ώρες μετά την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο, ο Ζελένσκι είπε ότι η αντιπαράθεση ήταν μια «πραγματικά δύσκολη κατάσταση» και βρήκε την ευκαιρία να ευχαριστήσει τους Αμερικανούς και τον Ντόναλντ Τραμπ. Ωστόσο, δεν ζήτησε απερίφραστα «συγγνώμη», παρά τις εκκλήσεις από Αμερικανούς νομοθέτες να το κάνει.
Ενώ ο Τραμπ δεν σχολίασε ευθέως την οργισμένη ανταλλαγή κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, τα περισσότερα Ρεπουμπλικανικά στελέχη έχουν εκφράσει την υποστήριξή τους στον Τραμπ και τον Βανς. Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Μάικ Βαλτς -ο οποίος βρισκόταν στο Οβάλ Γραφείο κατά τη διάρκεια της έντονης συνάντησης της Παρασκευής- συνέκρινε τον Ουκρανό ηγέτη με μια «πρώην κοπέλα», ενώ ο Μάικ Τζόνσον κάλεσε τον Ζελένσκι να παραιτηθεί.
Ωστόσο, ο μετριοπαθής Ρεπουμπλικανός βουλευτής της Νεμπράσκα Ντον Μπέικον είπε ότι ήταν «μια κακή μέρα για την εξωτερική πολιτική της Αμερικής» και η γερουσιαστής της Αλάσκας Λίζα Μουρκόφσκι είπε ότι «αρρωσταίνει καθώς η κυβέρνηση φαίνεται να απομακρύνεται από τους συμμάχους μας και να αγκαλιάζει τον Πούτιν».
Πώς αντέδρασαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες;
Tweets για την υποστήριξη του Ζελένσκι κυκλοφόρησαν λίγο μετά την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο το βράδυ της Παρασκευής. Μεταξύ των αξιοσημείωτων εξαιρέσεων ήταν η Ιταλίδα Τζόρτζια Μελόνι, η οποία θέλει να διατηρήσει τις άριστες σχέσεις της με την κυβέρνηση Τραμπ, και ο Ούγγρος Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος επαίνεσε τον Ντόναλντ Τραμπ για το ότι «στάθηκε γενναία υπέρ της ειρήνης».
Μέχρι τη στιγμή που έγινε η Σύνοδος Κορυφής του Λονδίνου την Κυριακή, υπήρχε η αίσθηση ότι έπρεπε να ακολουθήσουν συγκεκριμένα λόγια υποστήριξης – με τους περισσότερους ηγέτες να είναι πολύ προσεκτικοί και να τονίζουν ότι εξακολουθούν να θεωρούν απαραίτητη την υποστήριξη των ΗΠΑ.
Στο τέλος της συνόδου, ο Στάρμερ περιέγραψε ένα σχέδιο τεσσάρων σημείων για την ειρήνη που περιελάμβανε τη συνέχιση της στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία, τη δέσμευση για την Ουκρανία να είναι παρούσα στις ειρηνευτικές συνομιλίες, την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Ουκρανίας για να αποτρέψει τη μελλοντική ρωσική επιθετικότητα και την ανάπτυξη ενός «συνασπισμού προθύμων» να υπερασπιστεί την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της αποστολής στρατευμάτων στην Ουκρανία.
Τι γίνεται με τις ευρωπαϊκές εγγυήσεις ασφαλείας;
Ο Στάρμερ είπε ότι η ιδέα της αποστολής στρατευμάτων στην Ουκρανία -η οποία θα περιλαμβάνει στρατεύματα στο έδαφος και αεροπλάνα στον αέρα- είχε την υποστήριξη πολλών μερών, αλλά φρόντισε να αφήσει σε μεμονωμένες χώρες να συζητήσουν το θέμα εσωτερικά.
Οι Σκανδιναβικές χώρες έχουν ήδη δηλώσει ότι είναι ανοιχτές στην ιδέα. Η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρεντέρικσεν είπε ότι διατηρεί «ανοιχτό μυαλό» για την πρόταση, ενώ ο Σουηδός Ουλφ Κρίστενσον είπε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να παράσχει στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφαλείας – εάν είχε την υποστήριξη των ΗΠΑ.
