2013: Τι μας άρεσε / Τι δε μας άρεσε

Facebook Twitter

Στάθης Τσαγκαρουσιάνος

Μου άρεσε

• Φτιάξαμε τα γραφεία μας.

• Ο Φαραντί.

• Η LiFO σε iPad – δεν τη χορταίνω.

• Πέτυχε η εγχείρηση της μάνας μου.

• Στο γυμναστήριο πάλι (μετά από μία δεκαετία, είμαι πάλι στα κιλά μου!).

• Ένα εσωστρεφές ταξιδάκι στη Θεσσαλονίκη (που ένιωσα ανακουφιστικά μόνος).

• Το ΓΚΡΕΚΑ του Τάσου.

• Η επιτυχία του lifo.gr (την είχα ανάγκη).

• Τα τέλεια, πια, φαγητά του Μιχάλη.

• Το τελευταίο βιβλιαράκι του Τσίζεκ.

• Ο καλπασμός της Στέγης. Και ο καλπασμός του Νιάρχου.

• Απαλλάχτηκα από ένα φυσικό πρόβλημα που μου είχε γίνει βραχνάς.

• Τα αναγνωστικά του «Βήματος».

• Το Galaxy 4S.

• Τα πολλά νέα και κυρίως ικανά πρόσωπα στη δουλειά (στην αρχή της κρίσης είχαμε μείνει τρεις κι ο κούκος).

• Το Heteroclito και το 9.

• Τα δεκάδες νέα θεατράκια – κι ας βαδίζουν στα σκοτάδια.

• Η τεχνολογία 4Κ.

• Ο δεσμός μιας αγάπης (που παραλίγο να σπάσει, δεν έσπασε, κι έτσι έγινε πιο δυνατός).

• Ο Pepper στο ραδιόφωνο.

• Η Κωνσταντινούπολη, κάτι παραπάνω πια από ταξίδι: όπως παλιά το Κάιρο.

• Το ότι σταμάτησα πια να ασχολούμαι με το τι κάνουν οι άλλοι στον τομέα μου. Είτε καλά είτε κακά. Καθένας το τριπάκι του.

• Το Μr Porter.

• Η διάρκεια του Σαββόπουλου.

• Είμαι πια ολιγαρκής. Αν μου δώσει κάτι η στιγμή, είμαι ευγνώμων. Αν μου πάρει, το βρίσκω αναμενόμενο.

• Το Ρομάντσο.

• Δεν συμπαρέσυρε το μαγαζί η κρίση.

• Το σπίτι της Κυπρίων Αγωνιστών.

Δεν μου άρεσε

• Οι δημοσκοπήσεις.

• Η νοσηρή κι αδιάντροπη επιθετικότητα του Facebook, που κλιμακώνεται.

• Η πτωχαλαζονεία των χίπστερ.

• Η εξαθλίωση του φτωχού κόσμου.

• Η όψη του Κέντρου της Αθήνας – σαν πτώμα στον ήλιο.

• Η ανήμερη δημοτικότητα της Χρυσής Αυγής.

• Οι προνοητικοί συριζοφρουροί που εξωραΐζουν κάθε ανοησία του Τσίπρα για να καθίσουν αύριο εκ δεξιών του Πατρός (με το αζημίωτο, ήδη).

• Η τραμπούκικη παρουσία του Φαήλου – και όσα λέει.

• Tόσο μίσος στους δρόμους.

• Η φτηνή ελληνική τηλεόραση.

• Όσοι μας κρίνουν αυστηρά, αλλά όταν έρθει η ώρα τους, είναι ανίκανοι να βράσουν ένα αβγό.

• Ο πολύς Λάκης Γαβαλάς.

• Τη στιγμή που η εναλλακτικότητα συναντάει τα μπουζούκια κι ανακαλύπτει ότι είναι φτιαγμένη από το ίδιο ύφασμα με τις λουλουδούδες.

• Κάτι κιτς καρακαηδόνες που ξύπνησαν fashion bloggers.

• Tα παλιά μεγαλεία που δεν είναι μεγαλεία πια.

• Οι δεκάδες αγκιτάτορες, που απλώς κάνουν δουλίτσα.

• Η δουλοπρέπεια των χειρισμών της κυβέρνησης στο θέμα του μνημονίου: έλλειψη εθνικής αξιοπρέπειας, έλλειψη διπλωματικής ευφυΐας, καμία αίσθηση υψηλού πολιτικού παιγνίου. Και, βέβαια, η Τρόικα, η ίδια – θα το πω κι ας ακούγεται λαϊκίστικο: μια κυριολεκτική δύναμη κατοχής.

• Ο θάνατος του Π. Δεν σκεπάζεται με τίποτα.

***

Μιχάλης Μιχαήλ

Μου άρεσε

• Οι νέοι μου φίλοι. Χαρούμενοι και light. Ανακαλύπτουμε ο ένας τον άλλον με μικρά βήματα και χωρίς πολλές τόλμες, όσο περνάει ο καιρός.

• Το Amour του Χάνεκε. Το είδα σε DVD ένα πολύ δύσκολο καλοκαιρινό απόγευμα και το σκέφτομαι ακόμα σχεδόν καθημερινά. Τι είναι οι σχέσεις; Τι είναι η συντροφικότητα; Τι σημαίνει ο θάνατος γι' αυτούς που πεθαίνουν και τι γι' αυτούς που μένουν πίσω; Στο ίδιο μοτίβο, μου άρεσε και είμαι ευγνώμων που πήγα για πρώτη φορά στο Μουσείο Βαν Γκογκ και είδα τις «Αμυγδαλιές» του αγαπημένου μου ζωγράφου από κοντά.

• Οι μικρές προσπάθειες που άρχισαν να φαίνονται. Ωραία μικρά μπαρ στην πόλη, νέες πιάτσες εντός κι εκτός κέντρου, ωραία εστιατόρια, νέα ντέλι με ελληνικά προϊόντα, ακόμα και καλύτερο street food βρίσκεις πια στην Αθήνα.

• Ο Επικίνδυνος Οίκτος του Στέφαν Τσβάιχ. Ένα μυθιστόρημα-καταρράκτης για το τι σημαίνει «συναισθηματικός εκβιασμός», ο προσωπικός μου εφιάλτης δηλαδή. Η επιστροφή της Ντόνα Ταρτ. Άξιζε τον κόπο η αναμονή. Η Ταρτ μας δείχνει τι σημαίνει μαστοριά στο γράψιμο, με την ατζέντα της πολύ κρυμμένη και με έναν ήρωα που θα τον θυμάμαι καιρό. Α, και το μάθημα πως όσο ανεξέλεγκτη είναι η μοίρα μας σε αυτό τον κόσμο, άλλο τόσο ορίζεται από τις πράξεις μας. Και, φυσικά, μου άρεσε που ξαναδιάβασα μετά από μία δεκαπενταετία το 100 χρόνια μοναξιά του Μάρκες. Στο μεσογειακό καλοκαίρι εμφανίστηκαν κίτρινες πεταλούδες, ωραίες κοπέλες αναδύθηκαν στους ουρανούς, φυλές διέσχισαν την έρημο και οι ήρωες έζησαν για πολλά χρόνια, μέχρι που έγιναν όλα σκόνη. Είχα ανάγκη από λίγο παραμύθι και αυτό το βιβλίο με έσωσε.

• Μου άρεσε και φέτος πολύ η δουλειά μου. Δεν ήταν όλα παραδεισένια, κάθε μέρα δουλειάς στην Αθήνα έχει χιλιάδες πάνω και κάτω, τόσο, που πας στο σπίτι το βράδυ και νομίζεις πως πέρασαν δέκα μέρες και όχι μία. Παρ' όλα αυτά, είμαι ευγνώμων για όλα. Και για την ποιότητα της δουλειάς που καταφέρνουμε αλλά και για τους συνεργάτες μου. Είμαι, επίσης, περήφανος για το τεύχος «Η ιστορία μιας πόλης» και χαίρομαι ακόμα περισσότερο που αρχίζουμε να ετοιμάζουμε το δεύτερο μέρος.

