«Η Colour Youth είναι σωματείο που ιδρύθηκε το 2012 από LGBTQ νέα άτομα. Ασχολείται με την ενδυνάμωση, την παροχή υποστήριξης και την υπεράσπιση των δικαιωμάτων της λεσβιακής, γκέι, αμφιφυλόφιλης, τρανς και queer νεολαίας της Αθήνας. Οραματίζεται έναν κόσμο στον οποίο η σεξουαλικότητα, η ταυτότητα και η έκφραση φύλου, τα χαρακτηριστικά φύλου και τα σώματα στην ποικιλία τους μπορούν να εκδηλωθούν και να εκφραστούν χωρίς τον φόβο της κριτικής, της περιθωριοποίησης και της βίας. Σε αυτό τον κόσμο όλα τα νέα άτομα θα έχουμε δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό και την αυτοδιάθεση της σεξουαλικότητας, του φύλου και του σώματος και θα μπορούμε ελεύθερα να συμμετέχουμε χωρίς διακρίσεις σε κοινότητες και κοινωνίες, ώστε να μπορούμε να ανταποκριθούμε στο μέγιστο των δυνατοτήτων μας, απολαμβάνοντας σεβασμό και θετική αναγνώριση» λένε οι άνθρωποι που διαχειρίζονται την «πολύχρωμη» ομάδα. «Όπως κάθε σωματείο, αυτό που χρειάζεται η Colour Youth είναι ενεργό ανθρώπινο δυναμικό με όρεξη να βοηθήσει τους σκοπούς του. Οι δράσεις μας κινούνται σε τρία επίπεδα: 1. Στο επίπεδο της ανάπτυξης της κοινότητάς μας, στο πλαίσιο της οποίας κάνουμε σεμινάρια αυτομόρφωσης των μελών μας, ανοιχτές συναντήσεις για νέα LGBTQ άτομα μία φορά την εβδομάδα και άλλα. 2. Στο επίπεδο των θεσμικών διεκδικήσεων, στο πλαίσιο των οποίων προωθούμε την ατζέντα μας στην κοινωνία, αλλά κυρίως στους θεσμούς, ώστε να προκαλέσουμε κοινωνική αλλαγή, και τέλος 3. Στο επίπεδο της υποστήριξης, στο πλαίσιο της οποίας προσφέρουμε βοήθεια και υποστήριξη σε θύματα βίας και διακρίσεων, οργανώνουμε ομάδες αυτογνωσίας που εποπτεύει ψυχολόγος αλλά και ομάδες ενδυνάμωσης. Όπως μπορεί να δει κανείς, η Colour Youth καταπιάνεται με πολλά πράγματα και, συνεπώς, υπάρχει χώρος για ενασχόληση ενός ατόμου με διάφορα θέματα».
— Να ξεκινήσουμε από κάτι θετικό. Πόσο σημαντική θεωρείτε τη νομική κατοχύρωση του Συμφώνου Συμβίωσης; Θα αλλάξει κάτι στον τρόπο που αντιμετωπίζει η κοινωνία τα LGBTQ άτομα;
Η επέκταση του Συμφώνου συμβίωσης και στα ομόφυλα ζευγάρια είναι αδιαμφισβήτητα ένα πολύ σημαντικό πρώτο βήμα, ιδιαιτέρως όταν αναγνωρίζει ένα αρκετά ευρύ πλαίσιο δικαιωμάτων στους/στις συντρόφους. Η κοινωνική αλλαγή είναι πάντα αποτέλεσμα της δράσης και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας των πολιτών, αλλά μερικές φορές πρέπει και ο νομοθέτης να δείχνει τον σωστό δρόμο ή, τουλάχιστον, να φροντίζει ώστε να μην καλλιεργεί μέσω του νόμου διακρίσεις και στερεότυπα. Επομένως, το Σύμφωνο Συμβίωσης είναι κάτι θετικό, αν και σε καμία περίπτωση δεν καλύπτει το σύνολο των αναγκών των ομόφυλων ζευγαριών και αποτελεί από μόνο του μια διάκριση, καθώς προβλέπει «ειδικά δικαιώματα» για συγκεκριμένες ομάδες πολιτών και όχι τα ίδια για όλους και όλες. Είναι ενδεικτικό πως το βασικό αίτημα της κοινότητά μας, δηλαδή το αίτημα για το δικαίωμα στη θεσμικά αναγνωρισμένη γονεϊκότητα, δεν καλύπτεται. Είναι μια πρώτη ευκαιρία για την κοινωνία να αξιολογήσει τη συνέπειά της με τις αρχές του πολιτισμού της, όπως ο σεβασμός στον άνθρωπο, η ισότητα και η ελευθερία. Ακόμα περισσότερο, δεδομένου ότι είμαστε μια οργάνωση νέων ανθρώπων που στην πλειονότητα των μελών της η σύναψη συμφώνου δεν είναι άμεσος στόχος, η ψήφισή του αποτέλεσε μια μοναδική ευκαιρία για εμάς, ώστε να κερδίσουμε ορατότητα και να προσπαθήσουμε να ευαισθητοποιήσουμε τον κόσμο πάνω στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα LGBTQI+ νέα άτομα στη χώρα μας.
