Τηνπερασμένη εβδομάδα, λίγες μέρες πριναναχωρήσω από την Ελλάδα για ένα σύντομοταξίδι στην Αγγλία, έκανα το λάθος -καιδυστυχώς δεν ήταν η πρώτη φορά- να θυσιάσωπερίπου δύο ώρες πολύτιμου ύπνου γιανα παρακολουθήσω από μεγάλο, ιδιωτικότηλεοπτικό κανάλι μια συζήτηση για τηνπαγκόσμια οικονομική κρίση.
Ήλπιζαπως πράγματι θα ήτανσυζήτηση. Πίστευα, ο αφελής, πως μπορείνα ήταν ακόμα και... ανατρεπτική. (Μάςαρέσει στην Ελλάδα αυτή η λέξη. Θεωρούμεότι αρκεί ως ταμπέλα για να μετατρέψειαπό μόνη της τα λόγια και τα έργα μας σεαυτό ακριβώς που εννοεί - αλίμονο!)
Ενπάση περιπτώσει, την προχωρημένη εκείνηώρα της νύχτας, όταν όλοι οι νορμάλάνθρωποι του πλανήτη, ιδίως οι εργαζόμενοι,είναι στα κρεβάτια τους και κοιμούνται,εγώ και άλλοι χιλιάδες, δυστυχώς, είδαμετη γνωστή «συγχορδία» άσχετωνπολιτικών, δημοσιογράφων και «λοιπώνσυγγενών» να πρωταγωνιστούν στηνπαράσταση «αναγνωρισιμότητα καινούμερα».
Κλήθηκαννα μιλήσουν και να συζητήσουν για τηνπαγκόσμια οικονομική κρίση άνθρωποιπου, ως επί το πλείστον, όχι μόνο δενέχουν καλή γνώση του αντικειμένου αλλάεκπροσωπούν, ως προς αυτό, ίσως το πιοάρρωστο και, πολλές φορές, το πιο βρώμικοκομμάτι του. (Οι διαφανείςσυναλλαγέςτους. Η απίθανη απληστία τους. Οιπροκλητικοί μισθοί που παίρνουν, πάνωκαι κάτω από το τραπέζι. Η προνομιούχασχέση τους με την αγορά.) Πώς να μιλήσουν,λοιπόν, για την οικονομία τέτοια άνθρωποι;
Φτάνονταςστο Λονδίνο, εκτός από την υπέροχησυννεφιά και την drizzling (σιγανή και διαρκή)βροχή του, μπήκα αμέσως στο κλίμα μιαςχώρας που, τουλάχιστον, ξέρει πού στέκεται- δεν ασχολείται με Εφραίμ, Ρουσόπουλοκαι Κτηματολόγιο!
Οιεφημερίδες της περασμένης Παρασκευήςτο επισημοποίησαν: «Είμαστε σε βαθιάύφεση». Και οι έγκυροι αναλυτές στηντηλεόραση όχι καραγκιοζάκια και οιμαϊντανοί τους, που ήλπιζαν ότι θα είναισαν το γραμμα «V», δηλαδή απότομηαλλά σύντομη, ή έστω σαν το γράμμα «U»,δηλαδή όχι τόσο απότομη αλλά με μεγαλύτερηδιάρκεια, τώρα φοβούνται ότι θα είναισαν το «L», απότομη, μακράς διάρκειας,και χωρίς, τώρα, ορατό ορίζοντα τέλους.
Στηναγορά έξω οι πρώτες επιπτώσεις τηςκρίσης είναι εμφανώς ορατές. ΤηνΠαρασκευή, περνώντας έξω από ένα μεσιτικόγραφείο στο South Kensington, σημείωσα τις τιμέςμερικών ακινήτων. Ένα στούντιο διαμέρισμαστο Τσέλσι πουλιόταν 380.000 λίρες. ΤηΔευτέρα, μαζί με άλλα πολλά ακίνητα, πουτα έβλεπες σε φωτογραφία στη βιτρίνα,είχε την ένδειξη «Further Reduction»,(περαιτέρω μείωση) και η τιμή του είχεπέσει στις 290.000 λίρες - δηλαδή «κόψιμο»90.000 λιρών μέσα σε λιγότερο από μίαεργάσιμη ημέρα.