Δεν μου άρεσε

• Η διαρκής αρένα που έγινε η ζωή μας με τα social media, το συνεχές τι είσαι και τι είμαι που μας έχει δηλητηριάσει. Τα χωρισμένα στρατόπεδα, τα πικρά λόγια, η ζήλια, ο ανταγωνισμός, η εκδικητικότητα –το χωραφάκι μου και το χωραφάκι σου–, η αντίληψη πως επειδή δεν συμφωνούμε είμαστε εχθροί και πως για να πετύχω εγώ πρέπει πρώτα να ακυρώσω εσένα. Δεν είναι καινούργιο όλο αυτό. Απλώς, αυτήν τη χρονιά έπρεπε να τη δούμε αλλιώς. Και να καταλάβουμε πως ακόμα και σήμερα έχουμε χρέος να βρούμε αυτά που μας ενώνουν και να ξεχάσουμε αυτά που μας χωρίζουν. Ελπίζω του χρόνου να γίνουμε καλύτεροι.

***

Άρης Δημοκίδης

Μου άρεσε

Πολλά αγάπησα αυτήν τη χρονιά, αλλά τη μεγαλύτερη χαρά την πήρα εκείνο το πρωινό στα τέλη Σεπτέμβρη, όταν ξύπνησα και χωρίς να το περιμένει κανείς, διάβασα έκπληκτος ότι ο Μιχαλολιάκος ήταν στη φυλακή. Η τρομερά αργοπορημένη αντίδραση της Δικαιοσύνης –για όποιον λόγο και να έγινε, όποιο αποτέλεσμα και να έχει– με έκανε πραγματικά ευτυχισμένο. Δεν με νοιάζει το τι και το πώς: για μια φορά έγινε το σωστό. (Επίσης, αγάπησα την ταινία Hawai του Marco Berger, που είδα στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.)

Δεν μου άρεσε

Με ενόχλησαν (με τυχαία σειρά): Ο Πάνος Καμμένος και οι ελληναράδικες ανορθόγραφες συνωμοσίες, ο μητροπολίτης Πειραιώς με τον ρατσιστικό, διχαστικό λόγο του, αυτοί που λένε ότι ακόμα και τώρα θα ψηφίσουν Χρυσή Αυγή, ο Νότης Σφακιανάκης και ο Νίκος Βουρλιώτης, το ότι έκλεισε η ΕΡΤ – χωρίς να υπάρχει πραγματικό σχέδιο για την άμεση αντικατάστασή της με κάτι καλύτερο ή υγιέστερο.

***

Δήμητρα Πασομένου

Μου άρεσε

• Που η αντίδραση του LiFΟ team στην κρίση ήταν η δημιουργικότητα που τη φετινή χρονιά κατάφερε:

• Η LiFΟ να γίνει ακόμα καλύτερη.

• Το lifo.gr να διακριθεί όχι μόνο για το περιεχόμενο, την αισθητική και την ποιότητά του αλλά και να φτάσει στην κορυφή των ελληνικών sites.

• Toν σχεδιασμό της iΡad version της LifO, που θα είναι το νέο success story.

• Η έκδοση του ΓΚΡΕΚΑ ξαφνική μέσα στο καταχείμωνο. Διαφορετική, αληθινή, προκλητική, ανατρεπτική, να καταγράφει την Ελλάδα όπως δεν την έχουμε ξαναδεί.

• Η αλληλεγγύη που έχει αυξηθεί και οι σχέσεις που γίνονται πιο ουσιαστικές.

• Οι παραστάσεις και οι εκθέσεις που δίνουν φως και αισιοδοξία.

• Η ανακάλυψη των ορίων και της δύναμής σου μέσα από δύσκολους δρόμους.

Δεν μου άρεσε

• Η αύξηση των αστέγων και της ανεργίας και η απελπισία που είναι διάχυτη.

• Η έλλειψη προοπτικής και ανάκαμψης.

• Η ανοχή των μέτρων που δεν οδηγούν σε έξοδο από την κρίση.

• Το πολιτικό παιχνίδι που συνεχίζεται με τους ίδιους όρους, λες και τίποτα δεν έχει συμβεί.

• Η έλλειψη αυτογνωσίας μετά από τέτοια καταστροφή.

• Ο χρόνος που δεν βρέθηκε για ό,τι αγαπώ.

***

Νίκος Ζαφείρης

Μου άρεσε

Που ήμουν με τον άνθρωπό μου για έναν ολόκληρο χρόνο, έστω και από απόσταση κάποιους μήνες, ενώ οι συνεχείς επιτυχίες της LiFO μου έδωσαν κουράγιο να συνεχίσω να δημιουργώ.

Δεν μου άρεσε

Δεν θα σας πω τι με ενόχλησε το 2013, γιατί ό,τι κι αν ήταν θέλω να μείνει πίσω! Ελπίζω το 2014 να χωράει δύο φορές το 2013, γιατί έχουμε πολλά να κάνουμε...

***

Χρήστος Τζοβάρας

Μου άρεσε

Που ένα πρόσωπο από το παρελθόν με τράβηξε από το χείλος του γκρεμού και με οδηγεί σε σταθερά μονοπάτια.

Δεν μου άρεσε

Που έφτασα στο χείλος του γκρεμού.

***

Νίκος Δήμου

Μου άρεσε

• Τα καλά της χρονιάς τα οφείλω στη φύση: δεν αρρώστησα σοβαρά, χάρηκα ήλιο, βουνό και θάλασσα – έγραψα και φωτογράφισα κατά βούλησιν.

Δεν μου άρεσε

• Τα κακά τα οφείλω σχεδόν αποκλειστικά σε αυτό το φρενοβλαβές κράτος που κάθε μέρα επινοεί νέους τρόπους να μας βασανίζει. (Γιατί να μη ζω στη Δανία;) Φόρους, χαράτσια, γραφειοκρατία, χαοτική κυκλοφορία, διαλυμένες υπηρεσίες. Ξέρω, πολλοί θα πουν ότι φταίει η Τρόικα. Αλλά και την Τρόικα ποιος μας την έφερε; Η ανικανότητα των πολιτικών μας και η αναποτελεσματικότητα του κράτους. Λυπάμαι που τα τελευταία χρόνια της ζωής μου θυμίζουν τα πρώτα. Σκοτάδι, πείνα μιζέρια. Κάθε τρίτος άνθρωπος που συναντάω στον δρόμο ζητάει ελεημοσύνη. «Πεινάω» ο ένας, «το παιδί μου» η άλλη. Φτάσαμε εδώ οδηγημένοι από ανίκανους και διεφθαρμένους  Έλληνες, που απτόητοι εξακολουθούν ακόμα να κυνηγούν το ατομικό τους συμφέρον. Ανάμεσά τους δεν μπορώ να μην ξεχωρίσω τους συνδικαλιστές του δημόσιου τομέα. (Ο ιδιωτικός δεν έχει συνδικαλιστές – μόνο ανέργους). Με την αντίστασή τους σε κάθε αλλαγή και μεταρρύθμιση κατάφεραν να αποδιαλύσουν την ήδη διαλυμένη, από τους πολιτικούς, πατρίδα μας.

• Πρόσωπο της χρονιάς: ο πρύτανης Πελεγρίνης (αποσιωπώ πια ότι σπούδασα φιλοσοφία...).

***

Μαρκέλλα Ανδρικάκη

Μου άρεσε

• Δύσκολο το 2013, συνεπής συνέχεια του 2012. Δεν βρίσκω κάτι που να αγάπησα, ίσως στιγμές: ένα λαμπερό πρωινό στην Ανάφη, φιλικά τραπεζώματα από αγάπη καμωμένα, ένα αναπάντεχο χάδι, η κυρία Άννα, η καλοσύνη  των ξένων.

