Ησυγγνώμηείναι μισό χέσιμο, λένε στη Μυτιλήνη.Ενίοτε και η ανάλγητη ματιά. Αυτή πούεκφοβίζει με τον αθέρα της, που βλέπειπαρά τη βλέπουν και εγκαθιστά αθεόφοβατην απειλή ανάμεσα στον κοσμάκη. Αφούκάθε συναναστροφή στήνει αυτοσχεδίωςφροντιστήριο, αρκεί να παρακολουθήσουμετις κρίσεις που κάνουν οι γυναίκεςμεταξύ τους για να μπούμε στα γεμάταστο θέμα. Τι λένε οι γυναίκες για τιςάλλες γυναίκες; Πριν απ' όλα κρίνουντο ντύσιμο· τα «πανιά» και τα «υφάσματα»είναι προδότες - τα λένε όλα. Η ενδυμασίααποτελεί κείμενο που διαβάζεται,περίπλοκη σκέψη που εκφωνείται δημοσίωςκαι απευθύνεται στο άλλο φύλο διεκδικώνταςόμως και τη συναίνεση του ίδιου φύλου.
Ξέρουμεότιη απόλυτη φιλοδοξία της γυναίκαςαποσκοπεί να την εμφανίσει ως έργοτέχνης, ως «θεά» όπως λένε τα καπόνιατης τηλεόρασης, κάτι απόλυτο που αναδύθηκεμέσα απο τη σχετικότητα του μόδιστρουκαι του υφασματά, πραγματική και συνάμαάυλη, απόλυτο θηλυκό που το θέλουν όλοικαι ανήκει μόνο σε έναν και στην ουσίασε κανέναν. Αλλα αφού και το λιοντάριτο αφανίζουν τελικά τα ζωάκια τηςζούγκλας, ο γυναικωνίτης έχει τρόπουςγια να αμυνθεί. Η ατέλεια σε αυτές τιςπεριπτώσεις ισοδυναμεί με ξήλωμα. Τορούχο δεν ταιριάζει παρά τη λάμψη του,ο συνδυασμός δεν κολακεύει τα χρώματατου προσώπου, οι μπότες, τα τακούνια, ηφούστα υποπίπτουν σε «ορθογραφικά»λάθη.
Άμαγίνει η αρχή, η συνέχεια είναιεύκολη. Καλλονή, δε λέμε, αλλά τα μάτιατης έχουν κάτι φτηνό, τα σφυρά της δενείναι όσο λεπτά θα περίμενε κανείς, ηφωνή της έχει μια -πώς να το πώ;- λαϊκήκαι σχεδόν ανδρική βραχνάδα, όσο γιατις χειρονομίες της προδίδουν καρκατσουλιό.Η ματιά της αδικημένης γυναίκας είναιαληθινή Γκεστάπο. Ως εκ τούτου δενχρειάζεται μόνο καλλονές για να ασκήσειτο τερπνό έργο της. Εκπληκτική δεινότηταεπιδεικνύει στις κατώτερες βαθμίδεςτης ομορφιάς και δη στο οδυνηρό ζήτηματης ηλικίας. «Τραβήχτηκε κι αυτή! Κοίταχείλια, κοίτα μάγουλα, δεν σαλεύουν μετίποτα! Τοτέμ κανονικό!».
Ηαμοιβαία κατασκοπεία σχετίζεται βαθιάμε την επιβίωση. Όπως στις παλιές,ομαδικές φωτογραφίες τον πρώτο πουκοιτάμε ειναι ο εαυτός μας, στην κοινωνικήκωμωδία το «ο σώζων εαυτόν σωθήτω»κυριαρχεί με όλες τις παραπειστικέςτου μεταμορφώσεις. Ακόμα και μεταξύορκισμένων φιλενάδων η αλληλοπαρακολούθησηκρατάει σκοπιά. Ενοχλητικά κιλά, πεσμένοικώλοι, ρυτίδες και διπλοσάγωνα, χαλαρωμένεςκοιλιές, πανιασμένα μπράτσα. Μην ξεχάσουμεκαι το περίφημο: «μια ηλικιωμένη γυναίκαδεν προσφέρει ποτέ την αλατιέρα στοναπέναντι ομοτράπεζο». Γιατί; Μα από εναγερασμένο μπράτσο κρέμονται -προδοτικά-τα μπαγιάτικα κρέατα! Μη γινόμαστε καιθέαμα!
