ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ των τελευταίων ημερών, καμία διέξοδος δεν φαίνεται για την ώρα, αφού ο Ερντογάν δεν έχει καταφέρει να ακυρώσει την ελληνική συμφωνία με την Αίγυπτο, ούτε να διώξει το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό από την περιοχή, όπως ζητάει.
Γι' αυτό και επιδίδεται σε λεονταρισμούς. Εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα, όμως, τίποτα δεν αποκλείεται και το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό παραμένει στην περιοχή, έτοιμο για όλα.
Η χθεσινή επίσκεψη του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών, Χάικο Μάας, που έχει αναλάβει να διαμεσολαβήσει μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, προκειμένου το ζήτημα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών να λυθεί με διάλογο και όχι με τα όπλα, δεν είχε κανένα αποτέλεσμα.
Η καγκελάριος Μέρκελ θεωρούσε ότι αν η ΕΕ άφηνε τον Τούρκο Πρόεδρο να κρατά ανενόχλητος το Oruc Reis στην περιοχή μέχρι την ημέρα και την ώρα που θα έληγε η NAVTEX, εκείνος θα ηρεμούσε και θα ερχόταν σε διάλογο, αφού θα είχε καταφέρει να ολοκληρώσει την επιθετική του ενέργεια σε βάρος της Ελλάδας. Με την ίδια λογική τον προστατεύει και από την επιβολή κυρώσεων, αφού η Γερμανία υποστηρίζει την πολιτική «κατευνασμού» της Τουρκίας. Η δικαιολογία είναι ότι μια πολιτική που θα στρίμωχνε την Τουρκία, θα την έκανε πιο επιθετική και θα ενίσχυε τον εθνικισμό (παραβλέποντας την ακραία εθνικιστική έξαρση που επικρατεί μεταξύ των οπαδών του Ερντογάν αυτή την περίοδο στην Τουρκία), ενώ η πολιτική προσέγγισης θα μπορούσε να την εξευμενίσει.
Η πολιτική αυτή, πάντως, παρότι εφαρμόζεται πολύ καιρό, δεν έχει αποδώσει. Η Τουρκία του Ερντογάν γίνεται όλο και πιο ανοιχτά επιθετική, όλο και πιο επεκτατική, εθνικιστική και ισλαμιστική. Η Γερμανία όλα αυτά τα βλέπει, αλλά τα στρατηγικά και οικονομικά της συμφέροντα έχουν μεγαλύτερη σημασία για εκείνη.
Η πολιτική αυτή, πάντως, παρότι εφαρμόζεται πολύ καιρό, δεν έχει αποδώσει. Η Τουρκία του Ερντογάν γίνεται όλο και πιο ανοιχτά επιθετική, όλο και πιο επεκτατική, εθνικιστική και ισλαμιστική. Η Γερμανία όλα αυτά τα βλέπει, αλλά τα στρατηγικά και οικονομικά της συμφέροντα έχουν μεγαλύτερη σημασία για εκείνη. Ο Ερντογάν είναι χρήσιμος στη Μέρκελ για πολλούς λόγους, μεταξύ αυτών και για να περιορίσει την ισχύ των Γάλλων στη Μεσόγειο. Όλοι ξέρουν τι παίζει, αλλά δημοσίως περιορίζονται στο διπλωματικό παιχνίδι, όπως έκαναν Μέρκελ και Μακρόν στην πρόσφατη συνάντησή τους, όπου στην ουσία, όσον αφορά στην Τουρκία, συμφώνησαν ότι διαφωνούν.
Είναι ενδεικτική η απάντηση της Μέρκελ, ειδικά για όσους διαβάζουν και πίσω από τις γραμμές, όταν ρωτήθηκε για τις διαφορές Γαλλίας-Γερμανίας πάνω στο θέμα αυτό: «Υπάρχουν διάφορες δυνατότητες δράσης, η μία είναι να καταστήσουμε σαφές ότι στηρίζουμε τους Ευρωπαίους εταίρους μας – αυτό μπορείς να το κάνεις όπως έδειξε η Γαλλία, στέλνοντας πλοίο. Από την άλλη πλευρά εμείς στηρίξαμε την επανέναρξη του διαλόγου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας –που έως τώρα δεν έχει επιτευχθεί, αλλά εργαζόμαστε πάνω σε αυτό– και από τα διάφορα κομμάτια δημιουργείται ένα συνολικό εγχείρημα. Υπό αυτή την έννοια είναι δύσκολο να αξιολογήσεις τα δύο κομμάτια, το ένα σε σχέση με το άλλο. Σημαντικό είναι να μην εργαζόμαστε ο ένας εναντίον του άλλου, αλλά να συνεργαζόμαστε για τον ίδιο στόχο».
Βεβαίως δεν εργάζονται για τον ίδιο στόχο, αλλά αυτά δεν λέγονται δημόσια. Η Γερμανία προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τον Ερντογάν όχι μόνο για να περιορίσει την ισχύ της Γαλλίας, αλλά και των ΗΠΑ, εκμεταλλευόμενη την απραξία του Λευκού Οίκου, αν και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ διαφοροποιείται και βάζει εμπόδια στα επεκτατικά σχέδια και στο γερμανοτουρκικό παιχνίδι.
Η Γερμανία, ωστόσο, δεν επιθυμεί μια στρατιωτική σύγκρουση της Τουρκίας με την Ελλάδα και ειδικά στη «βάρδιά της» – κατά τη διάρκεια της γερμανικής προεδρίας στην ΕΕ.
