ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ
Στο χθεσινό διάγγελμά του, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης διέψευσε τις φήμες για γενικό lockdown, κάνοντας έκκληση για συνεπή εφαρμογή όσων ήδη ισχύουν.
Από την αρχή της πανδημίας, η κυβέρνηση και κάθε λογικός άνθρωπος υποστήριξαν ότι στηρίζονται στα πορίσματα των ειδικών επιστημόνων. Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα βλέπουμε δημόσιες αλληλοσυγκρουόμενες παρεμβάσεις επιδημιολόγων και άλλων επιστημόνων που ενίοτε φθάνουν στα όρια της κακοφωνίας. Το φαινόμενο αυτό είναι διεθνές και συνδέεται άμεσα με την έξαρση του covid-19.
Πριν οδηγηθούμε σε έναν ιδιότυπο εμφύλιο πόλεμο, θα πρέπει να γίνουν κατανοητά δύο πράγματα. Πρώτον, ασφαλώς είναι ευπρόσδεκτες οι αναλύσεις των ειδικών επιστημόνων, αλλά και αυτοί έχουν τα όριά τους. Οι επιδημιολόγοι βρίσκονται στην κατάσταση που περιγράφει το ρητό που κυκλοφορεί μεταξύ τους: "Αν είδες μία πανδημία, είδες μία πανδημία", με το οποίο εννοούν ότι κάθε νέα πανδημία ακολουθεί τη λογική της, όσοι δε βασίζονται σε προηγούμενες εμπειρίες προκειμένου να εξαγάγουν συμπεράσματα για τη δημόσια υγεία θα κάνουν λάθη.
Δεύτερον, υπάρχει ένα θεμελιώδες σφάλμα σε κάθε ισχυρισμό ότι οι αποφάσεις πρέπει να ανατεθούν σε τεχνοκράτες, οι οποίοι μπορούν να αναλύσουν τα γεγονότα και να υπολογίσουν τις συνέπειες των επιλογών. Καμιά ανάλυση δεν μπορεί να συναγάγει το «πρέπει» από το «είναι»: η ασυμβατότητα ανάμεσα στο πώς είναι τα πράγματα (το προνομιακό πεδίο των ειδικών) και στο τι πρέπει να γίνει (το προνομιακό πεδίο της πολιτικής), ανάμεσα στα γεγονότα και τις αξίες, είναι πλήρης.
Η ιδέα ότι επιστήμονες θα συναγάγουν «επιστημονικά» τις άριστες λύσεις για την κοινωνία είναι εσφαλμένη και υπονομευτική της δημοκρατίας. Οι πολιτικές και συμμετοχικές διαδικασίες δεν είναι μόνον ο «σωστός» τρόπος για τη λήψη των δημοσίων αποφάσεων, είναι και ο ευφυέστερος από όσους επινόησε ο άνθρωπος.
Ο πρωθυπουργός έκανε αυτό που έπρεπε να κάνει, θα κριθεί ασφαλώς εκ του αποτελέσματος, οι δε ειδικοί επιστήμονες καιρός είναι να δείξουν λιγότερο επιστημονικό ναρκισσισμό και μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση στις δημόσιες παρεμβάσεις τους.
• • •
«VOTE HIM OUT»
Η σκηνή με το πλήθος έξω από το Ανώτατο δικαστήριο να φωνάζει προς τον Ντ. Τραμπ «vote him out» πλημμύρισε τα μέσα δικτύωσης. Αργότερα, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι κάτι άκουσε, αλλά «δεν ήταν πολύ δυνατό». Το ασυνήθιστο γιουχάρισμα ενός προέδρου είναι μια ακόμη απόδειξη του μεγάλου διχασμού της αμερικανικής κοινωνίας, για τον οποίο την κύρια ευθύνη φέρει ο Ντ. Τραμπ. Η απόφασή του να ορίσει τον αντικαταστάτη της RBG δεν κάνει τίποτα άλλο από το να βαθαίνει αυτόν τον διχασμό.
• • •
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑ
Απαντώντας σε ερώτηση στο κοινοβούλιο γιατί τα κρούσματα στην Ιταλία και τη Γερμανία είναι λιγότερα από ό,τι στη Μ. Βρετανία, ο Μπόρις Τζόνσον απάντησε ότι η Βρετανία «είναι χώρα που αγαπά την ελευθερία και, αν ψάξει κανείς στην Ιστορία της χώρας τα τελευταία 300 χρόνια, σχεδόν κάθε πρόοδος, από την ελευθερία του λόγου μέχρι τη δημοκρατία, προήλθε από αυτή την αγάπη.
