ΜΙΑ ΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΤΗΣΕΙΣ
Ξαφνικά χθες προκλήθηκε διεθνής ανησυχία. Ευρωπαϊκές χώρες (Ολλανδία, Γερμανία, Ιταλία, Βέλγιο) αποφάσισαν να διακόψουν τις αεροπορικές πτήσεις από και προς τη Μεγάλη Βρετανία λόγω του νέου μεταλλαγμένου ιού. Η Γαλλία αποφάσισε να διακόψει για τουλάχιστον 48 ώρες όλες τις συνδέσεις της (αεροπλάνα, τρένα, πλοία) με το Ηνωμένο Βασίλειο, πλην της μεταφοράς εμπορευμάτων.
Στην Ελλάδα, αποφάσεις θα ληφθούν στη σημερινή συνεδρίαση της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων. Σύμφωνα με τον καθηγητή και μέλος της Επιτροπής, Χαράλαμπο Γώγο, «με τα δεδομένα που έχουμε έως τώρα είναι βαρύ το μέτρο της αναστολής πτήσεων και κλείσιμο συνόρων». Παρόμοια είναι η θέση του επίκουρου καθηγητή και επίσης μέλους της Επιτροπής, Γκίκα Μαγιορκίνη, ο οποίος συστήνει «ψυχραιμία... και κρατάμε τα μέτρα και περιμένουμε τα εμβόλια».
Κατανοώ πλήρως την επιφυλακτικότητα των μελών της Επιτροπής να μη δεσμευτούν λίγες ώρες πριν τη συνεδρίαση της Επιτροπής. Είναι σωστή, επίσης, η στάση τους να αποφασίσουν, όταν όλα τα δεδομένα και γεγονότα θα πέσουν πάνω στο τραπέζι.
Παρά ταύτα, θα έλεγα ότι η κοινή λογική επιβάλλει έναν κάποιον κονφορμισμό, δηλαδή εν προκειμένω να ταυτιστούν με τη δεσπόζουσα άποψη της διακοπής των πτήσεων, έστω και αυτολογοκρινόμενοι. Διότι, όπως παρατήρησε και ο Κέυνς: «Η σοφία, παγκοσμίως, διδάσκει ότι για τη φήμη είναι καλύτερα να αποτύχει κανείς συμβατικά παρά να πετύχει αντισυμβατικά» (Γενική Θεωρία, κεφ. 12).
• • •
ΠΡΟΤΥΠΟ ΗΓΕΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ
H πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας, Τζακίντα Άρντερν, ανακοίνωσε ότι:
— Η Νέα Ζηλανδία εξασφάλισε δύο επιπλέον εμβόλια κατά του κορονοϊού από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης/AstraZeneca και τη Novavax. Τα δύο αυτά εμβόλια προστίθενται στις συμφωνίες με τη Pfizer/BioNTech και τη Janssen.
— Τα διαθέσιμα εμβόλια υπερβαίνουν τις ανάγκες σε εμβολιασμό των 5 εκατομμυρίων Νεοζηλανδών.
— Όλοι οι κάτοικοι θα εμβολιαστούν δωρεάν, εφόσον επιθυμούν να εμβολιαστούν.
— Το πλεόνασμα των εμβολίων θα δοθεί στα γειτονικά νησιά, και 65 εκατ. δολάρια θα δοθούν σε γειτονικές χώρες για να προμηθευτούν εμβόλια.
Δικαίως το περιοδικό Nature συμπεριέλαβε την Άρντερν στα 10 πρόσωπα που διαμόρφωσαν την επιστήμη το 2020. Η διαχείριση της πανδημίας υπήρξε υποδειγματική: χάρη στην αποφασιστικότητα («πρέπει να προχωρήσουμε σκληρά και γρήγορα»), τη συμπόνια και την εντιμότητά της, κατάφερε πέντε εκατομμύρια κάτοικοι να συνταχθούν με τα μέτρα.
Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι η Νέα Ζηλανδία τα κατάφερε λόγω της απομόνωσης και του μικρού μεγέθους της. Ωστόσο, όπως πολλοί αντιτείνουν, μεταξύ αυτών και το Nature, η επιδεξιότητά της στη διαχείριση της κρίσης υπήρξε μοναδική. Άλλωστε, η σαρωτική νίκη της στις εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου επιβεβαίωσε τη μεγάλη εκτίμηση των Νεοζηλανδών για τον τρόπο που διαχειρίστηκε τις προηγούμενες κρίσεις, και ειδικότερα την πανδημία.
• • •
«ΠΡΩΤΟΙ ΣΤΟ ΔΩΜΑΤΙΟ, ΠΙΣΩ ΣΤΗ ΣΕΙΡΑ»
Στο νοσοκομείο του Στάνφορντ ξεσηκώθηκαν οι ειδικευόμενοι γιατροί με σύνθημα «πρώτοι στο δωμάτιο, πίσω στη σειρά». Ο λόγος; Το νοσοκομείο τούς άφησε εκτός εμβολιασμού: από τους περίπου 1.300 ειδικευόμενους γιατρούς μόνον επτά βρέθηκαν στη λίστα των πρώτων 5.000 προς εμβολιασμό με το εμβόλιο της Pfizer.
