Σοφία Βασίλιεβνα Κοβαλέφσκαγια. Βλ. Wikipedia και dasha46.narod.ru.
"Είναι αδύνατον να είσαι μαθηματικός χωρίς να είσαι ποιητής στη ψυχή" ( Σοφία Βασίλιεβνα Κοβαλέφσκαγια).
Βλ. Ανωπολίτης (Αντρέας Π. Χατζηπολάκης).
Αυτοβιογραφικό σκιαγράφημα της Σοφίας Κοβαλέφσκαγια (1890), όπως το υπαγόρευσε στην ξαδέρφη της Sophie Adelung. Βλ. Cordula Tollmien (μαθηματικός και συγγραφέας).
H Σοφία Κοβαλέφσκαγια παντρεύτηκε με λευκό γάμο τον νεαρό φοιτητή παλεοντολογίας Vladimir Kovalevsky ώστε να μπορέσει να ταξιδέψει και να σπουδάσει στο εξωτερικό. Εγκατέλειψαν μαζί τη Ρωσία το 1867.
"Φαίνεται πως όταν παντρεύτηκαν, η σχέση τους άλλαξε. Ο Vladimir περίμενε ότι η Σοφία θα συμπεριφερόταν πλέον σαν σύζυγο και όχι σαν μία σύντροφο που συνεχίζει να σπουδάζει και να ζει τη ζωή της. Αυτό όμως σίγουρα δεν ενθουσίαζε τη Σοφία. Πιστεύω πως αγαπούσαν πολύ ο ένας τον άλλον, αλλά ποτέ δεν κατάφεραν να ζήσουν μαζί. Η ζωή τους υπήρξε δύσκολη και ταραγμένη. Χώρισαν και ξαναβρέθηκαν. Αγαπιόντουσαν πολύ όταν ήταν μακριά ο ένας από τον άλλον, αλλά νομίζω πως δύσκολα συμβίωναν. Εκείνος αντιμετώπισε και άλλα προβλήματα: δυσκολεύτηκε να βρει δουλειά και έχασε όλα του τα χρήματα και μαζί τα χρήματα της Σοφίας. Στο τέλος αυτοκτόνησε. Πιστεύω πως η Σοφία υπέφερε πολύ απ' αυτό, παρ' όλο που δεν ήταν μία σύζυγος-πρότυπο. Υπέφερε, αλλά και επωφελήθηκε, επειδή την εποχή εκείνη ο μόνος τρόπος για να ενηλικιωθεί μία γυναίκα ήταν να είναι χήρα. (...) Από εκείνη τη στιγμή, αντιμετωπίστηκε σαν επαγγελματίας. Και παρατηρούμε πως τέτοια υπήρξε και η περίπτωση της Marie Curie, που απέκτησε μία θέση μόνο όταν πέθανε ο άντρας της". (Συνέντευξη / συζήτηση με την Michèle Audin, καθηγήτρια στο Πανεμιστήμιο του Στρασβούργο και συγγραφέα του βιβλίου Souvenirs sur Sofia Kovalevskaya. Βλ. CultureMATH).
Αριστ., ο Charles Darwin (βλ. sciencebuzz). Κοντά του απέκτησε τη φήμη του ως παλαιοντολόγος ο Vladimir Kovalevsky, ο άντρας της Σοφίας. Ο Vladimir Kovalevsky υποστήριξε τη διατριβή του πάνω στην εξέλιξη του αλόγου στην Jena το 1872. 'Ηταν ο μεταφραστής του Darwin στα ρωσικά. Δεξ., γκραβούρα του Nicholas Yeates in Andrew Snape's The Anatomy of an Horse, London, 1683. Βλ. U.S. National Library of Medicine.
Η Anna Vasilevna Korvin-Kurkovskaya, αδερφή της Σοφίας Κοβαλέφσκαγια. 'Ηταν ο μεγάλος έρωτας του Ντοστογιέφσκι (στη φωτογραφία δεξιά), ο οποίος τη ζήτησε ανεπιτυχώς σε γάμο. Η Anna Kurkovskaya συμμετείχε στην παρισινή Κομμούνα με τον άντρα της, τον "μπλανκιστή" Victor Jaclard. Καταδικάστηκε μετά το τέλος της Κομμούνας σε ισόβια κάθειρξη και εκτοπισμό στα κάτεργα της Νέας Καληδωνίας, ενώ ο άντρας της σε θανατική ποινή. Απέδρασαν όμως και οι δύο χάρη στην οικογένεια της 'Αννας. Η Anna Korvin-Kurkovskaya υπήρξε μέλος της Πρώτης Σοσιαλιστικής Διεθνούς και φίλη του Καρλ Μαρξ, που δεν της κράτησε κακία για την παλαιότερη συμμαχία της με τον αναρχικό θεωρητικό Mikhail Bakunin εναντίον του. Συνεργάστηκε στενά και με την αναρχική επαναστάτρια και φεμινίστρια Louise Michel (βλ. το αφιέρωμα στη Louise Michel στο Σαν Σήμερα - 22--1-2013).