Το άσχημο είναι ότι η τρανσφοβία, η ομοφοβία και η αμφιφοβία αποτελούν μέρος του εκπαιδευτικού μας συστήματος.
— Από τη δική σας εμπειρία αυτά τα πέντε χρόνια που υπάρχετε ως κοινότητα, η νέα γενιά είναι όντως πιο απελευθερωμένη σεξουαλικά και δέχεται πιο εύκολα το διαφορετικό ή αναπαράγει τα ίδια στερεότυπα και προκαταλήψεις;
Ως οργάνωση, θεωρούμε ότι οι γενικεύσεις δεν δίνουν ποτέ αξιόπιστες και αληθείς πληροφορίες που να αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα για το σύνολο των ατόμων που συμπεριλαμβάνονται σε αυτές. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι νέοι άνθρωποι νιώθουν όλο και πιο άνετα με το σώμα, τη σεξουαλικότητα και το φύλο τους και πως τα ερεθίσματα στην εποχή μας είναι αρκετά, ώστε να δίνεται η ευκαιρία σε ένα νέο άτομο να αυτοπροσδιοριστεί όσο το δυνατόν πιο ελεύθερα. Από την άλλη, τα περιστατικά που μας αναφέρονται καθημερινά για βία και διακρίσεις με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου στο σχολικό περιβάλλον αποδεικνύουν ότι πρέπει να διανυθεί ακόμα αρκετός δρόμος προκειμένου ο σεβασμός στη διαφορετικότητα και η απόρριψη των στερεοτύπων και προκαταλήψεων να αποτελούν στοιχείο της ταυτότητας της κοινωνίας μας. Μέσω της παιδείας, όμως, όλα γίνονται!
— Έχει αλλάξει καθόλου ο τρόπος που σκέφτεται ο νεοέλληνας για την ομοφυλοφιλία;
Εξαρτάται από το τι ορίζουμε ως νεοέλληνα. Αν το λέτε με την αρνητική έννοια που αποδίδεται συχνά σε αυτό τον όρο, τότε μάλλον όχι. Η καθημερινή παρατήρηση, ακόμα και στα σχόλια κάτω από τις σχετικές αναρτήσεις στη σελίδα της LiFO στο facebook, αποδεικνύουν ότι ο «νεοέλληνας» έχει ακόμα πολλά κόμπλεξ με τη σεξουαλικότητα, το φύλο και τη διαφορετικότητα, αν μπορούμε να κάνουμε τέτοιες γενικεύσεις, ενώ η παράλληλη κοινωνικο-οικονομική κατάσταση φαίνεται πως βοηθά την ανάπτυξη του ομοφοβικού, αμφιφοβικού και τρανσφοβικού λόγου ως μέσου εκτόνωσης. Από την άλλη, αν ορίσουμε τον «νεοέλληνα» και την «νεοελληνίδα» ως το νέο, όχι απαραιτήτως με κριτήρια ηλικίας, άνθρωπο που ζει σε αυτήν τη χώρα, που έχει διατηρήσει την ευαισθησία του για τον συνάνθρωπο και προσπαθεί να μην αξιολογεί τα πάντα με βάση εγωιστικά κριτήρια, τότε σαφέστατα έχει αλλάξει ο τρόπος σκέψης και νομίζουμε ότι η πλειονότητα της κοινωνίας διάκειται θετικά προς τα LGBTQI+ άτομα, ακόμα και αν δεν ξέρει ποια είναι η ορθή αντιμετώπιση ή ο τρόπος υποστήριξης και, συχνά, λόγω μερικής άγνοιας, μπορεί να αναπαράγει εκ νέου στερεότυπα και διακρίσεις.
