Μια από τις διασημότερες όπερες του γαλλικού ρεπερτορίου, η «Μανόν» του Ζυλ Μασνέ επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή μετά από 52 χρόνια.
H «Μανόν» θα παρουσιαστεί στις 12, 14, 16, 19, 21, 23, 26 και 30 Δεκεμβρίου στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ, σε μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού – Κλεάντε Ρούσσο, σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου και με δύο σπουδαίες Ελληνίδες υψίφωνους της ΕΛΣ με διεθνή αναγνώριση, τη Μυρτώ Παπαθανασίου και τη Χριστίνα Πουλίτση, στον ομώνυμο ρόλο.
Βασισμένη στο μυθιστόρημα του αβά Πρεβό, η όπερα εξιστορεί τον άτυχο έρωτα του ιππότη Ντε Γκριέ για τη Μανόν. Την ατμόσφαιρα κάθε κατάστασης ο Μασνέ την αποδίδει μέσα από μουσική ζωηρή, γεμάτη πάθος και κυρίως αισθησιασμό, μουσική ενός ύφους το οποίο εξέφρασε με τον πιο γλαφυρό τρόπο τη γαλλική μπελ επόκ, την αισθητική και τις αξίες της.
Η «Μανόν» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Παρίσι από τον θίασο της Κωμικής Όπερας στην αίθουσα Φαβάρ στις 19 Ιανουαρίου 1884. Η επιτυχία ήταν τέτοια ώστε με τον ίδιο θίασο η όπερα να συμπληρώσει χίλιες παραστάσεις το 1919, χίλιες πεντακόσιες το 1931 και δύο χιλιάδες το 1952.
Στο μεταξύ, η «Μανόν» γοήτευσε ολόκληρο τον κόσμο, από το Λονδίνο ως την Αγία Πετρούπολη και τη Νέα Υόρκη. Σήμερα, άλλωστε, θεωρείται η δεύτερη σε επιτυχία και απήχηση γαλλική όπερα μετά την «Κάρμεν» του Μπιζέ.
Η υπόθεση της «Μανόν» αφορά τη σύντομη ζωή της επαρχιωτοπούλας Μανόν Λεσκώ, η οποία πόθησε τα πλούτη και τη μεγάλη ζωή στο Παρίσι. Αφού τα έζησε για σύντομο χρονικό διάστημα, κατηγορήθηκε για πορνεία, απελάθηκε και κατέληξε να πεθάνει από εξάντληση στον δρόμο προς το λιμάνι της Χάβρης. Τη Μανόν ερωτεύτηκε παράφορα ο ιππότης Ντε Γκριέ, ο οποίος κατέστρεψε τη ζωή του ακολουθώντας την αγαπημένη του.
Όλη η όπερα στηρίζεται στην προσωπικότητα της ίδιας της Μανόν, η οποία αποτελεί την επιτομή του στερεότυπου της εποχής σχετικά με τη δύναμη αποπλάνησης της γυναικείας γοητείας. Η Μανόν είναι νέα και όμορφη, ασταθής και αναποφάσιστη, ειλικρινής στην ανειλικρίνειά της, γενναιόδωρη και φιλόδοξη.
Ορκίζεται χωρίς δυσκολία αιώνια πίστη σε όποιον αγαπημένο τής προσφέρει αυτό που ζητά και με την ίδια ευκολία τον εγκαταλείπει. Στο κυνήγι των ηδονών δεν εξαντλείται παρά μονάχα από την ίδια την εξάντληση, αφού προηγουμένως μετανοήσει για τις αμαρτίες στις οποίες της έχουν ζητήσει οι άλλοι να υποπέσει.
Η μουσική του Μασνέ αποδίδει όλες αυτές τις όψεις με εντυπωσιακή ευστοχία. Από τη διστακτική είσοδό της ως τον γεμάτο τύψεις αποχαιρετισμό προς τον Ντε Γκριέ, τη φιλάρεσκη γκαβότα της στον «Περίπατο της βασίλισσας» και την αισθησιακή μουσική αποπλάνησης του Ντε Γκριέ στην εκκλησία ως τη γεμάτη μετάνοια κατάληξη, όλα συνθέτουν την αινιγματική και φευγαλέα προσωπικότητά της.
Ο Μασνέ υπήρξε σπουδαίος συνθέτης, ταπεινός όσο και αποτελεσματικός, και επέλεγε τα κατάλληλα μέσα χωρίς να καταφεύγει σε υπερβολές και περιττά εφέ. Στη «Μανόν» οι ωραίες μελωδίες αφθονούν. Οι άριες της Μανόν και του Ντε Γκριέ, τα ντουέτα ανάμεσα στους δύο, τα χορωδιακά ξεχωρίζουν για τη μελωδικότητά τους.
