Μουσείο Μπενάκη
Ο φιλικός κύκλος του Γκρέκο στο Τολέδο (Κεντρικό Κτίριο) / Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος μεταξύ Βενετίας και Ρώμης (Πειραιώς)
Με δύο εκθέσεις τιμά το Μουσείο Μπενάκη τον Ελ Γκρέκο. Στο Κεντρικό Κτίριο θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε ένα homage στον κύκλο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου στο Τολέδο, τους διανοούμενους, τους συλλέκτες και τους παραγγελιοδότες που τον ενέπνευσαν και τον στήριξαν καθ’ όλη τη δημιουργική του ζωή. Η έκθεση περιλαμβάνει σημαντικό αρχειακό υλικό από τα αρχεία του Τολέδο (Archivo Municipal de Toledo, Archivo Provincial de Toledo, Biblioteca de Castilla-La Mancha) και της Μαδρίτης (Archivo Historico de Protocolos de Madrid), χειρόγραφα και βιβλία από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ισπανίας (Biblioteca Nacional de España) καθώς και τέσσερις προσωπογραφίες του Γκρέκο από τις συλλογές του Museo del Prado, του Museo del Greco στο Τολέδο και μια ιδιωτική συλλογή του εξωτερικού (Λονδίνο). Την έκθεση επιμελούνται ο Richard Kagan και ο Νίκος Χατζηνικολάου.
Παράλληλα, στο κτίριο της οδού Πειραιώς ξεκινάει μία άλλη έκθεση με επίκεντρο τους δύο πίνακες του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου που εκτίθενται μόνιμα στους χώρους του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης, στο Ηράκλειο. Πρόκειται για τη «Βάπτιση του Χριστού» που ανήκει στον Δήμο Ηρακλείου και την «Άποψη του Όρους και της Μονής Σινά» που αγοράστηκε από τα Ιδρύματα Ανδρέα και Μαρίας Καλοκαιρινού το 1991. Τα ιστορικά πρόσωπα που εμφανίζονται είναι ο καρδινάλιος Alessandro Farnese, ο οποίος φιλοξένησε για δύο χρόνια (1570-1572) τον Γκρέκο στο Palazzo Farnese μετά από επιστολή του μικρογράφου κι επίσης εικονιζόμενου Giulio Clovio, στην οποία τον χαρακτήριζε «σπάνια περίπτωση για τη ζωγραφική». Επίσης, εμφανίζεται ο βιβλιοθηκάριός του Fulvio Orsini, για τον οποίο πιστεύεται ότι υπήρξε ο παραγγελιοδότης και ιδιοκτήτης του έργου «Άποψη του Όρους Σινά».
Η έκθεση συμπεριλαμβάνει ντοκουμέντα που αφορούν την παραμονή του Γκρέκο στη Ρώμη, εικόνες, πίνακες και χαρακτικά, έργα σημαντικών καλλιτεχνών του 16ου αιώνα που έχουν άμεση σχέση με την εικονογραφία αυτών των δύο έργων του Θεοτοκόπουλου. Για πρώτη, επίσης, φορά εκτίθενται στην Ελλάδα η «Προσκύνηση των ποιμένων» από το Agnes Etherington Art Center (Kingston, Καναδάς), η «Προσωπογραφία του Giulio Clovio» της Sofonisba Anguissola που ανήκει σε ιδιωτική συλλογή του εξωτερικού (Ρώμη) καθώς και μια Προσωπογραφία του Fulvio Orsini, αγνώστου καλλιτέχνη, από τις συλλογές του Μουσείου Uffizi. Η έκθεση έχει ξεκινήσει από το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης και μεταφέρεται στο Μουσείο Μπενάκη, στο κτίριο της οδού Πειραιώς, όπου εκτίθενται επίσης για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο πίνακας του Γκρέκο «Παιδί που φυσάει ένα αναμμένο δαυλί», ο οποίος ανήκει στο Museo Nazionale di Capodimonte της Νάπολης. Επιμέλεια: Νίκος Χατζηνικολάου
13/11/2014 – 01/03/2015 (Κεντρικό Κτήριο), 21/11/2014 – 01/03/2015 (Κτήριο Πειραιώς)
Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Ο Θάνατος στο έργο του Γκρέκο
Ένα μικρό αφιέρωμα στο έργο του Γκρέκο, παράλληλα με την έκθεση «Επέκεινα», παρουσιάζει το μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης ως συμμετοχή στο Έτος Γκρέκο. Πρόκειται για την παρουσίαση του πίνακα «Η ταφή του Χριστού» της Εθνικής Πινακοθήκης της Αθήνας, που πλαισιώνεται από δύο Πιετά, εκ των οποίων η μία ανήκει στη συλλογή της Hispanic Society of America και η άλλη σε ιδιωτική συλλογή και θα εκτίθενται ψηφιακά σε φυσικό σχεδόν μέγεθος. Η ταυτόχρονη παρουσίαση των έργων του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου με την αρχαιολογική έκθεση για το αιώνιο αίνιγμα του θανάτου και της αθανασίας της ψυχής, δίνει την ευκαιρία στο αθηναϊκό κοινό να δει μοναδικά έργα της παγκόσμιας κληρονομιάς που ναι μεν αφορούν το ίδιο θέμα, αλλά είναι ιδωμένα μέσα από εντελώς διαφορετικά πρίσματα κι εποχές και σε διαμετρικά αντίθετα, θρησκευτικά και κοινωνικά πλαίσια
Από 14/11/2014 έως 15/2/2015
Βυζαντινό και Χριστιανικό μουσείο
Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος πριν από τον Eλ Γκρέκο
Μια ακόμα έκθεση ενταγμένη στο Έτος Eλ Γκρέκο και στην επέτειο των 400 χρόνων από τον θάνατο του ανυπέρβλητου Κρητικού επιδιώκει να φωτίσει και να ερευνήσει το κοινωνικό και καλλιτεχνικό περιβάλλον της Κρήτης του 16ου αιώνα, στο οποίο διαμορφώθηκε η προσωπικότητα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου προτού την εγκαταλείψει οριστικά για τη Βενετία το 1567.
Θα παρουσιαστούν περί τα 200 εκθέματα, αντικείμενα καθημερινής ζωής, θρησκευτικά και κοσμικά σκεύη, αρχειακές πηγές, χειρόγραφα, έντυπα, εικόνες και πίνακες Κρητικών και Ιταλών ζωγράφων. Πολλά προέρχονται από τις συλλογές του Βυζαντινού Μουσείου, αλλά η πλειονότητά τους από συλλογές και μουσεία της Ελλάδας, Εφορείες Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, μητροπόλεις, εκκλησίες και μοναστήρια. Σημαντικά έργα παραχωρούν, επίσης, συλλογές της Ιταλίας, της Αυστρίας και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης – πολλά από αυτά παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό.
Σύμφωνα με τελευταίες πληροφορίες ακόμα δεν έχει οριστεί η μέρα των εγκαινίων της συγκεκριμένης έκθεσης.
Εθνική Πινακοθήκη
Η Εθνική Πινακοθήκη συμμετέχει με ένα ψηφιακό φανταστικό μουσείο που θα στηθεί τον Δεκέμβριο στην Εθνική Γλυπτοθήκη και θα αποτελείται από μνημειακά έργα του Θεοτοκόπουλου από το Τολέδο και το Εσκοριάλ. Παράλληλα, η περίφραξη του εργοταξίου της Εθνικής Πινακοθήκης θα καλυφθεί μέσα στο Νοέμβριο από πανό που θα απεικονίζουν έργα του Γκρέκο.
σχόλια