Δεν μου άρεσε

• Όσα με πλήγωσαν το 2013 τα έριξα στο πηγάδι της λήθης κι εύχομαι να μείνουν εκεί.

• Όσα με θύμωσαν: η οικονομική εξαθλίωση, το κράτος «μπανανία», ο ρατσισμός, η λέξη «διακανονισμός», η αποξένωση, η βία και η Χρυσή Αυγή είναι η βαριά κληρονομιά του χρόνου που φεύγει. Ας ελπίσουμε ότι αντίθετα απ' το «γαλατικό χωριό», τουλάχιστον δεν θα πέσει ο ουρανός στο κεφάλι μας.

***

Δημήτρης Ρηγόπουλος

Μου άρεσε

• Η όψη του νέου Φιξ στη λεωφόρο Συγγρού

• Το «δάσος» από γερανούς στο Δέλτα Φαλήρου

• Το «σιρκουί» με άριες της Μαρίας Κάλλας στους δρόμους της Αθήνας ένα απόγευμα Κυριακής

• Η πρόκριση της Εθνικής στο Μουντιάλ

• Το OpenWalk 2 των atenistas στις παραδοσιακές γεύσεις της Αθήνας

• Το Ρόμαντσο-Bios στην οδό Αναξαγόρα

• Το βιβλιοπωλείο Πλειάδες στην οδό Σπύρου Μερκούρη, στο Παγκράτι

• Οι θερινές προβολές σε μουσεία, πλατείες, κήπους

• Το (ηλεκτρονικό) βιβλίο του Δημήτρη Φύσσα για τα αθηναϊκά σινεμά

• Η αργή, αλλά σταθερή ανάδυση της Ομόνοιας

• Οι ιδιωτικές χορηγίες για να καθαριστούν τα γλυπτά του Συντάγματος και το κτίριο Αβέρωφ

• Η επέκταση του μετρό στην Ανθούπολη, στο Ελληνικό και στην Αγία Μαρίνα.

Δεν μου άρεσε

• Η κλιμάκωση της πολιτικής βίας (δολοφονίες Φύσσα, Φουντούλη, Καπελώνη)

• Ο δεύτερος χειμώνας χωρίς το Αττικόν και τον Απόλλωνα

• Η συρρίκνωση του Ελευθερουδάκη

• Το τέλος του Κάουφμαν και του Βιβλιοπωλείου της Εστίας

• Που δεν άνοιξε ακόμα το Πτι Παλαί

• Η κακοδαιμονία του Πεδίου του Άρεως

• Που δεν το έστρωσε στο κέντρο της Αθήνας.

***

Στέλιος Κούλογλου

Δεν μου άρεσε

Από πράξεις νομοθετικού περιεχομένου μέχρι τις διώξεις μαθητών στις Σκουριές, το 2013 είχαμε απ' όλα. Αλλά η πιο αποκρουστική και χαρακτηριστική ενέργεια ήταν το μαύρο στην ΕΡΤ. Γιατί ανέδειξε την πραγματική φύση της ακροδεξιάς ομάδας του Μαξίμου. Όπως όμως δεν υπάρχει κακό χωρίς καλό, έτσι και το λουκέτο στην ΕΡΤ έφερε στο φως μια άγνωστη πραγματικότητα, συντρίβοντας την κυβερνητική προπαγάνδα: οι «διεφθαρμένοι», «τεμπέληδες» και δεν συμμαζεύεται υπάλληλοι της ΕΡΤ, απλήρωτοι για 6 μήνες και απτόητοι από τις προτάσεις εξαγοράς τους, συνεχίζουν να παράγουν πρόγραμμα ποιοτικότερο από αυτό των ιδιωτικών ραδιοτηλεοπτικών σταθμών. Σε ταπεινωμένη χώρα, όπου 1,5 εκατ. άνεργοι ψάχνουν για την όποια δουλειά και η κυβέρνηση ζητάει άδεια από τους δανειστές ακόμα και για να μειώσει τον ΦΠΑ, πρόκειται για ένα ανεκτίμητο μάθημα αξιοπρέπειας.

***

Γιάνης Βαρουφάκης

Μου άρεσε

Μόλις μπήκα στο ταξί, ο οδηγός μού χαμογέλασε πλατιά πριν προλάβω να τον αναγνωρίσω. «Ήμουν φοιτητής σας στο Καποδιστριακό» ήταν η άμεση εξήγησή του για το χαμόγελο. Και αμέσως άρχισε να μου διηγείται την προσωπική του ιστορία, μία από εκείνες που συνδυάζουν ό,τι καλύτερο και ό,τι χειρότερο εμπεριέχει η εποχή μας γενικά, και η χρονιά που πέρασε ειδικότερα. Από τη μια, προκαλεί απόγνωση το να βλέπεις τον απόφοιτό σου να λιώνει στο τιμόνι, και μάλιστα από τους φοιτητές που τίμησαν τη φοιτητική ιδιότητα (αντί να επενδύσουν στην ιδιοτέλεια) – να τον ακούς να σου μιλά για το πώς 18 ώρες οδήγημα την ημέρα τού αφήνει 30 ευρώ στην τσέπη. Από την άλλη, η αποφασιστικότητα να μην το βάλει κάτω, να συνεχίσει να μάχεται ό,τι και να συμβεί, χωρίς καν παράπονο, προκάλεσε μέσα μου συνδυασμό ντροπής, θαυμασμού κι αισιοδοξίας. Όταν φτάσαμε στον προορισμό μου αρνήθηκε να πάρει χρήματα. Μου έδωσε απλώς την κάρτα του. Του είπα ότι είναι απαράδεκτο και να είμαι συνυπεύθυνος του συστήματος που τον εξαπάτησε και να μην του πληρώσω το αγώγι. Μου απάντησε: «Την εκδίκησή μου θα την πάρω επιβιώνοντας. Από τον εαυτό μου βασικά, που πίστεψα ότι με ένα πτυχίο εξασφαλίστηκα».

***

Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης

Μου άρεσε

Χρονιά μεγάλων μύχιων μεταπτώσεων, χρονιά εσωτερικών εντάσεων, μέσα στα δεκάδες και εκατοντάδες άσχημα και παράλογα και δυσάρεστα, το 2013 είχε και κάποια όμορφα και έλλογα και ευχάριστα.
Το σημαντικό είναι ότι παραμερίστηκαν από πείσμονες ανθρώπους το μούδιασμα και η άχαρη αδράνεια που είχανε επικρατήσει τα τελευταία χρόνια και πήραν ξανά, με άλλη φόρα, οι μηχανές της δημιουργικότητας μπροστά. Ξεπήδησαν βιβλιοπωλεία, περιοδικά, εκδοτικοί οίκοι. Έγιναν αλλεπάλληλες συγκεντρώσεις και συζητήσεις σε σπίτια και σε στέκια. Εκπονήθηκαν σχέδια. Κυκλοφόρησε το νέο ότι επιστρέφει ο Ευγένιος Αρανίτσης.

Οι Callas έβγαλαν έναν μεστό δυναμικό δίσκο, «Am I Vertical?» ο τίτλος. Οι εκδόσεις  Ίκαρος μπήκαν δυναμικότατα στον χώρο και στον χορό της ξένης λογοτεχνίας με τέσσερις τίτλους. Ο Αχιλλέας Κυριακίδης έγραψε το 360, ένα μυθιστόρημα χιλίων τριακοσίων σελίδων, συμπυκνωμένο θαυμαστά σε 64. Η Κίχλη, η στιγμή, η Άγρα, η Περισπωμένη, ο Gutenberg, η Σμίλη, εξέδωσαν πολυτονικά αριστουργήματα. Ο Γιάννης Χαριτίδης ολοκλήρωσε το πολύτιμο ντοκιμαντέρ Underground/Φωνές από το Υπόγειο.

