«Ο νέος ηγέτης της Συρίας είναι πολιτικά έξυπνος αλλά μπορεί να τηρήσει τις υποσχέσεις του;» αναρωτιέται ο Τζέρεμι Μπόουεν, για την κατάσταση στη χώρα μετά την πτώση του Μπασάρ αλ Άσαντ.
«Όταν ξύπνησα ο Μπασάρ αλ Άσαντ ήταν καθ' οδόν προς τη Ρωσία και οι αντάρτες άρχισαν να πανηγυρίζουν στους δρόμους της Δαμασκού. Έριξαν περισσότερες σφαίρες στον αέρα για πανηγυρισμούς παρά σε ακολούθους του Άσαντ, που έτρεχαν να σώσουν τη ζωή τους. Το καθεστώς Άσαντ τσαλακώθηκε, ''πλημμύρισε'' από τη διαφθορά, τη σκληρότητα και τη βάναυση περιφρόνηση για τις ζωές των Σύριων. Ακόμη και η κοινότητα του Άσαντ δεν πολέμησε γι' αυτόν» γράφει στο άρθρο του ο Μπόουεν που ήταν ανταποκριτής του BBC στη Μέση Ανατολή με έδρα την Ιερουσαλήμ μεταξύ 1995 με 2000 και συντάκτης του BBC Μέσης Ανατολής από το 2005 έως το 2022, προτού διοριστεί διεθνής συντάκτης του BBC News τον Αύγουστο του 2022.
Στον Τζέρεμι Μπόουεν μάλιστα, μίλησε ο ντε φάκτο ηγέτης της Συρίας Αχμέντ αλ Σάρα ο οποίος μέχρι προσφάτως κυκλοφορούσε ως Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι και έχει υιοθετήσει ένα πιο επίσημο λουκ, εγκαταλείποντας τη στρατιωτική στολή, όπως σχολιάζει χαρακτηριστικά ο συντάκτης του BBC. Μάλιστα, ο Αχμέντ αλ Σάρα, ο οποίος χρησιμοποιεί πλέον το πραγματικό του όνομα, έδωσε συνέντευξη στον Τζέρεμι Μπόουεν.
«Είναι αλήθεια ότι έφυγε από την Αλ Κάιντα το 2016, μετά από μια μακρά πορεία ως τζιχαντιστής στο Ιράκ και τη Συρία. Όμως, όπως διαπίστωσα στο παλάτι του Άσαντ, ο Αχμέντ αλ Σάρα, ένας ψηλός άνδρας που μιλάει ήσυχα στα 40 του, είναι απρόθυμος να γίνει πολύ συγκεκριμένος για τη Συρία που θέλει. Εμφανίζεται ως ιδιαίτερα ευφυής και πολιτικά έξυπνος. Όπως πολλοί επιτήδειοι πολιτικοί, συχνά δεν δίνουν μια ευθεία απάντηση σε μια ευθεία ερώτηση. Αρνήθηκε ότι ήθελε η Συρία να γίνει ένα Μέσης Ανατολής Αφγανιστάν» γράφει ο Μπόουεν. Οι Ταλιμπάν, είπε ο Αχμέντ αλ Σάρα, κυβερνούσαν «μια φυλετική κοινωνία. Η Συρία είναι εντελώς διαφορετική. Οι νέοι ηγέτες της Συρίας θα σεβαστούν τον πολιτισμό και την ιστορία της».
