Όταν πέφτει το σκοτάδι πάνω από την Μπούτσα, στην Ουκρανία, βγαίνουν οι μάγισσες, γιατί τότε αρχίζουν να εμφανίζονται τα ρωσικά drone.
Οι «Μάγισσες της Μπούτσα», όπως αποκαλούν τους εαυτούς τους, είναι μια εθελοντική μονάδα αεράμυνας που αποτελείται σχεδόν εξ ολοκλήρου από γυναίκες, που τώρα βοηθά στην προστασία του ουρανού της Ουκρανίας καθώς όλο και περισσότεροι άνδρες στέλνονται στην πρώτη γραμμή.
Υπάρχουν μη επανδρωμένα αεροσκάφη προς κατάρριψη, τα οποία εκτοξεύονται συχνά από τη Ρωσία κατά κύματα για να κατακλύσουν τις κύριες άμυνες πριν από ένα χτύπημα πυραύλων. Οι νυχτερινές βάρδιες επιτρέπουν στις γυναίκες να συνδυάσουν τη δουλειά τους υπερασπίζοντας τη χώρα τους με ημερήσιες δουλειές ως δασκάλες, γιατροί - υπάρχει ακόμη και μανικιουρίστα. Πολλοί λένε ότι είναι ένας τρόπος να ξεπεραστεί η αδυναμία που ένιωσαν όταν οι ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν την περιοχή Μπούτσα στην αρχή της ευρείας κλίμακας εισβολής.
Οι ιστορίες φρίκης εκείνων των εβδομάδων - συμπεριλαμβανομένων των δολοφονιών, βασανιστηρίων και απαγωγών – άρχισαν να εμφανίζονται μόνο αφού οι ουκρανικές δυνάμεις απελευθέρωσαν την περιοχή στα τέλη Μαρτίου 2022.
Αεροπορικές επιδρομές στην Ουκρανία και αρχαία όπλα
«Είμαι 51, ζυγίζω 100 κιλά, δεν μπορώ να τρέξω. Σκέφτηκα ότι θα με έστελναν σπίτι μου, αλλά με πήραν!», αναφέρει η Valentyna, μία κτηνίατρος που εγγράφηκε στην ομάδα καταστροφής drone αυτό το καλοκαίρι και φέρει το υποκοριστικό Valkyrie. Η ίδια, μιλάει για φίλους που έχουν αναπτυχθεί στο μέτωπο και άλλους που έχασαν τη ζωή τους στις μάχες, που αποτέλεσε τον λόγο που την έκανε να λάβει αυτόν τον ρόλο. «Μπορώ να κάνω αυτή τη δουλειά. Το κιτ είναι βαρύ, αλλά εμείς οι γυναίκες μπορούμε να το κάνουμε». Η Valentyna το αποδεικνύει αυτό λίγες ώρες αργότερα, καθώς ένας αεροπορικός συναγερμός ενεργοποιείται σε όλη την περιοχή.
Η μονάδα της αναπηδά από τη βάση της στο δάσος και η ομάδα του BBC News ακολουθεί την νταλίκα τους μέσα στο σκοτάδι καθώς προσκρούει στη μέση ενός χωραφιού. Η ομάδα των τεσσάρων πηδά έξω για να αρχίσει να τοποθετεί τα όπλα της. Τα πολυβόλα είναι μιας άλλης εποχής: δύο Maxim κατασκευασμένα το 1939, κουτιά πυρομαχικών με στάμπα με κόκκινα αστέρια από τις σοβιετικές μέρες. Ο Serhiy, ο μόνος άνδρας στην ομάδα, πρέπει να ρίξει εμφιαλωμένο νερό με το χέρι ως ψυκτικό.
Αυτά είναι το μόνα που υπάρχουν: το καλύτερο κιτ της Ουκρανίας βρίσκεται στην πρώτη γραμμή και η χώρα ζητά συνεχώς από τους συμμάχους της περισσότερα. Αλλά τα αρχαία όπλα συντηρούνται άψογα και οι «Μάγισσες» λένε ότι έχουν καταρρίψει τρία drone από το καλοκαίρι. «Ο ρόλος μου είναι να τα ακούω», εξηγεί η Valentyna. «Είναι αγχωτική δουλειά. Αλλά πρέπει να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι, να ακούμε για τον παραμικρό ήχο».
Η φίλη της Inna είναι επίσης στα 50 και βρίσκεται στα πρώτα της βήματα (στη μονάδα). «Είναι τρομακτικό, ναι. Αλλά το ίδιο (τρομακτικό) είναι και η γέννα και παρόλ' αυτά το έκανα 3 φορές», αναφέρει γελώντας και σημειώνοντας ότι το δικό της διακριτικό είναι Cherry: «Λόγω του αυτοκινήτου μου». Πρόκειται για καθηγήτρια μαθηματικών, που πρέπει αρκετά συχνά να γυρίζει βιαστικά από το δάσος για να κάνει το μάθημα. «Κρατάω τα ρούχα μου στο αυτοκίνητο. Τα τακούνια μου. Βάζω λίγο κραγιόν, διδάσκω το μάθημα. Μετά πίσω στο αυτοκίνητο, αλλάζω γρήγορα στη γωνία και φεύγω». «Οι άντρες έφυγαν, αλλά εμείς είμαστε εδώ. Τι δεν μπορούν να κάνουν οι Ουκρανές; Μπορούμε να κάνουμε τα πάντα».
