Λόρα Νάιτ: Ματιές στο έργο της πρώτης γυναίκας ζωγράφου που έγινε μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας

Dame Λόρα Νάιτ: Η πιο δημοφιλής γυναίκα ζωγράφος της γενιάς της, η πρώτη γυναίκα μέλος στη Βασιλική Ακαδημία Facebook Twitter
Dame Laura Knight, The Flower (The Gift). © Φωτο: Credits Sotheby's
0

Η Λόρα Νάιτ δεν ήταν μόνο η πιο δημοφιλής γυναίκα ζωγράφος της γενιάς της αλλά και η πρώτη γυναίκα που έγινε το 1936 πλήρες μέλος στη Βασιλική Ακαδημία. Η αναδρομική της έκθεση στη Βασιλική Ακαδημία το 1965 ήταν η πρώτη από γυναίκα ζωγράφο.

Το όνομά της έρχεται πάλι στην επικαιρότητα με το ενδιαφέρον για τα έργα της να είναι μεγαλύτερο από κάθε άλλη φορά, όπως δείχνει η διαδικτυακή δημοπρασία του οίκου Σόθμπις αποκλειστικά με έργα γυναικών ζωγράφων.

Η επιτυχία της άνοιξε τον δρόμο για μεγαλύτερη αναγνώριση των γυναικών στο βρετανικό καλλιτεχνικό ίδρυμα που κυριαρχείται ακόμα και σήμερα από άντρες, αλλά ήταν κάτι που κέρδισε με σκληρή δουλειά, αποφασιστικότητα και ταλέντο και με μια προσωπικότητα που ήταν αφοπλιστικά γοητευτική.

Η Dame Λόρα Νάιτ γεννήθηκε το 1877 στο Λονγκ Ίτον και μεγάλωσε με πολλά οικονομικά προβλήματα αφού ο πατέρας είχε εγκαταλείψει την γυναίκα του και τις τέσσερις κόρες του, λίγο μετά τη γέννηση της Λόρα. Η οικογένεια είχε πτωχεύσει όταν το εργοστάσιο παραγωγής δαντελών έπεσε «θύμα» της εκβιομηχανοποίησης και των νέων τεχνολογιών.

Η οικογένεια είχε σχέσεις στη βόρεια Γαλλία με κατασκευαστές δαντελών και το 1889 η Νάιτ στάλθηκε εκεί με την πρόθεση να μελετήσει την τέχνη σε ένα παριζιάνικο ατελιέ. Μετά από μια άθλια περίοδο στα γαλλικά σχολεία και τη χρεοκοπία της επιχείρησης που είχε η οικογένεια, η Νάιτ αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Αγγλία.

Η επιτυχία της άνοιξε το δρόμο για μεγαλύτερη αναγνώριση των γυναικών στο βρετανικό καλλιτεχνικό ίδρυμα που κυριαρχείται ακόμα και σήμερα από άντρες, αλλά ήταν κάτι που κέρδισε με σκληρή δουλειά, αποφασιστικότητα και ταλέντο και με μια προσωπικότητα που ήταν αφοπλιστικά γοητευτική.

 Knight
Η Λόρα Νάιτ, περ. 1910. Φωτο: Wikipedia

Η μητέρα της, Σαρλότ Τζόνσον, δίδασκε με μερική απασχόληση στη Σχολή Τέχνης του Νότιγχαμ και κατάφερε να εγγραφεί εκεί η νεαρή Λόρα ως «μαθητευόμενη τεχνίτρια», χωρίς να πληρώνει δίδακτρα σε ηλικία μόλις 13 ετών. Αλλά μόλις δυο χρόνια αργότερα ανέλαβε να διδάξει, όταν η μητέρα της αρρώστησε με καρκίνο.

Αργότερα κέρδισε μια υποτροφία και το χρυσό μετάλλιο στον εθνικό διαγωνισμό φοιτητών που πραγματοποιήθηκε από το τότε Μουσείο South Kensington. Συνέχισε να παραδίδει ιδιωτικά μαθήματα μετά την αποχώρησή της από τη Σχολή Τέχνης, καθώς τόσο αυτή όσο και η αδερφή της Σίσι είχαν μείνει μόνες και με λίγα χρήματα μετά τον θάνατο της μητέρας τους.

