H MΟΡΙΑ, ΛΟΙΠΟΝ, ΚΑΗΚΕ. Ευτυχώς, χωρίς απώλειες ζωών αλλά με χειροτέρευση της ζωής χιλιάδων ανθρώπων, που η βάναυση ταλαιπωρία φαίνεται να γίνεται το μόνο τους «δικαίωμα». Είχαν χτυπήσει πολλά καμπανάκια για την επερχόμενη έκρηξη. Όμως ο εμπρησμός του καταυλισμού τα ανέδειξε όλα μαζί και με τον χειρότερο τρόπο. Η Μόρια δεν είναι πια απλώς μια διεθνής υπόθεση ανθρωπιστικής κρίσης. Είναι ένα υγειονομικό πρόβλημα εξαιτίας της πανδημίας αλλά και ζήτημα εθνικής ασφάλειας λόγω της εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού από τους Τούρκους. Στη Μόρια προέκυψε η τέλεια πυριτιδαποθήκη που περίμενε μόνο ένα σπίρτο για να τιναχτεί στον αέρα και να ντροπιάσει όλες τις ιδεοληψίες που την έφεραν ως εδώ.
Η πρώτη ιδεοληψία που έφτιαξε τη Μόρια (2015-2019) υπήρξε ο fake δικαιωματισμός που δεν βλέπει το μεταναστευτικό και το προσφυγικό ως διαχρονικά προβλήματα των κοινωνιών αλλά ως φυσικά φαινόμενα που απλώς πρέπει να τα αποδεχτεί κανείς με «αγάπη και προδέρμ». Είναι αυτή η αντίληψη που έβλεπε με χαρά τους «μετανάστες να λιάζονται στις πλατείες» και δεν έκανε τίποτα ούτε για να τους εκπέμψει μηνύματα ρεαλισμού αλλά ούτε και για την πραγματική τους ένταξη, παρά έφτιαξε μια επίγεια στοργική κόλαση, όπως αυτή της Μόριας. Είναι ο fake ανθρωπισμός που εξέπεμψε αρχικά η Ευρώπη με ηγέτιδα τη Γερμανία, η οποία έπειτα ανέχτηκε τα κλειστά σύνορα ορισμένων και πέταξε το μπαλάκι σε πρόθυμες χώρες, όπως η δική μας, να συμμετάσχουν σε ένα ανθρωπιστικό έγκλημα. Φυσικά, με το αζημίωτο.
Είναι αυτός ο fake ανθρωπισμός που συνοδεύεται από την αντίληψη ότι για τα θέματα μετανάστευσης το κράτος πρέπει να έχει μειωμένη ευθύνη και οι δράσεις να αποκεντρώνονται σε φορείς που, ανεξάρτητα από το θετικό ή το αρνητικό τους έργο, δεν λογοδοτούν σε κανέναν. Είναι αυτός ο fake ανθρωπισμός που στήνει δίπλα στο μεταναστευτικό τραύμα μόνιμα αντίσκηνα «αλληλεγγύης», ενίσχυσης ριζοσπαστικών ταυτοτήτων και συντήρησης μιας αδιαφανούς κατάστασης αποκόμισης οικονομικού οφέλους. Ένα σύστημα διατήρησης των παλιών πελατειακών σχέσεων δίπλα στο κράτος, συνήθως με αριστερό ηθικό πλεονέκτημα.
Μονάχα αν το ελληνικό κράτος, παρά τη δυσμενή συγκυρία, αναλάβει επιτέλους το οικονομικό και πολιτικό κόστος ένταξης ενός συγκεκριμένου αριθμού μεταναστών μέσα από την εκπαίδευση και την εργασία θα ξεφύγει από το σπιρτόκουτο Μόρια αλλά και από την πιθανότητα αναζωπύρωσης του ρατσιστικού εξτρεμισμού.
Η δεύτερη χρονικά ιδεοληψία που έφτιαξε τη Μόρια είναι εκείνη που λέει ότι μπορεί να σταματήσει το μεταναστευτικό πρόβλημα σε μια νύχτα επειδή το αποφασίσαμε. Επειδή θα το παίξουμε σκληροί και θα υπερασπιστούμε τα εθνικά μας σύνορα. Είναι εκείνη η αντίληψη που συχνά υποκρύπτει τον διακαή πόθο της εθνικής καθαρότητας και αρνείται να κατανοήσει το πόσο πολύπλοκο πρόβλημα είναι η μετανάστευση ανθρώπων, είτε για οικονομικούς είτε για πολιτικούς λόγους.