Κάπου στον ορίζοντα είναι μια αχτίδα φωτός από μια άλλη ομάδα, που προστατεύει από κινδύνους πάνω από τη δική τους ζώνη περιπολίας. Δεν υπάρχουν δημόσια στοιχεία για τον συνολικό αριθμό των εθελοντικών μονάδων – ή πόσες γυναίκες συμμετέχουν. Αλλά καθώς η Ρωσία στέλνει drone γεμάτα με εκρηκτικά σχεδόν κάθε βράδυ, βοηθούν στο να υπάρχει μια επιπλέον ασπίδα γύρω από μεγάλες πόλεις και πόλεις. Από τη θέση των Μαγισσών σε ένα χωράφι, η Yulia παρακολουθεί δύο drone στο tablet της. Βρίσκονται πάνω από τη γειτονική περιοχή, επομένως δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος για την Bucha, αλλά τα πολυβόλα θα παραμείνουν στη θέση τους μέχρι να τελειώσει ο συναγερμός.
Δεν έμεινε κανένας άντρας
Ο διοικητής των εθελοντών είναι ένας άνδρας που μόλις επέστρεψε από το Pokrovsk στο Ντονμπάς στα ανατολικά όπου οι μάχες είναι πιο σκληρές. «Υπάρχουν πυροτεχνήματα, ασταμάτητα», έτσι το περιγράφει με ένα χαμόγελο ο Andriy Verlaty. Είχε περίπου 200 άνδρες που χειρίζονταν κινητές μονάδες αεράμυνας στην περιοχή Μπούτσα και περιπολούσαν κατά τη διάρκεια της νυχτερινής απαγόρευσης κυκλοφορίας, πολλοί από τους οποίους ήταν ακατάλληλοι για πλήρη στρατιωτική θητεία. Στη συνέχεια, η Ουκρανία αναθεώρησε τον νόμο περί της επιστράτευσης, καθώς ήταν σε επείγουσα ανάγκη για περισσότερους στρατιώτες, και πολλοί από το πλήρωμα του συνταγματάρχη βρέθηκαν ξαφνικά επιλέξιμοι για την πρώτη γραμμή. «Περίπου το 90% των ανδρών μου κατέληξαν στον στρατό και ένα άλλο 10% κρύφτηκε. Μείναμε σχεδόν με κανέναν», λέει ο συνταγματάρχης Verlaty. «Απλώς άντρες χωρίς πόδια ή το μισό κρανίο να λείπει».
Είχε μια επιλογή: να καλύψει τους ρόλους με άνδρες κάτω από την ηλικία κινητοποίησης ή να στρατολογήσει γυναίκες. «Στην αρχή ήταν σαν αστείο: «Ας πάρουμε γυναίκες!» Δεν υπήρχε μεγάλη εμπιστοσύνη σε αυτές, στις ένοπλες δυνάμεις. Αλλά αυτό έχει αλλάξει πραγματικά», όπως δηλώνει.
Ανάκτηση του ελέγχου
Οι «Μάγισσες» περνούν τα Σαββατοκύριακα τους κάνοντας ευρύτερη στρατιωτική εκπαίδευση. Την ημέρα που της επίσκεψης της ομάδας του BBC News, είναι το πρώτο τους μάθημα για την εισβολή σε ένα κτίριο. Ασκούνται στα ερείπια ενός αγροκτήματος, χτυπώντας τα τουφέκια γύρω από άδειες πόρτες πριν περάσουν επιφυλακτικά. Κάποιες καταφέρνουν να φαίνονται πιο πειστικές από άλλες, αλλά η δέσμευση και η εστίαση των γυναικών είναι σαφής – επειδή οι λόγοι για να το κάνουν αυτό είναι βαθείς και προσωπικοί. «Θυμάμαι την κατοχή. Θυμάμαι τη φρίκη. Θυμάμαι τις κραυγές του ίδιου του παιδιού μου», μου λέει η Valentyna μέσα από μικρούς αναστεναγμούς. «Θυμάμαι τις σορούς, όταν φεύγαμε».
Η οικογένειά της δραπέτευσε από την Boucha, περνώντας από καμένα τανκς, νεκρούς στρατιώτες και πολίτες. Σε ένα ρωσικό σημείο ελέγχου, λέει ότι ένας στρατιώτης
τους έβαλε να κλείσουν το παράθυρο του αυτοκινήτου και μετά έβαλαν ένα όπλο στο κεφάλι του γιου της. Είναι γεμάτη ήρεμη οργή. Αυτός είναι επίσης ο λόγος που η Valentyna αρνείται να σταματήσει να πιστεύει στη νίκη της Ουκρανίας, παρά τη θλίψη που έχει επικρατήσει σε μεγάλο μέρος της χώρας της μετά από σχεδόν 1.000 ημέρες πολέμου πλήρους κλίμακας. «Η ζωή έχει αλλάξει, όλα τα σχέδιά μας διαλύθηκαν. Αλλά είμαι εδώ για να βοηθήσω να επιταχυνθεί το τέλος αυτού του πολέμου. Όπως λένε τα κορίτσια μας εδώ, δεν θα τελειώσει χωρίς εμάς».
Η υπεύθυνη γραφείου Anya είναι μια άλλη εθελόντρια «Μάγισσα». Τώρα στα 52 της, βρίσκει τη στρατιωτική εκπαίδευση ενδυναμωτική. «Στην κατοχή ένιωσα την απόλυτη ανούσια ύπαρξή μου. Δεν μπορούσα ούτε να βοηθήσω κανέναν άλλον, ούτε να υπερασπιστώ τον εαυτό μου. Ήθελα να μάθω πώς να χρησιμοποιώ όπλα, για να μπορέσω να είμαι χρήσιμη».
Με πληροφορίες από BBC