Η έμφυλη βία και η γυναικοκτονία αποτυπώνονται σε ένα ηχητικό ντοκιμαντέρ τεκμηρίωσης από την δημοσιογράφο, συγγραφέα και σκηνοθέτιδα Δέσποινα Σωτηροπούλου και είναι ένα από τα 16 podcast που διαγωνίζονται στο τμήμα podcast του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
«Η τόση βία κατά των γυναικών, οι γυναικοκτονίες αλλά και η αδυναμία που παρουσιάζει η Πολιτεία μού δημιούργησαν ασφυξία. Ένοιωθα σαν να κακοποιούμαι και εγώ. Όταν ανέλαβα τη θέση της Εντεταλμένης Συμβούλου Ισότητας Φύλων στο Δήμο Νίκαιας Αγ.Ι.Ρέντη και είδα από τα ενδότερα τα τεράστια κενά, όταν συνειδητοποίησα πως όποια προσπάθεια κι αν έκανα έβρισκε σε τοίχο, όταν δεν μπορούσα να δώσω καμία λύση σε καμία γυναίκα που έφτανε σε μένα, άρχισα να αναζητώ περιφερειακές λύσεις. Ό,τι μπορούσα.
Το πιο δύσκολο όμως ήταν να προσεγγίσω αυτές τις γυναίκες. Γυναίκες που δε μιλούν, γιατί ντρέπονται. Γυναίκες που δεν μιλούν, γιατί φοβούνται τι θα τους συμβεί την επόμενη στιγμή. Γυναίκες που έχουν μαζί τους τα παιδιά τους. Ελληνίδες, φιλοξενούμενες, πρόσφυγες.
Γυναίκες φτιαγμένες από κόπωση. Σε υψηλά ή σε πιο χαμηλά οικονομικά στρώματα. Γυναίκες μόνες και εγκαταλελειμμένες, παρατημένες στην άδικη ζωή που τους επιβάλλουν οι κακοποιητές τους. Γυναίκες ως παιδιά αφού δεν γνωρίζουν, πώς να περπατήσουν τον δρόμο της απελευθέρωσής τους. Τα αστυνομικά τμήματα τις στέλνουν στον εισαγγελέα, ο εισαγγελέας σε δίκη, η δίκη σε χρόνια αναμονή και η χρόνια αναμονή στην πλήρη απομόνωση. Οι πιο πολλές τα παρατούν και επιστρέφουν. Κι όσες γλυτώνουν είναι γιατί υπάρχει κάποιο οικογενειακό ή φιλικό στήριγμα. Οι υπόλοιπες μένουν ή άστεγες και άπορες ή εκτός προσανατολισμού.
Έπρεπε να τις στηρίξω τουλάχιστον στο επίπεδο της ενημέρωσης και της καθοδήγησης. Ήξερα, ότι μόνη μου δεν φτάνω αλλά δε με ένοιαζε. Το podcast που δημιούργησα με τους συνεργάτες μου καθώς και ένα οπτικοακουστικό ντοκιμαντέρ με τον ίδιο τίτλο είναι η καταγεγραμμένη εμπειρία μου από το δύσκολο έργο που ανέλαβα στον Δήμο μου.
Ξέρω, ότι το θέμα βραβεύτηκε και στο περσινό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης αλλά δυστυχώς παραμένει τόσο επίκαιρο και άδικο που δε γινόταν να το αφήσω στην άκρη του. Επιβαλλόταν να ακουστούν οι φωνές των γυναικών που τόλμησαν να μοιραστούν μαζί μου την αδιανόητη κακομεταχείρισή τους. Αφού εκείνες είχαν τολμήσει, εγώ θα έκανα πίσω;» λέει η δημιουργός.
Πρόκειται για μια έρευνα με αφορμή τα μεγάλα ποσοστά κακοποίησης και δολοφονίας των γυναικών τα τελευταία χρόνια, που έρχεται σε μεγάλη αντίθεση με τον ρομαντικό ιδεαλισμό του ποιητή Νίκου Εγγονόπουλου, στο έργο του «Ύμνος δοξαστικός για τις γυναίκες π’ αγαπούμε». Τρεις γυναίκες επιζώσες έμφυλης βίας.
Τρεις μαρτυρίες γυναικών που βίωσαν και οι ίδιες αλλά και τα παιδιά τους τη βαρβαρότητα, την τρομοκρατία, τον φόβο και την εγκατάλειψη και ταυτόχρονα τα αναπάντητα ερωτήματα που αναζητούν ικανοποιητική απάντηση: Πώς προστατεύει το κράτος τη μητέρα και τα παιδιά της από τους κακοποιητές; Πώς περιθάλπει τα θύματα που τερματίζουν την ανοχή και τη σιωπή τους; Ποια η προστασία του νομικού συστήματος και γιατί κακοποίηση και ανισότητα δεν έχουν τέλος;
Τις απαντήσεις δίνουν ακτιβίστριες συγγραφείς, ψυχολόγοι, και το podcast εστιάζει στις ακραίες καταστάσεις ισονομίας, μεταξύ της θέσης του αρσενικού και του θηλυκού στα μάτια της κοινωνίας. Μεταξύ της αγαθότητας και ενός άγριου ενστίκτου που είναι εγκατεστημένο στον ανθρώπινο εγκέφαλο περιμένοντας να ημερέψει ή να αγριέψει. Μεταξύ ψιθύρων και αιματοχυσίας. Μεταξύ βαθιάς ανάσας και εξάντλησης.
Οι πεποιθήσεις ετών συνέβαλλαν στη σημερινή κατάσταση. Οι νομοθεσίες, οι συνθήκες, οι εξουσίες ακόμα και τα εμπορικά πρότυπα, μόδα και κανόνες, αξιακοί και ηθικοί, έχουν συμβάλλει επί αιώνες, ώστε το σύστημα να λειτουργεί επιβάλλοντας στις γυναίκες μια ζωή με κηδεμόνες. Σαν ένας ατέρμονος πέλεκυς που θρέφει εχθρούς, έξω και κυρίως μέσα στα σπίτια. Σαν ένα τέρας που αλωνίζει στις ψυχές των ανθρώπων.
Πληροφορίες:
«Οι κόρες της σιωπής»
Πρωτότυπες μουσικές: ΒΑΛΕΡΙΟ ΜΑΤΟΛΑ, ΕΥΗ ΛΟΥΚΑΤΟΥ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΟΥΔΗΣ, ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΡΓΙΝΟΣ.
Τραγούδι: ΕΙΡΗΝΗ ΤΣΙΡΑΚΙΔΗ, ΣΩΤΗΡΙΑ ΣΟΥΣΑΝΗ.
Αφήγηση του ποιήματος του ΝΙΚΟΥ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΥ: ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΑΤΟΥΠΗ.
Δραματουργία: ΒΑΝΑ ΠΕΦΑΝΗ και τελειόφοιτοι ηθοποιοί της σχολής υποκριτικής Δήλος
Μίξη και τελική ρύθμιση ήχου: ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΑΣΠΑΡΙΝΑΤΟΣ.
Έρευνα, παρουσίαση, παραγωγή: ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ.