ΣΑΝ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ή σαν από μηχανής θεότητα πέρασε από τις οθόνες μας η νεαρή γυναίκα που αντιμετώπισε ολόγυμνη τις δυνάμεις καταστολής στο φλεγόμενο κέντρο του Πόρτλαντ τις πρώτες πρωινές ώρες του περασμένου Σαββάτου. Η πρώτη μου αντίδραση βλέποντας αυτή την εικόνα που έμοιαζε συγχρόνως απόκοσμη και αυτομάτως εμβληματική να περιφέρεται ξαφνικά στα social media ήταν ένα μείγμα δέους και καχυποψίας. Συνέβη (κι) αυτό πραγματικά; Ή ήταν κάποιο περίτεχνο hoax (ή deep fake) που επιζητούσε εύκολους συμβολισμούς και πολλαπλό τρολάρισμα;
Συνέβη όμως, όπως διαπίστωνε κανείς από το σχετικό βίντεο και τις μαρτυρίες των εμβρόντητων δημοσιογράφων που ήταν παρόντες για να καλύψουν την διαδήλωση.
Σε άλλη εποχή –μέχρι και πολύ πρόσφατα– η εικόνα της «γυμνής Αθηνάς», όπως άμεσα μετονομάστηκε η νεαρή γυναίκα που απώθησε τις ομοσπονδιακές ειδικές δυνάμεις κάνοντας γιόγκα και ασκήσεις μπαλέτου στο οδόστρωμα επί δεκαπέντε λεπτά περίπου, θα έμενε στον αφρό της διεθνούς επικαιρότητας για καιρό προκαλώντας σωρεία αναλύσεων και κυνηγητό αναζήτησης της πραγματικής της ταυτότητας. Πέρασε όμως μάλλον φευγαλέα από μπροστά μας, σαν άλλο ένα απίστευτο αλλά αληθινό στιγμιότυπο μιας απόκοσμης χρονιάς, σαν ένας ακόμα εξωπραγματικός αντιπερισπασμός στην καθημερινότητά μας που μοιάζει όλο και πιο πολύ με ψηφιδωτό από εικόνες και σπαράγματα που στοιχειώνουν τις οθόνες μας.
Aυτή η τελετουργική δράση της «μυστηριώδους» νεαρής γυναίκας αντιμετωπίστηκε με τόνους χλεύης και passive-aggressive σαρκασμού από την πλειοψηφία των συντηρητικών (και όχι μόνο) μέσων στην Αμερική.
Παρά τον εντυπωσιακό και γενναίο της χαρακτήρα, αυτή η τελετουργική δράση (παράσταση; παρέμβαση; επέμβαση;) της «μυστηριώδους» νεαρής γυναίκας που έκατσε γυμνή στη μέση του δρόμου με ανοιχτά τα πόδια απέναντι στα υπερπλήρους εξάρτησης αστυνομικά όργανα, αντιμετωπίστηκε με τόνους χλεύης και passive-aggressive σαρκασμού από την πλειονότητα των συντηρητικών (και όχι μόνο) μέσων στην Αμερική, προκαλώντας την έντονη ενεργοποίηση της νεοδεξιάς / ακροδεξιάς ρητορικής που σαρώνει τις ΗΠΑ αλλά και τον πλανήτη (Μπογδάνοι ξεφυτρώνουν παντού και ο αέρας που έχουν πάρει είναι δηλητηριώδης και μας πνίγει όλους).
Πέρα από την «κακομαθημένη» (!) ακτιβίστρια, στο στόχαστρο βρέθηκαν και οι Los Angeles Times, επειδή η ανταποκρίτρια της εφημερίδας από το Πόρτλαντ θεώρησε σωστό όχι μόνο να καταγράψει το δέος που ένιωσε παρακολουθώντας από κοντά αυτό το ασύλληπτο performance (το οποίο, όμως, όπως έγραψε, «συνέλαβε μοναδικά την φαντασία των διαδηλωτών»), αλλά τόλμησε να το συγκρίνει με την εικόνα του Κινέζου διαδηλωτή μπροστά στο τανκ στην πλατεία Τιενανμέν το 1989. Γράφει χαρακτηριστικά στο ρεπορτάζ η δημοσιογράφος, αφού σημειώσει ότι η (κυριολεκτική) απογύμνωση εμφανίζεται ως μορφή διαμαρτυρίας από τον ενδέκατο αιώνα:
«Αναδύθηκε σαν οπτασία μέσα από σύννεφα δακρυγόνων τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου... Στάθηκε ήρεμη κι αγέρωχη μπροστά στις πανίσχυρες δυνάμεις καταστολής, μια σουρεάλ εικόνα ανθρώπινης ευπάθειας και αυταπάρνησης... Οι εικόνες της στα social media ανακαλούν παλιότερες εμβληματικές εικόνες που συνδύαζαν την ισχύ με την ευπάθεια, όπως το κορίτσι που τοποθετεί ένα γαρύφαλλο στην κάννη ενός στρατιώτη κατά τις διαδηλώσεις ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ το 1967 ή τον νεαρό άντρα που στάθηκε μπροστά στα τανκς στην πλατεία Τιενανμέν, στις 5 Ιουνίου του 1989...».
Το γεγονός ότι τον νεαρό Κινέζο τον έφαγε η μαρμάγκα μαζί με εκατοντάδες (ή χιλιάδες, κανείς δεν μπορεί να ξέρει) άλλους διαδηλωτές στο σφαγείο της Τιενανμέν, πράγματι καθιστά προβληματική μάλλον την αναλογία της δημοσιογράφου, η οποία επέτρεψε στον εαυτό της να παρασυρθεί λίγο από το τελετουργικό μεγαλείο της σκηνής που εκτυλίχτηκε μπροστά στα μάτια της πριν ακόμα κατακαθίσει η ένταση των συγκρούσεων και η αχλή από τα δακρυγόνα. Αυτό όμως δεν μπορεί να αφαιρέσει τίποτα από την αίγλη και την συμβολική ισχύ μιας δράσης που εκτός από επίδειξη γενναιότητας και ψυχρής «μαγκιάς» αποτελεί υπόδειγμα μιας νέας αντίληψης όχι μόνο για την διαμαρτυρία αλλά και για την ζωή γενικά.
σχόλια