"Να τους αγαπάς τους ανθρώπους και να μην τους φοβάσαι" είπε. "Να προσέξεις να μην μπει στην ψυχή σου ούτε ένα μπάμπαλο". Χιλιάδες ορμήνιες, γνωμικά, παροιμίες, αληθινές ιστορίες και προσευχές, ποτέ παραμύθια. Ποτέ. Βλέμμα γκριζοπράσινο και καθηλωτικό, η κορμοστασιά της επιβλητική, μια γνήσια ανδρογυναίκα. Κόρη, μάνα, σύζυγος, γιαγιά, μπακάλισσα, νοικοκυρά, μαστόρισσα. Κοφτερό μυαλό, μιλούσε θαρρείς και τελείωσε το καλύτερο πανεπιστήμιο, στην πρόσθεση και στην αφαίρεση δεν την έπιανε κανείς. Έκανε τις πράξεις στα χοντρά γκρι χαρτόνια από τα κιβώτια Νουνού και κερνούσε φλόκες όλα τα παιδάκια της γειτονιάς, αυτές με το χρυσό χαρτί και την κόκκινη φιγούρα. Τόση αγάπη χωρούσε στο μικρό μαγαζάκι της, μια σόμπα και ο φύλακας του που κουλουριαζόταν στην ψάθινη καρέκλα για να ζεσταθεί και να λουφάρει.....γάτος.
Λογική! Πάνω από όλα έβαζε την αξιοπρέπεια και το ήθος όλα τα άλλα έρχονταν σε δεύτερη μοίρα. "Eίναι αυτά που αποκτάς και τα έχεις και όταν πεθαίνεις" είπε. Μπορούσες να την ακούς για ώρες σε έκανε να γελάς, να σκέφτεσαι, να κλαίς, να αναθεωρείς, να μαθαίνεις με έναν τρόπο τόσο δικό της, χωρίς πρέπει στον λόγο της, λες και γεννήθηκε σε άλλη εποχή. Δοτική, δραστήρια, ρουφούσε τη μέρα από το ξεκίνημα της, όσο μπορώ θα προσφέρω έλεγε σαν να ήξερε την συνέχεια, σιχαίνονταν την ανημποριά και την τεμπελιά. "Πάντα έχει ο άνθρωπος κάτι να κάνει μόνο αν δε βλέπει και δε νιώθει σταματά να μπορεί". Τα μαύρα της μαρτυρούσαν τον βαθύ της πόνο, είχε πολλούς λόγους να θρηνεί αλλά δεν το έδειχνε, έμενε βουβή και βυθιζόταν στις σκέψεις της, ποτέ δεν ήθελε να την λυπάται κανένας και τα κατάφερε. Αυτή η μυρωδιά της αξέχαστη, πότε δεν μπόρεσα να την εξηγήσω πάντα μοσχοβολούσε το μαλακό γυαλιστερό της δέρμα.
Όταν χάνεις και εσύ με την σειρά σου κάτι δικό σου μπορείς να καταλάβεις, μόνο τότε. Σιωπηλές συζητήσεις, μικρές συνεδρίες με το παρελθόν, σε αυτά που καταφεύγουν οι άνθρωποι για να ξεχνιούνται ή να προετοιμάζονται, δείχνοντας έτσι την θνητή αδυναμία τους, στράφι όλα. Απώλεια! Η ζωή πάντα σε προλαβαίνει στην στροφή και σε πιάνει αδιάβαστο και απροετοίμαστο. Έχασες! Πάντα πολεμάς χωρίς ποτέ να νικάς. Απουσία! Η μεγαλύτερη απόδειξη της αγάπης που σου έδωσε. Μνήμη! Κομμάτι μεγάλο της καρδιάς και βιβλίο του μυαλού.
Κλείνοντας την πόρτα έχεις κρατήσει μέσα σου την μορφή, την εικόνα, τις κινήσεις, την μυρωδιά, τα λόγια, τα τόσα λόγια ζωντανά. Κάθε μέρα μπορείς να διαβάζεις και μια σελίδα του πολυσέλιδου βιβλίου σου. Αυτή είναι η κληρονομιά σου - η κληρονομιά της- έτσι, ξεγελιέσαι και δεν ξεχνάς ποτέ...
Έτσι, δεν περνά μέρα που το μυαλό μου να μην σου αφιερώνει έστω και ένα λεπτό από το χρόνο του.
σχόλια