Ενολίγοις, ο Τζόνσον είπε ότι τα λιγότερα κρούσματα οφείλονται στο ολοκληρωτικό παρελθόν των δύο αυτών χωρών — οι πολίτες τους φορούν με συνέπεια τη μάσκα και τηρούν τους κανόνες, διότι είχαν τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι.
Τον Άγγλο πρωθυπουργό «τάπωσε» χθες ο Ιταλός πρόεδρος, Σέρτζιο Ματαρέλα, λέγοντας ότι οι Ιταλοί «αγαπούν εξίσου την ελευθερία, αλλά νοιάζονται και για τη σοβαρότητα».
Συγκεκριμένα, ανακοινώθηκαν ακόμα 6.634 κρούσματα, που ανεβάζουν το συνολικό αριθμό σε 416.363. Και χθες, η Βρετανία κατέγραψε πάνω από έξι χιλιάδες κρούσματα (6.178). Στη Βρετανία, ανακοινώθηκαν σήμερα ακόμα 6.634 κρούσματα, ενώ η κυβέρνηση προσπαθεί να περισώσει τις όποιες θέσεις εργασίας.
Ενδεχομένως κάποιος θα υποστήριζε ότι ο Τζόνσον έδωσε αυτή την, ούτως ή άλλως, απαράδεκτη απάντηση, διότι βρίσκεται εν μέσω μιας ανεξέλεγκτης κατάστασης. Προχθές τα κρούσματα ήταν 6.178, ενώ χθες κατεγράφη ο μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων από την αρχή της πανδημίας (6.634).
Ωστόσο, ο βρετανικός εξαιρετισμός φαίνεται πως αποτελεί συστατικό στοιχείο του ιδεοσυστήματός του, και των πέριξ αυτού. Την περασμένη Άνοιξη, λόγου χάριν, εγκωμίασε το Ηνωμένο Βασίλειο ως «χώρα της ελευθερίας», το «αναπαλλοτρίωτο δικαίωμα των Βρετανών να πηγαίνουν στην παμπ», το «ένστικτο της αγάπης της ελευθερίας των Βρετανών». Αυτή την ελευθεριακού τύπου ιδεολογική εμμονή απέναντι σε πραγματικά προβλήματα, που οδήγησε στην υιοθέτηση της περίφημης ανοσίας της αγέλης στην αρχή της πανδημίας, τη βλέπουμε να τροφοδοτεί πολιτικές και σε άλλα εξίσου σοβαρά ζητήματα.
• • •
ΕΝΑΣ ΘΑΡΡΑΛΕΟΣ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΕΧΝΗΣ ΤΑΞΙΤΖΗΣ
Στο βίντεο, ένας ταξιτζής σώζει διαδηλωτή από τη σύλληψη στο Μινσκ της Λευκορωσίας με «μαγική» δεξιοτεχνία. Στα σχόλιά τους, οι Λευκορώσοι τον αποθεώνουν, καταγγέλουν την καθημερινή κυβερνητική βία και, δίχως να χάνουν το χιούμορ τους, λένε ότι, χάρη στο Ρενώ του ταξιτζή, η γαλλική αυτοβιομηχανία δεν θα μπορούσε να έχει καλύτερη διαφήμιση.
Таксист спасает протестующего от погони. Это не сцена из боевика, просто обычный вечер в Минске pic.twitter.com/XbIC2ZxscP
— Чай з варэннем (@belteanews) September 23, 2020
• • •
Ο ΚΑΒΑΦΗΣ ΣΤΗΝ THOMAS COOK
[Τέτοιες μέρες πέρυσι, το αρχαιότερο ταξιδιωτικό γραφείο, η Thomas Cook, χρεοκόπησε, προκαλώντας διεθνή αναστάτωση.]
«Αυτό το πρωινό πήγα στην πόλη με τον Αλέξανδρο. Περπατήσαμε στα γραφεία της Thomas Cook (στην οδό Ερμού) και συζητήσαμε την επιστροφή στην Αλεξάνδρεια μέσω Πατρών και Μπρίντιζι.»
– Ημερολόγιο του Κ. Π. Καβάφη, Αθήνα, 26 Ιουλίου 1901
(από το C.P. Cavafy)