Δεν νομίζω ότι σόκαρε κανέναν στην πραγματικότητα η περίπτωση της νεαρής επιστήμονος που, αφού κατέκτησε επίγειους τίτλους, απογειώθηκε στη συνέχεια για να ασπαστεί τα άστρα και το Διάστημα σαν κάποιο φιλόδοξο υβρίδιο ΠΑΣΠ και Star Trek. Απλώς όλοι απολαύσαμε το viral των αποκαλύψεων για το θεαματικά παραφουσκωμένο βιογραφικό της, όπως νυσταλέα υπομειδιούσαμε με το viral των εξωγήινων επιτευγμάτων της που μας έκαναν υπερήφανους ως Έλληνες, όπως ο Γιάννης και ο Λάνθιμος.
Τι κι αν αποδείχτηκαν fake σε μεγάλο βαθμό οι επιδόσεις της κ. Αντωνιάδου στο διεθνές επιστημονικό στερέωμα; Έχει γίνει πλέον συνείδηση ότι, σ' αυτόν τον κόσμο όπου ζούμε, όλοι κλέβουν λίγο-πολύ για να χτίσουν μια εικόνα που, αν φιλτραριστεί και «εκλαϊκευτεί» μέσα από την πριονοκορδέλα των δημοφιλών μέσων «ψυχαγωγίας και ενημέρωσης», δεν τη σκιάζει φοβέρα καμιά.
Εξάλλου, η διασταύρωση πληροφορίας είναι είδος υπό εξαφάνιση μέσα στη φούρια των κραυγαλέων τίτλων και το ανελέητο κυνήγι των «κλικ», ενώ το πάσης φύσεως τρολάρισμα έχει πάψει προ πολλού να είναι κατακριτέο − αντιθέτως, αποτελεί σαφώς πλέον μια κατοχυρωμένη πρακτική και μια όχι ακριβώς τίμια, αλλά πάντως θεμιτή και επικερδή δραστηριότητα. Είπα-ξείπα, ρε παιδιά, δεν έγινε και τίποτα, πώς κάνεις έτσι; Το θέμα είναι να γίνει η δουλειά...
Στο κάτω-κάτω, ποιος ασχολείται με τη διάψευση; Η διάψευση είναι μια ξενέρωτη αποκλιμάκωση ενός συναρπαστικού αφηγήματος, ειδικά αν αυτό λειτουργεί ως αναισθητικό στον επίμονο επαρχιωτισμό μας και στα συμπλέγματα κατωτερότητας που συντηρούμε ως «φυλή».
Εδώ έχουν στήσει τόσες και τόσες επιτυχημένες καριέρες άτομα που εμφανίζονται με φαντασιακά άβαταρ και μυθικά βιογραφικά ως προσομοιώσεις κάποιου άλλου πράγματος από αυτό που είναι, και στο φινάλε δεν έχει καμία απολύτως σημασία. Όλοι, άλλωστε, μπορούμε λίγο-πολύ να ταυτιστούμε (έστω και με κάποια ντροπή) μ' αυτό το πανηγύρι ματαιοδοξίας, αν αναλογιστούμε τις περσόνες που επιμελώς καλλιεργούμε στα social media, προσμένοντας εκείνο το θριαμβευτικό viral που θα μας αναδείξει άπαξ διά παντός. Δεν φταίει το Ίντερνετ, είμαστε εκ φύσεως επιρρεπείς στη μυθοποίηση του εαυτού μας και σε ό,τι αφορά τους άλλους είμαστε πρόθυμοι να πιστέψουμε ό,τι να 'ναι και ό,τι επιβεβαιώνει και χαϊδολογάει τις προκαταλήψεις και τις προσμονές και τις αυταπάτες μας.
Στην καλύτερη περίπτωση, είμαστε τύπου «βαράτε με κι ας κλαίω», μέχρι που κάποιος μάς σπρώχνει σε μια πίστα, στρέφει πάνω μας έναν προβολέα, μας κολλάει και μια ταμπέλα εντυπωσιακή και αόριστη κι εμείς απλώς στροβιλιζόμαστε στη σκηνή όσο υπάρχει κοινό. Στη χειρότερη, έχουμε πειστεί απολύτως ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα και όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος, ακόμα κι αν αυτό που κάνεις (ή επιτρέπεις να περιφέρεται) λέγεται απάτη.
Απάτη; Υπερβολές. Παρεξήγηση. «Απλώς δεν διέψευσα, κάντε μου μήνυση». Στο κάτω-κάτω, ποιος ασχολείται με τη διάψευση; Η διάψευση είναι μια ξενέρωτη αποκλιμάκωση ενός συναρπαστικού αφηγήματος, ειδικά αν αυτό λειτουργεί ως αναισθητικό στον επίμονο επαρχιωτισμό μας και στα συμπλέγματα κατωτερότητας που συντηρούμε ως «φυλή».
Ουδείς φάνηκε να το είχε ψάξει το συναρπαστικό (και εθνεγερτικό, εν προκειμένω) αφήγημα με πρωταγωνίστρια τη «διεθνή Ελληνίδα επιστήμονα που τα σπάει στο εξωτερικό, ανασταίνει νεκρούς και την προσκυνάνε στη NASA». Εδώ που τα λέμε, γιατί να το ψάξεις; Είναι τέλειο. Δεν υπάρχει λόγος καν να πατήσεις κλικ στην είδηση για λεπτομέρειες: το κοινοποιείς και ιδού (άλλο) ένα δείγμα της νέας γενιάς που αντιστάθηκε στην κρίση, της (διαστημικής) Ελλάδας που αντιστέκεται.
Ψοφάμε για καταστάσεις τύπου «from zeroes to heroes», όπως ήταν ο μνημειώδης τίτλος της «Guardian», νομίζω, την επομένη της κατάκτησης του Euro το 2004, γεγονός που, μαζί με τους Ολυμπιακούς, υπήρξε για μια στιγμή στον χρόνο η επιβεβαίωση μιας συλλογικής ψευδαίσθησης και είχε κάνει ακόμα και τους πιο «ξενόδουλους» εξ ημών να σκέφτονται «βρε, λες να είμαστε όντως εκλεκτοί και περιούσιοι;». Ευτυχώς (διότι ουδέν χειρότερο από τις εθνικές ψευδαισθήσεις μεγαλείου), η σκληρή πραγματικότητα μας επανέφερε στο παλιό καθεστώς αυτοσιχτιρίσματος και δυσπιστίας. Δυστυχώς, τα συμπλέγματα επαρχιωτισμού και η δίψα για «διεθνή αναγνώριση» με κάθε μέσο δεν έφυγαν ποτέ.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO