ΗΤΑΝ ΑΠΟ ΠΡΙΝ όρος του συρμού, αλλά με την πανδημία και τα απότοκά της (καραντίνα, κοινωνική απόσταση, μάσκες κ.λπ.) η δυστοπία έγινε καραμέλα, πασπαρτού και μπαλαντέρ πάσης χρήσεως. Έπρεπε να συμβεί όμως η «βουβή» και αμήχανη επανεκκίνηση των μεγάλων ποδοσφαιρικών πρωταθλημάτων στην Ευρώπη (την οποία καλωσόρισα με ανοιχτές αγκάλες όχι μόνο επειδή μου είχε λείψει το προϊόν, αλλά και ως κάποια απόσβεση της συνδρομής στην πλατφόρμα μετάδοσής τους, που συνέχιζε φυσικά να τρέχει, χωρίς αντίκρισμα, τους μήνες του lockdown), για να βιώσω ένα από τα πιο δυστοπικά εφέ που έχω συναντήσει ποτέ: αυτόν τον ήχο-κονσέρβα, τον διαρκή ψεύτικο βόμβο ενός κοινού που δεν υπάρχει και μεταδίδεται πλέον από τα κανάλια κατά τις μεταδόσεις για να καλύψει τη νεκρική σιγή που απλώνεται στις άδειες εξέδρες ή τις κραυγές των προπονητών που αντηχούν ξαφνικά μέσα στη σιωπή.
Η αλήθεια είναι πάντως ότι μετά από κάποιους αγώνες εξοικειώνεσαι με τα ηχητικά εφέ και κάποιες στιγμές, ειδικά όταν ο αγώνας χαρακτηρίζεται από κάποια κρισιμότητα, μπορεί και να ξεχαστείς για λίγο, αν το πλάνο είναι κοντινό και δεν πιάνει η κάμερα τις κενές εξέδρες.
Την εμπειρία περιγράφει γλαφυρά στο Atlantic ένας Αμερικανός ποδοσφαιρόφιλος (φίλος του δικού μας ποδοσφαίρου, όχι του δικού τους με τις βάτες, τα κράνη και τις εγκεφαλικές κακώσεις), ο οποίος, γεμάτος προσμονή, στρώθηκε πριν από καμιά εβδομάδα να παρακολουθήσει την επανεκκίνηση της αγγλικής Premier League και βρέθηκε αντιμέτωπος με το θέαμα των άδειων κερκίδων και τον μαγνητοφωνημένο ήχο που χρησιμοποιούν τα δίκτυα μετάδοσης των αγώνων (στο εξωτερικό πάντα, εμείς εδώ δεν έχουμε ανάγκη από τέτοια κόλπα, έχουμε συνηθίσει στους αγώνες κεκλεισμένων των θυρών λόγω τιμωρίας της έδρας) για να κρύψουν την απουσία κοινού:
«"Geisterspiele" αποκαλούνται στη γερμανική Bundesliga, η οποία πραγματοποίησε την επανεκκίνησή της πριν από έναν μήνα περίπου: "αγώνες φαντάσματα". Η σφυρίχτρα σημαίνει θλιβερά την έναρξη του ματς. Τι είναι, όμως, αυτό που ακούω; Θόρυβος κοινού. Έχω παραισθήσεις; Δυστυχώς όχι. Προκειμένου να ενισχυθεί η εμπειρία παρακολούθησης κάτω από αυτές τις περιοριστικές συνθήκες, έχει προστεθεί ως σάουντρακ του αγώνα η κονσερβαρισμένη βοή ενός ανύπαρκτου πλήθους – ένας διακριτικός και άμορφος ορυμαγδός, μια μουχλιασμένη κραυγή, πλαισιωμένη από σποραδικά χειροκροτήματα, όποτε δικαιολογεί κάτι τέτοιο μια φάση ή μια ενέργεια. Πρόκειται ξεκάθαρα για ήχους από άλλα παιχνίδια που έγιναν σε άλλους καιρούς. Το εφέ σε στοιχειώνει με έναν τρόπο που σίγουρα θα εκτιμούσε ο ερασιτέχνης της μαύρης μαγείας Γουίλιαμ Μπάροουζ. Λέγεται ότι όταν ήθελε να ξορκίσει το Moka Bar του Λονδίνου, στις αρχές της δεκαετίας του '70, έμπαινε μέσα με ένα μαγνητόφωνο κρυμμένο στο παλτό του και ηχογραφούσε κρυφά ήχους και κουβέντες. Μερικές μέρες μετά, επέστρεφε στον χώρο και έπαιζε τις στοιχειωμένες αυτές ηχογραφήσεις προκαλώντας διάρρηξη του χωροχρονικού συνεχούς, δημιουργώντας "ψυχικούς μικροφωνισμούς" και κάνοντας τις σερβιτόρες να ρίχνουν τους δίσκους κλαίγοντας».
Τόσο στην Bundesliga –όπου έχει καθιερωθεί και η επίσης δυστοπική πατέντα με τις φωτογραφίες οπαδών που καλύπτουν τα άδεια καθίσματα– όσο και στην Premier League, η ένταση της fake οχλαγωγίας και του μαγνητοσκοπημένου οπαδικού ενθουσιασμού κυμαίνεται σε διακριτικά μάλλον επίπεδα. Στην ισπανική La Liga αντιθέτως, η τηλεοπτική μετάδοση ακόμα και του πιο χαμηλού ενδιαφέροντος ματς φιλτράρεται ηχητικά από έναν βόμβο απίστευτης έντασης και κρισιμότητας, λες και προέρχεται από τον ήχο 80.000 ανθρώπων σε ντέρμπι el classico.
Η αλήθεια είναι πάντως ότι μετά από κάποιους αγώνες εξοικειώνεσαι με τα ηχητικά εφέ και κάποιες στιγμές, ειδικά όταν ο αγώνας χαρακτηρίζεται από κάποια κρισιμότητα (διεκδίκηση τίτλου ή θέσης στην Ευρώπη, αποφυγή υποβιβασμού κ.λπ.), μπορεί και να ξεχαστείς για λίγο, αν το πλάνο είναι κοντινό και δεν πιάνει η κάμερα τις κενές εξέδρες. Μένει να δούμε τι άλλες πατέντες –δυστοπικές και μη– θα σκαρφιστεί η UEFA για να κάνει πιο ελκυστική τη διεξαγωγή των εναπομεινάντων αγώνων (final-8) του φετινού Champions League, που έχουν προγραμματιστεί να γίνουν όλοι «μια κι έξω» τον Αύγουστο στη Λισαβόνα, άγνωστο ακόμα υπό ποιες ακριβώς συνθήκες.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
σχόλια