Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΜΙΑΣ ΛΕΞΗΣ
Το κοινό ανακοινωθέν μετά τη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μάικ Πομπέο, περιείχε τον χαρακτηρισμό «ιστορική» για τη Συμφωνία των Πρεσπών, ο οποίος αργότερα απαλείφθηκε.
Πριν τη διόρθωση, ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετώπισε με ειρωνεία το «ιστορική», και το ΚΙΝΑΛ έκανε λόγο για «ιστορική υποκρισία και λαϊκισμό».
Μετά τη διόρθωση, ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε λόγο για «διασυρμό» άνευ προηγουμένου της ΝΔ και προσωπικά του κ. Μητσοτάκη, και το ΚΙΝΑΛ επεσήμανε πως «Μετά την αντίδρασή μας η Κυβέρνηση έσπευσε να αλλάξει... Η ιστορική υποκρισία και η διπροσωπία και στα εθνικά θέματα, τους χαρακτηρίζει».
Συνοψίζοντας, η αντιπολίτευση θα μιλούσε για υποκρισία και διπροσωπία είτε υπήρχε είτε όχι το «ιστορική», διότι ούτως ή άλλως το κοινό ανακοινωθέν υπογράμμιζε τη «σημασία της συνεπούς εφαρμογής της συμφωνίας [των Πρεσπών] με καλή πίστη».
Βεβαίως, υπάρχει ένα ερώτημα πώς παρεισέφρησε το «ιστορική» στο ανακοινωθέν. Ο Στέλιος Πέτσας το απέδωσε σε «αβλεψία» που διορθώθηκε. Αβλεψία ή μη, έκανε δύσκολη τη ζωή της Νέας Δημοκρατίας, η οποία προσπαθούσε να ισορροπήσει όσον αφορά τις Πρέσπες ανάμεσα στη λογική και σε υστερικές, αλλά ισχυρές, κραυγές.
Εν πάση περιπτώσει, λίγο χρόνο χρειάζεται ακόμη η χώρα για να αφήσει οριστικά πίσω της μια ιστορία που την ταλαιπώρησε πολύ και αδικαιολόγητα.
• • •
ΕΞΟΜΑΛΥΝΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΗΘΩΝ
Η ΕΛΜΕ Ηρακλείου κήρυξε ανεπιθύμητο τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, στην Κρήτη, την οποία προφανώς θεωρεί ιδιοκτησία της.
Πάντως, είναι παρήγορο ότι τα πολιτικά ήθη στη χώρα μας εξομαλύνονται χρόνο με τον χρόνο. Πριν από καμιά εικοσαριά χρόνια θα περνούσαμε τον Πομπέο από δίκη στο Σύνταγμα, και θα ευλογούσε τον Θεό που η θανατική ποινή είχε καταργηθεί στη χώρα μας.
• • •
ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΟΣ ΟΛΕΘΡΟΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟ
Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) ενέκρινε μια γνωμοδότηση στη σύνοδο ολομέλειας του Σεπτεμβρίου, η οποία στηρίχθηκε σε διαδικτυακή έρευνα που διεξήγαγε το καλοκαίρι. Στην έρευνα συμμετείχαν 175 οργανώσεις που αντιπροσωπεύουν περίπου 3.500.000 μέλη από τον τουριστικό κλάδο σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι απαντήσεις των συμμετεχόντων στο ερωτηματολόγιο της ΕΟΚΕ αναδίδουν εικόνα επικείμενου ολέθρου:
– Το 88,2% απάντησε ότι η κρίση COVID-19 τους επηρέασε «πολύ αρνητικά».
– Το 80,6% δήλωσε ότι οι επιπτώσεις της κρίσης θα είναι ακόμα σοβαρότερες μακροπρόθεσμα απ' ό,τι βραχυπρόθεσμα.
– Το 45% θεωρεί μάλλον απίθανη την επιβίωσή του κατά το 2021.
«Καλώ την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μην περιμένει να βυθιστεί ο τουριστικός κλάδος έως τον λαιμό στα προβλήματα. Χρειαζόμαστε έναν μηχανισμό διάσωσης των εργαζομένων και των επιχειρήσεων πάραυτα. Σε έξι μήνες θα είναι πολύ αργά, καθώς οι επιχειρήσεις θα έχουν πτωχεύσει έως τότε», δήλωσε ο εισηγητής της γνωμοδότησης της ΕΟΚΕ, Παναγιώτης Γκόφας.
Πρόσφατη απόδειξη των μεγάλων δυσκολιών που αντιμετωπίζει ο τουρισμός αποτελούν τα κρούσματα κορονοϊού στο κρουαζιερόπλοιο Mein Schiff 6 — αποθαρρυντικό γεγονός για τις κρουαζιέρες, αν αναλογιστούμε ότι πρόκειται για την πρώτη στην ελληνική επικράτεια μετά την καραντίνα.
• • •
Η ΣΚΑΝΔΑΛΩΔΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΣΤΙΣ ΗΠΑ
Μετά τις αποκαλύψεις για τους φόρους που (δεν) πλήρωσε ο Ντ. Τραμπ, επανήλθε στο προσκήνιο το οξύτατο πρόβλημα των φορολογικών ελαφρύνσεων των πλουσιότερων Αμερικανών.
