Οι εργαζόμενοι στο Εθνικό Μουσείο της Δαμασκού τυλίγουν προσεκτικά τα αγάλματα και τα τοποθετούν σε κουτιά για να μεταφερθούν σε ασφαλές μέρος, ελπίζοντας να σώσουν τα ανεκτίμητα κομμάτια από κλοπή ή καταστροφή.
Ο διευθυντής του μουσείου Maamoun Abdulkarim λέει ότι έχει μόνο ένα πράγμα στο μυαλό του, να αποφύγει τις λεηλασίες που ρήμαξαν την κληρονομιά του Ιράκ μετά την εισβολή το 2003. Η εκτεταμένη παράνομη ανασκαφή και η καταστροφή των αντικειμένων και των θρησκευτικών χώρων από τζιχαντιστές, κάνουν την προστασία των αρχαιοτήτων άκρως απαραίτητη.
Μέχρι στιγμής, έχουν τυλιχτεί και αποθηκεύονται περίπου 300.000 κομμάτια και χιλιάδες χειρόγραφα σε μυστικές τοποθεσίες που προστατεύονται από τις πυρκαγιές, βομβαρδισμούς και τις πλημμύρες. Σε μια χώρα που οι συγκρούσεις έχουν σκοτώσει περισσότερες από 200.000 ανθρώπους, οι επιστήμονες και οι υπάλληλοι έχουν συγκεντρώσει κομμάτια από 34 μουσεία.
Η μαρτυρία του πρώην διευθυντή του τμήματος αρχαιοτήτων και σημερινού διευθυντή του μουσείου της Δαμασκού είναι συγκλονιστική:
« Ήταν τρομερό, αλλά τα καταφέραμε. Δεν είχα κοιμηθεί για μια εβδομάδα και μετά πήρα την απόφαση να εκκενώσω το μουσείο από τα αντικείμενα.
Δούλευα για μια εβδομάδα με δύο συναδέλφους για να τυλίξουμε τα πάντα, τα βάλαμε σε ένα φορτηγό που έφτασε μέσα σε ανταλλαγές πυροβολισμών και εκρήξεις. Βάλαμε τα κουτιά σε ένα στρατιωτικό αεροπλάνο μεταξύ των νεκρών και των τραυματιών στρατιωτών. Αν το αεροπλάνο είχε συντριβεί, θα είχα χάσει τρεις φίλους και θα είχα πάει στη φυλακή για την απώλεια 13.000 αντικειμένων", λέει με ένα χαμόγελο.
Υπολογίζεται ότι το 99 τοις εκατό των μουσειακών συλλογών της Συρίας έχει διατηρηθεί, χάρη σε 2.500 υπαλλήλους του, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων σε περιοχές ελεγχόμενες από την αντιπολίτευση.«Αισθάνονται ότι η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς μας είναι ζήτημα τιμής, όπως υπερασπίζονται την τιμή των μανάδων τους». Από τους συναδέλφους του, δώδεκα από αυτούς έχουν σκοτωθεί σε συγκρούσεις, μεταξύ των οποίων πέντε κατά τη διάρκεια της εργασίας τους.
Χιλιάδες αντικείμενα έχουν κλαπεί από τη Συρία ενώ οι παράνομες ανασκαφές είναι εκτεταμένες, ακόμα και μα μπουλντόζες, όπως στις τοποθεσίες Mari, Doura Europos, Apamee και Ajaja, στην κοιλάδα Yarmuk στη Daraa, και στο Hamam κοντά στη Raqa. Υπάρχουν σοβαρές και μη αναστρέψιμες απώλειες στην πλούσια κληρονομιά της Συρίας. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι οι τζιχαντιστές αλλά και η απληστία των ομάδων της Μαφίας που προέρχονται από το Λίβανο, το Ιράκ και την Τουρκία για να αγοράσουν κομμάτια που βρέθηκαν από κατοίκους της περιοχής. Πληρώνουν το 20% της εκτιμώμενης αξίας και, στη συνέχεια, πωλούν τα αντικείμενα στην Ευρώπη ή στον Κόλπο.
Οι εργαζόμενοι στο Εθνικό Μουσείο της Δαμασκού πρόσφατα βραβεύτηκαν για το έργο τους.
Ο Abdulkarim προέτρεψε τη διεθνή κοινότητα να συσπειρώσει γύρω τους, εκείνους που προσπαθούν να διασώσουν την κληρονομιά τους. "Πρέπει να υπάρχει μια διεθνής κινητοποίηση για να σώσει τον πολιτισμό. Δεν είναι μόνο δική μας ευθύνη, αλλά συλλογική. Η πολιτιστική κληρονομιά υπάρχει για να τη μοιραζόμαστε».
σχόλια