Σημαδιακά γεγονότα για τους happy few: Στην αρχή της χρονιάς, τον Φεβρουάριο, εκδόθηκε ένα βιβλίο που στα επόμενα χρόνια θα συζητηθεί όπως του αξίζει, το Αυτόματο του Θάνου Σταθόπουλου, από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη. Στο τέλος, άνοιξαν τρία καινούργια βιβλιοπωλεία, η Εστία, το Επί Λέξει, και το Booktalks.

***

Μαριβίκυ Καλλέργη

Μου άρεσε

Αγάπησα τις νέες προσπάθειες και τα νέα ξεκινήματα, ακόμα κι όταν δεν υπήρχε καμία ελπίδα στον ορίζοντα. Τα χαμόγελα που σχηματίστηκαν ανιδιοτελώς και χωρίς πρόθεση εξαπάτησης.

Δεν μου άρεσε

Με ενόχλησε η αδιαφορία ορισμένων απέναντι στις τερατώδεις κτηνωδίες που έλαβαν χώρα μέσα κι έξω τους. Η συναισθηματική αναπηρία κάποιων που εκμεταλλεύτηκαν σιγά σιγά κάθε προνόμιο που τους δόθηκε, μέχρι να στραγγίξουν αυτόν που τους το έδωσε, για να τον αφήσουν τελικά μόνο του, να μαζέψει τα αμάζευτα.

***

Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος

Δεν μου άρεσε

• Όλο κι εντονότερα το ελληνικό κράτος μοιάζει με την εγχώρια Τροχαία: δεν δουλεύει για την ευημερία μας, τη διευκόλυνση και το δημιουργικό «προσπέρασμα» των εμποδίων αλλά για την επιβολή προστίμων με εξοντωτικούς και προφανείς ελέγχους, όπως και ταχύτατης, απίθανης έμπνευσης φόρων, την ίδια στιγμή που ελέφαντες στρογγυλοκάθονται στο ρημαγμένο σαλονάκι. Καταντήσαμε ATM για να πληρώνουμε σπασμένα. Αισθανόμαστε συνέχεια ένοχοι, αλλά γιατί; Επειδή είχαμε πιστωτική κάρτα, επειδή η ΕΡΤ (που και παράνομο πορνείο να ήταν, δεν θα έκλεινε τόσο στεγνά) έχανε χρήματα ή γιατί τα νούμερα δεν βγαίνουν όπως και να τα υπολογίσουμε;

• Κι ενώ ο νέος Πάπας προτείνει μια ανοιχτή και ανεκτικότερη αγκαλιά για να διασκεδάσει τα σκάνδαλα και τις αγκυλώσεις, ο Σεραφείμ του Πειραιά εκστομίζει τραγικούς, επικίνδυνους και κυριολεκτικά αφοριστικούς αναχρονισμούς, εφάμιλλους εκείνων της Χρυσής Αυγής. Θέλει να κλέψει τη δόξα του Άνθιμου; Ζούμε στο 2013 ή στον Μεσαίωνα;

• Τι κι αν βλέπουμε καλές ταινίες, ο κόσμος συνεχίζει να πηγαίνει στις Νύχτες Πρεμιέρας, να τιμά τις ωραίες, μικρές θεατρικές σκηνές του κέντρου ή διαλέγει, προσεκτικά αλλά σταθερά, αξιόλογες συναυλίες για να διασκεδάσει; Η ανάπτυξη θέλει σπίθα και αυτήν τη στιγμή, τουλάχιστον, σπίθα στην Ελλάδα δεν υπάρχει. Μόνο καλές στιγμές και οι δικοί μας άνθρωποι. Τα υπόλοιπα είναι χωριάτικα πράγματα, με τη χειρότερη έννοια του όρου, και αυτό φαίνεται απ' το ότι μπαίνουμε στην παρακμιακή διαδικασία να συμμιζερολογούμε, αντί να βλέπουμε τι καλό γίνεται εκεί έξω.

***

Ματίνα Καλτάκη

Δεν μου άρεσε

Όσο κι αν μοιάζει αφελές, κάθε που αλλάζει ο χρόνος νιώθω ότι μια τομή θα γίνει μαγικά και ό,τι κακό συνέβη τους περασμένους 12 μήνες θα περάσει οριστικά. Αυτή η προσδοκία φέτος είναι ακόμα πιο έντονη – το 2013 ήταν ένας από τους πιο δύσκολους χρόνους της ζωής μου. Το πιο μεγάλο, και σημαντικό, κεφάλαιο της ζωής μου έκλεισε απροσδόκητα, παρασύροντας βεβαιότητες χρόνων σε μια αναγκαστική διαδικασία επαναπροσδιορισμού. Επιπλέον, παρότι δεν ανήκα στο μεγάλο σύνολο όσων επωφελήθηκαν τις μέρες της fake ευημερίας, βρέθηκα να πληρώνω πολύ σκληρά, μαζί με άλλους, το τίμημά τους. Το πλέον ανυπόφορο, ωστόσο, είναι άλλο: το μαύρο παραπέτασμα μπροστά μας, η οργή για τους πολιτικούς που κυβερνώντας μας οδήγησαν εδώ, η αγανάκτηση για τα ζόμπι που κυκλοφορούν ως νέα δύναμη της κεντροαριστεράς (ούτε 58 λεπτά μαζί τους), το άδειασμα της πίστης στην Ενωμένη Ευρώπη (τι ουτοπία κι αυτή), η αδυναμία της Αριστεράς να εμπνεύσει πίστη στην «άλλη» προοπτική (ενός αληθινού κοινωνικού κράτους, ενός κράτους δικαίου).

Μου άρεσε

Αλλά, μέσα σ' όλο αυτό το σκοτεινό σκηνικό, είμαι τυχερή. Τα πράγματα που αγαπώ (τα βιβλία, τα θεατρικά έργα, οι ταινίες, οι μουσικές κ.ο.κ.) δεν εκπίπτουν. Και μαζί με τα αγαπημένα μου πρόσωπα, την οικογένειά μου κατά κύριο λόγο, μου επιτρέπουν να διατηρώ την ελπίδα ότι, ναι, το 2014 όλα θα πάνε καλύτερα.

***

Μίνα Καλογερά

Μου άρεσε

• Δεν θα πρωτοτυπήσω, ναι, λάτρεψα κι εγώ τον νέο δίσκο των Arctic Monkeys.

• Η Ζωή της Αντέλ.

• Αγάπησα την Αθήνα γι' ακόμα μια φορά, μια και μου δόθηκε μια τέλεια ευκαιρία να κάνω αυτά που θέλω και να δουλέψω στη LiFO.

• Γνώρισα και λάτρεψα το Λονδίνο.

Δεν μου άρεσε

• Το 2013 μας την έσπασε λίγο, βέβαια, με τα λουκέτα στα πανεπιστήμια.

• Το γεγονός ότι πάλι δεν πήρα πτυχίο μού άφησε μια πικρή γεύση.

• Το ότι δεν πρόλαβα να πάω αρκετές φορές στους γονείς μου.

• Το ότι δεν έχω καταφέρει ακόμα να μετριάσω τα άγχη μου.

