Αν πας νύχτα σε οποιοδήποτε από τα 50 τόσα κοιμητήρια της ευρύτερης περιοχής των Αθηνών, θα ιδείς το καντηλάκι να καίει σε τουλάχιστον 30 τάφους. Κάθε ένα από αυτά το έχει ανάψει μάνα.
Καιπολύ συχνά, ακόμα καί μέσα στη νύχτα τηνάγρια, θα προσέξεις αυτές τις γυρτές,μαυροντυμένες φιγούρες, είτε να κάθονταικοντά στο μνήμα του παιδιού τους είτεακόμα και να περιφέρονται εκεί γύρω,σαν να κάνουν βόλτα μαζί του και να τουμιλάνε.
Σιγά-σιγά,αυτες οι 30 τόσες μανάδες γνωρίζονταιμεταξύ τους. Δημιουργούν μια μικρή,κρυμμένη κοινωνία πόνου από την οποίαδεν μπορούν και δεν θέλουν, λένε, ναδραπετεύσουν.
Μιαφίλη μου καλή που έχασε πρόσφατα αδερφόαπό τροχαίο -ένα βράδυ καλοκαιρινόέφυγε, σαν ριπή καυτού αέρα επάνω σ'άλογο ατίθασο που στις μέρες μας το λένεκαι «μηχανή»- πηγαίνει κάθε βράδυστο νεκροταφείο της Καισαριανής για να«μαζέψει» τη μάνα της, που πολλέςφεύγει από ‘κεί ακόμα και περασμέναμεσάνυχτα.
Παρακάλεσεένα βράδυ η φίλη μου ακόμα και τονυχτοφύλακα εκεί να μην την αφήνει ναμένει τόσο. Τον προέτρεψε, μάλιστα, νατης πει ότι θα κλείνει πλέον η καγκελόπορτατου κοιμητηρίου.
Ηαπάντηση του νυχτοφύλακα ηταν άμεσηκαι κατηγορηματική: «Μανάδες δενδιώχνουμε ποτέ κορίτσι μου».
Τοεπιχείρημα των ψυχοθεραπευτών ότι ανδεν αφήσεις τον πεθαμένο να φύγει, δενθα μπορέσεις εσύ ποτέ να συνεχίσειςκανονικά τη ζωή σου, δεν φαινεται λέειτίποτ' απολύτως σ' αυτές τις μικρές,«νυχτερινές κοινωνίες» τωνχαροκαμένων μανάδων.
Το«κανονικά» γι' αυτές, από τη στιγμήπου έχουν χάσει παιδί, είναι να είναικει συνεχώς μαζί του και να προσεύχονται,όχι μόνο «να αναπαύσει ο Θεός τηνψυχή του» αλλά να ‘ρθει γρήγορα «καιη ευλογημένη εκείνη ώρα» που θα φύγουνκι αυτές και θα βεθούν κοντά του.
Οινυχτοφύλακες των κοιμητηρίων βιώνουνεκεί μέσα απίθανες ιστορίες. Μου έλεγεπαλιά ένας από αυτούς σε νεκροταφείοόπου αναπαύονται δικοί μου άνθρωποιότι υπάρχουν μανάδες που στήνουν γλέντιαεκεί μέσα -νύχτα πάντα- για κάποιαεπέτειο του παιδιού τους. «Κάποτε»,μου είπε, «ο πόνος τους μετατρέπεταισε μια παράξενη έκσταση». Μαζεύονταιεκεί και οι άλλες μανάδες και συμμετέχουνκαι αυτές στο απίθανο αυτό γλέντι.«Λύνουν τα μαλλιά τους, χορεύουν,πετάνε τα παπούτσια, κάποτε μία πέταξεκαι ό,τι φορούσε».
Ηώρα η δύσκολη είναι όταν θα έρθει όσύζυγος, η αδελφή, ο αδελφός ή άλλο παιδίγια να πάρουν τη μάνα και να φύγουν απόκεί, να πάνε επιτέλους σπίτι. Συνήθως,λές και είναι συνεννοημένοι μεταξύτους, αρκετοί από αυτούς φτάνουν τηνίδια ώρα.
Είναιάλλου είδους σκιές αυτοί! Βαριές, αργές,σ' ένα δικό τους εντελώς κόσμο. Ουτετου νεκροταφείου ούτε του σπιτιού. Δεναντέχουν ουτε τό ‘να ούτε τ' άλλο. Καισιγά-σιγά αποτραβιούνται και από ταδύο...
Η«κρυμμένη ζωή» της νύχτας στιςμικρές αυτές γειτονιές των πεθαμένωνέχει ιστορίες που δεν αντέχεις εύκολανα ακούσεις. Κάθε εκδήλωση αγάπης κρύβειπόνο και οργή που δεν θέλεις να 'σαιεκεί κοντά όταν ξεσπάσουν. Ακούς κάτιφωνές «σαν σούρσιμο υπόκωφου κλάματος».Ακους λόγια που γίνονται τραγούδι αργό,διακεκομμένο, χωρίς νόημα. Πότε από τημία άκρη του νεκροταφείου, πότε από τηνάλλη. Καί έπειτ' από λίγο σιωπή. Απόλυτη.
Εκείνηείναι και η στιγμή που κάθε μία θ'ανασηκωθει λίγο, θα κοιτάξει γύρω τηςκαι θα γυρέψει και τις άλλες σκιές. «Έχωωραία κουλουράκια Σοφία μου» θα πείη μία. «Δεν πεινάω» θ' ακούσειςτην άλλην, «όμως έχω ζεστό τσάικορίτσια».
Σανκάτι, τότε, εκεί να ζωντανεύει. «Ανέχει και λίγο κονιάκ μέσα, να μας πιάσει»,πετάει η τρίτη. Και έπειτα ένα γέλιο«χαμηλό» αλλά καθόλου ένοχο απ'όλες - θά έλεγα ακόμα και απελευθερωμένο.
Ονυχτοφύλακας φέρνει τα μικρά ποτήριατων μνημοσύνων και πίνει μαζί τους.«Εβίβα κορίτσια» και γελάκια πιοδυνατά. «Μπα σε καλό σου, ρε Τάσο!».
σχόλια