Η δε ποικιλία τους είναι τέτοια που επιτρέπει στον Μασνέ να τα εντάξει στη ροή της μουσικής με τρόπο που εξυπηρετεί ιδανικά το μουσικοδραματικό περιεχόμενο του έργου. Η μουσική είναι άλλωστε το στοιχείο που έχει δώσει στην όπερα αυτή διαχρονικότητα και μεγάλη δημοφιλία, ανεξάρτητα από μόδες.
Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο διακεκριμένος σκηνοθέτης του θεάτρου, καλλιτεχνικός διευθυντής του Θεάτρου Πόρτα, με μεγάλη εμπειρία στην όπερα, Θωμάς Μοσχόπουλος, ο οποίος βλέπει την ιστορία της Μανόν μέσα από τη νοηματική ρευστότητα που κυριαρχεί στο έργο, εστιάζοντας στη θυματοποίηση αλλά ταυτόχρονα και στον αμοραλισμό των βασικών χαρακτήρων.
Ο κόσμος στον οποίο διαδραματίζεται η ιστορία της Μανόν χαρακτηρίζεται από την ακόρεστη κατανάλωση ηδονών και την κατάπτωση των αξιών. Με άλλα λόγια, πρόκειται για μια ιστορία σκανδαλωδώς σημερινή και επίκαιρη.
Η πολύ ενδιαφέρουσα ανάγνωση του Θωμά Μοσχόπουλου, συνδέει το σήμερα με το τότε, κρατώντας ως συνδετικό κρίκο την αίσθηση της πτώσης και του εφήμερου: «Και στον Πρεβό αλλά και στον Μασνέ οι “αφηγήσεις” της “ιστορίας” της Μανόν Λεσκώ αναφέρονται σε έναν “παρελθόντα” χρόνο για να κατανοήσουν τον παρόντα. Έτσι και το ανέβασμα θα αναμείξει τον 18ο και τον 19ο αιώνα με το πρόσφατο παρελθόν μας ξεκινώντας από τις εξωτερικές λαμπερές εικόνες τους και την ιλιγγιώδη αίσθηση “αναρρίχησης” και καταλήγοντας στον αποσβολωμένα γυμνό πόνο της ξαφνικής πτώσης του παρόντος» αναφέρει χαρακτηριστικά ο σκηνοθέτης.
Συντελεστές:
Μουσική διεύθυνση: Λουκάς Καρυτινός (12, 14, 16, 19, 21, 23/12), Κλεάντε Ρούσσο (26, 30/12)
Σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος
Σκηνικά: Ευαγγελία Θεριανού
Κοστούμια: Κλαιρ Μπρέισγουελ
Μουσική δραματουργία: Κορνήλιος Σελαμσής
Κινησιολογία: Σοφία Πάσχου
Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Μανόν: Μυρτώ Παπαθανασίου (12, 16, 19, 23/12), Χριστίνα Πουλίτση (14, 21, 26, 30/12)
Ιππότης ντε Γκριέ: Γιόαν Χοτέα (12, 14, 23, 30/12), Κωνσταντίνος Κληρονόμος (16, 19, 21, 26/12)
Κόμης ντε Γκριέ: Πέτρος Μαγουλάς (12, 14, 16, 26/12), Τάσος Αποστόλου (19, 21, 23, 30/12)
Λεσκώ: Διονύσης Σούρμπης (12, 16, 19, 23/12), Βαγγέλης Μανιάτης (14, 21, 26, 30/12)
Γκυγιό ντε Μορφονταίν: Νίκος Στεφάνου (12, 16, 21, 23/12), Χρήστος Κεχρής (14, 19, 26, 30/12)
Ντε Μπρετινύ: Χάρης Ανδριανός (12, 16, 19, 23/12), Κωστής Ρασιδάκις (14, 21, 26, 30/12)
Φρουρός: Χρήστος Γιαννούλης (12, 16, 19, 23/12), Βασίλης Κωτσικογιάννης (14, 21, 26, 30/12)
Πουσσέτ: Βιολέττα Λούστα (12, 16, 19, 23/12), Βαρβάρα Μπιζά (14, 21, 26, 30/12)
Ζαβότ: Ρόζα Πουλημένου-Καπόν (12, 16, 19, 23/12), Διαμάντη Κριτσωτάκη (14, 21, 26, 30/12)
Ροζέτ: Έλενα Μαραγκού (12, 16, 19, 23/12), Αθηνά Καστρινάκη (14, 21, 26, 30/12)
Υπηρέτρια: Βάγια Κωφού (12, 16, 19, 23/12), Αναστασία Χριστοφιλάκη (14, 21, 26, 30/12)
Με την Ορχήστρα και τη Χορωδία της ΕΛΣ
Info
Μανόν του Ζυλ Μασνέ
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
12, 14, 16, 19, 21, 23, 26, 30 Δεκεμβρίου 2018, 19.30 (Κυριακές στις 18.30)
Εισιτήρια: 10 - 90 ευρώ
σχόλια