Πώς είναι να κάνεις το στρατιωτικό σου στον Έβρο το 1967, λίγους μήνες μετά το απριλιανό πραξικόπημα; Πώς είναι να είσαι 20 χρονών με δίψα για ζωή και μέσα στους έρωτες, τα μεθύσια και τα ντράβαλα, και με σκηνικό μια περιοχή που μυρίζει πόλεμο, να βρίσκεις μια ανομολόγητη γοητεία ακόμα και στον κίνδυνο; Ο Διονύσης Χαριτόπουλος στο νέο του βιβλίο Πρόβες Πολέμου περιγράφει μια ολόκληρη εποχή μέσα από τις περιπλανήσεις ενός δόκιμου αξιωματικού με ύποπτα φρονήματα σε μονάδες της Ορεστιάδας, του Διδυμότειχου και της Αλεξανδρούπολης, ο οποίος γράφει με μανία σε ένα μπλοκ το «στρατιωτικό» του ημερολόγιο. «Η ζωή δεν είναι για φόβο» γράφει και μέσα από το στρατιωτικό ρεπορτάζ κάνει και όλες τις εξομολογήσεις του και διαπιστώνει ότι η ομορφιά της ζωής δεν φαίνεται, αν δεν την ανακαλύψεις. «Το ημερολόγιο είναι τοιχογραφία της παραμεθόριας Ελλάδας τα χρόνια της χούντας: στρατόκαυλοι, απολιθώματα του Εμφυλίου, σαλταρισμένοι φαντάροι, απείθαρχοι δόκιμοι, τζογαδόροι, λαμόγια, κωλοτούμπες, λαθρέμποροι, τελάληδες και κομάντο αυτοκτονίας. Αλλά και όμορφα κορίτσια, ηδονικές ζωντοχήρες και παθιασμένα ζευγάρια. Ερωτοδουλειές. Μαγκιές. Μεγάλες κουβέντες. Αλλά και επικίνδυνα παιχνίδια εξουσίας και πολέμου. Ντενεκέδες και ρεζίληδες πραξικοπηματίες διαγκωνίζονται για την εδραίωσή τους, για να γίνουν σωτήρες του έθνους και να αποκτήσουν λαϊκή βάση. Αλλά και απλά φαντάρια, δόκιμοι και μόνιμοι αξιωματικοί που δεν κωλώνουν μπροστά στη φρίκη του πολέμου είναι αποφασισμένοι για τα πάντα». Το βιβλίο έχει πολύ σασπένς και εκπληκτική ατμόσφαιρα μιας Ελλάδας που σιγοβράζει πριν από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου ο Διονύσης Χαριτόπουλος απάντησε στις ερωτήσεις μας.
Έχω μετανιώσει για πολλά, μα φοβάμαι ότι μάλλον θα ξανάκανα τα ίδια. Καθόλου σοφό, αλλά με ξέρω.
Πού έχετε γεννηθεί; Ποιο ήταν το οικογενειακό background σας; Τι θυμάστε έντονα από την παιδική σας ηλικία;
Γεννήθηκα και έζησα τα πρώτα 20 χρόνια στο τρίγωνο Μανιάτικα-Άγιος Δημήτρης-Αγία Σοφία του Πειραιά. Παρέες ζόρικες, φιλίες ορκισμένες και μόνη αξία η δύναμη. Μετά χάθηκα μέσα κι έξω από την Ελλάδα, με τον βαρύ ίσκιο του Πειραιά να με ακολουθεί παντού.
Τι θέλατε να γίνετε μικρός; Ποιο ήταν το όνειρό σας;
Αυτό ακριβώς που είμαι. Αν και φορτώθηκα παραπάνω κιλά.
Πείτε μερικά πράγματα που θα θέλατε να ξέρει κάποιος για σας (κυρίως με όσα έχετε ασχοληθεί).
Έχω κουβαλήσει μπόλικα σίδερα και τσουβάλια στο λιμάνι. Έχω χαθεί σε χιλιάδες βιβλία και ταινίες για να ονειρευτώ. Και σηκώνω ακόμα πυρετό με τον Ολυμπιακό, από το 1953 που μπήκα πρώτη φορά, 6 χρονών, στο Καραϊσκάκη (παλιό Ποδηλατοδρόμιο). Οι πιστοί εκείνης της εποχής τον βαφτίσαμε «Θρύλο» για τα 6 συνεχόμενα πρωταθλήματα που πήρε σε αυτήν τη δεκαετία.
