ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΛΙΓΟΣ ΚΑΙΡΟΣ ένας χρόνος. Μάθαμε αρκετές λέξεις, όπως τα spread, βάλαμε στην καθημερινή μας κουβέντα το ΑΕΠ, ξέρουμε να υπολογίζουμε το έλλειμμα και περιμένουμε με αγωνία τι θα πει η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία. Κρεμόμαστε από τα χείλη του Fitch, του Moody’s, της Standard and Poor’s και της Άνγκελα Μέρκελ. Μάθαμε, όμως, και άλλα: σπατάλες στην Υγεία, ατασθαλίες στο Δημόσιο, υπερτιμολογήσεις, σκάνδαλα και μίζες παντού (ακόμα τα μαθαίνουμε). Επίσης, βιώσαμε ακρίβεια, μειώσεις, κόψιμο δώρων, εκτόξευση του ΦΠΑ, φόρους, μέτρα, ντεμέκ μεταρρυθμίσεις, κανονικές μεταρρυθμίσεις, αξιοποιήσεις, εκποιήσεις και άλλα τέτοια. Είδαμε την Ευρώπη να παλεύει και να προσπαθεί να σώσει το ευρώ. Διαβάσαμε τους Γερμανούς να μας λοιδορούν και νιώσαμε τον οίκτο των Τούρκων. Μελετήσαμε τον Ρουμπινί, τον Κρούγκμαν, τον Στίγκλιτζ, τον Παπαδημητρίου, τον Καλλίτση και τον Καρακούση. Φωνάξαμε, διαδηλώσαμε, τσακωθήκαμε και αναλάβαμε κά- ποιες ευθύνες. Τώρα, στενοχωριόμαστε ή έτσι νιώθουμε μέσα από τη συνήθη εικόνα του απολυμένου φίλου και γνωστού. Και, όμως, παρ’ όλα αυτά, είμαστε πάλι στα ίδια. Μπορεί και χειρότερα.
Η ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΑΓΟΡΑ ξέρει πολύ καλά πώς να αντιμετωπίζει ένα «μαγαζί» που έχει βγει έξω από τα νερά του. Το κλείνει. Αυτό σε μια εταιρεία σημαίνει πτώχευση. Βλέπε τη Lehman Brothers. Αποτέλεσμα; Εξαγριωμένοι υπάλληλοι, απελπισμένοι μέτοχοι, πλούσια golden boys και μια χρηματοπιστωτική κρίση. Σε πιο μικρά μαγαζιά οι επιπτώσεις της πτώχευσης είναι πολύ λιγότερες. Έτσι είναι τα πράγματα στον ταπεινό κόσμο των επιχειρήσεων. Τι γίνεται, όμως, όταν αυτός ο κόσμος μεταφέρεται στο επίπεδο των κρατών; Κάποιοι, αρχικά, το λένε παγκοσμιοποίηση, άλλοι οικονομικό ιμπεριαλισμό και κάποιοι το αγνοούν. Έτσι, οι νόμοι της ελεύθερης αγοράς κυριάρχησαν στα κράτη και πολύς «αέρας» πουλήθηκε δεξιά κι αριστερά. Όταν, όμως, μια εταιρεία χρωστάει πολλά, την κλείνουμε. Όταν ένα κράτος χρωστάει τόσα που δεν μπορεί να ξεπληρώσει, τι το κάνουμε; Το κλείνουμε;
ΕΔΩ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΗΘΙΚΟ και πρακτικό πρόβλημα που δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει ακόμα ούτε η πολιτική αλλά ούτε και η οικονομική σκέψη. Η φιλοσοφική μπορεί, αλλά, εδώ που τα λέμε, τι δεν αντιμετώπισε; Η πρώτη και εύκολη απάντηση είναι ότι την «αγοράζεις». Αυτό που γίνεται τώρα εδώ. Όλη η δημόσια περιουσία μπαίνει σε πωλητήριο κι έρχονται τα ξένα κεφάλαια και επενδύουν. Έχει ένα ενδιαφέρον ότι τόσο καιρό για όλα τα μεγάλα projects του Παμπούκη ενδιαφέρονται μόνο οι ξένοι. Αλήθεια, δεν υπάρχει ούτε ένας Έλληνας με λεφτά ή δεν υπάρχει ούτε μια ελληνική οικογένεια που να θέλει να γίνει κάτοχος ενός από τα χιλιάδες εξοχικά που σκοπεύουμε να πουλήσουμε στους ξένους σωτήρες; Δεν έχω κάποιο πρόβλημα με τα ξένα κεφάλαια, πόσο μάλλον με τους ίδιους τους ανθρώπους. Ας τα πάρουν όλα, αν είναι να σωθούμε. Αλλά τι θα γίνει τότε με τους 700.000 υπαλλήλους; Αν πουληθούν η ΤΡAIΝΟΣΕ και οι ΔΕΚΟ, θα μειωθεί σημαντικά ο αριθμός τους; Πάλι δεν θα είναι υπεράριθμοι; Πάλι δεν θα είναι χιλιάδες χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο εργασίας; Πάλι οι προϋπολογισμοί δεν θα είναι ελλειμματικοί; Τόσα χρόνια αποκρατικοποιήσεων και να πού φτάσαμε.
ΣΥΝΟΛΙΚH ΛYΣΗ δεν υπάρχει για τη χώρα, επειδή δεν αντιμετωπίζεται το πρόβλημα συνολικά. Οι χώρες δεν είναι εταιρείες για να κλείνουν, και αν λειτούργησαν έτσι, αποδεικνύεται καθημερινά ότι ήταν λάθος. Ρωτήστε τους Πορτογάλους, τους Ιρλανδούς, τους Κύπριους και όλους αυτούς που σέρνουν τον χορό των υποβαθμίσεων. Η Ε.Ε. πρέπει να αντιμετωπίσει τους κερδοσκόπους ως ένας και αδιαίρετος οργανισμός. Όπως είναι τα κράτη. Άλλωστε, το λέει και ο Στρος Καν: η κρίση θέλει περισσότερο κράτος. Βρε, τι μας λες;
σχόλια