Πρόσφατα ο κ. Διονύσης Λυκούδης, αντιδήμαρχος του Δήμου Κεφαλλονιάς χαρακτήρισε επανειλημμένως και εντόνως πολίτες που κατήγγειλαν έργα του δήμου ως ψυχασθενείς με ανάγκη φαρμάκων και εγκλεισμού σε ίδρυμα.
Προσωπικά έχω ευαισθησία στην αλόγιστη χρήση ψυχιατρικών εκφράσεων για να υποτιμήσουμε τους άλλους, πόσω μάλλον όταν αυτή δε γίνεται από ειδικούς, αλλά από πολιτικούς που θέλουν να δείξουν πόσο άδικο έχουν οι άλλοι. Ο αντιδήμαρχος σε συνέντευξη είπε πράγματα όπως «μια χούφτα τρελών», «ψυχανώμαλοι», «το προσωπείο της σχιζοφρένειας», «να τους κλείσουν στα ιδρύματα», «να τους δώσουν φαρμακευτική αγωγή» , «να κληθεί η ένωση ψυχιάτρων να τους μαντρώσει» κ.α.
Δεν τα εννοούσε πραγματικά (θέλω να πιστεύω δηλαδή!) όμως παρόλα αυτά, τη στιγμή που επιχειρείται η αποστιγματοποίηση των ψυχικά ασθενών, ο κος αντιδήμαρχος λειτούργησε αρνητικά και μάλλον απερίσκεπτα. Πιθανότατα δε γνώριζε πόσο μπορούν να πληγώσουν οι λέξεις -όχι τόσο τους πολίτες που τον κατήγγειλαν κι αυτός τους έλουσε με χαρακτηρισμούς, όσο αυτούς που παλεύουν ενάντια στην περιθωριοποίηση και το κοινωνικό στίγμα. Δεν είναι καν πια θέμα πολιτικής ορθότητας, αλλά ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Οι εξυπηρετούμενοι του Κέντρου Ημέρας Ψυχικής Υγείας Αργοστολίου εξέδωσαν μια πολύ σωστή απάντηση, σε ήπιους και ευγενικούς τόνους. Την μεταφέρω αυτούσια:
Κύριε Λυκούδη,
Στέλνουμε αυτήν την επιστολή για να σας απαντήσουμε στην συνέντευξη που δώσατε στον Κο Βούτο σε ότι αφορά το θέμα της ανάπλασης της πλατείας Αργοστολίου. Ακούσαμε την ραδιοφωνική συνέντευξη και τους χαρακτηρισμούς σας οι οποίοι θίγουν τα άτομα με ψυχική ασθένεια.
Πιο συγκεκριμένα φράσεις και λέξεις όπως «μια χούφτα τρελών», «ψυχανώμαλοι», «το προσωπείο της σχιζοφρένειας», «να τους κλείσουν στα ιδρύματα», «να τους δώσουν φαρμακευτική αγωγή», «να κληθεί η ένωση ψυχιάτρων να τους μαντρώσει» είναι κάποιες από αυτές που ειπώθηκαν οι οποίες μας τράβηξαν την προσοχή.
Ως ψυχικά πάσχοντες πιστεύουμε ότι έχετε άγνοια στο κομμάτι της ψυχικής ασθένειας. Θα θέλαμε λοιπόν να σας ενημερώσουμε ότι το ψυχικό πρόβλημα δεν καθιστά κάποιον «τρελό» ή επικίνδυνο. Δίνετε την εντύπωση με τα λεγόμενα σας ότι η ψυχική ασθένεια καθιστά τους ανθρώπους άβουλους, χωρίς δικαίωμα λόγου και ύπαρξης, απομονωμένους και με μόνη διέξοδο τον εγκλεισμό τους σε ψυχιατρικά ιδρύματα και κάτω από την χορήγηση ψυχοφαρμάκων.
Αντιλαμβανόμαστε βέβαια πως ένας άνθρωπος ο οποίος δεν έχει ενημερωθεί γύρω από το κομμάτι της ψυχικής ασθένειας -ίσως γιατί αυτό δεν χρειάστηκε στη ζωή του- δεν είναι σε θέση να καταλάβει την συνεχή προσπάθεια των ψυχικά πασχόντων να ενταχθούν εκεί όπου δικαιούνται: δηλαδή στην κοινωνία. Είναι επιτακτική η ανάγκη να τονίσουμε ότι η ψυχική ασθένεια δεν είναι συνυφασμένη με το φόβο, την επικινδυνότητα, τις δολοφονίες, τις κλοπές και κάθε τι παραβατικό.
Οι χαρακτηρισμοί σας είναι ιδιαίτερα προσβλητικοί για εμάς και θεωρούμε πως η δημόσια θέση που κατέχεται περιορίζει το ελαφρυντικό της άγνοιας. Θα σας παρακαλούσαμε να μας σεβαστείτε. Να είστε πιο προσεκτικός στις επόμενες δημόσιες τοποθετήσεις σας, και κυρίως να ανακαλέσετε όλους αυτούς τους χαρακτηρισμούς οι οποίοι δεν αρμόζουν πρωτίστως στη θέση την οποία κατέχεται, την πραγματικότητα της ψυχικής ασθένειας έτσι όπως αυτή βιώνεται από τους ψυχικά πάσχοντες και τις οικογένειες τους, και εν γένει σε όλους τους πολίτες αυτού του νησιού.
Με εκτίμηση
Τα μέλη του Κέντρου Ημέρας Ψυχικής Υγείας Αργοστολίου.