Η ευτυχία είναι αναλαμπές ανάμεσα σε ρουτίνες ή δυστυχία. Αν κρατήσει πολύ, χαλάει.
Μιλήστε μας για τα επαγγέλματα που έχετε κάνει και για τα χρόνια που ασχοληθήκατε με τη διαφήμιση. Για ποιο λόγο σταματήσατε;
Δούλεψα σε μηχανουργεία, χυτήρια, επισκευές-διαλύσεις πλοίων, με τον Σύλλογο Φορτοεκφορτωτών «Οι Άγιοι Ανάργυροι» και μετά βρέθηκα κειμενογράφος στη διαφήμιση με καλύτερα λεφτά – αλλά ήταν πιο βαριά δουλειά. Καλά ήταν παντού, εγώ ήμουν περαστικός.
Πείτε μου μερικούς μεγάλους ανθρώπους που σας επηρέασαν με οποιονδήποτε τρόπο. Υπάρχει κάποιος ή κάτι που σας άλλαξε τη ζωή;
Κυρίως βιβλία και ταινίες μου έσκαβαν την ψυχή. Και επειδή τα θετικά παραδείγματα από τους ανθρώπους δεν ήταν πολλά, φρόντιζα να μαθαίνω από τα αρνητικά τους, τι να μην κάνω, τι να μην είμαι, τι να μη γίνω ποτέ.
Υπάρχει κάποια γυναίκα ή γυναίκες που έχουν στιγματίσει τη ζωή σας; Με ποιον τρόπο;
Αρχικά, με καθόρισε η μάνα μου. Ο μεγαλύτερος μάγκας που γνώρισα ποτέ. Δούλευε στο εργοστάσιο για να με στείλει σε ιδιωτικό γυμνάσιο γιατί με έδιωξαν από το δημόσιο. Ήταν πολύ ευγενική, ερωτική, αλλά δεν τολμούσε άνθρωπος να της πει δεύτερη κουβέντα, τον ξήλωνε με τη μία. Και, βέβαια, με σημάδεψαν οι δυο γυναίκες που παντρεύτηκα.
Ο έρωτας είναι «βασανίζω και βασανίζομαι».
Για ποιον λόγο γράφετε;
Είναι το μόνο που με νοηματοδοτεί.
Ποιον ρόλο έχουν παίξει οι φίλοι στη ζωή σας;
Τον καλύτερο.
Πείτε μου κάτι που έχετε κάνει και είστε περήφανοι γι' αυτό.
Τον γιο μου τον Κωστή.
Έχετε μετανιώσει για κάτι που έχετε κάνει; Τι θα αλλάζατε, αν μπορούσατε να γυρίσετε πίσω τον χρόνο;
Έχω μετανιώσει για πολλά, μα φοβάμαι ότι μάλλον θα ξανάκανα τα ίδια. Καθόλου σοφό, αλλά με ξέρω.
Ποιο είναι το πιο μεγάλο σας όφελος από την ασχολία σας με το γράψιμο;Υπάρχει κάποια ζημιά;
Όταν κάνεις αυτό που θέλεις, είναι μέσα και οι ζημιές.
Μπορεί η τέχνη να σε κάνει καλύτερο άνθρωπο;
Τι άλλο σε εξανθρωπίζει;
Επιτυχία τι σημαίνει για σας; Ποιο είναι το τίμημά της;
Δεν ξέρω να σας απαντήσω.
Ποιος είναι ο πιο μεγάλος σας φόβος;
Μη με θάψουν όταν πεθάνω και πάθω ασφυξία. Θέλω να με κάψουν.
Με ποια αφορμή γράψατε τις «Πρόβες Πολέμου»;
Είναι Ιστορία, ξεχασμένοι νεκροί και βίωμα.
«Η ζωή δεν είναι για φόβο» γράφετε στις «Πρόβες Πολέμου». Τι είναι, τελικά, η ζωή;
Μεγάλη πουτάνα, αλλά όμορφη.
