'Δεν μπορούν να γίνουν συμφωνίες ανάμεσα στους ανθρώπους και τα λιοντάρια' λέει ο Αχιλλέας/Brad Pitt στην ταινία 'Τροία'. Λόγια που δεν γράφτηκαν από σεναριογράφο του Hollywood, αλλά προέρχονται από την Ιλιάδα του Ομήρου.
Δεν αποτελεί κάποια έκπληξη καθώς ο βασικός οδηγός του Hollywood για την συγγραφή σεναρίων, το 'The Writer's Journey' του Christopher Vogler , έχει ως βασικά υλικά:
- τον Όμηρο και την αρχαία ελληνική δραματουργία
- το έργο του συγγραφέα Joseph Campbell (που επηρέασε καθοριστικά το Star Wars)
- το επιστημονικό έργο του Carl Jung , ψυχαναλυτή , μαθητή του Freud (με τον οποίο , στην συνέχεια, διαφοροποιήθηκε καθοριστικά).
Το Star Wars είναι γνωστό για πάρα πολλές απίστευτες επιτυχίες (εισπρακτικές, φανατικό κοινό, πολύχρονο franchise , πολυεπίπεδο merchandise ), αλλά είναι πολύ λίγο γνωστό το θεωρητικό του σχήμα που κυριαρχεί στο σινεμά και σε πολλές τηλεοπτικές σειρές: ο George Lucas μελέτησε το έργο του συγγραφέα Joseph Campbell γύρω από τους αρχέγονους μύθους, έχτισε το Star Wars πάνω στο μοντέλο του 'Ταξιδιού του Ήρωα' και έδωσε την έμπνευση για μια μεγάλη σχολή σεναρίων που κινούνται σε αυτό το πρότυπο. (Κάποιες ταινίες βεβαίως το παρακάνουν, σε βαθμό που να είναι τόσο προβλέψιμα τα σενάριά τους ώστε να καταλήγουν σε κοινοτυπίες).
Ο Christopher Vogler σκιαγράφησε το μοντέλο στο βιβλίο που αναφέρθηκε παραπάνω, με τρόπο που πάνω από τις μισές αναφορές να προέρχονται από τους μύθους της Αρχαίας Ελλάδας.
Οι άνθρωποι στις μέρες μας αφιερώνουν ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους 'βουτώντας' σε ιστορίες που προέρχονται από τα αρχέγονα παραμύθια, την μήτρα της αφήγησης των αρχαιοελληνικών επών και της τραγωδίας, ταυτίζονται με τους ήρωες και νοιώθουν ενσυναίσθηση (empathy) για τις αποστολές τους.
Mελέτες (Green 2006, Escalas 2007) υποστηρίζουν την θέση ότι ο άνθρωπος είναι πολύ πιο εύκολο να αποδεχτεί ιδέες που περνάνε μέσα από την διήγηση μιας ιστορίας, παρά από την παράθεση στοιχείων και επιστημονικών αναλύσεων.
Η μόδα των cupcakes ξεκίνησε από κάποιο επεισόδιο του Sex and The City, ενώ η ταινία Sideways (2005) είχε ως αποτέλεσμα να πέσει η κατανάλωση των κρασιών Μερλό.
Η 'κατανάλωση' ιστοριών είναι προαιώνια και εξυπηρετεί βαθύτατες ανάγκες: μάθηση, ένταξη σε κοινωνικές ομάδες, ψυχαγωγία.Η 'κατανάλωση' των δεκάδων τηλεοπτικών σειρών που τείνουν να αντικαταστήσουν τις ταινίες, δεν είναι μόνο ψυχαγωγία, αλλά και υλικό για συζήτηση στην παρέα, προσωπική συμμετοχή πολλών από τους θεατές τους στο διάλογο που αναπτύσσεται στα Κοινωνικά Δίκτυα για την σειρά που βλέπουν. Επιπλέον κάποιοι γιατροί χρησιμοποιούν το storytelling για θεραπευτικούς σκοπούς.
O Carl Jung και ο Joseph Campbell μελέτησαν την κοινή βάση των περισσότερων μύθων και παραμυθιών από την Κίνα, την Ρωσία, την Ελλάδα και την Νότιο Αμερική. Η δυνατότητα να καταναλώνονται πολύ περισσότερες ιστορίες λόγω της τηλεόρασης και του Internet, έχει πολλαπλασιάσει τις πηγές άντλησης των ιστοριών, από αυτές που έχουν ως 'ήρωες' ποδοσφαιριστές (David Beckham) μέχρι τις αφηγήσεις γύρω από το φαγητό (Anthony Bourdain).
Οι άνθρωποι στις μέρες μας αφιερώνουν ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους 'βουτώντας' σε ιστορίες που προέρχονται από τα αρχέγονα παραμύθια, την μήτρα της αφήγησης των αρχαιοελληνικών επών και της τραγωδίας, ταυτίζονται με τους ήρωες και νοιώθουν ενσυναίσθηση (empathy) για τις αποστολές τους.
Οι ψυχολόγοι και οι νευροεπιστήμονες αφιερώνουν έρευνες στην αποκωδικοποίηση των μυστικών του storytelling. Είναι αναμενόμενο το ότι οι τεχνικές της επικοινωνίας έχουν σπεύσει τα τελευταία 5 χρόνια να αξιοποιήσουν σε όλα τα επίπεδα την δύναμη του storytelling και έχουν προσαρμόσει τις πρακτικές τους, από τις αναρτήσεις στο Facebook μέχρι την δημιουργία των τηλεοπτικών σποτ ή των διαδικτυακών βίντεο που πλημμυρίζουν το You Tube και το Instagram.
Τελικός κριτής το κοινό, οι πολίτες και οι καταναλωτές, που μέσα από διαρκείς , άτυπες ψηφιακές –κυρίως- 'ψηφοφορίες', διακρίνουν τις υπερβολές, τον συρμό από την ουσία, την αξία και την αισθητική ανωτερότητα.
σχόλια