— Η ελληνική κοινωνία φαίνεται ότι γίνεται όλο και πιο συντηρητική. Στο θέμα της σεξουαλικής ταυτότητας τι γίνεται;
Δεν θεωρούμε ότι η ελληνική κοινωνία γίνεται όλο και πιο συντηρητική. Πιο εσωστρεφής, ίσως, αλλά ελπίζουμε ότι η εντύπωση περί ανόδου του συντηρητισμού στην ελληνική κοινωνία βασίζεται στο γεγονός ότι οι λίγες συντηρητικές φωνές ακούγονται πιο δυνατά από ποτέ, ενώ οι φωνές της λογικής και του σεβασμού στον άνθρωπο απέχουν από τον διάλογο ή αρνούνται να συμμετάσχουν σε μια ανούσια διαδικασία τηλεμαχίας με το σκοτάδι, ίσως επειδή θεωρούν ότι τα προβλήματα της κοινωνίας μας και της ανθρωπότητας είναι άλλα, πιο σημαντικά.
— Ποιο είναι το πιο μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ένα νέο LGBTQ άτομο που ζει στην ελληνική κοινωνία του 2016; Ποια είναι η καταπίεση που υφίσταται; Είναι πιο εύκολο να αποδεχτεί τη σεξουαλικότητά του απ' ό,τι παλιότερα;
Το πιο μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι LGBTQ νέες και οι νέοι στη χώρα μας είναι, αδιαμφισβήτητα, οι διακρίσεις με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου. Ένας νέος άνθρωπος καλείται να αντιμετωπίσει, πέρα από όλα τα άλλα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν όλες οι νέες και οι νέοι της χώρας μας, την ομοφοβία, την αμφιφοβία και την τρανσφοβία που έχουν μπολιάσει κάθε έκφανση της καθημερινότητάς μας. Ο αριθμός των περιστατικών που καταγράφουμε καθημερινά καθιστούν σαφές ότι τα επιχειρήματα περί μη ύπαρξης διακρίσεων δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα Οι άνθρωποι που λένε ότι δεν τους αφορά τι κάνει ο καθένας στο κρεβάτι του είναι και οι άνθρωποι που έχουν μια διαρκή ανησυχία να εντοπίσουν το «διαφορετικό» και να επιβάλλουν την «κανονικότητά» τους. Το ακόμα πιο άσχημο είναι ότι η τρανσφοβία, η ομοφοβία και η αμφιφοβία αποτελούν μέρος του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Τα σχολικά βιβλία διδάσκουν τα παιδιά να κάνουν διακρίσεις και να περιθωριοποιούν, να αναπαράγουν πρότυπα κανονικότητας (όχι μόνο κανονικότητας σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου αλλά, γενικότερα, όπως κανονικότητες φύλων, φυλής κ.λπ.), ακόμα και αν ελάχιστα παιδιά θα καταφέρουν να ανταποκριθούν σε αυτά, με αποτέλεσμα το σύνολο της κοινωνίας μας, από τη δημόσια υπηρεσία μέχρι τον γιατρό και τον αστυνόμο, να μην αντιλαμβάνονται τη συμπεριφορά τους ως κακοποιητική ή προσβλητική. Στην πραγματικότητα, δεν θα πρέπει να αναρωτιόμαστε για τους λόγους που ο σχολικός εκφοβισμός με βάση τη σεξουαλικότητα, το φύλο και το σώμα παίρνει τέτοιες διαστάσεις. Αυτό είναι κάτι που σχεδόν καλλιεργείται συστημικά. Η αποδοχή της διαφορετικότητας είναι κάτι που στα σχολεία μαθαίνουμε να μην κάνουμε. Επιπλέον, ένα βασικότατο πρόβλημα της LGBTQ νεολαίας αποτελεί η έλλειψη της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου με βάση τον αυτοπροσδιορισμό. Αυτό σημαίνει, με απλά λόγια, πως ένα άτομο που δεν βιώνει το φύλο που του αποδόθηκε κατά τη γέννηση δεν έχει το δικαίωμα να αλλάξει τα χαρτιά του και να εναρμονίσει το τι βιώνει με το τι καταγράφουν τα επίσημα χαρτιά του. Αυτό οδηγεί σε τεράστια προβλήματα, καθώς με αυτό τον τρόπο το κράτος δείχνει ότι δεν σέβεται την προσωπικότητα των ατόμων αυτών. Είναι, ίσως, η μεγαλύτερη έλλειψη στη νομοθεσία σήμερα όσον αφορά τα LGBTQ ζητήματα και αποτελεί προτεραιότητα και του σωματείου μας. Έχουμε ανάγκη από μια νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου που θα βασίζεται στον αυτοπροσδιορισμό και μόνο, θα είναι προσβάσιμη σε όλες τις ηλικίες, συμπεριλαμβανομένων και των ανηλίκων ατόμων, και θα σέβεται το φύλο ως φάσμα και όχι ως δίπολο. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, οι δυσκολίες που εκ των πραγμάτων, με βάση στοιχεία, αντιμετωπίζει ένας νέος άνθρωπος στη χώρα μας σήμερα, διπλασιάζονται, αν έχει διαφορετικό προσανατολισμό ή/και ταυτότητα φύλου και υπερδιπλασιάζονται αν ανήκει παράλληλα σε άλλη συστημικά καταπιεσμένη ομάδα, όπως, για παράδειγμα, αν είναι και γυναίκα ή άτομο με αναπηρίες.