Αυτή τη φορά –μετά και τις τελευταίες ενέργειες του Ερντογάν και την παράταση της τουρκικής NAVTEX– η Γερμανία ενοχλήθηκε με τον Ερντογάν που (παρά)τραβάει το σχοινί, τόσο που δεν μπορεί να συνεχίσει να τον καλύπτει και να τηρούνται τα προσχήματα. Ήδη Γερμανοί αξιωματούχοι, απαντώντας στα ΜΜΕ, αναγκάζονται να απολογούνται για τη στάση τους απέναντι στην Τουρκία.
Οι προκλήσεις των Τούρκων πάντως, αντί να αμβλύνονται, οξύνονται, χωρίς να κρύβουν τις επεκτατικές τους βλέψεις σε βάρος της Ελλάδας και απειλώντας την ότι αν συνεχίσει να υπερασπίζεται τα κυριαρχικά της δικαιώματα, θα υποστεί συνέπειες.
Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, δυο μέρες πριν από την επίσκεψη του Χάικο Μας δήλωσε ότι για αυτούς είναι άκυρη η «δήθεν συμφωνία» μεταξύ της Αιγύπτου και της Ελλάδας, η οποία, όπως ισχυρίστηκε, είναι ενάντια στα συμφέροντα των λαών και της Ελλάδας και της Αιγύπτου, ενώ επιτέθηκε και στη Γαλλία, λέγοντας ότι δεν έχει καμία δουλειά στην ανατολική Μεσόγειο.
Μια μέρα πριν, ο Ταγίπ Ερντογάν απείλησε ανοιχτά την Ελλάδα και δήλωσε ότι δεν πρόκειται να κάνει ούτε βήμα πίσω με το Oruc Reis, καθιστώντας μάταιη κάθε απόπειρα μεσολάβησης για διάλογο και σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου.
More threats to #Greece by #Turkey's President Erdogan who has been itching to pick a fight with a NATO ally.
— Abdullah Bozkurt (@abdbozkurt) August 24, 2020
He believes Greeks would be left alone and crushed by Turks. pic.twitter.com/EWj5hXQ0MV
Με το γνωστό του ύφος, ο Ερντογάν κατηγόρησε, μεταξύ άλλων, ως νεκρή και εμμονική την Ευρωπαϊκή Ένωση, από την οποία ζητάει κάθε τόσο (και παίρνει) εκατομμύρια ευρώ, δήθεν για το προσφυγικό, αλλά στην πραγματικότητα για να χρηματοδοτήσει το σχέδιό του ενάντια στους Κούρδους.
With love from #Turkey's leader:
— Abdullah Bozkurt (@abdbozkurt) August 25, 2020
President #Erdogan claimed the European Union is dead, suffers from perversions and obsessions pic.twitter.com/WkGNxzpw9c
Την ώρα που ο Χάικο Μάας ήταν στην Άγκυρα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σε καθόλου διπλωματική γλώσσα, απείλησε την Ελλάδα ότι αν ξαναμιλήσει για υπεράσπιση των δικαιωμάτων της ή κάνει κάποιο λάθος βήμα, αυτήν τη φορά δεν θα πρόκειται για ατύχημα. Και στη συνέχεια, την κάλεσε να παραιτηθεί από την υπεράσπιση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.
Turkish Foreign Minister Mevlut Cavusoglu threatens #Greece with use of force, says #Turkey's response won't be an accidental one, but a direct action with no hesitation.
— Abdullah Bozkurt (@abdbozkurt) August 25, 2020
The remarks delivered in a joint presser with visiting #Germany FM Heiko Maas who tries to mediate. pic.twitter.com/6X0qcj02I2
Πόσες πιθανότητες υπήρχαν να πετύχει η πρωτοβουλία διαμεσολάβησης μετά από αυτές τις δηλώσεις;
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, ωστόσο, μετά τις συναντήσεις του με τις δύο πλευρές, επιχείρησε να τις παρουσιάσει αμφότερες ως πρόθυμες για διάλογο, αν και προσπάθησε να προειδοποιήσει την Τουρκία ότι οι σχέσεις της με την ΕΕ είναι σε κρίσιμη φάση και δεν έκρυψε την ανησυχία του για την πορεία του ζητήματος.
FM @HeikoMaas: Extremely concerned about the escalating situation in the Eastern Mediterranean Sea: stepping too close to the abyss carries the risk of plunging into it. Instead, we would like to explore all avenues for a dialogue between #Greece & #Turkey. pic.twitter.com/ATHIMiPMtu
— GermanForeignOffice (@GermanyDiplo) August 25, 2020
Στην τηλεδιάσκεψη του έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Μέρκελ είχε πει ότι η Γερμανία τάσσεται υπέρ της επανέναρξης του διαλόγου «για τα διαφιλονικούμενα ζητήματα της οριοθέτησης των θαλασσίων συνόρων».
Η απόφαση του Ερντογάν όμως να διατηρήσει το Oruc Reis στην περιοχή, επεκτείνοντας την παράνομη Navtex που έληγε στις 27 Αυγούστου, μαζί με τις εμπρηστικές του απειλές, αποδεικνύουν ότι ο Τούρκος πρόεδρος δεν επιθυμεί τον διάλογο με την Ελλάδα. Η στάση του αυτή, που έγινε ακόμα πιο ακραία τις τελευταίες ώρες, τον εκθέτει στη διεθνή κοινή γνώμη, αλλά και ο ίδιος εκθέτει την καγκελάριο Μέρκελ, που τον κάλυψε και του έδωσε χρόνο για να αναδιπλωθεί.
Yiğitler kan döker, bayrak solmaya, Anadolu başlar, vatan olmaya. Kızılelma'ya hey, Kızılelma'ya...
— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) August 25, 2020
Sultan Alparslan'ı ve onunla birlikte bu gazada yer alan tüm kahramanlarımızı şükranla yâd ediyorum. pic.twitter.com/EyyqO1qOzI