***
Κάποιος θα περίμενε ότι μετά απ' την επιστολή, ο κος αντιδήμαρχος θα δάγκωνε τη γλώσσα του, θα ζητούσε συγγνώμη εξηγώντας ότι ίσως το παράκανε επειδή τον έπνιγε το δίκιο, και θα τόνιζε πως θα ενημερωθεί και θα στηρίξει την προσπάθεια των ψυχικά πασχοντων και των οικογενειών τους.
Κι όμως. Η απάντησή του είναι επιθετική, συνωμοσιολογική και με μπόλικη αναισθησία:
Μια οφειλόμενη απάντηση προς του υπευθύνους του Κέντρου Ψυχικής Υγείας Αργοστολίου
Με ενδιαφέρον πληροφορήθηκα από τα τοπικά ΜΜΕ τις νουθεσίες των υπευθύνων του Κέντρου σας σχετικά με συνέντευξη πολιτικού περιεχομένου, που παρεχώρησα στον έγκριτο δημοσιογράφο κ. Σάκη Βούτο, με θέμα την παρεμπόδιση των τεχνικών έργων για την ανάπλαση του ιστορικού κέντρου του Αργοστολίου από συμπεριφορές συμπολιτών μας οι οποίες τελικά είναι σε βάρος του κοινωνικού συνόλου, αφού με αυτές προσπαθούν να παρεμποδίσουν την εξέλιξη και ολοκλήρωση των έργων στην πόλη μας.
Σεβόμενος τόσο το αξίωμα που έχω την τιμή να υπηρετώ όσο και το σύνολο των υγειονομικών δομών του νησιού μας, υποχρεούμαι να απαντήσω προς διευκρίνιση των όσων σκοπίμως ή αφελώς αναφέρετε, με σκοπό κυρίως να με προσβάλλετε για αδιευκρίνιστους ομολογώ λόγους.
Η απομόνωση συμβολικών λέξεων, που ειπώθηκαν με σκοπό να τονίσουν τη σημασία της διαταραγμένης, πολιτικώς, συμπεριφοράς ορισμένων, οι οποίοι έχουν στόχο την διακοπή των τεχνικών έργων στο κέντρο του Αργοστολίου για καθαρά μικροπολιτικούς και αντιπολιτευτικούς λόγους, αλλοιώνει το πνεύμα του νοήματος των όσων ειπώθηκαν, δημιουργώντας προφανώς παραπληροφόρηση.
Ευχαριστώ για το μάθημα ψυχιατρικής που βρήκατε την ευκαιρία δημοσίως να προσφέρετε, αλλά επισημαίνω ότι πιο χρήσιμο θα ήταν να γίνει στο πλαίσιο ενός Συνεδρίου, που θα μπορούσατε να διοργανώσετε υπό την τιμητική αιγίδα του Δήμου μας.
Η παρερμηνεία του θεσμικού σας ρόλου και η εμπλοκή σας σε πολιτικές αναλύσεις και διευκρινίσεις αφαιρεί από τους ασθενείς σας το δικαίωμα να εστιάσετε το ενδιαφέρον σας στην φροντίδα που είναι βέβαιο ότι τους χρειάζεται.
Με την βεβαιότητα ότι δεν θα εμπλακούμε σε δημόσιους, άνευ σημασίας, για υγιείς και ασθενείς συμπεριφορές, διαλόγους, εύχομαι όπως συνεχίσετε με επιμέλεια και σοβαρότητα το πολύτιμο έργο σας, που σίγουρα δεν περιέχει στις υποχρεώσεις του την μικροπολιτική.
Με εκτίμηση,
Διονύσης Λυκούδης
Αναπληρωτής Δήμαρχος Κεφαλλονιάς
***
Κάθεται δηλαδή και λέει ο αντιδήμαρχος στα μέλη του Κέντρου Ημέρας Ψυχικής Υγείας Αργοστολίου (μεταξύ των οποίων είναι και οι ασθενείς) ότι εξυπηρετούν «καθαρά μικροπολιτικούς και αντιπολιτευτικούς λόγους», τους ειρωνεύεται για το «μάθημα ψυχιατρικής», τους λέει ότι έκαναν «παρερμηνεία του θεσμικού τους ρόλου» και υποστηρίζει ότι έχαναν χρόνο όσο του έγραφαν την επιστολή αντί να φροντίζουν τους ασθενείς τους (!).
Και φυσικά είχαμε και την κλασική πολιτικάντικη δικαιολογία όσων τσοντάρουν τη λέξη «πολιτική» πριν από μια σκληρή λέξη (πχ. «πολιτική απατεωνιά», «πολιτικά ληστής» κλπ) ώστε να μην τους μηνύουν. Εδώ ο αντιδήμαρχος λέει πως όσα είπε αφορούσαν «τη σημασία της διαταραγμένης, πολιτικώς, συμπεριφοράς ορισμένων».
Οπότε αλλάζω όλες τις φράσεις μονομιάς: «μια χούφτα πολιτικά τρελών», «πολιτικά ψυχανώμαλοι», «το προσωπείο της πολιτικής σχιζοφρένειας», «να τους κλείσουν στα πολιτικά ιδρύματα», «να τους δώσουν φαρμακευτική αγωγή, πολιτικά μιλώντας πάντοτε» , «να κληθεί η ένωση ψυχιάτρων να τους μαντρώσει, με την πολιτική έννοια εννοείται» και πάει λέγοντας.
Ας το ξεκαθαρίσουμε. Δημόσιο πρόσωπο που δεν έχει πτυχίο Ψυχιατρικής ή έστω συναφές, είναι απαράδεκτο να χρησιμοποιεί ελαφρά τη καρδία χαρακτηρισμούς που μειώνουν και τους ψυχικά πάσχοντες και τους μη πάσχοντες. Τελεία και παύλα.
