«Ο νέος προορισμός... με 200 διαφορετικές επιλογές για αγορές, διασκέδαση και φαγητό... νέα εποχή στις αγοραστικές και ψυχαγωγικές επιλογές των Αθηναίων... με μελετημένο καταμερισμό, σύγχρονο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και πρότυπες βοηθητικές υπηρεσίες... άνετη, ευχάριστη και ασφαλής περιήγηση... εύκολα και αποτελεσματικά...». Αυτή είναι η περιγραφή ενός μεγάλου εμπορικού κέντρου της Αθήνας - εντυπωσιακή ομολογουμένως. Μέσα σε έναν χρόνο το επισκέφθηκαν 12 εκατομμύρια άτομα.
«Έχω κατάστημα με ρούχα στην καρδιά της Καλλιθέας εδώ και 18 χρόνια. Ξεκίνησα με επώνυμα ρούχα, ακριβά κομμάτια, τα οποία ειδικά στη δεκαετία του '90 έφευγαν αμέσως. Σήμερα με δυσκολία τα βγάζω πέρα. Πουλάω ρούχα ελληνικά και εισαγόμενα, αλλά σε καμία περίπτωση φίρμες». Κι αυτή είναι η κυρία Μαίρη. Ο τζίρος του μαγαζιού της έπεσε κατά 30% φέτος το Σεπτέμβριο, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Ωστόσο, κοντά στην κυρία Μαίρη έχουν ανοίξει φέτος δύο παρεμφερή μικρομεσαία μαγαζιά. Πώς ζουν; «Ένας Θεός ξέρει!» Αυτή είναι η -αντιφατική- εμπορική Αθήνα του 2007.
Τα επίσημα -όχι και τόσο πρόσφατα- στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας αναφέρουν ότι το 2003 άνοιξαν στην Αθήνα 243 καταστήματα λιανικού εμπορίου ενδυμάτων, ενώ αντίστοιχα έκλεισαν 166 (προστέθηκαν δηλαδή 77 σε έναν χρόνο). Ο Κ.Σ., μέλος τουΕμπορικού Συλλόγου Αθηνών, που ζήτησε να μην αναφερθεί το όνομά του, εξηγεί: «Αρκετοί συνάδελφοι δυσκολεύονται να κρατηθούν στα πόδια τους. Ανοίγουν, αλλά με ημερομηνία λήξης, χωρίς χρονικό ορίζοντα μπροστά τους. Τα έξοδα είναι πολλά, δεν τα βγάζουν πέρα. Ανοίγουν καινούργια μαγαζιά συνέχεια, τα οποία διαδέχονται άλλα που κλείνουν, και στη συνέχεια κλείνουν κι αυτά, μετά από 6 μήνες, το πολύ έναν χρόνο».
Ταυτόχρονα, τα εμπορικά κέντρα πληθαίνουν και γιγαντώνονται. Σημειώστε ότι σήμερα η Ελλάδα διαθέτει 36 τετραγωνικά μέτρα εμπορικών κέντρων ανά 1.000 κατοίκους (η Γαλλία αντίστοιχα διαθέτει 241 τ.μ.), τα οποία προβλέπεται να επισκέπτονται πάνω από 35 εκατομμύρια καταναλωτές το χρόνο.
Όπως αναφέρει η Τράπεζα της Ελλάδας, τη χρονιά που πέρασε τα πολυκαταστήματα (παντός τύπου) αύξησαν το τζίρο τους κατά 19,9%(υπερδιπλάσιο ποσοστό από τις μικρότερες επιχειρήσεις). Επιπλέον, πολυκαταστήματα και μεγάλες αλυσίδες απορροφούν το 70% περίπου του συνολικού τζίρου των λιανικών πωλήσεων στη χώρα μας. Μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2007, το Athens Mall εμφάνισε αύξηση τζίρου 33%. Αντίστοιχα, το Attica, δυόμισι περίπου χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας του, συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό της εμπορικής κίνησης του κέντρου της Αθήνας, με πωλήσεις αυξημένες κατά 33% επίσης και μέσο όρο απόδειξης τα 105 ευρώ!
Πέραν των mall και των πολυκαταστημάτων πάντως, σε μικρότερη (αν μπορεί να το πει κανείς) κλίμακα, τη μερίδα του λέοντος στην αγορά ένδυσης έχει -ποιος άλλος;- ο όμιλοςInditex, των Zara και των ξαδελφών τους Massimo Dutti, Bershka, Pull & Bear κ.λπ., των οποίων ο τζίρος αυξάνεται πάνω από 20% κάθε χρόνο, ενώ καταστήματά τους ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια σε όλη την Ελλάδα. Το 2006, η αλυσίδα Zara άνοιξε περισσότερα από 90 νέα μαγαζιά, ενώ το 2007 άλλα 14. Το 2006 οι πωλήσεις του ομίλου έφτασαν τα 297 εκατ. ευρώ, από 270 εκατ. ευρώ το 2005.