Η αρχική κατάργηση του υπουργείου Μετανάστευσης από την κυβέρνηση της ΝΔ υπήρξε απολύτως ενδεικτική της παραγνώρισης του προβλήματος. H επανασύστασή του στη συνέχεια υπό τη λογική μιας υποτιθέμενα τεχνοκρατικής ηγεσίας (αντιπαρατιθέμενη στην ιδεαλιστική-ακτιβιστική ηγεσία του παρελθόντος) δεν πείθει ότι η κυβέρνηση έχει κατανοήσει τη συνθετότητα των πραγμάτων, έξω από τοπικιστικές και άλλες παλαιοκομματικές ισορροπίες. Τον fake τεχνοκρατισμό γύρω από το μεταναστευτικό τον ζούμε το τελευταίο διάστημα και γινόμαστε μάρτυρες της γνωστής πολιτικής «γαργάρας»: να καίγεται ένας ολόκληρος καταυλισμός, να κοιμούνται οικογένειες σε νεκροταφεία και να μην υπάρχει μια υποβολή παραίτησης, αφού κανείς δεν φαίνεται να είναι ο «αρμόδιος».
FΑΚΕ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ με πολύ διεθνιστική σάλτσα και fake τεχνοκρατία με εθνικιστικο-τοπικιστικό κλείσιμο του ματιού φέρνουν την ντροπιαστική καταστροφή της Μόριας. Μιας περιοχής που κηρύσσεται σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, αποκαλύπτοντας ότι αποτελεί ένα σημείο του χάρτη όπου το ελληνικό κράτος είχε μέχρι τώρα μειωμένη ικανότητα παρέμβασης, είτε γιατί δεν μπορούσε είτε γιατί δεν ήθελε. Είναι η απόλυτη απόδειξη της αδυναμίας του ελληνικού κράτους να διαχειριστεί ένα πολύπλοκο υπερεθνικό πρόβλημα, που όμως εξελίσσεται στην εθνική μας επικράτεια και είναι το μόνο που μπορεί να δώσει κάποιες λύσεις.
Για να συμβεί αυτό, βέβαια, καταρχάς θα πρέπει να αποφασίσουμε, πολιτεία και κοινωνία, να δούμε κατάματα το πρόβλημα και να μην το βάλουμε κάτω από το χαλί με ωραία λόγια υποτιθέμενης ευαισθησίας ή με ωραία νούμερα μαθηματικής αναισθησίας. Το πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται μόνο με στρατοπεδική λογική (ανοιχτές ή κλειστές δομές). Αντιμετωπίζεται και με πολιτικές που εντάσσουν με αυστηρούς όρους έναν συγκεκριμένο αριθμό προσφύγων και νόμιμων μεταναστών στην Ελλάδα.
Όμως, για να γίνει αυτό, θα πρέπει να αποσυνδέσουμε από το μυαλό μας την «ένταξη» από την ανοιχτή υποδοχή μιας ακαθόριστα χαλαρής «διαφορετικότητας». Μονάχα αν το ελληνικό κράτος, παρά τη δυσμενή συγκυρία, αναλάβει επιτέλους το οικονομικό και πολιτικό κόστος ένταξης ενός συγκεκριμένου αριθμού μεταναστών μέσα από την εκπαίδευση και την εργασία θα ξεφύγει από το σπιρτόκουτο Μόρια αλλά και από την πιθανότητα αναζωπύρωσης του ρατσιστικού εξτρεμισμού.
Αφομοίωση των μεταναστών προφανώς δεν σημαίνει να βγάζουμε selfies δίπλα στο δράμα τους, όπως διάφοροι celebrities, ούτε βέβαια να τρώμε χοιρινά σουβλάκια μπροστά τους, όπως έκαναν γραφικοί χρυσαυγίτες. Μιλάμε για καθορισμό ξεκάθαρων κανόνων και χρονοδιαγραμμάτων ενταξιακών δράσεων. Η σημερινή μετανάστευση δεν έχει καμία σχέση ούτε με τη μετανάστευση από την Ανατολική Ευρώπη κατά τη δεκαετία του '90 ούτε με την ελληνική μετανάστευση του παρελθόντος. Γιατί απλούστατα η σημερινή μετανάστευση δεν έχει πάντα στόχο την πλήρη ενσωμάτωση εδώ, είτε επειδή είναι περαστική είτε επειδή απλώς δεν θέλει.
Ένταξη σήμερα σημαίνει την απαρέγκλιτη τήρηση των ελληνικών νόμων, των ατομικών δικαιωμάτων (ιδίως των γυναικών και των παιδιών), την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, ένα σύστημα εύρεσης εργασίας σε επαγγέλματα, όπως τα αγροτικά, που γνωρίζουν εποχική ζήτηση σε διάφορες περιοχές της χώρας. Σε μια τέτοια λογική δεν αναλαμβάνει μόνο το ελληνικό κράτος το κόστος (εκπαιδευτικό κ.ά.) αλλά και ο μετανάστης το δικό του, αν δεν προσαρμοστεί στις παραπάνω προϋποθέσεις. Αν δεν υπάρξει, επιτέλους, ένας μετρήσιμος ανθρωπισμός, με αυστηρούς αριθμούς και όρια ένταξης μεταναστών, απλώς θα αναμασάμε τσιχλόφουσκες πολιτικής αδιαφορίας όσο οι Μόριες όμορφα θα καίγονται...
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
σχόλια