Η Anna Vasilevna Korvin-Kurkovskaya είναι ένα από τα κεντρικά πρόσωπα στο μυθιστόρημα Πατέρες και παιδιά του Ivan Tourgueniev.
Συνάντηση της Λέσχης των Γυναικών στην εκκλησία Saint-Germain-l'Auxerois κατά τη διάρκεια της Κομμούνας του Παρισιού. Γκραβούρα του Frédéric Lix για την εφημερίδα Le Monde illustré (20-05-1871). Από την έκθεση La Commune de Paris à l'Hôtel de Ville de Paris (2011), Bibliothèque historique de la Ville de Paris. Via WikiMedia Commons.
"Στη Μόσχα, συμμετείχε σε μία μηδενιστική ομάδα. 'Επειτα πήγε στο Παρίσι στη διάρκεια της Κομμούνας, επειδή βρισκόταν εκεί η αδερφή της, και ανησυχούσαν με τον άντρα της γι' αυτήν (...) Η Σοφία περιέλθαψε τραυματίες της Κομμούνας (...) Ο ακτιβισμός της Σοφίας ήταν αρκετά θεωρητικός. Υπήρξε φίλη με σοσιαλ-δημοκράτες. Σύχνα (..) εξέφραζε τη λύπη της που δεν της έφτανε περισσότερο ο χρόνος για να δραστηριοποιηθεί πολιτικά. Η συμβολή της ήταν να μιλά με ανθρώπους. 'Ηταν πολύ φίλη με πολωνούς επαναστάτες. 'Οταν ζούσε στο Παρίσι, ανήκε σ' έναν κύκλο πολωνών και ρώσων επαναστατών" (Συνέντευξη / συζήτηση με την Michèle Audin, συγγραφέας του βιβλίου Souvenirs sur Sofia Kovalevskaya).
H Julia Lermontova, διακεκριμένη ρωσίδα χημικός και ξαδέρφη της Σοφίας Κοβαλέφσκαγια (μαζί στη φωτογραφία δεξιά). Φοίτησε, όπως και η Σοφία στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, και έλαβε το διδακτορικό της δίπλωμα στο Πανεπιστήμιο του Göttingen (η τρίτη γυναίκα στην Ευρώπη) το 1874.
Ο καθηγητής Karl Weierstraß. Αριστ., λιθογραφία του Conrad Fehr (1895). Βλ. Wikipedia. Δεξ., βλ. Hermann von Helmholtz-Zentrum für Kulturtechnik.
"'Οταν η Σοφία Κοβαλέφσκαγια ήταν φοιτήτρια στη Χαϊδελβέργη, οι καθηγητές της αντιλήφθηκαν την ευφυία της και την αγάπη της για τα μαθηματικά (...) Την έστειλαν τότε στο Βερολίνο να επισκεφτεί τον Weierstraß. Αλλά εκεί δεν ήταν όπως στη Χαϊδελβέργη: δεν επιτρεπόταν σε μία γυναίκα να εισέλθει στο Πανεπιστήμιο, πόσω μάλλον να παρακολουθήσει μαθήματα! Γι ' αυτό η Σοφία πήγε στον Weierstraß να του ζητήσει να της κάνει ιδιαίτερα. Πρέπει να φανταστούμε την εικοσάχρονη αυτή νεαρή γυναίκα που δεν μιλούσε πολύ καλά γερμανικά. Ο Weierstraß ήταν μία αυθεντία. Μπροστά του, θα ήταν σίγουρα συνεσταλμένη. Λένε μάλιστα πως είχε βάλει ένα καπέλο για να μην καταλάβει πόσο νέα ήταν. Συνάντησε λοιπόν τον Weierstraß που της έκανε διάφορες ερωτήσεις και της έδωσε ασκήσεις. Διαπίστωσε ότι ήταν πολύ ταλαντούχα και δέχτηκε να την αναλάβει, αργότερα τη βοήθησε να πάρει το διδακτορικό της κ.λπ. Ο Eric Temple Bell διηγήθηκε το περιστατικό αυτό ως εξής: "βάζει το καπέλο της και ο Weierstraß δέχεται να τη διδάξει. Μετά από μερικά μαθήματα εκείνη "θα χάσει το καπέλο" !" (...) Ο Weierstraß την αγαπούσε πολύ, της έγραφε συγκινητικές επιστολές, για εκείνον υπήρξε η "χαμένη νεότητά του", "η πιο ταλαντούχα από όλους του τους μαθητές", όπως χαρακτηριστικά έλεγε" (Συνέντευξη / συζήτηση με την Michèle Audin, συγγραφέας του βιβλίου Souvenirs sur Sofia Kovalevskaya).