Στη Σχολή Τέχνης, η Λόρα γνώρισε έναν από τους πιο υποσχόμενους μαθητές, τον Χάρολντ Νάιτ, τότε 17 ετών, και αποφάσισε ότι η καλύτερη μέθοδος μάθησης ήταν η αντιγραφή της τεχνικής του Χάρολντ. Έγιναν φίλοι και παντρεύτηκαν το 1903.

Το 1894 η Νάιτ επισκέφτηκε το Staithes, ένα ψαροχώρι στην ακτή του Γιορκσάιρ, για διακοπές και όταν επέστρεψε άρχισε να ζωγραφίζει ψαράδες και χωρικούς από τα γύρω αγροκτήματα δείχνοντας τη δυσκολία και τη φτώχεια της ζωής τους. Έκανε μελέτες, πίνακες ζωγραφικής με ακουαρέλες σε σκιώδεις τόνους. Η έλλειψη χρημάτων για ακριβά υλικά σήμαινε ότι παράγει λίγες ελαιογραφίες εκείνη την εποχή.

Η ίδια θυμόταν αργότερα ότι για να ζεσταθεί πέταγε στη φωτιά έργα, κάτι για το οποίο δεν μετάνιωσε γιατί δεν θεωρούσε επιτυχημένα αυτά τα κομμάτια. Τα παιδιά της περιοχής κάθονταν να ποζάρουν για αυτήν, για λίγες πένες, δίνοντάς της την ευκαιρία να αναπτύξει την τεχνική της.

Μετά τον γάμο της επισκέφθηκε με τον Χάρολντ Νάιτ την Ολλανδία και την καλλιτεχνική αποικία στο Λάρεν. Η αποικία ήταν μια ομάδα οπαδών της σχολής καλλιτεχνών της Χάγης που ζωγράφιζαν σε απομακρυσμένες αγροτικές κοινότητες από το 1850.

Dame Λόρα Νάιτ: Η πιο δημοφιλής γυναίκα ζωγράφος της γενιάς της, η πρώτη γυναίκα μέλος στη Βασιλική Ακαδημία Facebook Twitter
Dame Laura Knight, Wind and Sun. Φωτο: © Credits Sotheby's

Στα τέλη του 1907 οι Νάιτ μετακόμισαν στην Κορνουάλη και εκεί μαζί με τους Lamorna Birch και Alfred Munnings, έγιναν κεντρικά πρόσωπα στην αποικία καλλιτεχνών γνωστή ως Σχολή Newlyn. Στο Newlyn η Νάιτ άφησε να φανούν οι πιο ζωντανές και δυναμικές πτυχές της προσωπικότητάς της.

Πέρασε το καλοκαίρι του 1908 δουλεύοντας στην παραλία, κάνοντας μελέτες για τη μεγάλη ζωγραφική της με παιδιά σε έντονο ηλιακό φως. Η «Παραλία» εμφανίστηκε στη Βασιλική Ακαδημία το 1909 και θεωρήθηκε μεγάλη επιτυχία, δείχνοντας τη Λόρα να ζωγραφίζει σε πιο ιμπρεσιονιστικό στυλ από ό,τι είχε δείξει στο παρελθόν.

Το φύλο στην περίπτωση της Νάιτ ήταν αυτό που διευκόλυνε την επαφή της με τα γυμνά σώματα των γυναικών όταν χρησιμοποιούσε μοντέλα από το Λονδίνο που ήταν έτοιμα να ποζάρουν γυμνά. Στο έργο της «Οι κόρες του Ήλιου», πολλές γυναίκες, μερικές γυμνές, κάθονται σε ένα παράκτιο κολπίσκο. Περίπου αυτή την εποχή άρχισε να ζωγραφίζει συνθέσεις γυναικών στο ύπαιθρο, με τα ρούχα να ανεμίζουν στον αέρα συχνά στα βράχια ή στις κορυφές των βράχων γύρω από τη Λαμόρνα στην Κορνουάλη. Τα τελευταία χρόνια παραδείγματα συνθέσεων με τον αέρα της Κορνουάλης έχουν προσελκύσει υψηλές τιμές σε δημοπρασίες.

