Μεγάλωσε στην Τουσόν της Αριζόνα από μια αλκοολική μάνα και τον θετό της πατέρα, στρατιωτικό, Νέιθαν Σόνταγκ. Δεν είναι παράξενο που αποκαλούσε τα παιδικά της χρόνια μια «μακρά ισόβια κάθειρξη». Γεννημένη το 1933 στη Νέα Υόρκη, έχασε τον πατέρα της, έμπορο γουνών στην Κίνα, στα πέντε και μαζί του και το πραγματικό της όνομα Σούζαν Ρόζενμπλατ. Στην εφηβεία της, ο ίδιος ο γυμνασιάρχης της την προέτρεψε να μεταπηδήσει τρεις τάξεις για να ξεμπερδέψει στα γρήγορα με το λύκειο. Στα 15 της βρέθηκε στο Μπέρκλεϊ κι από εκεί στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο για φιλοσοφία και λογοτεχνία. Στα 17 της γνώρισε και παντρεύτηκε μέσα σε δέκα μέρες τον καθηγητή κοινωνιολογίας Άλφρεντ Ριφ. Στα οκτώ χρόνια που έμειναν μαζί έκαναν έναν γιο, τον Ντέιβιντ, φιλοξένησαν για έναν χρόνο τον Χέρμπερτ Μαρκούζε και συνέγραψαν ένα βιβλίο πάνω στον Φρόιντ. Συνέχισε με Ph. D. Φιλοσοφίας στο Χάρβαρντ, και μετά από ένα μικρό πέρασμα από την Οξφόρδη, κατέληξε στο Παρίσι για να ολοκληρώσει τις σπουδές της στη Σορβόννη. Εκείνη ακριβώς την περίοδο ανακαλούσε πάντα ως την πολυτιμότερη της ζωής της. Συναναστρεφόταν Αμερικανούς καλλιτέχνες αλλά και σημαντικούς διανοούμενους που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη σκέψη της, ενώ στα επόμενα χρόνια πολλοί απ' αυτούς υπήρξαν αντικείμενο έρευνας στη δοκιμιογραφία της.
Αλλά, αν για κάτι λάτρεψε το Παρίσι, ήταν για τις ατέλειωτες ώρες που περνούσε στη Cinematheque βλέποντας ταινίες. Πίσω στη Νέα Υόρκη, αρχές του 1960, ο σκοπός της ήταν να επιβάλει τον εαυτό της ως λογοτέχνιδα αξιώσεων. Για βιοποριστικούς λόγους δίδαξε σε προοδευτικά κολέγια όπως το Sarah Laurence και το Κολούμπια, αλλά δεν ήταν η καριέρα που ονειρευόταν. Με τις πρώτες της απόπειρες, το Benefactor (Ο Ευεργέτης) το 1963 και το Death Kit (Σύνεργα Θανάτου) το 1967, το μόνο που πέτυχε ήταν σχόλια σαν και αυτά του Γκορ Βιντάλ που υποστήριζε πως: «Δυστυχώς, η ευφυΐα της κ. Σόνταγκ είναι μεγαλύτερη του ταλέντου της». Αυτή η ευφυΐα, μαζί με την απίστευτη ευρυμάθειά της, τη βαθιά γνώση της λογοτεχνίας, τη λατρεία της για τον κινηματογράφο και όλη εκείνη τη γνώση, που για την Σόνταγκ ήταν αναγκαία, καθώς πίστευε ότι «συγγραφέας είναι κάποιος που ενδιαφέρεται για τα πάντα». Ο συνδυασμός των παραπάνω με την αφοριστική της πένα την ανήγαγαν σε μια από τις διασημότερες δοκιμιογράφους της Αμερική, ένα cultural icon του Μανχάταν.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Γκρέγκορι Μαρκόπουλος τη συμπεριέλαβε το 1966 στο περίφημό του Galaxy δίπλα στις εμβληματικές προσωπικότητες της εποχής, όπως και αργότερα ο Γούντι Άλεν στο Zelig. Αφού πρώτα έστρεψε πάνω της την προσοχή όλων με το μνημειώδες της Notes on Camp, διερευνώντας την ελαφριά πλευρά της ποπ κουλτούρας. Aν κάποιος κατέγραψε ιδιοφυώς τη δεκαετία του '60 στην Αμερική ήταν αυτή, με μια λυσσαλέα λατρεία για την κουλτούρα κάθε λογής. Από τους Doors μέχρι τον Ντοστογιέφσκι, από την πορνογραφία μέχρι τον Μέιπλθορπ, τον Μπαλτούς, τον Μπαρτ και τον Μπόρχες. Πάνω απ' όλα, για τον κινηματογράφο, που την ενθουσίαζε περισσότερο από τα βιβλία με αναφορές σε πρόσωπα όπως ο Ζακ Λικ Γκοντάρ, ο Ρομπέρ Μπρεσόν και η Λένι Ρίφενσταλ. Επηρέασε απροσδόκητα τη γενιά των '70s με το On Ρhotography (Περί Φωτογραφίας), όπου ερεύνησε τη σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με τη φωτογραφία ως μέσο καταγραφής της ζωής, όχι απαραίτητα ως τέχνη, αλλά από την ηθική πλευρά. Ήδη, με το Against Interpretation (Εναντίον της ερμηνείας) του 1966, είχε αμφισβητήσει ηθικά το δικαίωμα του διανοούμενου να κρίνει την τέχνη.
Γύρισε τέσσερις ταινίες, τις δύο στη Σουηδία, επηρεασμένες εμφανώς από τον Μπέργκμαν, μία στο Ισραήλ, προκαλώντας τη μήνι Εβραίων και Παλαιστινίων, και μια στη Βενετία με την ερωμένη της, χορογράφο Λουσίντα Τσάιλντς. Σκηνοθέτησε θέατρο, στη διάρκεια της πολιορκίας του Σεράγεβο το 1993, το Περιμένοντας τον Γκοντό, ζώντας παράλληλα όλη τη φρίκη του πολέμου. Στο εγχείρημά της αυτό την ακολούθησε και η τελευταία στη σειρά σύντροφός της, η διάσημη φωτογράφος Άννι Λίμποβιτς. Αν και δεν θεωρείται ακτιβίστρια του gay/lesbian κινήματος, υπήρξε μεγάλη υπερασπίστρια της ελευθερίας κάθε μορφής έκφρασης ως πρόεδρος του αμερικανικού παραρτήματος της διεθνούς οργάνωσης λογοτεχνών PEN. Με το βιβλίο της Illness as metaphor (Η νόσος ως μεταφορά) το 1978, όταν προσβλήθηκε από καρκίνο του μαστού, και αργότερα με το AIDS and its metaphor (Το Έιτζ ως μεταφορά) το 1988 στηλίτευσε την κοινωνική υποκρισία και την πολιτική της γλώσσας απέναντι στον τρόμο του θανάτου. Η φήμη της ως «σκοτεινής κυρίας των αμερικανικών γραμμάτων» αποκαταστήθηκε με τον Εραστή του ηφαιστείου το 1992 και με το Στην Αμερική το 1999. Πέθανε στα 71 της από καρκίνο στη Νέα Υόρκη, το 2004, και θάφτηκε στο Παρίσι, στο Μονπαρνάς. Παρέμεινε μέχρι τέλους μια «ζηλωτής της σοβαρότητας».
σχόλια