Οι δύο από τις τρεις ερευνητικές εργασίες που υπέβαλε η Σοφία Κοβαλέφσκαγια το 1874 στο γερμανικό Πανεπιστήμιο του Göttingen για τη διδακτορική διατριβή της (via Cordula Tollmien). Η μία αφορούσε τις μερικές διαφορικές εξισώσεις, και η άλλη τα ελλειπτικά ολοκληρώματα (η τρίτη ερευνούσε τη δυναμική των δακτυλίων του Κρόνου). "Με την υποστήριξη του Karl Weierstraß, αυτό της εξασφάλισε ένα διδακτορικό στα μαθηματικά με άριστα (summa cum laude), με παράκαμψη των συνηθισμένων υποχρεωτικών μαθημάτων και εξετάσεων (λόγω του αποκλεισμού των γυναικών από τα πανεπιστήμια, σ.σ.). Υπήρξε έτσι η πρώτη γυναίκα σε όλη την Ευρώπη που έγινε κάτοχος διδακτορικού (αν εξαιρέσουμε την ιταλίδα μαθηματικό και φιλόσοφο Maria Gaetana Agnesi που είχε λάβει έναν ανάλογο τίτλο στη Μπολόνια τον 18ο αιω. σ.σ.). Η εργασία της πάνω στις μερικές διαφορικές εξισώσεις περιέχει αυτό που σήμερα είναι γνωστό ως "Θεώρημα Cauchy-Kovalevski", το οποίο δίνει συνθήκες για την ύπαρξη λύσεων σε μια ορισμένη κατηγορία αυτών των εξισώσεων" (Wikipedia). Σύμφωνα με τον καθηγητή Karl Weierstraß, καθε μία από τις εργασίες αυτές θα αρκούσε για να της εξασφαλίσει τη διατριβή της.
Sofya Kovalevskaya (1956), ρώσικη ταινία του Iosef Shapiro.
Sofia Kovalevskaya (1985), ρώσικη ταινία της Ayan Shakhmaliyeva.
Gottfried Helnwein, 48 Portraits 1992. Sammlung Ludwig, Ludwig Forum für Internationale Kunst, Aachen. Η απάντηση του γερμανού ζωγράφου (με 48 γυναικεία πορτρέτα διάσημων γυναικών), στα 48 (αντρικά) πορτρέτα του Gerhard Richter (1971). Η Σοφία Κοβαλέφσκαγια αναγνωρίζεται στην πάνω γωνία αριστερά. Για την πλήρη λίστα των 48 γυναικών, βλ. Texts (1991).
Η "αντιπαράθεση" Gottfried Helnwein με Gerhard Richter
στην έκθεση "Undeniable me", Galerie Rudolfinum Prague, 2011. Βλ. Texts (1991).
Ο κρατήρας Kovalevskaya στην επιφάνεια της Σελήνης. Βλ. abovetopsecret.
Ο αστεροειδής 1859-Kovalevskaya. Βλ. Future 2013-2015 Global Asteroid Events.
Βλ. fineartamerica και Wikimedia Commons.
Σονάτα για πιάνο No.8 in C minor, Op.13 -Pathetique- του Ludwig van Beethoven. Ερμηνεύει ο Glenn Gould.
"Η "Παθητική" είναι μία σονάτα του Μπετόβεν (...). Δεν είναι η πιο δύσκολη, αλλά ούτε και η πιο εύκολη. Η Σοφία ήταν τρελά ερωτευμένη με τον Ντοστογιέφσκι όταν ήταν 13 ετών. Τον είχε ακούσει κάποτε να λέει πως ήταν η αγαπημένη του σονάτα. Η Σοφία ήταν μία δεσποινίδα της καλής κοινωνίας που έπαιζε πιάνο (και μιλούσε γαλλικά). Μία μέρα, αποφάσισε πως στην επόμενη επίσκεψη του Ντοστογιέφσκι θα του έπαιζε αυτή τη σονάτα. Η μέρα που πρόσμενε έφτασε. Ενώ εκείνος πήγαινε στο σαλόνι με την 'Αννα (την αδερφή της), η Σοφία κάθισε στο πιάνο και έπαιξε την "Παθητική" με όλη της την καρδιά. Μετά από λίγο όμως, συνειδητοποίησε πως ενώ εκείνη του εκμυστηρευόταν με τον τρόπο της τον ερωτά της, ο Ντοστογιέφσκι έκανε ερωτική εξομολόγηση στην 'Αννα δύο δωμάτια παρά κάτω. Και είναι πολύ πιθανόν να μην άκουσε πραγματικά αυτό που είχε παίξει για κείνον." (Συνέντευξη / συζήτηση με την Michèle Audin, συγγραφέας του βιβλίου Souvenirs sur Sofia Kovalevskaya).
σχόλια