Συρία: Πώς και ποιος θα φτιάξει τους νέους νόμους
«Η Δαμασκός έχει βουίξει από φήμες για άνδρες που ζητούν από τις γυναίκες να καλύψουν τα μαλλιά τους. Τόνισα ότι είχε προκληθεί μεγάλη αναταραχή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αφού μια γυναίκα ζήτησε μια selfie μαζί του και στη συνέχεια κάλυψε τα μαλλιά της για τη φωτογραφία. Οι συντηρητικοί επέκριναν τον αλ Σάρα επειδή συναίνεσε να ποζάρει με μια γυναίκα που δεν ήταν μέλος της οικογένειάς του. Οι φιλελεύθεροι είδαν την κίνησή της ως σκοτεινό οιωνό για το μέλλον της Συρίας. Πολλές γυναίκες φορούν χιτζάμπ. Το θέμα, θα έλεγαν οι κοσμικοί Σύριοι, είναι να μπορούμε να επιλέγουμε. Σε μισό αιώνα κυριαρχίας του Άσαντ, οι Σύριοι ανέπτυξαν στρατηγικές επιβίωσης που συχνά περιελάμβαναν να κρύβουν τα συναισθήματά τους και να κάνουν αυτό που περίμεναν από αυτούς. Σοκαρισμένοι, νευρικοί, κοσμικοί Σύριοι μου έδειξαν βίντεο στα τηλέφωνά τους με μαζικές προσευχές έξω από τα πανεπιστήμια όταν οι φοιτητές επέστρεψαν την περασμένη Κυριακή» συμπληρώνει ο Μπόουεν, σχολιάζοντας πως ακόμα κι αν ο αλ Σάρα εξοργίστηκε από την ερώτησή του, δεν το έδειξε.
Ο αλ Σάρα έχει δηλώσει πως οι νέοι νόμοι στη Συρία θα αποφασιστούν από μια ομάδα νομικών εμπειρογνωμόνων. Οι επικριτές του νέου ηγέτη της Συρίας επισημαίνουν ότι όπως έχουν τα πράγματα, εκείνος επιλέγει ποιος θα μπει στην επιτροπή που λέει ότι θα γράψει νέους νόμους καθώς και ένα νέο σύνταγμα. «Οι κυρώσεις είχαν αρχικά στόχο το καθεστώς Άσαντ. Το να τις κρατήσεις», είπε, «σήμαινε να αντιμετωπίζεις το θύμα το ίδιο με τον θύτη», αρνούμενος ότι η ομάδα που ηγείται, είναι τρομοκρατική οργάνωση.
«Ο Αχμέντ αλ Σάρα ήθελε να μιλήσει περισσότερο για την καταπίεση του λαού από το παλιό καθεστώς. ''Τα προβλήματα της Συρίας είναι πολύ μεγαλύτερα από τα ζητήματα για τα οποία ρωτάτε. Ο μισός πληθυσμός εκδιώχθηκε από τη Συρία ή εκτοπίστηκε βίαια από τα σπίτια του. Έγιναν στόχοι με βόμβες, πολλοί Σύριοι πνίγηκαν στη θάλασσα προσπαθώντας να διαφύγουν στην Ευρώπη'' μου είπε», προσθέτει ο Μπόουεν για τον αλ Σάρα ο οποίος αναγνώρισε ότι η Συρία δεν έχει καμία πιθανότητα να αρχίσει να σταθεροποιείται εάν δεν αρθούν οι κυρώσεις.
«Οι επισκέψεις ξένων διπλωματών υποδηλώνουν ότι η αλλαγή των κυρώσεων θα μπορούσε να είναι εφικτή. Απέρριψε τη θέση μου όταν επεσήμανα ότι γνώριζα πως οι διπλωμάτες του είχαν πει πως η αλλαγή αυτού του καθεστώτος θα εξαρτιόταν από την απόδειξη ότι τηρούσε την υπόσχεσή του για σεβασμό των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και να διεξάγει μια πολιτική διαδικασία χωρίς αποκλεισμούς» σχολιάζει ο δημοσιογράφος. «Αυτό που έχει σημασία για μένα είναι να με πιστέψει ο συριακός λαός. Υποσχεθήκαμε στον συριακό λαό να τον απελευθερώσουμε από αυτό το εγκληματικό καθεστώς και το κάναμε. Αυτό είναι που έχει σημασία για μένα από την αρχή μέχρι το τέλος. Δεν με ενδιαφέρει πολύ τι θα ειπωθεί για εμάς στο εξωτερικό. Δεν είμαι υποχρεωμένος να αποδείξω στον κόσμο ότι εργαζόμαστε σοβαρά για να επιτύχουμε τα συμφέροντα του λαού μας στη Συρία η οποία έχει εξαντληθεί από τον πόλεμο ανεξάρτητα από το αν το Ισραήλ είναι ισχυρό ή όχι. Η Συρία πρέπει να γίνει ισχυρότερη και πιο αναπτυγμένη. Δεν έχουμε σχέδια επιθετικότητας κατά του Ισραήλ. Η Συρία δεν θα είναι απειλή για το Ισραήλ ή για κανέναν» είπε επίσης, ο αλ Σάρα.