— Έχει αυξηθεί ο αριθμός των ανθρώπων που κάνει coming out; Και τι σημαίνει αυτό;
Δεν υπάρχουν στοιχεία για το αν έχει αυξηθεί, αλλά με την εμπειρική παρατήρηση φαίνεται πως αυτό ισχύει ή, τουλάχιστον, οι άνθρωποι που το κάνουν νιώθουν πιο άνετα σε σύγκριση με το παρελθόν να μιλήσουν ανοιχτά γι' αυτό. Νομίζουμε πως η κύρια αιτία γι' αυτό είναι ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι νιώθουν πιο άνετα με την ταυτότητα/έκφραση φύλου τους και τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό, επομένως παύουν να τα αντιλαμβάνονται ως ασθένεια και να νιώθουν ενοχές, με αποτέλεσμα να διεκδικούν πιο ειλικρινείς σχέσεις με την οικογένειά τους, τους ανθρώπους που θεωρούν σημαντικούς στη ζωή τους και την κοινωνία.
Τέλος, σημαντικό είναι να ξέρουν τα θύματα ομοφοβικής, αμφιφοβικής ή τρανσφοβικής βίας ότι μπορούν να καλέσουν στο 11414 σε 24ωρη βάση, τηλεφωνικό αριθμό του τμήματο Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας της Αστυνομίας.
— Τι πρέπει να κάνει όποιος-α υποστεί βία οποιασδήποτε μορφής για την σεξουαλική ταυτότητά του-της;
Σίγουρα, αυτό ποικίλλει ανάλογα με το περιστατικό. Σε περίπτωση που ένα άτομο υποστεί οποιασδήποτε μορφής σωματική βία, θα πρέπει πρώτα να φροντίσει τη σωματική του ακεραιότητα και να καλέσει άμεσα το ΕΚΑΒ. Η βία, όμως, δεν είναι μονάχα η σωματική. Βία είναι και η λεκτική και η ψυχολογική. Ιδιαίτερα τα νέα LGBTQ άτομα στο σχολείο ή το πανεπιστήμιο, αλλά και σε άλλους χώρους, υφίστανται βία και υποτίμηση της προσωπικότητάς τους. Η Colour Youth, από τα μέσα του 2014, τρέχει την καμπάνια «Πες το σ' εμάς», που βασικό στόχο έχει την αύξηση των καταγραφών των περιστατικών βίας και διακρίσεων με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου ή την έκφραση φύλου. Παράλληλα, το «Πες το σ' εμάς» παρέχει ψυχολογική και νομική υποστήριξη από εξειδικευμένους επαγγελματίες. Τέλος, παρέχει συνοδευτικές υπηρεσίες. Μέλη του προσωπικού του «Πες το σ' εμάς» μπορούν να συνοδεύσουν θύματα στις αστυνομικές Αρχές, στο νοσοκομείο ή όπου αλλού χρειάζεται, ώστε να παρέχουν υποστήριξη. Τέλος, σημαντικό είναι να ξέρουν τα θύματα ομοφοβικής, αμφιφοβικής ή τρανσφοβικής βίας ότι μπορούν να καλέσουν στο 11414 σε 24ωρη βάση, τηλεφωνικό αριθμό του τμήματο Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας της Αστυνομίας. Ειδικά με το τμήμα Αντιμετώπισης Ρατσιστικής της ΓΑΔΑ έχουμε εξαιρετική συνεργασία.
— Υπάρχει κάτι που σας δίνει ελπίδα ότι στο μέλλον θα γίνουν καλύτερα τα πράγματα;
Ελπίδα και δύναμη μας δίνουν οι άνθρωποι που μας στηρίζουν, είτε είναι μέλη της Colour Youth είτε απλοί φίλοι και φίλες είτε υποστηρικτές, πολίτες και πολιτικοί. Τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα, γιατί η δύναμη του ανθρώπου να καλύψει μια ανάγκη είναι μεγαλύτερη από τη δύναμή του να ικανοποιήσει μια επιθυμία (εκτός αν πρόκειται για σοκολάτα, την επιθυμία για την οποία νικάει τα πάντα). Έτσι, σε ένα υποθετικό δίπολο, παρόλο που είμαστε κατά των διπόλων, μεταξύ ανάγκης για αξιοπρέπεια και ισότητα και ανάγκης για ικανοποίηση αισθημάτων μίσους και εγωισμού, ο έχων ή η έχουσα την πρώτη έχει μεγαλύτερη αντοχή και κίνητρο! Δύναμη μας δίνει, όμως, και η κοινότητα που έχουμε καταφέρει να φτιάξουμε, στην οποία κάθε άτομο είναι ευπρόσδεκτο. Μέσα από τις συχνές συναντήσεις μας καταφέρνουμε να μοιραζόμαστε τους προβληματισμούς μας, να αλληλοϋποστηριζόμαστε, να οραματιζόμαστε, να αυτοβελτιωνόμαστε και να δημιουργούμε ένα όσο το δυνατόν πιο ασφαλές περιβάλλον που βοηθά κάθε άτομο να ανακαλύψει την καλύτερη πλευρά του εαυτού του.
— Ποιο είναι το σημαντικότερο έργο που έχετε προσφέρει μέχρι στιγμής;
Το σημαντικότερο έργο που έχουμε προσφέρει μέχρι στιγμής είναι μάλλον το «Πες το σ' εμάς». Σκοπός του, τον οποίο και υλοποιούμε, είναι η συγκέντρωση και καταγραφή περιστατικών βίας ή/και διακρίσεων λόγω ταυτότητας φύλου, έκφρασης φύλου ή/και του σεξουαλικού προσανατολισμού, η δωρεάν παροχή νομικής ή/και ψυχολογικής στήριξης στα θύματα από εξειδικευμένους επαγγελματίες, η εκπαίδευση επαγγελματικών στελεχών, μελών και εθελοντών οργανώσεων και άτυπων ομάδων υποστήριξης ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπων στη διαχείριση τέτοιων περιστατικών, η κατάρτιση και ευαισθητοποίηση νυν και μελλοντικών επαγγελματικών στελεχών των χώρων της Δημόσιας Τάξης και της Δικαιοσύνης πάνω σε ζητήματα βίας και διακρίσεων κατά ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπων, η ευαισθητοποίηση της ελληνικής κοινωνίας σχετικά με το φαινόμενο της ομοφοβίας/τρανσφοβίας/αμφιφυλοφοβίας και των διαφόρων εκφάνσεών τους. Θέλουμε να πιστεύουμε, όμως, πως πέρα από τις υπηρεσίες υποστήριξης που πλέον παρέχουμε σε επαγγελματικό επίπεδο, το σημαντικότερο επίτευγμά μας είναι η δημιουργία ενός όσο γίνεται ασφαλούς και συμπεριληπτικού χώρου για νέα LGBTQ άτομα. Ενός χώρου όπου ένα νέο άτομο στα 18, στα 25 ή στα 30 του μπορεί να έρθει και να μάθει για τον εαυτό του και να γνωρίσει άλλα άτομα που βιώνουν το ίδιο.
— Πού μπορεί να σας βρει όποιος ενδιαφέρεται;
Εν γένει, είμαστε εξαιρετικά προσβάσιμη ομάδα και μπορεί κανείς να μας βρει μέσω e-mail ([email protected]), μέσω Facebook, Twitter ή Tumblr. Συναντιόμαστε, επίσης, κάθε Σάββατο. Τις συναντήσεις αυτές ανακοινώνουμε κάθε εβδομάδα στη σελίδα μας στο Facebook.