***

Νίκη Μηταρέα

Δεν μου άρεσε

• 2013, θα ξαναπάρω; Δεν ξέρω, να δω πώς θα 'ναι και το 2014. Βλέπω γύρω μου πολύ φαγητό χωρίς να γεύομαι τίποτα. Ή, για να λέμε την αλήθεια, χωρίς να γεύομαι τίποτα πραγματικά καινούργιο. Το μάτι γεμίζει, αλλά η γεύση παραμένει  ανικανοποίητη. Εστιατόρια ανοίγουν, μεγάλα, μικρά, γενικά, εξειδικευμένα, μπλογκ και sites φυτρώνουν σαν μανιτάρια, τηλεοπτικές εκπομπές γεμίζουν με τηγάνια και κατσαρόλες. Αλλά τα παλιά παλιώνουν εύκολα και τα καινούργια τελειώνουν γρήγορα. Αναπαραγωγή του ίδιου μοτίβου στις περισσότερες των περιπτώσεων. Εύκολες μαγειρικές προσεγγίσεις. Επαναλαμβανόμενες, αβασάνιστες λύσεις. Στέρεψαν οι φρέσκες ιδέες;

• Το ίδιο που με χαροποιεί είναι και αυτό που με στενοχωρεί. Η κρίση έφερε καινούργιους ανθρώπους στην εστίαση. Wine bars, μεζεδοπωλεία, σουβλατζίδικα , μπεργκεράδικα και άφθονη πίτσα. Κρατάς μια γεύση από δω, μια πιρουνιά από κει, μια μυρωδιά παρακάτω. Αλλά να που δεν αισθάνεσαι ότι κάτι καινούργιο ήρθε για να σε χορτάσει. Ίσως γιατί στις δύσκολες μέρες δεν ρισκάρεις. Πατάς σε γνώριμα μονοπάτια.

Μου άρεσε

• Θα τα απορρίψω, λοιπόν, όλα όσα μπήκαν στο μενού μου τη χρονιά που πέρασε;  Όχι, θα κρατήσω όσα η ελληνική γη βγάζει σε μεγαλύτερες ποσότητες και καλύτερες ποιότητες. Τους μικρούς παραγωγούς από διάφορα μέρη της Ελλάδας, που φτιάχνουν με γνώση και όρεξη γαστρονομικούς θησαυρούς, εκπληκτικά τυριά, αλλαντικά, μέλι, παξιμάδια, σάλτσες, αλίπαστα, και μας μεταφέρουν με τις νοστιμιές τους σε κάθε ελληνική γωνιά. Τους οινοπαραγωγούς που βάζουν τώρα τις γηγενείς ποικιλίες στην πρώτη γραμμή. Τους σεφ που αναζητούν ποιοτικά ελληνικά υλικά και τα διαχειρίζονται στην κουζίνα τους με σεβασμό. Το καλύτερο μπορεί και να 'ναι μπροστά.

***

Αλέξανδρος Διακοσάββας

Μου άρεσε

• Το χαμόγελο που έβλεπα καθημερινά και επισκιάζε όλα όσα μου συνέβησαν το 2013.

• Η Φοινικούντα, η Εύβοια, το Πήλιο, η Κυλλήνη, η Πάτμος, η Κάλυμνος, η Αστυπάλαια, το Λονδίνο.

• Το ότι εκτίμησα τη χαρά του κάμπινγκ, του ήλιου, του να ξεφεύγεις.

• Οι καλοί μου συνεργάτες, που μου χαρίζουν γέλιο στην καθημερινότητα.

• Η Ζωή της Αντέλ του Κεσίς, το Gravity του Κουαρόν, ο τρίτος κύκλος του «American Horror Story», τα Κόκκινα Φανάρια του Ρήγου, η ΣΤΕΛΛΑ travel της bijoux de Kant.

• Το ότι αλλάζω.

Δεν μου άρεσε

• Όλες εκείνες οι φορές που δεν έβλεπα το χαμόγελο κι ευθυνόμουν εγώ.

• Το ότι δεν καταφέρνω πια να ελέγξω το άγχος μου, να τηρήσω τις αποφάσεις μου, να ηρεμήσω, δεν προσέχω τη διατροφή μου, δεν γυμνάζομαι, η αβεβαιότητα, οι ανασφάλειες...

• Το ότι χρειάζομαι όλο και πιο συχνά να ξεφεύγω.

• Το ότι ήταν η χρονιά που είδα λιγότερο την οικογένειά μου.

• Το ότι αλλάζω.

***

Βασίλης Καψάσκης

Μου άρεσε

• Που υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν σ' εμένα και πιστεύω κι εγώ σ' αυτούς. Που προσπαθούμε, που παράγουμε νέες ιδέες, που ενθουσιαζόμαστε, που δεν τα παρατάμε, που επιμένουμε και που πάντα θα επιμένουμε. Που είμαστε ακόμα ζωντανοί.

• Που ο καλός μου φίλος επιστρέφει οριστικά από εκείνο το νησί του Βορειοανατολικού Αιγαίου (και πολύ άργησες, ρε) και το ότι συνειδητοποίησα πως οι πραγματικοί φίλοι, όσο καιρό κι αν έχεις να τους δεις, θα είναι πάντα εκεί και θα σε περιμένουν.

• Τα υπέροχα αγόρια και κορίτσια του LiFO team (μαζί με τις νέες προσθήκες), που έχουν τον τρόπο να μου φτιάχνουν κάθε μέρα τη διάθεση.

• Η Αθήνα, που μοιάζει να υιοθέτησε πια αυτή την εγγενή ιδιότητα της φύσης να προσαρμόζεται και να επιβιώνει σε όλες τις συνθήκες. Πάντα χαοτική, ανώριμη και θορυβώδης, αλλά και εκτυφλωτικά λαμπερή μέσα στη βρόμικη ομορφιά και τη σαγηνευτική παρακμή της.

Δεν μου άρεσε

• Το φετινό καλοκαίρι, που δεν ήταν σαν το περσινό, το καλύτερο της ζωής μου. Αλλά, πάλι, τώρα που το σκέφτομαι, τι νόημα θα είχε να ήταν πράγματι το ίδιο;

• Η διαρκής, αδιόρατη απειλή βίας που νιώθεις παντού στην ατμόσφαιρα και νομίζεις πως θα ξεσπάσει από στιγμή σε στιγμή σ' ένα κύμα που θα παρασύρει τα πάντα. Α! Και η διάχυτη οργή. Αυτή η εν μέρει δικαιολογημένη οργή του σίγουρου ανθρώπου που ξυπνά μετά από ένα όνειρο ευμάρειας και δεν μπορεί να εξηγήσει την καταστροφή, για να παραφράσω και τον συγγραφέα.

***

Δημήτρης Κυριαζής

Μου άρεσε

• Οι επιχειρηματικές προσπάθειες συνομηλίκων μου – το όνειρο του διορισμού μας τελείωσε, οι περισσότεροι φαίνεται να προσαρμοζόμαστε ιδανικά.

• Το Saristra Festival σε ένα ορεινό, εγκαταλελειμμένο χωριό της Κεφαλλονιάς, ένα τριήμερο με πολύ ωραία live, εκθέσεις και ατελείωτο πάρτι.

• Οι διακοπές μου στη Μάνη: τι κι αν ουσιαστικά γεννήθηκα εκεί, κάθε καλοκαίρι ανακαλύπτω κάτι καινούργιο.

• Η Νέα Υόρκη που αφήσαμε δεν είναι και τόσο μακριά τελικά.

• H Αθήνα: η κρίση δεν κατάφερε να τη σκοτώσει, αλλά να την αναζωογονήσει.

• Οι φίλοι μου, άνθρωποι με ισχυρή προσωπικότητα κι ενδιαφέρουσες δουλειές που δεν τα παρατάνε.

• Ο Ολυμπιακός, γιατί δεν είναι και συνηθισμένο ένας σύλλογος να έχει και το ποδοσφαιρικό και το μπασκετικό του τμήμα στο top-16 της Ευρώπης.

Δεν μου άρεσε

• Τα περισσότερα ελληνικά κόμματα – η λύση μάλλον θα έρθει «από τα κάτω».

***

Ισμήνη Βoυρδαχά

Μου άρεσε

• Ο διάπλους Κόστα-Σπέτσες στο Spetses Μini Marathon, με την πιο fun παρέα.

• Η στιγμή του τερματισμού στο 10άρι του Μαραθώνιου, όπου με περίμεναν όλοι οι φίλοι μου.

• Το IQ84 του Μουρακάμι.

• Η διάλεξη για την Αθήνα του Νίκου Βατόπουλου στο Ίδρυμα Αγγέλου και Λητούς Κατακουζηνού.

• Το Νεπάλ.