Dame Λόρα Νάιτ: Η πιο δημοφιλής γυναίκα ζωγράφος της γενιάς της, η πρώτη γυναίκα μέλος στη Βασιλική Ακαδημία Facebook Twitter
Dame Laura Knight, The Picnic. Φωτο: © Credits Sotheby's

Η μεγάλη ευελιξία της να κινείται σε διάφορα κοινωνικά στρώματα και όρια με ευκολία την οδήγησαν να δημιουργήσει εικόνες με το τσίρκο, όπου κλόουν και ακροβάτες την υποδέχτηκαν αναγνωρίζοντάς της σαν μια από αυτούς, μια καλλιτέχνιδα, ενώ σε μια από τις εξορμήσεις της στα περίχωρα ζωγράφισε τους τσιγγάνους από την ανοιχτή πόρτα μιας Rolls-Royce που της έδωσε ένας φίλος της και τη χρησιμοποιούσε σαν στούντιο.

Η Νάιτ ζωγράφισε εικόνες του μποξ, εικόνες από τα στρατόπεδα, εργοστάσια εξοπλισμού, ήταν επίσημη πολεμική καλλιτέχνις κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και σχεδίασε τις αφίσες για τον Γυναικείο Στρατό της Γης.

Ήταν μια γυναίκα καλλιτέχνις πέρα από τα στερεότυπα του φύλου και του ρόλου της και φιλοτέχνησε τα πορτρέτα τόσο της βασίλισσας Ελισάβετ όσο και των μαύρων ασθενών στους φυλετικά διαχωρισμένους θαλάμους του Παιδικού Νοσοκομείου της Βαλτιμόρης. Δεν έσπασε απλά τα όρια, αρνήθηκε να δει το φύλο της ως περιορισμό που θα την εμπόδιζε να ζωγραφίσει αυτό που την ενέπνεε.

Dame Λόρα Νάιτ: Η πιο δημοφιλής γυναίκα ζωγράφος της γενιάς της, η πρώτη γυναίκα μέλος στη Βασιλική Ακαδημία Facebook Twitter
Πορτρέτο της Λόρα από τον σύζυγό της Χάρολντ. Harold Knight, Books, Portrait of Laura Knight. Φωτο: © Credits Sotheby's

Ο σύζυγός της, Χάρολντ, ένας ήσυχος και εύθραυστος άντρας, υποστήριζε και αγαπούσε τον ανεμοστρόβιλο της φιλοδοξίας και της ενέργειάς της. Ήταν επίσης καλλιτέχνης και με μεγάλο ταλέντο, αλλά το έργο του επισκιάστηκε από το έργο της γυναίκας του. Αγαπούσε και σεβόταν τη Λόρα, όπως και πολλοί άλλοι – σχεδόν όλοι που τη συνάντησαν, συμπεριλαμβανομένης της κοινότητας των καλλιτεχνών που εγκαταστάθηκαν στην ακτή της Κορνουάλης, στο Newlyn, στις αρχές του εικοστού αιώνα.

Τα πανάκριβα σήμερα έργα της, οι ανεμοδαρμένες εικόνες δίπλα στη θάλασσα, ζωγραφισμένες ψηλά, στα βράχια της Κορνουάλης, μας λένε πολλά για εκείνη, όταν οι καλλιτεχνικές της φιλοδοξίες ήταν τόσο ατελείωτες όσο ο ουρανός πάνω της.

Dame Λόρα Νάιτ: Η πιο δημοφιλής γυναίκα ζωγράφος της γενιάς της, η πρώτη γυναίκα μέλος στη Βασιλική Ακαδημία Facebook Twitter
Dame Laura Knight, Bathing.
Dame Λόρα Νάιτ: Η πιο δημοφιλής γυναίκα ζωγράφος της γενιάς της, η πρώτη γυναίκα μέλος στη Βασιλική Ακαδημία Facebook Twitter
Dame Laura Knight, Spring. Φωτο: © Tate Gallery
Dame Λόρα Νάιτ: Η πιο δημοφιλής γυναίκα ζωγράφος της γενιάς της, η πρώτη γυναίκα μέλος στη Βασιλική Ακαδημία Facebook Twitter
Το έργο της δημοπρασίας. Φωτο: © Credits Sotheby's
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το σπίτι της τελευταίας των σουρεαλιστών γίνεται μουσείο. Η απίθανη και θαυμαστή ιστορία της Λεονόρα Κάρινγκτον

Εικαστικά / Λεονόρα Κάρινγκτον: Το σπίτι της τελευταίας των σουρεαλιστών γίνεται μουσείο

