Εικόνες που τραβήχτηκαν από το διάστημα δείχνουν την ανάπτυξη ηλεκτρονικών σταθμών υποκλοπής της Κούβας που πιστεύεται ότι συνδέονται με την Κίνα, συμπεριλαμβανομένων νέων κατασκευών σε τοποθεσία που δεν είχε αναφερθεί προηγουμένως περίπου 70 μίλια από τη ναυτική βάση των ΗΠΑ στον Κόλπο του Γκουαντάναμο, σύμφωνα με μια νέα έκθεση.
Η μελέτη από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών (CSIS), ένα think tank με έδρα την Ουάσιγκτον, ακολουθεί το ρεπορτάζ που είχε κάνει πέρσι η Wall Street Journal ότι η Κίνα και η Κούβα διαπραγματεύονταν στενότερους δεσμούς άμυνας και πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας μιας νέας κοινής στρατιωτικής εγκατάστασης εκπαίδευσης στο νησί και μιας εγκατάστασης υποκλοπής.
Εκείνη την εποχή, η εφημερίδα ανέφερε ότι η Κούβα και η Κίνα διαχειρίζονταν από κοινού σταθμούς υποκλοπής στο νησί, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους, οι οποίοι δεν αποκάλυψαν τις τοποθεσίες τους. Δεν ήταν δυνατό να προσδιοριστεί ποιοι, αν υπάρχουν, από αυτούς περιλαμβάνονται στους ιστότοπους που καλύπτονται από την αναφορά CSIS. Η ανησυχία για τους σταθμούς, λένε πρώην αξιωματούχοι και αναλυτές, είναι ότι η Κίνα χρησιμοποιεί τη γεωγραφική εγγύτητα της Κούβας με τις νοτιοανατολικές ΗΠΑ για να συλλέξει ευαίσθητες ηλεκτρονικές επικοινωνίες από αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις, εγκαταστάσεις εκτόξευσης στο διάστημα και στρατιωτικές και εμπορικές θαλάσσιες μεταφορές. Οι κινεζικές εγκαταστάσεις στο νησί «θα μπορούσαν επίσης να ενισχύσουν τη χρήση των τηλεπικοινωνιακών δικτύων από την Κίνα για την κατασκοπεία πολιτών των ΗΠΑ», δήλωσε ο Leland Lazarus, ειδικός στις σχέσεις Κίνας-Λατινικής Αμερικής στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Φλόριντα.
Ο Λευκός Οίκος και το Γραφείο του Διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών αρνήθηκαν να σχολιάσουν.
Οι συντάκτες της έκθεσης του CSIS, μετά από ανάλυση δορυφορικών εικόνων πολλών ετών, διαπίστωσαν ότι η Κούβα έχει αναβαθμίσει και επεκτείνει σημαντικά τις εγκαταστάσεις ηλεκτρονικής κατασκοπείας της τα τελευταία χρόνια και εντόπισε τέσσερις τοποθεσίες - στο Bejucal, το El Salao, το Wajay και το Calabazar. Οι δορυφορικές εικόνες παρέχουν νέες λεπτομέρειες σχετικά με τις δυνατότητές τους, την ανάπτυξή τους με τα χρόνια και πιθανούς δεσμούς με την Κίνα. «Πρόκειται για ενεργές τοποθεσίες με ένα εξελισσόμενο σύνολο αποστολών», δήλωσε ο Matthew Funaiole, ανώτερος ακόλουθος στο CSIS και επικεφαλής συγγραφέας της έκθεσης.
Η έκθεση έρχεται εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για τον ανταγωνισμό των Μεγάλων Δυνάμεων στην Καραϊβική και αλλού στη Λατινική Αμερική, όπου η Ουάσιγκτον για δεκαετίες προσπαθούσε να εμποδίσει τους αντιπάλους να αποκτήσουν στρατιωτικό και οικονομικό πλεονέκτημα. Η Κίνα κατασκευάζει ένα mega-λιμάνι στις ακτές του Ειρηνικού του Περού. Η Ρωσία, εν τω μεταξύ, έστειλε πρόσφατα ένα πυρηνοκίνητο υποβρύχιο, ικανό να εκτοξεύσει πυραύλους κρουζ Kalibr, και μια φρεγάτα στο λιμάνι της Αβάνας της Κούβας. Στην ετήσια αξιολόγηση απειλών που κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο, η κοινότητα του τομέα πληροφοριών των ΗΠΑ δήλωσε δημόσια για πρώτη φορά ότι η Κίνα επιδιώκει στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην Κούβα, χωρίς να δώσει λεπτομέρειες.