Δεν μου άρεσε

• Που έχω πια συνηθίσει τους αστέγους που βλέπω καθημερινά.

• Που ακόμα επιτρέπεται άτυπα το κάπνισμα σε δημόσιους χώρους.

• Η απλυσιά στα ΜΜΜ.

• Οι τοξικοί άνθρωποι που δεν μπορώ να αποφύγω.

• Που «όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν».

***

Σιμόνη Σούρσου

Δεν μου άρεσε

2013; Χμ, θα μπορούσε κανείς να αναφέρει 2013 και παραπάνω γεγονότα. Τι με ανησύχησε περισσότερο; Οι εκπτώσεις ήθους, θεσμών και ιδεών που σκιαγραφούν μια χώρα σε κατάσταση ανάγκης. Η κρίση ταυτότητας της χώρας, που ισχυροποιεί βίαιες τακτικές κι εγκληματικές πράξεις. Η Βουλή, που έμοιαζε συχνά με θέατρο, με βουλευτές-μαινάδες, οι οποίοι προκαλούσαν ο ένας τον άλλο σε επιδείξεις ισχύος. Νικητής, εκείνος που ξεστόμιζε την πιο εύστοχη ατάκα. Ακόμα, η παιδεία, που κατακρεουργείται και οδηγεί στην απαξίωση των δημόσιων πανεπιστημίων. Τέλος, η ανεπάρκεια των ντόπιων και Ευρωπαίων πολιτικών, που παραδέχονται λανθασμένους χειρισμούς στην περίπτωσή μας, χωρίς, ωστόσο, έμπρακτη προσπάθεια να διορθωθούν τα κακώς κείμενα. Παραδοχή που δεν οδηγεί σε λύσεις, ούτε προσφέρει λύτρωση! Και οι νέοι που φεύγουν...

Μου άρεσε

Αυτοί, όμως, που επιλέγουν να μείνουν σε πείσμα των καιρών συνεχίζουν! Αυτούς τους αγαπήσαμε το 2013, με τις πρωτοβουλίες, τις εκδηλώσεις και το πνεύμα εθελοντισμού τους. Αγαπήσαμε και τις εξόδους τους. Δεν έχουν γεμάτες τσέπες, αλλά γνωρίζουν πώς να διασκεδάζουν. Θαυμάσαμε και κάτι βράδια τα θέατρα που έσφυζαν από κόσμο κάθε ηλικίας. Κάτι φαίνεται να αλλάζει, εκτιμάμε περισσότερο ό,τι έχουμε και αναζητάμε τη χαρά σε πιο απλά, καθημερινά πράγματα, όπως η φιλία, αξία ανεκτίμητη! Τέλος, θαυμάσαμε την πλατεία Ταξίμ με τους νέους της, που αντιστέκονταν στον συντηρητισμό και στη θρησκοληψία του πρωθυπουργού τους.

***

Χρήστος Παρίδης

Μου άρεσε

Η συγκίνηση και η θαλπωρή που ένιωσα μια κρύα βραδιά στο Βερολίνο, στην κατάμεστη αίθουσα του Ballhaus Naunystrasse, στην παράσταση Τηλέμαχος: Should I stay or should I go?». Οι κινητοποιήσεις στην Κωνσταντινούπολη για το πάρκο Γκεζί και η εξέγερση στην Αίγυπτο εναντίον της κυβέρνησης Μόρσι, δύο γεγονότα αντίστασης στον απολυταρχισμό αλλά κι ελπίδας ότι οι άνθρωποι πάντα θα προτιμούν να αναπνέουν ελεύθερα από το να ασφυκτιούν. Τέλος, ένα αναπάντεχο ταξίδι αρχές Σεπτέμβρη στην αγαπημένη Αμοργό, όπου είχα να πάω 20 χρόνια, μου πρόσφερε την ευχαρίστηση ότι έχει αλλοιωθεί ελάχιστα.

Δεν μου άρεσε

Η σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή της Συρίας. Στον φρικτό αυτό εμφύλιο πόλεμο έχασε τη ζωή του ένας αγαπημένος φίλος, κάτι που μου υπενθύμισε και τις δικές μας αδελφοκτόνες τάσεις, οι οποίες σαν να αφυπνίζονται τώρα τελευταία, εξαιτίας κάποιων πατριδοεμμονικών αλαζόνων. Αυτό το φαινόμενο συχνά πυκνά καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις, απόδειξη ότι η άγνοια, ο φιλοτομαρισμός και η αναισθησία έχουν πάρει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις στη χώρα μας. Κατά τα άλλα, το Φεστιβάλ Αθηνών έχασε (ελπίζω για λίγο) τη γοητεία της έκπληξης, της πρωτοτυπίας και της μοναδικότητας που είχε. Οι καλοκαιρινές βραδιές δεν είχαν φέτος τη μαγεία και την πληρότητα προηγούμενων ετών. Επίσης, ακόμα μια φορά θεώρησα απαράδεκτη και ληστρική την αφαίμαξη, μέσω του δελτίου παροχής υπηρεσιών μου, του έτσι κι αλλιώς πενιχρού μου εισοδήματος.

***

Ελένη Τσατσαλμά

Μου άρεσε

• Που υπάρχει ακόμα ελπίδα και αλληλεγγύη.

• Που οι φίλοι είναι σταθερά στις επάλξεις.

• Ο έρωτας που έρχεται σαν εγκεφαλικό.

Δεν μου άρεσε

• Η αγένεια ως δικαιολογία των δύσκολων εποχών που ζούμε.

• Το άδειο μου σπίτι χωρίς το Πουπετάκι.

• Πέντε χρόνια χωρίς τη Ν.

***

M. Hulot

Μου άρεσε

• Το μόνο ενθαρρυντικό μέσα σε όλο το χάος και την απαισιοδοξία που μας έχει επιβληθεί είναι ότι δημιουργικά γίνεται χαμός από νέα πράγματα. Καλλιτεχνικά η Ελλάδα είναι στην καλύτερη περίοδο που μπορώ ποτέ να θυμηθώ. Μπορεί η προβολή των ξένων μέσων να περιοριζόταν στη φτώχεια, την άνοδο του φασισμού και στις δυσκολίες, αλλά αυτή η προβολή –έστω και ως δυσφήμηση– έκανε την Ελλάδα γνωστή σε ανθρώπους που δεν την είχαν ξανακούσει, ώστε να της δώσουν λίγη προσοχή. Έμαθε ακόμα κι ο αγράμματος Αμερικανός προς τα πού πέφτει στον χάρτη, και η λέξη «Έλληνας» έχει γίνει κάπως σαν το «Ρώσος» τη δεκαετία του '80: «φτωχός και με ελλείψεις βασικών αγαθών» αλλά και «εξωτικός», «που την παλεύει» και, παρ' όλες τις κακουχίες, δημιουργεί. Μέσα στο 2013 βγήκε προς τα έξω περισσότερη μουσική Ελλήνων δημιουργών από ποτέ, εικαστικοί εκθέτουν σε ξένες αίθουσες, ελληνικές ταινίες διακρίνονται σε διεθνή φεστιβάλ, προϊόντα από νέες μικρές επιχειρήσεις είναι περιζήτητα σε ξένες αγορές.

• Η κυκλοφορία του ΓΚΡΕΚΑ ήταν το δικό μου highlight, ενός περιοδικού ποικίλης ύλης που είναι θεματικό και κάθε νέο τεύχος θα είναι διαφορετικό από το προηγούμενο, κι ένα site που δεν το είχαμε καν στο πρόγραμμα, αλλά από το πρώτο 24ωρο ξεπέρασε κάθε προσδοκία, κάνοντας ασύλληπτα νούμερα σε επισκέψεις και share! Τα καλύτερα έρχονται. Χαρά και υγεία σε όλους.

***

Θοδωρής Αντωνόπουλος

Μου άρεσε

• Που «ξεδοντιάστηκε» η Χρυσή Αυγή.

