ΒΑΡΙΑ ΛΑΒΩΜΕΝΕΣ ακόμη και οι πλέον ισχυρές οικονομίες του πλανήτη από τα περιοριστικά μέτρα που αναγκάστηκαν να πάρουν για την τιθάσευση της πρώτης φάσης της πανδημίας, προσπαθούν να βρουν τον μετά- τον- κορωνοϊό βηματισμό τους. Η επόμενη μέρα δεν είναι εύκολη, ωστόσο παρουσιάζει προκλήσεις και ευκαιρίες για τις χώρες που αντιμετωπίζουν την κρίση σαν ευκαιρία. Και η Ελλάδα ανήκει αναμφίβολα σε αυτές.
Η πανδημία αποκάλυψε και στους πιο δύσπιστους τα όρια, τα μειονεκτήματα και τις δομικές αδυναμίες του παλιού παραγωγικού μοντέλου. Μια οικονομία που στηρίζεται στην «μονοκαλλιέργεια» της εστίασης και του τουρισμού είναι πολλαπλά ευάλωτη σε μια απρόβλεπτη κρίση όπως η σημερινή που πλήττει ασύμμετρα τον τομέα των υπηρεσιών. Ο τουριστικός κλάδος αναμφίβολα πρέπει να στηριχθεί, προσφέρει άλλωστε σημαντικό εισόδημα στη χώρα μας. Όμως ταυτόχρονα είναι αναγκαίο να υλοποιηθεί μια πολύπλευρη αναπτυξιακή στρατηγική που επενδύει στην παραγωγική διαφοροποίηση και επιταχύνει το «πρασίνισμα» και την ψηφιοποίηση της οικονομίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και η αντικατάστασή τους από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αποτελούν προϋπόθεση και συνιστώσα της νέας οικονομίας. Ενσωματώνει δε παραγωγικές δραστηριότητες φιλικές προς το περιβάλλον, ανασχετικές της κλιματικής αλλαγής, όπως η ηλεκτροκίνηση.
Η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση είναι κρίκος μιας μεγάλης αλυσίδας που ξεκινάει και καταλήγει στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Γιατί το "καθαρό" καύσιμο -το ρεύμα- χρειάζεται "καθαρό" τρόπο παραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας -ήλιο και αέρα- που διαθέτει η χώρα και δεν μπορεί να αφήνει ανεκμετάλλευτες.
Ο τομέας των μεταφορών είναι κύρια πηγή ρύπανσης της ατμόσφαιρας, αντιπροσωπεύοντας το 30% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας και το 20% των εκπομπών του θερμοκηπίου με τα πλέον έντονα προβλήματα να εντοπίζονται στις πυκνοκατοικημένες περιοχές λόγω της αυξημένης κυκλοφορίας και του μεγάλου πληθυσμού. Πρόσφατη μελέτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας εκτιμά σε 6,5 εκατ. παγκοσμίως τους θανάτους που αποδίδονται στην ατμοσφαιρική ρύπανση ετησίως, ενω στη χώρα μας υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους 8.500 συνανθρωποι μας απο αιτίες σχετιζόμενες με τη μολυνση της ατμόσφαιρας, υπερπολλαπλάσιοι από όσους θρηνήσαμε λόγω της πανδημίας.
Το Εθνικό Σχέδιο για τη Μετάβαση στην Ηλεκτροκίνηση υιοθετεί τις καλές πρακτικές των ευρωπαίων εταίρων μας, με στόχο έως το 2030 ένα στα τρία νέα οχήματα να είναι ηλεκτρικό. Ο στόχος είναι φιλόδοξος, αν σκεφτούμε ότι σήμερα μόλις το 0.33% των οχημάτων που κυκλοφορούν στους ελληνικούς δρόμους είναι ηλεκτρικό, αλλά όχι ανέφικτος.
Κατανοητές οι επιφυλάξεις πολλών, καθώς η αγορά ηλεκτρικού οχήματος παραμένει ακριβή σε σύγκριση με τα συμβατικά και υπάρχει, ακόμη, σχετική ανασφάλεια ως προς τη χρήση αυτού του τύπου ΙΧ. Διασαλεύεται στην πραγματικότητα ένας ολόκληρος τρόπος ζωής, συνήθειες δεκαετιών και δοκιμασμένες ευκολίες απειλούνται από την «κουλτούρα της ηλεκτροκίνησης».
