Καλωσορίσατε στην πιο σκοτεινή ώρα της πρόσφατης πολιτικής ιστορίας. Αν η δραματική εξάπλωση του κορωνοϊού μας έχει διδάξει μέχρι στιγμής κάτι πέρα από την αναγκαιότητα της καθημερινής υγιεινής, είναι ότι το πρώτο θύμα μιας πανδημίας είναι η πολιτική ηγεσία. Σε καμία άλλη χρονική στιγμή στα τελευταία 75 χρόνια δεν έμοιαζε πιο επιτακτικό το δόγμα «το μόνο που έχουμε να φοβηθούμε είναι ο φόβος ο ίδιος» και ποτέ άλλοτε η παγκόσμια ηγεσία δεν είχε εμφανιστεί τόσο κατώτερη των περιστάσεων όσο παρουσιάζεται αυτές τις κρίσιμες μέρες.
Από το Πεκίνο ως τις Βρυξέλλες, από τη Ρώμη ως την Ουάσιγκτον και το Λονδίνο, οι πολιτικοί μας ηγέτες δεν έχουν απλά αποτύχει να αρθούν στο ύψος αυτής της περίστασης, αλλά μοιάζουν να αναλώνονται σε επικίνδυνα παιχνίδια συσκότισης και άρνησης της πραγματικότητας με κόστος ανθρώπινες ζωές. Παρότι οι επιδημιολόγοι είχαν προειδοποιήσει εδώ και εβδομάδες για την εκρηκτική εξάπλωση του ιού, η πολιτική ηγεσία, ειδικά στη Δύση, ελάχιστα έκανε για να εμποδίσει τη ραγδαία ανάπτυξή του.
Παρότι οι επιδημιολόγοι είχαν προειδοποιήσει εδώ και εβδομάδες για την εκρηκτική εξάπλωση του ιού, η πολιτική ηγεσία, ειδικά στη Δύση, ελάχιστα έκανε για να εμποδίσει τη ραγδαία ανάπτυξή του.
Ξεχάστε επίσης κάθε έννοια συμμαχικής αλληλεγγύης. Ο Τραμπ ακολούθησε την απαγόρευση των ταξιδιών από την Ευρώπη στις ΗΠΑ (χωρίς καν να ενημερώσει τυπικά έστω τους ηγέτες της Ε.Ε. πριν το ανακοινώσει) με μια απόπειρα να εξαγοράσει κάτω από τα μύτη των Γερμανών εταιρεία παρασκευής του πολυπόθητου εμβολίου, με στόχο να διασφαλίσει ότι οι Αμερικανοί θα είναι οι πρώτοι στην ουρά όταν εγκριθεί το εμβόλιο.
Βεβαίως, ο Τραμπ δεν είναι ο μόνος. Ο συνδαιτημόνας του την περασμένη εβδομάδα, ο ισχυρός ανήρ της Βραζιλίας, Ζαϊχ Μπολσονάρου, είχε χαρακτηρίσει την ανησυχία για την ραγδαία εξάπλωση του ιού ως «μιντιακή φαντασίωση», μια μέρα πριν προσβληθεί ο κυβερνητικός του εκπρόσωπος.
Θεωρητικά, ένας ηγέτης σαν τον Μπόρις Τζόνσον που έχει διανύσει την πολιτική καριέρα του με πρότυπο τον Γουίνστον Τσόρτσιλ, θα περίμενε κανείς να αναγνωρίσει το ιστορικό βάρος της τρέχουσας περίστασης. Αντί όμως να κάνει λόγο για «αίμα, μόχθο, δάκρυα κι ιδρώτα», επέλεξε με το τηλεοπτικό διάγγελμά του να απευθυνθεί στον λαό της χώρας λέγοντας του ότι «θα είναι πολλές οι οικογένειες που θα τα χάσουν αγαπημένα τους πρόσωπα πριν την ώρα τους».