Κινέζοι αξιωματούχοι τονίζουν ότι οι ΗΠΑ διαθέτουν ένα τεράστιο παγκόσμιο δίκτυο στρατιωτικών βάσεων και σταθμών ακρόασης. «Οι ΗΠΑ είναι αναμφίβολα η ηγετική δύναμη όσον αφορά τις υποκλοπές και δεν λυπούνται καν τους Συμμάχους τους», έγραψε σε δήλωσή του ο Liu Pengyu, εκπρόσωπος της πρεσβείας της Κίνας στην Ουάσιγκτον. «Η αμερικανική πλευρά έχει διαφημίσει επανειλημμένα την ίδρυση βάσεων κατασκόπων από την Κίνα ή τη διεξαγωγή δραστηριοτήτων παρακολούθησης στην Κούβα».
Η έκθεση αναφέρει ότι δύο από τις τοποθεσίες κοντά στην Αβάνα - Bejucal και Calabazar - περιέχουν δορυφορικά πιάτα και κεραίες που φαίνεται ότι έχουν σχεδιαστεί για να παρακολουθούν και να επικοινωνούν με δορυφόρους. Η έκθεση σημειώνει ότι ενώ η Κούβα δεν διαθέτει δορυφόρους, οι κεραίες θα ήταν χρήσιμες για την Κίνα, η οποία έχει ένα σημαντικό διαστημικό πρόγραμμα. Το νεότερο πιάτο εγκαταστάθηκε στο Bejucal τον Ιανουάριο, ανέφερε η έκθεση, η οποία διαπίστωσε ότι και άλλες αναβαθμίσεις υποδομής στις τοποθεσίες κατά την τελευταία δεκαετία.
Η πιο πρόσφατη από τις τέσσερις τοποθεσίες, που ακόμη κατασκευάζονται και δεν ήταν προηγουμένως γνωστή στο κοινό, βρίσκεται στο El Salao, έξω από την πόλη του Santiago de Cuba στο ανατολικό τμήμα της χώρας και όχι μακριά από τη ναυτική βάση των ΗΠΑ στο Γκουαντάναμο. Η κατασκευή ξεκίνησε εκεί το 2021 και η τοποθεσία φαίνεται να έχει σχεδιαστεί για να χωράει έναν μεγάλο σχηματισμό κεραιών, γνωστή ως κυκλικά τοποθετημένη διάταξη κεραιών, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εύρεση και την υποκλοπή ηλεκτρονικών σημάτων, ανέφερε η έκθεση. Ο χώρος, όταν ολοκληρωθεί, θα μπορούσε ενδεχομένως να παρακολουθεί τις επικοινωνίες και άλλα ηλεκτρονικά σήματα που προέρχονται από τη βάση του Γκουαντάναμο, είπε ο Φουναϊόλε.
Οι ΗΠΑ και η Ρωσία έχουν εγκαταλείψει σε μεγάλο βαθμό αυτό το είδος συστοιχίας κεραιών υπέρ νεότερων τεχνολογιών, αλλά η Κίνα τις κατασκευάζει σε πολλά στρατιωτικοποιημένα φυλάκια στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, είπε. Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η Σοβιετική Ένωση λειτουργούσε τη μεγαλύτερη υπερπόντια τοποθεσία ηλεκτρονικής κατασκοπείας, γνωστή ως ευφυΐα σημάτων, στη Λούρδη, λίγο έξω από την Αβάνα. Ο ιστότοπος, ο οποίος φέρεται να φιλοξενούσε εκατοντάδες σοβιετικούς, κουβανούς και άλλους αξιωματικούς των πληροφοριών του ανατολικού μπλοκ, έκλεισε μετά το 2001 και η τρέχουσα κατάστασή του δεν είναι ξεκάθαρη.
Η Κίνα έχει παίξει μεγαλύτερο ρόλο στο νησί τα πιο πρόσφατα χρόνια και σύμφωνα με δήλωση του Λευκού Οίκου πέρυσι, πραγματοποίησε αναβάθμιση των εγκαταστάσεων συλλογής πληροφοριών στην Κούβα το 2019.
Με πληροφορίες από Wall Street Journal