Πρινλίγο καιρό, ό,τι «έβγαινε» προςπώληση σε αυτές τις περιοχές το άρπαζαναμέσως οι Ρώσοι ολιγάρχες. Τώρα που καιαυτοί, όπως το έγραψε η «Daily Mail»προχθές, «έχουν πάθει την πλάκα τηςζωής τους», τα σπίτια και άλλα ακίνηταμένουν απούλητα και, όπως το είπε καιένας αναλυτής στην εκπομπή Newsnight τουBBC2, «τα πράγματα θα αρχίσουν ναεπανέρχονται στη φυσιολογική τουςκατάσταση».
Σταεμπορικά καταστήματα ακόμα και τα...θεσμικά, όπως είναι το Harrod's, το Selfridges,το Harvey Nicolls, το Nike Town και μερικά άλλα, ηκίνηση, ιδίως γι' αυτήν την εποχή τουχρόνου, περιγράφεται ως απελπιστική.
Σταθέατρα βρίσκει κάποιος εισιτήρια σχεδόνγια όλες τις παραστάσεις, ενώ, όπως μαςείπαν στο ταμείο της Βασιλικής Όπεραςστο Κόβεντ Γκάρντεν, πολλοί φιλόμουσοιπου έχουν προαγοράσει εισιτήρια γιαμερικές σημαντικές, προσεχείς παραστάσειςζητούν να τα δώσουν πίσω και να τουςεπιστρέψουν τα χρήματα.
Σταπαραδοσιακά βρετανικά μπαρ οι ιδιοκτήτεςαναπροσάρμοσαν ήδη το μενού τους με πιοφτηνά πιάτα. Ο Πίτερ Έιλς, ιδιοκτήτηςτων pubs με την ονομασία Cross Oak Inns στο Σάρεϊ,στο Κέντ και στο Μπάκινγχαμσαϊρ, έλεγεένα βράδυ στο δελτίο του BBC:
«Φτιάχνουμεπιάτα με τα πιο φτηνά κομμάτια τουκρέατος. Από το αρνί, φερ' ειπείν,προτιμούμε την ωμοπλάτη από το μπούτι,γιατί η τιμή είναι πιο προσβάσιμη γιατον πελάτη».
Ημεγάλη ανησυχία του κόσμου εδώ δεν είναιόμως εάν θα φάει ωμοπλάτη αντί γιαμπούτι, αλλά εάν αύριο θα εξακολουθείνα έχει δουλειά. Γι' αυτό και έχει, εδώκαι μήνες, αρχίσει να περιορίζει ταέξοδά του και να ζει πιο λιτά.
Όλεςαυτές οι «αναπροσαρμογές» γίνονταιχωρίς πανικό, πολύ ψύχραιμα και στωικά,και βεβαίως χωρίς υστερίες από δελτίαειδήσεων, όπως εδώ που προβάλλονται, ωςεπί το πλείστον, οι απόψεις ασχέτων καιτα γνώριμα ρεπορτάζ της λαϊκής αγοράς.Λες και το πρόβλημα της ελληνικήςοικονομίας είναι η τιμή της ντομάταςκαι του αγγουριού.
ΣτηνΕλλάδα που άφησα πίσω μου για λίγεςμέρες έχει κάποιος την αίσθηση ότι, καισ' αυτή την περίπτωση, νομίζουμε πωςθα «την σκαπουλάρουμε». Εξακολουθούμενα ζούμε και να συμπεριφερόμαστε, έχονταςτη βεβαιότητα ότι αυτή η κρίση μπορείκαι να μην μας αγγίξει.
Ποιοςξέρει γιατί; Γιατί είμαστε πιο έξυπνοιάραγε; Πιο προικισμένοι μήπως; Απόγονοιένδοξων απογόνων; Ή πιο... ανατρεπτικοίτάχα;
σχόλια