Μια ομάδα Αλβανών βιολόγων ειδικευμένων στη θαλάσσια ζωή ερευνά τα νερά του Ιονίου Πελάγους για ίχνη σπάνιας μεσογειακής φώκιας.
Οι μεσογειακές φώκιες-μονάχους μονάχους ήταν κάποτε άφθονες, αλλά τώρα έχουν απομείνει μόνο μερικές εκατοντάδες σε μικρές διάσπαρτες ομάδες στα ανοικτά της Αλβανίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας, καθώς και στη Μαυριτανία, στις αφρικανικές ακτές του Ατλαντικού.
Τα δύο γένη στις φώκιες, Monachus και Neomonachus, περιλαμβάνουν τρία είδη: τη μεσογειακή φώκια, Monachus monachus, τη φώκια της Χαβάης, Neomonachus schauinslandi, και τη φώκια της Καραϊβικής, Neomonachus tropicalis, η οποία εξαφανίστηκε τον 20ό αιώνα.
Φώκιες-μονάχους μονάχους: Σημάδια αισιοδοξίας
Ωστόσο, υπάρχουν σημάδια ελπίδας για την επιβίωσή τους, παρά τη δραματική μείωση που προκαλείται από την υπεραλίευση. Οι αριθμοί αρχίζουν να ανακάμπτουν σιγά σιγά χάρη στη δημιουργία προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών τα τελευταία χρόνια, λένε οι ειδικοί. Οι συγκεκριμένες φώκιες έχουν μετατραπεί από «κρίσιμα απειλούμενες» το 2015 στον κόκκινο κατάλογο της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN) σε απλά «απειλούμενες» πλέον.
Ακόμα κι έτσι, εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά δύσκολο να εντοπιστούν οι μεσογειακές φώκιες-μονάχους μονάχους. Στην Αλβανία, λοιπόν, «οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει μια ομάδα του είδους χάρη στη σχολαστική εργασία για τον εντοπισμό των σπηλαίων και των όρμων όπου κρύβονται αυτά τα ντροπαλά ζώα, ιδίως για να γεννήσουν», δήλωσε στο AFP ο ειδικός σε θέματα βιοποικιλότητας Nexhip Hysolakoj.
Πέρασαν τα τελευταία πέντε χρόνια τοποθετώντας κάμερες σε σπήλαια και άλλα απομονωμένα σημεία κατά μήκος των ακτών της νότιας Αλβανίας στην Αδριατική και στο Ιόνιο για να εντοπίσουν καλύτερα τις φώκιες.
Ο Hysolakoj, ο οποίος εργάζεται στο θαλάσσιο καταφύγιο Karaburun-Sazan, αναχωρεί τακτικά από το λιμάνι της Αυλώνας με ένα σκάφος που ονομάζεται «Foka», για να ελέγξει τις κάρτες μνήμης στις κάμερες που είναι κρυμμένες κατά μήκος της ακτογραμμής.
Είναι «μια πραγματική πρόκληση, διότι για να καταγράψουν τις σωστές εικόνες, πρέπει να τοποθετηθούν προς τις εσωτερικές πλευρές αυτών των σπηλαίων, όπου οι φώκιες έρχονται να ξεκουραστούν», είπε.
Οι τελευταίες μεσογειακές φώκιες-μονάχους μονάχους που ανακάλυψε η ομάδα εντοπίστηκαν τον Ιανουάριο, όταν κατέγραψαν εικόνες ενός θηλυκού, πιθανότατα, με το μωρό του. Φωτογράφισαν άλλες δύο το 2020, ενώ υπήρξαν και κάποιες άλλες αναφορές από τουρίστες.
Albania pushes out boat to save world's rarest seal.
— AFP News Agency (@AFP) April 12, 2023
Mediterranean monk seals were once abundant, but now there are only a few hundred left in small scattered groups off Albania, Greece and Turkey and in Mauritania, on Africa's Atlantic coasthttps://t.co/u31WvEij2n pic.twitter.com/8Wx1DnagDI
Οι ερευνητές παρακολουθούν το θηλαστικό κυρίως στο θαλάσσιο εθνικό πάρκο που δημιουργήθηκε το 2010 κατά μήκος των ακτών της χερσονήσου Karaburun και του νησιού Sazan. Είναι ένα καταφύγιο όπου απαγορεύεται η αλιεία και στο οποίο επίσης απαγορεύονται τα μεγάλα σκάφη.
Οι ντόπιοι λένε ότι οι μεσογειακές φώκιες-μονάχους μονάχους ήταν κάποτε πολυάριθμες στις αλβανικές παραλίες, παρόλο που σπάνια παρακολουθούνταν από επιστήμονες, ιδίως κατά τη διάρκεια των δεκαετιών της σκληρής κομμουνιστικής διακυβέρνησης.
Αλλά ακόμη και εκεί οι πληθυσμοί τους κατακρεουργήθηκαν από το κυνήγι και την υπεραλίευση, συχνά ακόμη και με δυναμίτη.
Με πληροφορίες από AFP