• Που είδα να ευοδώνονται πολλές συλλογικές, ακηδεμόνευτες προσπάθειες στην τέχνη, στον πολιτισμό, στα ΜΜΕ, στον ακτιβισμό, στην κοινωνική αλληλεγγύη αλλά και στην απλή συμβίωση, σε πείσμα όσων επιμένουν μονόχνοτα, φιλοτομαριστικά και μοναχοφάικα.

• Με βρίσκουν σύμφωνο η άρνηση και ο υγιής «τσαμπουκάς» στη διεκδίκηση του αυτονόητου.

• Μου άρεσαν οι προτάσεις ανάπλασης που δεν μένουν στη «βιτρίνα», η επέκταση του μετρό και ο «χύμα» Καβάφης στα μέσα μαζικής μεταφοράς.

• Χαμογέλασα που ένεκα η ανέχεια, έστω, «ανακαλύπτουμε» ξανά τις πλατείες, τα πάρκα και λοιπούς ελεύθερους χώρους της Αθήνας αλλά και το πώς να διασκεδάζουμε δίχως ντε και καλά να καταναλώνουμε.

• Με έφτιαξαν, ακόμα, ο Γιάννης Αντετοκούμπο στο NBA, ο έφηβος του Ναυαγίου των Αντικυθήρων στο Αρχαιολογικό Μουσείο, η –τόσο αθηναϊκή– Miss Violence των Καννών, η Πάτι Σμιθ στον Λυκαβηττό, καθώς και οι ανθρώπινες στιγμές, κουβέντες και ματιές που αντάλλαξα με γνωστούς κι αγνώστους στα πιο πιθανά κι απίθανα σημεία αυτής της πονεμένης αλλά τόσο συναρπαστικής, εν τέλει, πόλης.

Δεν μου άρεσε

• Με εξοργίζει που για να ξεδοντιαστεί η ΧΑ χρειάστηκε να προηγηθεί τόσο αθώο αίμα, πόσο μάλλον που ο φασισμός παραμένει τρίτη δύναμη δημοσκοπικά.

• Δεν μου άρεσε το «δήθεν» που συνόδευσε πολύ συχνά κάποιες  «συλλογικές» απόπειρες.

• Με χαλάει που ο κανιβαλισμός, η μοχθηρία και η βαναυσότητα γινήκανε πια κανόνας στις κοινωνικές μας συναναστροφές, «ζωντανές» ή ψηφιακές.

• Το σοβαρό έλλειμμα δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε θέματα καταστολής, ρατσισμού, προστασίας μειονοτήτων και ερωτικού προσανατολισμού που διαπίστωσαν και φέτος στην πόλη και τη χώρα μου εγχώριοι και διεθνείς οργανισμοί.

• «Στράβωσα» που ακόμα περισσότεροι συμπολίτες μου αδυνατούν να πληρώσουν για ρεύμα και θέρμανση, ενώ δεκάδες χιλιάδες είναι πλέον, κυριολεκτικά ή μεταφορικά, στον δρόμο.

***

Τίνα Μανδηλαρά

Μου άρεσε

Σε μια χρονιά που μύρισα βαριά την ανάσα του φασισμού κάθε μικρή χαρά μου έμοιαζε ευδόκιμη: η ξέφρενη αθωότητα της Κιτσοπούλου, τα νεαρά παιδιά που φιλιούνται (ακόμα) στις γωνιές της Ερμού τις Κυριακές τα απογεύματα, τα γευστικά κοκτέιλ του Σπύρου (ευσπλαχνικό αλκοόλ), η ειρωνική παντοδυναμία στο παίξιμο της Πρωτόπαππα, τα υποκειμενικά πλάνα στη Ζωή της Αντέλ (όλο «ανθρωπίλα»), οι δυνατές λέξεις του Φουκώ στις νέες εκδόσεις από Πλέθρον και  Άγρα ως επιβεβαίωση ότι ο παντοτινός θεός παραμένει αυτός της γραφής. Τίποτα, όμως, δεν νίκησε την κυριαρχία του έρωτα – αυτός έδωσε το στίγμα μιας χρονιάς όπου θα μείνουν για πάντα χαραγμένα τα λόγια από τον μονόλογο της ανεπανάληπτης Γκόλφως.

Δεν μου άρεσε

Η χειρότερη χρονιά για την ελληνική πολιτική: ανθρωπάκια κάθε είδους και χρώματος να συναγωνίζονται στη χαμέρπεια, στη χαμηλή φαντασία, στον λαϊκισμό. Και, κυρίως, να σκοτώνουν την ελπίδα ενός κόσμου που απελπίζεται και (μαζικά) παρανοεί. Ο δημόσιος βίος στην Ελλάδα μοιάζει με ένα ατέλειωτο ρόλερ κόστερ το οποίο εγκαταλείπουν οι λίγοι κι οι εκλεκτοί (είτε γιατί τρελαίνονται, είτε γιατί πεθαίνουν, είτε γιατί σιωπούν). Αντίο, λοιπόν, Λευτέρη Βογιατζή, το δάκρυ θα μείνει, όσο δεν υπάρχεις, εκεί. Και λίγοι έμειναν πίσω για να σε αντικαταστήσουν.

***

Κώστας Μαντάς

Μου άρεσε

• Το «13» είναι το νούμερό μου στη ρουλέτα.

• Τα καλά μαγαζιά της Αθήνας, που είναι όλα γεμάτα και τις καθημερινές.

• Το live στο Rock&Roll κάθε Tρίτη με τους Μy Εxcuse.

• To team της LiFO, που έχει μεγαλώσει.

• Η οδοντίατρος κουμπάρα μου, που με έκανε να καμαρώνω όταν επισκέφτηκε το νηπιαγωγείο της κόρης μου και πρότεινε σε όσα παιδάκια είχαν πρόβλημα να τους φτιάξει τα δόντια δωρεάν.

• Η ανακαίνιση στα γραφεία μας – έδωσε άλλη πνοή!

• Τα μεγάλα γυαλιά της Μαρκέλλας μου θυμίζουν την αγαπημένη μου σέξι καθηγήτρια των θρησκευτικών στο γυμνάσιο.

Δεν μου άρεσε

• Πολλά δεν μου άρεσαν, αλλά τα έχω ήδη ξεχάσει.

***

Αλέξανδρος Ακρίβος

Μου άρεσε

• Η τελευταία μου βδομάδα στις Βρυξέλλες κι οι περιπλανήσεις μου στο Άμστερνταμ.

• Ότι είδα την οικογένεια και τους φίλους μου, που είχα να τους δω από το καλοκαίρι του '12.

• Που ενώ μέχρι πρότινος πίστευα ότι ήμουν άχρηστος σε όλα τα είδη χορού και πάντα απλώς κουνιόμουν αμήχανα στον ρυθμό της μουσικής μ' ένα ποτό ή τσιγάρο στο χέρι, άρχισα να μαθαίνω rock'n'roll και πλέον χορεύω μέχρι που λύνονται τα γόνατά μου από την εξάντληση.

• Όταν ψάχναμε να βρούμε γνωστούς αστερισμούς στον ουρανό της Τήνου και είδα για πρώτη φορά αστέρι να πέφτει.

• Ότι μετά από μήνες αδράνειας και βαρεμάρας έγινα πάλι δημιουργικός κι έμαθα να λειτουργώ καλύτερα υπό συνθήκες πίεσης.

Δεν μου άρεσε

• Όταν έμαθα για τον θάνατο της γιαγιάς μου μέσω Skype και το ότι έλειπα στην κηδεία της, επειδή ήμουν στο εξωτερικό.

• Ότι έχασα μια φίλη, που είχε πάψει εδώ και καιρό να νιώθει φίλη μου.

• Όπως κάθε χρόνο, το αφόρητα ζεστό καλοκαίρι που δεν έλεγε να τελειώσει, ακόμα κι όταν μπήκε Νοέμβριος.