Συρία: Πόσο εφικτό είναι να ανοικοδομηθεί η χώρα
«Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, άκουσα πολλούς Σύριους να λένε ότι θέλουν να μείνουν μόνοι τους για να προσπαθήσουν να ανοικοδομήσουν τη χώρα τους. Αυτό ακούγεται σαν ένα όνειρο. Ο πόλεμος κατέστρεψε μεγάλο μέρος της χώρας, αλλά αφαίρεσε επίσης την κυριαρχία της Συρίας. Ο Μπασάρ αλ Άσαντ έγινε ''πελάτης'' του Ιράν και της Ρωσίας και εγκατέλειψε τη χώρα όταν σταμάτησαν να τον υποστηρίζουν. Οι ΗΠΑ βρίσκονται στα βορειοανατολικά, για να κυνηγήσουν υπολείμματα του Ισλαμικού Κράτους και να προστατεύσουν τους Κούρδους συμμάχους του. Η Τουρκία ελέγχει μεγάλο μέρος του βορειοδυτικού τμήματος και έχει τη δική της πολιτοφυλακή υπό την ηγεσία των Αράβων. Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι Τούρκοι, που έχουν στενή σχέση με τους αντάρτες, προετοιμάζουν μια νέα επίθεση κατά των Κούρδων της Συρίας που έχουν στενή σχέση με Κούρδους αυτονομιστές εντός της Τουρκίας. Το Ισραήλ, επί του παρόντος τόσο επιθετικό όσο ήταν εδώ και πολλά χρόνια, έχει εκμεταλλευτεί πιο απροκάλυπτα το κενό εξουσίας που είδε στη Συρία. Συνεχίζει να βομβαρδίζει ό,τι απέμεινε από την στρατιωτική υποδομή του κράτους και να καταλαμβάνει περισσότερη συριακή γη. Οι Ισραηλινοί, όπως πάντα, δικαιολογούν τις ενέργειές τους ως αυτοάμυνα. Ο Αχμέντ αλ Σάρα γνωρίζει ότι δεν μπορεί να σταθεί απέναντι στην- υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ- δύναμη του Ισραήλ» συμπληρώνει ο συντάκτης του BBC.
«Η ατζέντα του αλ Σάρα ξεχειλίζει. Η Συρία είναι μια κατεστραμμένη χώρα που λέει ότι θέλει να αλλάξει αλλά είναι αντιμέτωπη με προκλήσεις που μπορεί να κάνουν το έργο αυτό αδύνατο. Η HTS (Hay'at Tahrir al-Sham) δεν είναι η μόνη ένοπλη ομάδα στη Συρία και υπάρχουν κάποιοι που θέλουν να καταστρέψουν τη νεοσύστατη διοίκησή του. Οι εχθροί της HTS στο δίκτυο του Ισλαμικού Κράτους ενδέχεται να επιχειρήσουν αποσταθεροποιητικές επιθέσεις. Η επιθυμία που έχουν οι Σύριοι για εκδίκηση εναντίον των δολοφόνων του Άσαντ- και του ίδιου του πρώην προέδρου- θα μπορούσε να εξελιχθεί σε καταστροφή, εάν η HTS δεν μπορέσει να δείξει ότι φέρνει στη δικαιοσύνη τους άνδρες που είχαν την εξουσία για τόσο καιρό. Ο Αχμέντ αλ Σάρα, σωστά, βλέπει τη Συρία ως άξονα στην καρδιά της Μέσης Ανατολής. Η Συρία είναι μια σημαντική χώρα με στρατηγική θέση, με μεγάλη επιρροή στον κόσμο, δείτε πώς είναι παρούσα η Αμερική από τη μια πλευρά, η Ρωσία από την άλλη και οι περιφερειακές χώρες όπως η Τουρκία, το Ιράν και το Ισραήλ επίσης. Λέει ότι γι' αυτό ο έξω κόσμος πρέπει να βοηθήσει τη Συρία να ανακάμψει. Αυτός είναι επίσης, ο λόγος που τα ισχυρά κράτη μπορεί να μην το αφήσουν να συμβεί» καταλήγει ο Μπόουεν.