Δέκα χρόνια μετά το θάνατό της, το σπίτι και ατελιέ της, το μέρος στο οποίο δημιούργησε μερικά από τα ωραιότερα έργα της, έζησε για 65 χρόνια και είχε μετατραπεί με επίκεντρο την ίδια σε κέντρο για τον κύκλο των καλλιτεχνών στο Μεξικό, ανοίγει στους επισκέπτες που είναι πρόθυμοι να μάθουν περισσότερα για το έργο και την κληρονομιά της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τεό Τριανταφυλλίδης 

Portraits 2025 / Τεό Τριανταφυλλίδης: «Υπάρχει μια υπεροψία ότι οι καλλιτέχνες είμαστε το ανώτατο ανθρώπινο επίτευγμα»

Eκφράζοντας την ανησυχία ενός ανθρώπου της γενιάς του, ενός καλλιτέχνη που τον απασχολεί τόσο ό,τι χάνεται όσο και το άδηλο μέλλον, ο Τεό Τριανταφυλλίδης πιστεύει ότι τα είδη της νοημοσύνης -η ανθρώπινη, η τεχνητή και της φύσης- μπορούν να ευνοήσουν το ένα το άλλο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Όλα θα πάνε καλά» λένε τα νέα έργα τέχνης του Γιάννη Βαρελά στο Ωνάσειο

Εικαστικά / «Όλα θα πάνε καλά» λένε τα νέα έργα τέχνης του Γιάννη Βαρελά στο Ωνάσειο

Τρεις νέες δημιουργίες του Έλληνα εικαστικού μαζί με έργα από τη συλλογή του Ιδρύματος Ωνάση βρίσκονται πλέον τοποθετημένα στους χώρους του Ωνάσειου Νοσοκομείου.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Η λαχτάρα για το ανήκειν στα ζωγραφικά έργα της Νικόλ Οικονομίδου

Εικαστικά / Η λαχτάρα για το ανήκειν στα ζωγραφικά έργα της Νικόλ Οικονομίδου

Ένας κόσμος μνήμης ξεφεύγει από το προσωπικό επίπεδο και αποκτά πανανθρώπινες διαστάσεις στο έργο της τριαντάχρονης εικαστικού, το οποίο είναι εμπνευσμένο από μια μετακόμιση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Silvina Der Meguerditchian και ο κόσμος της ανθεκτικής μνήμης

Εικαστικά / Τα «χαλιά μνήμης» της Silvina Der Meguerditchian στην γκαλερί Kalfayan

«Εστιάζω σε μέρη με ταραχώδη ιστορία. Με τα χρόνια, η δουλειά μου με τη μνήμη με έκανε να δίνω μεγάλη προσοχή σε μικρές λεπτομέρειες που συχνά η επίσημη ιστορία παραβλέπει»: Στα έργα της νέας της έκθεσης η διεθνούς φήμης καλλιτέχνις ενσωματώνει φωτογραφίες που έχει τραβήξει η ίδια από πόλεις όπως το Χαλέπι και η Βηρυτός.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ονειρεύονται τα ηλεκτρικά πρόβατα;

Εικαστικά / Τα ερωτήματα του Homo sapiens σε μια έκθεση για την τεχνητή νοημοσύνη

Σε τέσσερα ιστορικά αθηναϊκά κτίρια εικαστικοί και ακαδημαϊκοί επιχειρούν να απαντήσουν στα μεγάλα ερωτήματα της ψηφιακής εποχής για τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το μέλλον του σύγχρονου ανθρώπου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του σημαντικού Γερμανού καλλιτέχνη Thomas Schütte στην Αθήνα 

Εικαστικά / Τραχύτητα και χιούμορ: Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του Thomas Schütte στην Αθήνα 

Μνημειακού τύπου γλυπτά, επιτοίχια κεραμικά, παραμορφωμένα πρόσωπα, λουλούδια και άγγελοι, μια έκρηξη χρωμάτων: Το μικροσύμπαν του σπουδαίου καλλιτέχνη στην γκαλερί Bernier/ Eliades.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ζητά να νιώσουμε τα έργα του ακόμα και με κλειστά τα μάτια

Εικαστικά / Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ζητά να νιώσουμε τα έργα του ακόμα και με κλειστά τα μάτια

Το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή υποδέχεται την αναδρομική έκθεση ενός διεθνούς φήμης ανένταχτου Έλληνα καλλιτέχνη της διασποράς, γνωστού για το πολύπλευρο και στοχαστικό έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