«Ότανο Θεός είδε εφιάλτη, αποφάσισε ναδημιουργήσει την κοινωνία!». Παρόμοιεςπαρόλες, σαν κι αυτή που αλιεύσαμε στοδρόμο, ακούμε και διαβάζουμε πολλές τιςτελευταίες βδομάδες. «Αγανακτισμένοι»και «αηδιασμένοι» πολίτες,εφημερίδες και κανάλια που βρίσκονταισε θέση μάχης, πολιτικάντηδες πουοσμίζονται την παρακμή. Σιγά τα ωά! Οικοινωνίες, όλοι το γνωρίζουν, μόνο σανσφηκοφωλιές και φιδοφωλιές μπορούν ναλειτουργήσουν. Κάθε επαφή, και η πλέοναθώα, χάνει συνωμοτικά λάδια. Λερώνειτον τόπο όπου έγινε. Πάντα κάποιος λέειτο λογάκι του, κοιτάζει στραβά, αφήνειυπόνοιες. Τι άλλο χρειάζεται για ναπάρει τη στράτα η υποψία;
Ανόλα ήταν φανερά, ζήτημα υποψίας δεν θαυπήρχε. Τη διαφάνεια πολλοί την αγάπησαν,αλλά όχι περισσότερο από τον εαυτό τους.Η ψυχή θα έπρεπε να είναι εκτεθειμένηστο κούτελο, εκεί να γράφονται με διακριτάστοιχεία όλες οι αμαρτίες. Με τη διαφοράότι ο πολίτης είναι πάντα περισσότεροςκαι πιο περίπλοκος απ' ό,τι δείχνει.Αυτό είναι μέγα δικαίωμα, γι' αυτόάλλωστε άργησε τόσο να θεσμοποιηθεί.Στις κοινωνίες του παρελθόντος δικαίωμααπορρήτου δεν υπήρχε. Ο ιδιωτικός βίος,πενιχρός έτσι κι αλλιώς, δεν είχε τίποτατο απαραβίαστο. Το κοινό συμφέρονσυνέτριβε τα του οίκου, της συντροφιάς,της κάστας. Το δημόσιο λειτουργούσετυραννικά.
Αφότουόμως θεσμοποιήθηκαν τα δικαιώματα τουανθρώπου και το άτομο απόκτησε δικότου, ιδιωτικό χώρο, το απόρρητο πήρε ταπάνω του. Η αλληλογραφία; Κατέστηαπόρρητη. Η εξομολόγηση; Δεν κοινολογούνταναπό τον ιερέα. Η ασθένεια; Απόρρητη κιαυτή, καθώς ο γιατρός δεν είχε δικαίωμανα πουλήσει λόγια. Κρατικό απόρρητο,στρατιωτικό, επιχειρησιακό, τραπεζικό,ερωτικό, οικογενειακό, επαγγελματικό,τηλεφωνικό. Η κοινωνία άρχισε να παίζειμε ανοιχτά και κλειστά χαρτιά· οπολίτης έπρεπε να είναι ελεύθερος, ναμην υποδουλώνεται στους θεσμούς, χωρίςνα χάνει βέβαια το «δικαίωμα» ναυποδουλώνεται στον εαυτό του.
Αφούτο δάσος από τα ξύλα του καίγεται, ηκοινωνία με τη σειρά της μόνο από τουςπολίτες της μπορεί να υποφέρει. Σπουδαίοπράγμα η χρυσή ή η χάλκινη γενιά, μοιραίοόμως είναι να υπάρχει και η γενιά τωνποντικών, των τετραπόδων και των ερπετών.Ακόμα χειρότερο είναι ο καθένας ναεπιδεικνύει στοιχεία τόσο χρυσού πολίτηόσο και απεχθούς ανθρωπάριου. Κατά τηνπερίσταση και το συμφέρον. Οπότε οάτεγκτος νους του δικαστή, ποιητικήαδεία, δικαιολογημένα θα μπορούσε νασκεφτεί: μήπως θα πρέπει να συλλάβουμεόλους τους πολίτες μας (μη εξαιρουμένουτου εαυτού μας), να τους περάσουμε απόδίκη, να τους τιμωρήσουμε για το χάλιτους; Με απλά λόγια: μήπως θα πρέπει νααρθεί το απόρρητο πάντων;
Οιρεαλιστές, που υπάρχουν αλλά αποφεύγουννα μιλάνε, απλοποιούν τα πράγματα. Ομηχανισμός δεν μπορεί να λειτουργήσειμε βάση την ηθική και την ντροπή. Μόνομε την αδικία και τη θηριώδη μεροληψίαδουλεύουν τα γρανάζια του. Ειδικά ηελεύθερη αγορά, η οποία βασίζεται στοαξίωμα «όλοι εναντίον όλων» καιστο «ο θάνατός σου η ζωή μου», γιανα μακροημερεύσει θα πρέπει να ασκείταιστην ανθρωποφαγία. Ο καθένας για τονεαυτό του και η αγορά για όλους και γιακανέναν. Μέσα στη γενική μουνταρία,ευνόητο είναι να ποδοπατούνται, ναβογκάνε και να αναστενάζουν, νακουρελιάζονται και να τρέμουν σαν τοφύλλο, να πέφτουν από μπαλκόνια και ναρίχνονται στους τροχούς της πρώτηςνταλίκας.