Μεταξύανδρών οι συσχετισμοί διαφέρουν. Ηπαρακολούθηση σοβεί αλλά είναι άλλουποιού. Στον ανδρωνίτη συχνά η ομορφιάυποκαθίσταται τεχνηέντως από τη νοημοσύνηκαι τη δύναμη. Άσχημος γόης υπάρχει,τουλάχιστον πιο συχνά από την άσχημηγόησσα. Όταν αναλογιζόμαστε το παρελθόν-πάντα με συναναστροφές, πάντα μεομήλικους, πάντα με το «συν» μπροστά:συμμαθητές, συμφοιτητές, συνεργάτες,συναθλητές, συμπότες, συνομιλητές καισυγκάτοικους- το κυρίαρχο στοιχείοαφορά την ισορροπία των δυνάμεων. Οτανμια φιλία κρατάει μισό αιώνα, με τηνκόμη να έχει μαδήσει ή να έχει σηκώσειάδοξα λευκή σημαία, με τις κοιλιές νατσιτώνουν μέχρι διαρραγής τα φαρδοπουκάμισακαι τα χέρια να παρουσιάζουν τρέμουλο,η αλληλοπαρακολούθηση αφορά την ψυχικήαντοχή στο χρόνο.
Έναςδιάσημος συγγραφέας της Αθήναςεξομολογιόταν σε στενό κύκλο φίλων:«Αυτό που με θλίβει δεν είναι η ηλικίαμου (στα τρίτα ήντα), όσο το γεγονός ότιαισθάνομαι νέος, σκέπτομαι σαν νέος,αλλά τα μάτια του κόσμου ένα γύρω μουθυμίζουν ιεροεξεταστικά ότι είμαιγέρος, ανεπανόρθωτα υπερήλιξ, σάμπως ηζωή να μου κάνει χάρη που με κρατάειακόμα στούς κόλπους της». Ας μιλήσουμελοιπόν για τους γέρους.
Όλοιοι γέροι ειναι νέοι που τηνπάτησαν (την πεπονόφλουδα) και μασκαρεύτηκανσε μορμολύκεια. Δεν πρόκειται γιαυπερβολή, αλλα για απτή πραγματικότητα.Η νεολαία το ξέρει καλά· ουδέποτεσκέπτεται ότι οι γερουσίες στα καφενεία,στα θέατρα, στα πάρκα ηταν σαν κι αυτήκάποτε. Απεναντίας, με την ευεργετικήτύφλωση της ηλικίας, φρονεί αυθορμήτωςότι μια γραία που σέρνεται στο δρόμογεννήθηκε γριά, έζησε σαν γριά όπως θαπεθάνει σαν γριά. Τα μάτια ως γνωστόνέχουν σχέση μόνο με το παρόν - ό,τιφαίνεται αυτό και είναι. Άρα οι πατεράδεςκαι οι μανάδες δεν γεννιούνται - πέφτουναπό τον ουρανό ενήλικοι και τελειωμένοι.
ΣτονΗρόδοτο αναφέρονται νομάδες λαοί πουέτρωγαν στην κυριολεξία τα πατρογονικάτους επειδή δεν μπορούσαν να ακολουθήσουν.Μια πρόσφατη μυθική παράδοση της Ύδραςλέει ότι τους γέρους τούς πετούσαν ταπαιδιά τους από εναν ψηλό βράχο. Σκληρόέθιμο που έληξε όταν ένας πατέρας, λίγοπριν πέσει, θύμισε στο γιο του ότι κάποτεθα πάθει κι αυτός τα ίδια. Ποιος είπεόμως ότι το έθιμο έληξε; Μια βόλτα σεγηροκομεία, νοσοκομεία, κλινικές,ιδρύματα κάθε λογής πείθει ότι η ρίψησυνεχίζεται απτόητα. Καθένας γεννιέταιλίγος, γίνεται πολύς και κατόπινλιγοστεύει πένθιμα και εξακολουθητικά.Η αλληλοκατασκοπεία ωστόσο συνεχίζεταιως την έσχατη στιγμή.
Ανπεις σε κάποιον γέρο οτι ο συνομήλικόςτου πέθανε στη διπλανή κάμαρα τουγηροκομείου, θα σου απαντήσει: «Ναι,αλλά ήταν άρρωστος!». Έστω και μια ημέραπαραπάνω είναι κέρδος· έστω και μιαστιγμή επιπλέον κρατάει τη χαρτωσιάτης ζωής ζωντανή. Αφού δεν μπορούμε ναγίνουμε μεταθανάτιοι, αρκούμαστετουλάχιστον στη νεκρική προτεραιότητατων άλλων, όποιοι κι αν είναι αυτοί.
σχόλια