Τι είναι άραγε η ανθρωπιά; Είναι η συμπόνια και η συμμετοχή στον πόνο και το πάθος του διπλανού; Είναι το αληθινό ενδιαφέρον που δεν προϋποθέτει αντάλλαγμα ή είναι απλώς πράξεις που με λόγια δύσκολα περιγράφονται;
O I.Μ.Παναγιωτόπουλος αναφέρει πως όλοι μιλούμε για ανθρωπιά καθένας όμως εννοεί κάτι ολωσδιόλου διαφορετικό όταν αναφέρεται σε αυτήν. Ένας μαθητής δε θα διαβάσει ποτέ τα λόγια αυτά. Ένας μαθητής ίσως δεν ένιωσε την ανθρωπιά και ούτε θα πίστευε ποτέ ότι υπάρχει όσες χιλιάδες δοκίμια κι αν διάβαζε ακόμη. Ένας μαθητής ''έφυγε'' την ημέρα έναρξης των Πανελλαδικών εξετάσεων και το πιο θλιβερό όλων είναι ότι ''έφυγε'' από επιλογή.
Οι ευθύνες μοιράζονται προς πολλές κατευθύνσεις με κυριότερη στο εκπαιδευτικό σύστημα που ταράζει και ταρακουνά τα παιδιά παρ'όλο το νεαρό της ηλικίας τους. Που τα γεμίζει με υποχρεώσεις και αμφιβολία για το μέλλον, που τα μετατρέπει σε αριθμούς. Και όσες λιγότερες χιλιάδες είναι τα μόρια, τόσο λιγότερη είναι και η αξία του κάθε παιδιού. Αυτή είναι άραγε η ανθρωπιά που δείχνει το εκπαιδευτικό σύστημα στα παιδιά του;
Το εκπαιδευτικό σύστημα ωστόσο, θα αποτελεί πάντα τον πρωταρχικό αλλά όχι και αποκλειστικό φταίχτη. Το ίδιο σύστημα έχει ευνοήσει χιλιάδες υποψήφιους και θα συνεχίσει να ευνοεί άλλους τόσους. Πάντα όμως θα είναι λίγο λάθος. Όχι τόσο στον καθεαυτό τρόπο διεξαγωγής του όσο στη χείριστη επιρροή που ασκεί στους μαθητές κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας τους καθώς και στα χιλιάδες προβλήματα που τους προκαλεί, που είναι συνήθως μη αναστρέψιμα.
Οι ευθύνες όμως δεν περιορίζονται μονόπλευρα. Σε έναν ακόμη μεγαλύτερο βαθμό υπεύθυνοι κρίνονται και οι ενήλικες και πιο συγκεκριμένα καθηγητές, φροντιστηριάρχες και κυρίως γονείς. Γιατί ναι μεν το σύστημα δημιουργεί ακατάπαυστες πιέσεις, την ίδια στιγμή όμως ο στενός κύκλος ενηλίκων επιβαρύνει την κατάσταση. Και ενώ οι προθέσεις είναι πάντα καλοπροαίρετες, τα αποτελέσματα συνήθως δεν είναι. Όχι μόνο γιατί ο τρόπος συμπεριφοράς των ενηλίκων δεν είναι ο κατάλληλος όσο γιατί το ίδιο το παιδί αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις βασικές του υποχρεώσεις όταν βομβαρδίζεται ταυτόχρονα από όλα τα δυνατά μέτωπα. Το άγχος και η πίεση που ασυνείδητα μεταφέρουν οι ενήλικες στα παιδιά έρχονται να συμπληρώσουν την ήδη δυσμενή κατάσταση. Κανένας σύμβουλος και κανένας ψυχολόγος δεν μπορεί να καθοδηγήσει γονείς δασκάλους και παιδιά να αντιμετωπίσουν το θέμα με ψυχραιμία και αφοσίωση. Η λύση είναι να αφομοιωθεί δια βίου μία τέτοια τακτική από όλους μαζί και τον καθένα ξεχωριστά.
Στο μικρότερο δυνατό βαθμό, τις ευθύνες βαρύνεται και το ίδιο το παιδί. Το παιδί που δεν αντιλαμβάνεται τη σπουδαιότητα ή μη της κατάστασης. Που δεν ξέρει να ''βάζει φρένο'' και να κλείνει τα αυτιά σε μεγάλα λόγια από γονείς και δασκάλους (βλ. τώρα κρίνεται η ζωή σου). Το παιδί που δεν αναγνωρίζει ότι μια αποτυχία όπως αυτή των Πανελλαδικών εξετάσεων δε θα καταδικάσει την καριέρα του αλλά φυσικά ούτε και τον ίδιο σαν άτομο. Οι Πανελλήνιες μπορεί να αποτελούν κλειδί για να ανοίξουν κάποιες πόρτες και να καθορίσουν μια περίοδο της ζωής μας, αλλά όχι ολόκληρη τη ζωή μας. Το τι μπορεί να πετύχει ο καθένας μετά από αυτές είναι στο χέρι του. Όταν δε θα έχει πια να αποδείξει σε κανέναν πόσο αξίζει παρά μόνο στον ίδιο του τον εαυτό.
Ένα από τα χιλιάδες μαθήματα που μας διδάσκει αυτή η ζωή, είναι να απέχουμε απ' τα άκρα και να βρίσκουμε τη χρυσή τομή σε κάθε πτυχή της ζωής μας. Ένα παιδί άγγιξε τα άκρα. Υπερεκτίμησε το νόημα των εισαγωγικών εξετάσεων, βρέθηκε σε ψυχολογικό αδιέξοδο και βυθίστηκε για πάντα στο σκοτάδι.
Ας είναι το τελευταίο.
σχόλια