Η ηλεκτροκίνηση ασφαλώς δεν είναι πανάκεια, συμβάλλει όμως στην πιο βιώσιμη καθημερινότητα, και όχι μόνο. Η κυβέρνηση δεν την ανακάλυψε τώρα. Στις προγραμματικές του δηλώσεις ο πρωθυπουργός είχε δεσμευτεί ότι το Εθνικό Σχέδιο για την Ηλεκτροκίνηση θα παρουσιαζόταν εντός του 2020, όπως και έγινε, παρά την πανδημία.
Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν και συγκροτούν το υπο κατάθεση νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, περιλαμβάνουν γενναία οικονομικά κίνητρα (κατά πολύ γενναιοτερα απ ό,τι στο παρελθόν) που συνδυαστικά επιδοτούν το 25% της τελικής τιμής τους, με στόχο τη διάδοση των οχημάτων χαμηλών και μηδενικών ρύπων. Προβλέπουν επίσης μέτρα για τη ρύθμιση της αγοράς ηλεκτροκίνησης και τη χωροθέτηση των αναγκαίων υποδομών φόρτισης, αλλά και σημαντικά φορολογικά και ασφαλιστικά κίνητρα για τη δημιουργία παραγωγικών μονάδων φορτιστών και ηλεκτρικών αυτοκινήτων στη Δυτική Μακεδονία και την Αρκαδία, περιοχές όπου δρομολογείται η έτερη κυβερνητική προτεραιότητα της απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, δλδ από τον λιγνίτη.
Η εμπειρία άλλων χωρών, όμως, επιβεβαιώνει ότι τα οφέλη είναι πολλά και μετρήσιμα: Λιγότερα έξοδα για τους πολίτες (έως και 80% μικρότερο το ετήσιο κόστος των “καυσίμων”, στο ⅓ το κόστος συντήρησης, μηδενικά τέλη κυκλοφορίας), φορολογικές ελαφρύνσεις για τις επιχειρήσεις, καλύτερη ποιότητα ζωής για τους πολίτες. Αλλά και εξοικονόμηση εκατοντάδων εκατομμυρίων για το κράτος από την επερχόμενη μείωση της πρόωρης θνησιμότητας, του κόστους νοσηλείας και αποθεραπείας ασθενών οι οποίοι πάσχουν από καρδιακές και αναπνευστικές παθήσεις.
Υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον, υπάρχει και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης οι πόροι του οποίου τετραπλασιαζονται που σημαίνει τουλάχιστον τέσσερις φορές περισσότερα χρήματα για την Ελλάδα προκειμένου να χρηματοδοτήσει γρηγορότερα ένα πιο Πράσινο μέλλον για τους πολίτες, να δρομολογήσει νωρίτερα σημαντικές αλλαγές που θα ενδυναμώσουν την οικονομία έναντι προβλέψιμων και απρόβλεπτων κρίσεων, θα συμβάλλουν σε ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη η οποία θα παράγει μέρισμα για όσους μείνουν πίσω.
Η “πράσινη στροφή” της ελληνικής οικονομίας -οπως αποτυπωνεται στο αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, ψηφίδα του οποίου είναι η ηλεκτροκίνηση- δεν είναι οικο-ρομαντισμός ή ουτοπία. Ούτε πολυτέλεια που θα απολαμβάνουν μόνον οι λίγοι. Η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση είναι κρίκος μιας μεγάλης αλυσίδας που ξεκινάει και καταλήγει στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Γιατί το “καθαρό” καύσιμο -το ρεύμα- χρειάζεται “καθαρό” τρόπο παραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας -ήλιο και αέρα- που διαθέτει η χώρα και δεν μπορεί να αφήνει ανεκμετάλλευτες.
Είναι πολιτική επιλογή που αφορά την υγεία των πολιτών, τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, την εθνική οικονομία, την τεχνολογία και την καινοτομία. Προσφέρει έναν πιο υγιή και δίκαιο ορίζοντα στις επόμενες γενιές. Ένα μέλλον με περισσότερες ευκαιρίες και ευημερία για τους πολλούς.