Το επόμενο κινούμενο διάγραμμα δείχνει τη διαχρονική εξέλιξη το διάστημα 1950 – 2018 των φορολογικών συντελεστών στις ΗΠΑ. Με φορολογικό συντελεστή το 1950 περίπου 70%, έφθασαν το 2018 να έχουν μικρότερο φορολογικό συντελεστή από τους φτωχότερους Αμερικανούς. Με όση καλή διάθεση να το δει κάποιος, αυτό δεν λέγεται προοδευτική φορολόγηση.
Πηγή του διαγράμματος είναι τουίτ του Γάλλου καθηγητή Γκαμπριέλ Ζουκμάν, συν-συγγραφέα με τον συνάδελφό του καθηγητή στο Μπέρκλεϊ και επίσης Γάλλο, Εμανουέλ Σαέζ, του βιβλίου, «Ο θρίαμβος της αδικίας. Πώς οι πλούσιοι αποφεύγουν τους φόρους και πώς θα τους κάνουμε να πληρώσουν» (Εκδόσεις Πόλις).
Case studies are useful, essential even. Statistics tell the full story. pic.twitter.com/rChpv0f8wd
— Gabriel Zucman (@gabriel_zucman) September 27, 2020
• • •
ΜΙΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗ ΜΥΤΗ ΜΑΣ
Διαβάζω σε άρθρο του Timothy B. Lee ότι, σύμφωνα με υπολογισμούς της εταιρείας έρευνας και συμβουλευτικής BloombergNEF, οι μπαταρίες έχουν φθηνύνει 6 φορές την τελευταία δεκαετία. Το 2010, μια μπαταρία ιόντων λιθίου (lithium-ion battery ή Li-ion battery ή LIB) χωρητικότητας 1 κιλοβατώρας — ικανή να τροφοδοτήσει ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο για 5 - 6,5 χιλιόμετρα — κόστιζε πάνω από 1.000 δολάρια, ενώ το 2019 έπεσε στα 153 δολάρια.
Οι τιμές μειώνονταν κατά διψήφιο ποσοστό ετησίως, και συνολικά τη δεκαετία 2010 – 2019 μειώθηκαν κατά 87%. Πολλοί προβλέπουν ότι το κόστος θα πέσει κάτω από 100 δολάρια στα μέσα της τρέχουσας δεκαετίας.
Η φθηνή αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας είναι κρίσιμη, πρώτον, για φθηνά ηλεκτρικά αυτοκίνητα και, δεύτερον, για την απανθρακοποίηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Εάν επαληθευτούν οι προβλέψεις, το μέλλον του πετρελαίου είναι αβέβαιο, κι αυτό όχι γιατί θα υπάρξει έλλειψή του. Άλλωστε, και η Λίθινη εποχή δεν εξέπνευσε εξαιτίας της έλλειψης λίθων.
• • •
ΟΙ ΑΔΕΛΦΟΙ ΠΟΛΑΝΥΙ
Δεν είναι παράξενο ότι υπάρχει πληθώρα αναφορών στα ελληνικά για τον Καρλ Πολάνυι. Είναι, όμως, ακατανόητο, το ότι δεν βρίσκεται πρακτικά τίποτα για τον Μάικλ Πολάνυι.
Ούγγροι εβραϊκής καταγωγής, οι Πολάνυι αποτελούν σπάνιο παράδειγμα αδελφών, οι οποίοι είναι συγχρόνως και σημαντικοί στοχαστές και αντίθετων πολιτικών ιδεών.
Ο Καρλ Πολάνυι (1886 – 1964) είναι γνωστός από το σπουδαίο έργο του «Ο Μεγάλος Μετασχηματισμός» που δημοσιεύθηκε το 1944 (ελλ. μετ. Νησίδες, 2007). Ανέκαθεν σταθερή αναφορά της Αριστεράς και κεντροαριστεράς, το βιβλίο αυτό και ο συγγραφέας του επανήλθαν δυναμικά στο προσκήνιο μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Ο Μάικλ Πολάνυι (1891 – 1976), με σημαντική συμβολή στη φυσικοχημεία και τη φιλοσοφία, είναι ευρύτερα γνωστός από τα βιβλία του «Personal Knowledge» (1958) και «The Tacit Dimension» (1966). Είναι από τους μετρημένους στα δάκτυλα διανοητές που ζωντάνεψαν τον φιλελευθερισμό από το κώμα στο οποίο βρισκόταν τον μεσοπόλεμο. Όχι μόνον συμμετείχε στο Συμπόσιο Λίπμαν (1938) και υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Mont Pèlerin Society (1947), αλλά και πολλές από τις ιδέες που θα αναπτύξει μεταγενέστερα ο Φρίντριχ Χάγιεκ βρίσκονται ήδη στα γραπτά του.
Πού θα πρέπει να αποδώσουμε τον εξοστρακισμό του Μάικλ Πολάνυι από τη χώρα μας; Ευθύνεται η περίφημη "ιδεολογική ηγεμονία της Αριστεράς", η εξίσου περίφημη "αποστροφή των δεξιών προς το διάβασμα" ή το ότι ο φιλελευθερισμός στη χώρα μας υπήρξε και παραμένει ρηχός;