Σεαυτό τον τόπο κληρονομήσαμε ένα κράτοςπου είχε την αδικία και την παρανομίαμεροκάματο. Αν υποθέσουμε ότι είναισχολείο, έβγαλε πάντα άριστους μαθητές.Οικογενειοκρατία, ταύτιση του κομματικούσυμφέροντος με τη λειτουργία των θεσμών,ασύδοτη αντιμετώπιση της κοινωνίας,διαχωρισμός των πολιτών κατά το φρόνημακαι το παραταξιακό χρώμα, εγκληματικήδιασπάθιση του δημόσιου χρήματος,ευνοιοκρατία και σαδιστική απομόνωσητου αντιπάλου, υπονόμευση των εξουσιώνκατά το δοκούν και το συμφέρον, αχρείαδημόσια διοίκηση, αλαζονική περιφρόνησητης κοινωνίας των πολιτών, κομματαρχικήΕκκλησία και κηδεμονευόμενη οικονομία.Τι άλλο θέλει ο μπαξές; Τα πολιτικάάλλοθι ήταν πολλά, αλλά κι όταν εξέλειψανο κίνδυνοι τα «πολλά» παρέμειναν.
Μάλιστα,όταν εμφανίστηκε και η τέταρτη εξουσίατης τηλοψίας, η εξαχρείωση, σαν τονκουτσό πού βρήκε κατήφορο, γενικεύτηκεσαν επιδημία. Η καταγγελία πλέον απέβηχρυσοφόρο εμπόριο. Οι πολιτικοί τρέμουνμήπως τούς «βγάλουν στη σέντρα»,μήπως το παρασκηνιακό μεταβληθεί ενμια νυκτί σε προσκηνιακό. Η άρση τουαπορρήτου με άλλα λόγια εφαρμόζεταιχειρουργικά, με ανάλγητη διαπόμπευση,με όλα τα δικαιώματα της κοινοποίησης.Καλά να πάθουν βέβαια. Μόνο που μελερωμένα χέρια δεν κάνουμε ποτέ καθαρέςδουλειές. Τα κανάλια δεν είναι οιτηλεπαρουσιαστές, ούτε οι εφημερίδεςοι αρθρογράφοι τους. Λειτουργούν πάντασαν μηχανισμοί πιέσεως του κράτους απ'όπου αποσπούν αναθέσεις έργων,διευκολύνσεις και επικαρπίες.
Μπορείνα φανταστεί κανείς έναν ένοχο μηχανισμόστο κέντρο (περίπου σαν αρπακτικό πουαπολαμβάνει τη λεία του) και ολόγυρατσούρμο ολόκληρο από σαρκοβόρα τουΤύπου που ορέγονται το μερίδιό τους;Αυτή η αρχέγονη σκηνή αναπαράγεταικαθημερινά με τους απαραίτητους θορύβους:μουγκρητά, μυκηθμούς, γαυγίσματα,ουρλιαχτά, μπεμπερίσματα, νιαουρίσματα,ρεκάσματα και κοασμούς. Είναι μήπωςτυχαίο ότι το δελτίο ειδήσεων -ειδικάσε μας- έχει λάβει διαστάσεις πανεθνικούθεάτρου της ωμότητας; Ότι οι τηλεοπτικοίδημοσιογράφοι μεταμορφώθηκαν σε πιράνχα- που άλλο δεν σκέπτονται από τις αξίες,το δίκαιο και την ηθική;
σχόλια