Όποια κι αν είναι η κατάληξη του περιβόητου πλέον σχεδίου «ανοσίας της αγέλης», η εφαρμογή του έχει τρομοκρατήσει πολύ περισσότερους ανθρώπους απ' όσους έχει καθησυχάσει. Όπως σχολίασαν οι Κυριακάτικοι Τάιμς του Λονδίνου, «η κυβέρνηση μοιάζει να έχει συνειδητοποιήσει ότι έχει χάσει τον έλεγχο του Covid-19, αλλά οφείλει να εμφανίζεται σα να ξέρει τι κάνει».
Ακόμα και η Άνγκελα Μέρκελ, αποθεωμένη κατά καιρούς από κάποιους κύκλους ως «η πραγματική ηγέτιδα του ελεύθερου κόσμου», είχε αφήσει την διαχείριση της κρίσης στα χέρια του νεαρού υπουργού υγείας Γενς Σπαν και εμφανίστηκε από τη σκιά, μόλις την περασμένη εβδομάδα ενώ η κυβέρνησή της δεχόταν έντονη κριτική για την ολιγωρία στην συγκρότηση σχεδίου αντιμετώπισης της πανδημίας. Λίγες μέρες πριν, ο υπουργός οικονομίας και ενέργειας της Γερμανίας Πίτερ Άλτμαϊερ είχε δηλώσει ότι δεν περιμένει η απειλή του κορωνοϊού να «επιβαρύνει σημαντικά την παγκόσμια οικονομία».
Ξεχάστε επίσης κάθε έννοια συμμαχικής αλληλεγγύης. Ο Τραμπ ακολούθησε την απαγόρευση των ταξιδιών από την Ευρώπη στις ΗΠΑ (χωρίς καν να ενημερώσει τυπικά έστω τους ηγέτες της Ε.Ε. πριν το ανακοινώσει) με μια απόπειρα να εξαγοράσει κάτω από τα μύτη των Γερμανών εταιρεία παρασκευής του πολυπόθητου εμβολίου, με στόχο να διασφαλίσει ότι οι Αμερικανοί θα είναι οι πρώτοι στην ουρά όταν εγκριθεί το εμβόλιο.
Ακολούθως βέβαια, εισέβαλλε η πραγματικότητα και μαζί με τον υπουργό οικονομικών της χώρας Όλαφ Σολτς εξήγγειλαν την περασμένη Παρασκευή το λεγόμενο πλάνο «μπαζούκα», ένα πρόγραμμα διασφάλισης απεριόριστης ρευστότητας στις γερμανικές εταιρείες που θα χτυπηθούν από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Την ίδια στιγμή, επικρατεί μια ασάφεια και μια σύγχυση στην Ομοσπονδία σχετικά με τα μέτρα προστασίας κατά το ιού: άλλα κρατίδια έχουν κλείσει τα σχολεία, φερ΄ ειπείν, και άλλα όχι...
Παρότι προφανώς κάθε κράτος – μέλος της Ε.Ε. οφείλει να προσαρμόζει την στρατηγική του για την διαχείριση της απειλής ανάλογα με τις εσωτερικές συνθήκες, η ποικιλομορφία των προσεγγίσεων που παρατηρείται στις ευρωπαϊκές χώρες φανερώνει την πλήρη απουσία συντονισμού.
Και όποιος ήλπιζε ότι η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα ήταν αυτή που θα ανήγγειλε ένα συντονιστικό πλαίσιο αντιμετώπισης της πανδημίας, θα πρέπει να απογοητεύτηκε οικτρά παρακολουθώντας την πρόσφατη εμφάνισή της ενώπιον των εκπροσώπων του τύπου όπου κατά κύριο λόγο καυχήθηκε για τις πρώτες 100 ημέρες της στην προεδρία και έμοιαζε να προσβάλλεται βάναυσα από τις επίμονες ερωτήσεις των δημοσιογράφων σχετικά με την καταιγίδα του κορωνοϊού.
Δήλωσε απλά ότι η αρμόδια «ομάδα ανταπόκρισης στον κορωναϊό» που έχει συσταθεί από την Επιτροπή έχει «υπό έλεγχο την κατάσταση», προσθέτοντας ότι σκοπεύει η ίδια να συναντιέται μαζί της «μια φορά την εβδομάδα».
Με στοιχεία από το άρθρο γνώμης με τίτλο "The incompetence pandemic" που δημοσιεύτηκε στο Politico.