• Η κρίση αντικοινωνικότητας κι η έλλειψη κάθε ενδιαφέροντος που πέρασα.

• Η ασχήμια που βλέπω να εξαπλώνεται σε μια πόλη που, ενώ την αγαπώ, κάθε μέρα με αποξενώνει και με οδηγεί όλο και πιο βίαια μακριά της.

***

Μαρία Δρουκοπούλου

Μου άρεσε

• Η ταινία Blue Jasmin. Η καλύτερη μεταφορά ήδη υπάρχοντος μύθου στο παρόν.

• Η Ιλιάδα σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού. Μπορεί μία από τις ευχές μου για του χρόνου να είναι να ανεβάσει και την Οδύσσεια;

• Ο Πότης του Hans Fallada από τις εκδόσεις Κίχλη. Μέσα σε ένα εξαιρετικό σύνολο, η μετάφραση ήταν πραγματικά υποδειγματική.

• Το γεγονός ότι μαζί με τις πρωτοβουλίες εθελοντισμού που αναπτύσσονται στην Αθήνα, όλο και πληθαίνουν τα πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς με μικρό αντίτιμο ή και δωρεάν.

• Οι καινούργιοι άνθρωποι που μπήκαν στη ζωή μου, μικροί και μεγάλοι.

Δεν μου άρεσε

• Ότι δεν πρόλαβα να δω όλες τις παραστάσεις που ήθελα, ακόμα και όταν επαναλήφθηκαν τον Σεπτέμβρη.

• Ότι δεν κατάφερα να ταξιδέψω όσο θα ήθελα.

• Ότι για μεγάλο διάστημα κυκλοφορούσα κυριολεκτικά σαν την «κουτσή Μαρία».

• Ότι μέσα σ' έναν χρόνο αναγκάστηκα να πω «συλλυπητήρια» περισσότερες φορές απ' ό,τι σε ολόκληρη την ενήλικη ζωή μου.

***

Κώστας Στανέλλος

Mου άρεσε

• Που ήμουν καλύτερα ψυχολογικά σε σχέση με το 2012 και είχα την οικογένεια και τους φίλους δίπλα μου.

• Που κατάφερα να μείνω σε δικό μου σπίτι με έναν υπέροχο τριχωτό συγκάτοικο, τη λατρεμένη Ζοζεφίνα.

• Που μπόρεσα και κράτησα την υπόσχεσή μου να πειραματιστώ με νέες ασχολίες στον ελεύθερό μου χρόνο και τις είδα να προχωράνε.

• Που είδα φίλους και συναδέλφους να προοδεύουν και να έχουν εξέλιξη σε αυτά που κάνουν. Όπως και καλούς νέους συνεργάτες.

• Που το τέλος του 2013 με βρίσκει αισιόδοξο και γεμάτο όρεξη για καινούργια πράγματα τον νέο χρόνο.

Δεν μου άρεσε

• Που κάποιες καταστάσεις, όσο απλές και αν φαινόντουσαν, δεν έκανα την παραμικρή κίνηση να τις αλλάξω. Του χρόνου...

• Που ο καλύτερός μου φίλος παραμένει ακόμα στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.

• Που έμεινα όλο το καλοκαίρι μόνος μου στην Αθήνα.

• Που δεν ζωγράφισα όσο ήθελα.

***

Βούλα Καραβαγγέλη

Μου άρεσε

• Που ανακάλυψα, επιβεβαίωσα, ένιωσα ότι τα πιο ωραία πράγματα στη ζωή δεν είναι πράγματα... αυτήν τη φορά πιο δυνατά ίσως από ποτέ άλλοτε.

Δεν μου άρεσε

• Κατά τον Πωλ Λαφάργκ... από τη «Θρησκεία του Κεφαλαίου» (θαύμασα το επίκαιρο... ενός αιώνα και κάτι και το σημειώνω):

• «Η καταστροφή είναι ο έσχατος λόγος της καπιταλιστικής σοφίας, ο Θεός-Κεφάλαιο είναι υπερόπτης και υλιστής, μηδενιστής κάθε άυλης αξίας, ένας θεός κανίβαλος που καταβροχθίζει τους ανθρώπους για να αφοδεύσει κέρδος και να κυριαρχήσει επί της γης διαμέσου της συσσώρευσης υλικών αξιών, ένα χρυσό βόδι των Φιλισταίων που διαδηλώνει ωμά τις αχόρταγες βουλές του.

• ... Ή μήπως είναι ο ίδιος ο Διάβολος που αναμοχλεύει σαρδόνια τους σκοτεινούς πειρασμούς της ανθρώπινης φύσης, ένας διάβολος τέλεια ενσαρκωμένος σε άνθρωπο – ή μήπως είναι ο Απάνθρωπος που κρύβουμε όλοι μέσα μας; Ευαγγελίζεται την απεριόριστη δύναμη του χρήματος και τις απολαύσεις που αυτό αγοράζει, ποδοπατά τα φύλλα συκής της αστικής ηθικής, απενοχοποιεί τον άκρατο εγωισμό και καθαγιάζει την ωμή εξουσία επί του ανθρώπινου κοπαδιού. Δίνει στους κατέχοντες το ελεύθερο να σοδομίζουν τους μη έχοντες. Εξουσιάζει γελώντας, καγχάζοντας. Έχει κανείς από εσάς, mes semblables, mes frères, την παραμικρή αντίρρηση, κατά βάθος;».

***

Γιώργος Λυκουργιώτης

Μου άρεσε

Κάποια όνειρα και προσπάθειες λαών και ηγετών του πλανήτη για ειρήνη και αρμονική συμβίωση όλων μας.

Δεν μου άρεσε

Η οικονομική και πολιτική κατάσταση στον τόπο μας, με φαινόμενα δυστυχίας, φτώχειας, αυτοκτονιών και άδηλου μέλλοντος.

***

Κατερίνα Ηλιάκη

Μου άρεσε

• Η καινούργια μου δουλειά στη LiFO.

• Η κυκλοφορία του ΓKΡEKA του M.Hulot.

• Ότι έμειναν μόνο λίγες μέρες μέχρι να γυρίσει ο αδερφός μου για Χριστούγεννα.

• Οι Κυριακές με τη Μάρθα, την Ελεάννα, τον Αχιλλέα, τον Σπύρο, τον Ιάσονα και τον Ιάκωβο.

• Που μου χάρισαν για δεύτερη φορά το «A long way down».

• Το Frances Ha, μετά από πολύ καιρό που είχα να πάω σινεμά.

• Ο όρος «electric kiss».

Δεν μου άρεσε

• Ότι έφτασα 24 και ακόμα ντρέπομαι.

• Που η Άσπα έφυγε για Ολλανδία.

• Που και φέτος δεν πρόλαβα να κάνω όσα ήθελα.

• Που η Nεφέλη ακόμα δεν μου έχει δώσει το δώρο μου. Περιμένω...

***

Σπύρος Αποστολόπουλος

Μου άρεσε

• Το καταπληκτικό καλοκαίρι στη Σαντορίνη.

• Που πολλοί φίλοι μου μετανάστευσαν για καλύτερο μέλλον, γιατί θα έχω έξτρα προορισμούς διακοπών στο εξωτερικό, άσε που όλο και κάτι θα στέλνουν τις γιορτές.

• Που ο κουλουρτζής έξω από τα μπουζούκια έχει πιο πολλή δουλειά από τη λουλουδού μέσα στα μπουζούκια.

• Που το μέλλον της χώρας είναι αβέβαιο, γιατί σε όλους μας έλειπε λίγο πολύ η περιπέτεια στη ζωή μας.

Δεν μου άρεσε

• Tο iΡhone 5.

• O Παντελίδης.

• Οι μεταμφιεσμένοι ποδηλάτες στυλ «Χειμωνέτος».

• Οι χίπστερ που κυκλοφορούν με 2λιτρα αυτοκίνητα.