Φωτογραφίες: Από το Lustlands, των The Callas
Ευτυχώς, από αυτά που μας παίρνουν, κάποια μας επιστρέφουν: μιλάω για το ΕΣΠΑ, το γνωστό σωτήριο πρόγραμμα (που τείνει να μοιάζει με την φιλανθρωπία όπως την εννοεί ο καπιταλισμός), που στηρίζει το 7ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου που μόλις ξεκίνησε στην Ταινιοθήκη, μετά από τριετή απουσία, ελλείψει κρατικών πόρων. Παρομοίως επικουρείται και το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, που ξεκινάει την 1η Νοεμβρίου. Ακόμη και με αισθητά χαμηλωμένα μπάτζετ, οι δυο θεσμοί είναι αμφίβολο αν θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν χωρίς βοήθεια. Κάτι που σημαίνει, πως μαζί με τις Νύχτες Πρεμιέρας, που έγιναν με σταθερά μεγάλη προσέλευση κόσμου τον Σεπτέμβριο που μας πέρασε, ένα κοινό που ψάχνεται αλλιώς, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, νομίζω πως καλύπτεται και με το παραπάνω.
Τι άλλο μπορεί κανείς να ζητήσει στην Ελλάδα, που κουτσά-στραβά, παίζονται ταινίες που, παλιότερα, ούτε στα πιο τρελά του όνειρα δεν θα μπορούσε να διανοηθεί ένας σινεφίλ. Οι θρυλικές προβολές της Μητροπούλου, που πρόλαβα κι εγώ, στο Έμπασσυ, μας γνώρισαν με το κλασσικό ευρωπαϊκό και αμερικανικό σινεμά. Και το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ήταν καθαρά ελληνική υπόθεση, ώσπου ήρθε ο Μισέλ Δημόπουλος και το διεθνοποίησε, προκαλώντας οργή σε πολλούς Έλληνες σκηνοθέτες που έβλεπαν πως το γήπεδο τους μεγάλωνε εις βάρος τους. Τώρα πλέον βλέπουμε ένα συνδυασμό ανένταχτων, ακλασάριστων ταινιών με παλιές, υπέροχες αποκατεστημένες κόπιες μεγάλων δημιουργών.
Στο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Σινεμά, 6 ταινίες του Ρομπέρτο Ροσελίνι συνυπάρχουν με δυο σύγχρονους δημιουργούς: Τον Γερμανό εικαστικό και κινηματογραφιστή Χαρούν Φαρόκι και τον Πορτογάλο auteur Πέδρο Κόστα, για τον οποίο θα γράψω σε λίγες ημέρες ένα ξεχωριστό κείμενο. Ωστόσο, αυτοί φαντάζουν mainstream μπροστά σε μερικούς δημιουργούς, έργα των οποίων προβάλλονται στο Φεστιβάλ. Όπως η νέα ταινία του Φιλιπππινέζου Τζιμ Λουμπέρα ή το From Gulf to Gulf, γυρισμένο σε κινητό τηλέφωνο- έχω πάει σε φεστιβάλ που τιμά το συγκεκριμένο φορμάτ στο Χονγκ Κονγκ, και μερικά δείγματα κοντράρουν στα ίσα τα πεπατημένα.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η επιλογή της Βένιας Βέργου για το Ελληνικό Σινεμά Τώρα, με κοντράστ τις δυο εκδοχές της ταινίας Το Ποτάμι του Νίκου Κούνδουρου (τη γνωστή και τη δική του που δεν πέρασε), καθώς και δυο 80ς ελληνικά των Σταμπουλόπουλου-Λυκουρέση, σε άλλο τμήμα.
Και βέβαια, έρχεται το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, με το σχετικό σασπένς, αφού αποκαλύπτει σταδιακά τα δώρα προς το κοινό του. Εκτός από τους Ανοιχτούς Ορίζοντες, που άντα φιλοξενούν ευχάριστες εκπλήξεις, υπάρχει αφιέρωμα στο ιδιαίτερο σινεμά του Αλέν Γκιροντί (πρόσφατα είδαμε τον Άγνωστο της Λίμνης) και την Κλερ Σιμόν, αλλά και στο σύγχρονο αργεντίνικο σινεμά.
Πάνω απ' όλα, κυριαρχεί ή άφιξη του Τζιμ Τζάρμους, του ενός εκ των θεμελιωτών πατέρων του ανεξάρτητου σινεμά. Που, τι έκανε ο άνθρωπος, έβαλε την αγάπη του για το μέσον και τους ανθρώπους, πάνω από φόρμες και τάσεις, γι' αυτό και αγαπήθηκε τόσο δυνατά παντού, και στην Ελλάδα, την οποία επισκέπτεται για πρώτη φορά. Το φιλμ που θα δούμε, το Μόνο Οι Εραστές Μένουν Ζωντανοί δείχνει πως δεν έχει χάσει το ρομαντισμό του. Από τα φεστιβάλ της Βενετίας και των Καννών, θα έχουμε πολλές ταινίες στη Θεσσαλονίκη σε πρώτη πανελλήνια προβολή, καθώς και το Ida του Πάβελ Παβλικόφσκι, που άρεσε στο Τορόντο.
Τι θέλω να πω; Πως για Ελλάδα της κακομοιριάς, με χαμηλό box office και μειωμένη διάθεση για εξερεύνηση των νέων τάσεων, υπάρχουν επιλογές, στην καλύτερη περίοδο του χρόνου, μέσα στο φθινόπωρο. Όλοι γνωρίζουμε πως οι περισσότερες από αυτές τις ταινίες δεν θα συγκινούσαν τους θεατές αν έβγαιναν κανονικά στις αίθουσες. Με 5 ευρώ εισιτήριο περίπου, και κυρίως μέσα σε ένα φεστιβαλικό πλαίσιο, με τους σκηνοθέτες καλεσμένους, παρόντες για διάλογο, το ηθικό φωτίζεται, έστω και προσωρινά.
Απόψε πάω στην Ταινιοθήκη, για το μυστηριώδες και ηδονοβλεπτικό Lustlands, των Ελλήνων The Callas. Και μάλιστα νωρίς, γιατί κάτι μου λέει πως δύσκολα θα βρω θέση...
σχόλια