The China Syndrome
Τα τελευταία χρόνια η ελληνική αγορά πιέζεται και από τις εισαγωγές προϊόντων από χώρες όπου το κόστος παραγωγής είναι πολύ χαμηλό, όπως η Κίνα. Η ελληνική οικονομία φυσικά είναι αδύνατον να «αναμετρηθεί» με την κινέζικη. Για τους εμπόρους των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ένδυσης όμως, τα κινέζικα μαγαζιά αποτελούν μάστιγα. Μιλούν για παραμερισμό της ελληνικής βιοτεχνίας, για εξάλειψη χιλιάδων θέσεων εργασίας...
Η κατάσταση επιδεινώνεται από τη στιγμή που πολλά από αυτά τα προϊόντα εισάγονται παράνομα. «Υπάρχει μεγάλη δυναμικότητα στο παράνομο εμπόριο. Όχι μόνο από την κινέζικη μαφία αλλά και από την αφρικανική, τη ρωσική κ.λπ. Μιλάμε για τεράστια μεγέθη, που δεν μπορεί να συλλάβει ο ανθρώπινος νους» υποστηρίζει ο Κ.Σ.
Οι αστυνομικές Αρχές πάντως δεν έχουν τη δικαιοδοσία να διενεργήσουν ελέγχους στα κινέζικα μαγαζιά για τη νόμιμη ή μη εισαγωγή του εμπορεύματός τους -εκτός αν υπάρξει σχετική καταγγελία, παρατηρηθεί κάποια περίεργη βραδινή δραστηριότητα με φορτηγά απ' έξω από το κατάστημα ή αν υπάρχουν άτομα που εργάζονται σε αυτό παράνομα.
Εκτιμάται ότι το παράνομο εμπόριο αντιπροσωπεύει το 5-7% του παγκόσμιου εμπορίου. Όσον αφορά την Ελλάδα -παρ' όλο που δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια το ποσό που αποφέρει-, παράγοντες της αγοράς θεωρούν ότι καλύπτει το 30% της συνολικής αξίας του εμπορίου που πραγματοποιείται σε έναν χρόνο. Ο ετήσιος τζίρος του υπολογίζεται από 2 ως 5 δισ. ευρώ!
Με τη δραστηριότητα αυτή ασχολούνται περισσότεροι από 50.000 μικροπωλητές -οικονομικοί, παράνομοι κυρίως, μετανάστες-, από τους οποίους 30.000 δραστηριοποιούνται στην Αττική και οι 20.000 στην υπόλοιπη χώρα (στοιχεία του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθηνών).
Εδώ μπαίνουν στο πλάνο και οι υπαίθριοι πωλητές, πλανόδιοι και μη. Μιλάμε πάντα για τους παράνομους μετανάστες που προσπαθούν να επιβιώσουν πουλώντας επωνυμο-ανώνυμα ρούχα και τσάντες-μαϊμού παντού στο κέντρο της πόλης. Είναι φοβισμένοι και μονίμως στο κυνήγι. Και προφανώς δεν μιλάνε στους δημοσιογράφους... «Πρόκειται ουσιαστικά για δουλεμπόριο, για οργανωμένα κυκλώματα», αναφέρει ο Κ.Σ., «μια και όλοι όσοι πουλάνε πράγματα στο δρόμο παίρνουν πολύ μικρό μεροκάματο, τους εκμεταλλεύονται, και μάλιστα με τις "ευλογίες" του κράτους που τελικά τους αφήνει να δρουν ανενόχλητοι, ενισχύοντας την παραοικονομία. Στην Ερμού, για παράδειγμα, συναντάς πάρα πολλούς Αφρικανούς. Στρώνουν τα σεντόνια με την πραμάτεια τους, έρχεται η δημοτική αστυνομία, τα μαζεύουν και μετά τα ξαναστρώνουν λίγο πιο κάτω και ούτω καθεξής. Αν υπήρχε πολιτική βούληση, θα μαζεύονταν μια κι έξω, όπως συνέβη πριν από 2 χρόνια στην Ιταλία». Όπως αναφέρει η Δημοτική Αστυνομία, οι παράνομοι μικροπωλητές που εντοπίζονται και ελέγχονται υφίστανται ως μόνη συνέπεια την κατάσχεση των εμπορευμάτων τους. Αυτό που ελέγχεται κυρίως είναι η νόμιμη ή μη παραμονή τους στην Ελλάδα (και όχι η πηγή του εμπορεύματος, που θα οδηγούσε στα κυκλώματα).
«Σήμερα οι επαγγελματίες της Ερμού έχουν καταντήσει οι παράνομοι και οι πλανόδιοι πωλητές οι νόμιμοι» αναφέρει ο Κ.Σ. «Έχουμε φτάσει στο σημείο, λόγω της ανοχής αλλά και της αδράνειας των Αρχών, το παραεμπόριο να έχει όλα τα χαρακτηριστικά του νόμιμου εμπορίου, όσον αφορά τους προμηθευτές, τα δίκτυα διανομής και τους τελικούς πωλητές. Με τη διαφορά ότι αυτό διεξάγεται πέρα από κάθε νόμιμη διαδικασία και επιπλέον δεν έχει λειτουργικά έξοδα, φως, ενοίκιο, υπαλλήλους, ούτε υποχρεώσεις απέναντι στο κράτος!».
σχόλια