Η Τζόρτζια Μελόνι της Ιταλίας θα προτιμούσε να πιέσει για μια άλλη σύνοδο κορυφής που θα περιλαμβάνει τις ΗΠΑ παρά να συζητήσει ένα ευρωπαϊκό σώμα στην Ουκρανία – μια πιθανότητα που λέει ότι την «μπερδεύει».
Και η Πολωνία –η οποία εδώ και πολύ καιρό είναι ένας από τους πιο δυναμικούς υποστηρικτές του Κιέβου– έχει ήδη αποκλείσει το ενδεχόμενο αποστολής στρατιωτών, αν και θέτει λίγα όρια στην ανθρωπιστική και στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα έχουν τώρα λίγες μέρες για να αφομοιώσουν τις τελευταίες εξελίξεις πριν συναντηθούν ξανά στις Βρυξέλλες την Πέμπτη για μια ειδική συνάντηση για την άμυνα, στην οποία η επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα παρουσιάσει αυτό που αποκάλεσε «ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης».
Το Ηνωμένο Βασίλειο υποτιμά το σχέδιο εκεχειρίας του Μακρόν
Το βράδυ της Κυριακής, η γαλλική εφημερίδα Le Figaro ανέφερε ότι ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Στάρμερ πρότειναν μια πιθανή εκεχειρία ενός μήνα μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, «στον αέρα και στη θάλασσα».
Οι λεπτομέρειες για οποιαδήποτε συμφωνία είναι ελάχιστες και η ιδέα που διατύπωσαν οι Γάλλοι παραμένει ακριβώς αυτή. Σύμφωνα με το σενάριο αυτό, και οι δύο πλευρές θα συμφωνούσαν σε μια εκεχειρία για τέσσερις εβδομάδες στον αέρα, στη θάλασσα και γύρω από τις ενεργειακές υποδομές. Όμως, ο Μακρόν έχει ισχυριστεί ότι η συμφωνία δεν θα καλύπτει τις μάχες στο έδαφος κατά μήκος της πρώτης γραμμής, καθώς αυτό θα ήταν πολύ δύσκολο να παρακολουθηθεί.
Αλλά το πρωί της Δευτέρας, ο Λουκ Πόλαρντ, υπουργός Ενόπλων Δυνάμεων του Ηνωμένου Βασιλείου υποβάθμισε την ιδέα μιας εκεχειρίας επιμένοντας ότι «δεν έχει γίνει συμφωνία για το πώς θα μπορούσε να ηταν μια εκεχειρία». «Εργαζόμαστε μαζί με τη Γαλλία και τους Ευρωπαίους συμμάχους μας για να δούμε ποιος είναι ο δρόμος για το πώς... δημιουργούμε μια διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία», είπε στο Τimes Radio.
Οποιαδήποτε εκεχειρία θα πρέπει να συμφωνηθεί από τη Ρωσία και δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία ότι είναι διατεθειμένη να το κάνει.
Τι είπε η Ρωσία;
Αν και ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν έχει ακόμη σχολιάσει επίσημα τη συνάντηση στην Ουάσιγκτον - η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Κρεμλίνου Μαρία Ζαχάροβα είπε ότι ήταν «πλήρης διπλωματική αποτυχία του Κιέβου».
Το πρωί της Δευτέρας, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ πρόσθεσε στη συνέχεια την κριτική του για τη σύνοδο κορυφής του Λονδίνου για την Ουκρανία. «Εκεί έγιναν δηλώσεις σχετικά με την ανάγκη επείγουσας ενίσχυσης της χρηματοδότησης για την Ουκρανία. Αυτό προφανώς δεν αποτελεί μέρος ενός ειρηνευτικού σχεδίου, αλλά γίνεται για να συνεχιστούν οι μάχες», είπε ο Πεσκόφ.
«Τα υπόλοιπα θα εξαρτηθούν από το είδος των ειρηνευτικών σχεδίων που θα εκπονηθούν και θα προσφερθούν για συζήτηση. Οποιαδήποτε εποικοδομητική υποστήριξη για αυτή τη διαδικασία θα ήταν ευπρόσδεκτη τώρα, και οποιεσδήποτε εποικοδομητικές πρωτοβουλίες», συνέχισε.
Με πληροφορίες από BBC