Ο ξεσηκωμός τους ανάγκασε τη διοίκηση να ζητήσει συγνώμη. Ο εκπρόσωπός της δήλωσε ότι δεν ήταν στις προθέσεις της η χαμηλή προτεραιότητα των ειδικευόμενων γιατρών, απέδωσε δε τις επιλογές των προσώπων σε σφάλμα του αλγορίθμου, δίχως όμως να το προσδιορίσει.
Το επιχείρημα του αλγορίθμου είναι ελάχιστα πειστικό, δεδομένου ότι κάποιοι αποφάσισαν τα κριτήρια βάσει των οποίων θα γινόταν η επιλογή των προσώπων.
Είναι, όμως, και διδακτικό. Στους επόμενους μήνες θα πρέπει ένας περιορισμένος αριθμός εμβολίων να κατανεμηθεί σε πρόσωπα, σταθμίζοντας αντικρουόμενα κριτήρια. Η κυβέρνηση θα πρέπει και να διασφαλίσει τη δικαιοκατανομή των εμβολίων και να πείσει ότι αυτή ήταν ο οδηγός της — όπως ακριβώς λέμε για τη γυναίκα του Καίσαρα.
#Breaking: “First in the room, back of the line.”
— scott budman (@scottbudman) December 18, 2020
Stanford medical residents and nurses protest what they call unfair distribution of #COVID19 vaccines. pic.twitter.com/boDGbKTiBc
• • •
ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΙΣΟ-ΨΕΥΤΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
Στις 20 Δεκεμβρίου 1924, ο 35-χρονος Αδόλφος Χίτλερ φωτογραφίζεται μετά την αποφυλάκισή του από τη φυλακή Λάντσμπεργκ στις 20 Δεκεμβρίου 1924. Είχε καταδικαστεί σε πενταετή φυλάκιση την ίδια χρονιά για το «πραξικόπημα της μπιραρίας».
Στο φύλλο της ίδιας ημέρας, οι New York Times γράφουν: «Η συμπεριφορά του κατά τη φυλάκισή του έπεισε τις αρχές ότι, όπως η γνωστή ως Völkischer πολιτική του οργάνωση, δεν έπρεπε πια να προκαλεί φόβο».
Ακριβώς. Κανέναν φόβο. «Θα επιστρέψει στη γενέτειρά του Αυστρία και θα ιδιωτεύσει».
Οκτώ χρόνια αργότερα, το 1933, θα ορκιστεί Καγκελάριος της Γερμανίας.
Υπάρχει και μια λεπτομέρεια: η φωτογραφία είναι μισο-ψεύτικη. Τραβήχτηκε μεν την 20η Δεκεμβρίου, αλλά όχι έξω από τις φυλακές, διότι ένας φρουρός εμπόδισε τον φωτογράφο, Χάινριχ Χόφμαν, να φωτογραφίσει τον Χίτλερ στην έξοδο. Ωστόσο, η φωτογράφιση έπρεπε να πραγματοποιηθεί για να σηματοδοτήσει την επιστροφή του Χίτλερ, και τελικά έγινε μπροστά στην πύλη της παλιάς πόλης του Λάντσμπεργκ.
Απεδείχθη ότι σωστά διείδαν τη σημασία της και ο Χίτλερ και ο Χόφμαν. Η φωτογραφία άμεσα αποτέλεσε στοιχείο της ναζιστικής προπαγάνδας, και επανήλθε μάλιστα στο προσκήνιο όταν ο Χίτλερ ανέλαβε την Καγκελαρία το 1933.
• • •
ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΤΙ ΘΑ ΕΥΧΕΣΤΕ
Πολιτική ορθοέπεια, και πολιτική ορθοέπεια από την ανάποδη. Κάθε χρόνο αναβιώνει ένας μικρός πολιτισμικός πόλεμος, κυρίως από τους ακροδεξιούς στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Στο πρόσφατο παρελθόν, η πρόεδρος του ακροδεξιού AfD στη Γερμανία θεώρησε προσβλητική την ευχετήρια κάρτα της Γενικής Γραμματέως για την ενσωμάτωση (CDU), στην οποία δεν αναφέρονται ρητά τα Χριστούγεννα.
Παρομοίως, στην Ισπανία η δεξιά κατηγόρησε τη σοσιαλιστική κυβέρνηση, η οποία έγραψε «Καλές Γιορτές» και όχι «Καλά Χριστούγεννα» στην ευχετήρια κάρτα της.
Αν θέλετε να αποφύγετε τέτοια διλήμματα, μια ιδέα είναι να χρησιμοποιήσετε μια κάρτα «Χωρίς λόγια», όπως αυτές που σχεδίασε ο Έντουαρντ Χόπερ.