Είναι πιο οδυνηρό να νικιέσαι χωρίς πόλεμο;
Είναι πιο ντροπιαστικό.
Πιστεύετε στην τύχη;
Όχι.
Ποιο είναι το πιο ριψοκίνδυνο πράγμα που έχετε κάνει;
Θα έλεγα, οι δυο γάμοι μου.
Τι σημαίνει για σας η λέξη «Θεός»;
Τεράστιος σεβασμός για τη μεγάλη βοήθεια που δίνει στους πιστούς του. Δεν διορθώνει την πραγματικότητα αλλά απαλύνει τους πόνους της.
Τι σας κουράζει πιο πολύ πάνω σας;
Τα κουσούρια μου.
Υπάρχει ευτυχία; Πού μπορείς να τη βρεις;
Ναι, είναι αναλαμπές ανάμεσα σε ρουτίνες ή δυστυχία. Αν κρατήσει πολύ, χαλάει.
Ο έρωτας τι ρόλο έχει παίξει στη ζωή σας; Πόσο επικίνδυνος είναι;
Ο έρωτας είναι «βασανίζω και βασανίζομαι».
Ποια είναι η γνώμη σας για την Αθήνα;
Ποια στοιχεία είναι αυτά που την κάνουν μοναδική; Υπέροχη πόλη, που τα μπάζα της είναι τα αρχαία. Άντε να μου βρείτε άλλη που να έχει και τη θάλασσα στα πόδια της.
Τι σας αρέσει πιο πολύ στην πόλη; Ποια είναι η αγαπημένη σας διαδρομή;
Θυμάμαι, οι Πειραιώτες δεν θέλαμε να ερχόμαστε στην Αθήνα, κι ας ήταν πλάι μας. Τη σνομπάραμε. Είχαμε πάντα μια αίσθηση ανωτερότητας έναντι των Αθηναίων, τους θεωρούσαμε φλώρους και βουτυρόπαιδα. Όχι ανταγωνισμός, ανωτερότητα, επειδή εμείς στο λιμάνι είμαστε μάγκες, ξύπνιοι, περπατημένοι και τι να μας πουν αυτοί. Φυσικά, εμείς χάναμε τότε... Η Αθήνα είναι καταπληκτική, ιδίως το κέντρο της και η πλατεία στο Κολωνάκι, που πάω για καφέ στη «Βιβλιοθήκη».
Πού πηγαίνετε όταν βγαίνετε;
Δεν βγαίνω συχνά πια.
Τι είναι αυτό που σας ενοχλεί περισσότερο στην πόλη και στους ανθρώπους της;
Οι περισσότεροι δεν ξέρουν πως είναι Αθηναίοι.
Τι προσβάλλει την αισθητική σας;
Οι ανεγκέφαλοι που αξιολογούν έναν άνθρωπο ή το έργο του με κομματικά κριτήρια.
Τι σας εκνευρίζει περισσότερο απ' όσα συμβαίνουν γύρω σας;
Ο φθόνος της ατάλαντης Αριστεράς.
Έχει καμιά βαρύτητα ο λόγος των πνευματικών ανθρώπων σήμερα;
Το βαρύ ατόπημα της Αριστεράς είναι το μονοπώλιο στη διαπίστευση πνευματικών ανθρώπων. Ευτέλισε το είδος, δόξασε τους ασήμαντους, τους έκανε υπογραφές σε συλλαλητήρια.
Πόσο έχει αποδυναμωθεί το κύρος όσων γράφονται πια με την ευκολία που ο καθένας μπορεί να λέει τη γνώμη του στα social media; Αυτή η ευκολία έχει κάνει τελικά καλό ή κακό;
Ο πληθωρισμός χαλάει το νόμισμα.
Βλέπετε καμιά πιθανότητα να καλυτερέψουν τα πράγματα;
Φυσικά. Αλλιώς, γιατί ζούμε;
Ποιο είναι το credo σας, η βασική σας πίστη στη ζωή;
Ό,τι λέω, το κάνω.
Τι σας έχει διδάξει η ζωή;
Να μην την παίρνω στα σοβαρά και να την ξοδεύω με σύνεση, γιατί τελειώνει γρήγορα.
σχόλια