Μεταξύ μας -το λέω σιγά για να μην μας ακούσει η κυρία Μέρκελ-, έχουμε χρεοκοπήσει. Δεν αναφέρομαι στα οικονομικά μεγέθη, το εννοώ ως χώρα. Είχαμε βάλει στόχο τα τελευταία 35 χρόνια να γίνουμε Ευρωπαίοι και τελικώς καταλήξαμε περίγελος της ανθρωπότητας, μια διεφθαρμένη, βαλκανική μπανανία υπό διεθνή επιτήρηση. Αυτή η χρεοκοπία είναι η σημαντικότερη, γιατί χωρίς ηθικό και στόχους δεν πας πουθενά.
Προσωρινά, την οικονομική χρεοκοπία μάλλον τη γλιτώσαμε την τελευταία στιγμή, χάρη στον μηχανισμό στήριξης της Ε.Ε. και του ΔΝΤ. Για μια ακόμα φορά η χώρα βρήκε στο τελευταίο έναν αποδιοπομπαίο τράγο -όπως έκανε παλιότερα με το ΝΑΤΟ, τους Τούρκους ,τους Σκοπιανούς κ.λπ.- αποφεύγοντας να δει κατάματα τα προβλήματά της. Χωρίς αμφιβολία, δεν υπάρχει τίποτα πιο ανάλγητο στη διεθνή πολιτική από το ΔΝΤ και τις συνταγές του. Με τη μόνη διαφορά ότι εμείς το φέραμε εδώ.
Τώρα αυτό το «εμείς» σηκώνει πολύ κουβέντα. Το καράβι είχε προβλήματα και έμπαζε νερά δεκαετίες τώρα, αρμενίζοντας κουτσά στραβά μέχρι το 2004. Αν τότε ο «καταλληλότερος» είχε εφαρμόσει στην πράξη τις εξαγγελίες του για την «επανίδρυση του κράτους» (που ήταν και παραμένει ο μεγάλος ασθενής), το ναυάγιο ίσως θα είχε αποφευχθεί. Μετά από 5 χρόνια πορεία στο πουθενά, το παράτησε λίγο πριν πέσει στα βράχια. Αυτοί που ανέλαβαν άργησαν να τα δουν κι έκαναν σειρά λαθών: η παρομοίωση π.χ. της Ελλάδας με τον Τιτανικό δεν είναι ο καλύτερος τρόπος που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένας υπουργός Οικονομικών για να καθησυχάσει τις αγορές. Αλλά το ναυάγιο ήταν αναπόφευκτο ,όπως είναι πρόσκαιρη η σημερινή «σωτηρία».
Γιατί το πραγματικό πρόβλημα της χώρας είναι ότι παράγει πολύ λιγότερα απ' όσα χρειάζεται για να ζήσει. Τα κόμματα που την κυβέρνησαν τις τελευταίες δεκαετίες όχι μόνο δεν έκατσαν ούτε μια στιγμή να σκεφθούν πώς αυτή η χώρα που υιοθετούσε ένα ισχυρό νόμισμα θα μπορούσε να παραμείνει παραγωγική και ανταγωνιστική αλλά επέτρεψαν να γίνουν οι κοινοτικές επιδοτήσεις λουλούδια στα σκυλάδικα και αρπαχτές για τους κομματικούς κολλητούς.
Αυτό είναι το θέμα και σήμερα, όχι ότι δανειζόμαστε. Όλες οι χώρες δανείζονται: την προηγούμενη εβδομάδα δανείστηκε και η Ρωσία, αλλά με τα χαμηλότερα επιτόκια στην ιστορία της. Γιατί οι δανειστές ξέρουν ότι η χώρα διαθέτει πετρέλαια, δεν χρωστάει και της Μιχαλούς κ.λπ. Εμείς έχουμε έσοδα 50 δισ. τον χρόνο αλλά τα έξοδα και οι τόκοι φθάνουν περίπου στα 70 φέτος και 75 δισ. του χρόνου. Όσο και να περιορίσεις τα έξοδα, ο λογαριασμός δεν βγαίνει: από την περικοπή του 14ου μισθού μπήκαν στα ταμεία του κράτους 1,5 με 1,8 δισ. Πού θα βρεθούν τα υπόλοιπα 18; Τα 80 δισ. ευρώ της βοήθειας φτάνουν για να καλύψουν τις ανάγκες της χώρας το πολύ μέχρι το τέλος του 2011, αλλά, εν τω μεταξύ, με την πολιτική που υιοθετήθηκε και η οποία προκαλεί ύφεση στην οικονομία, τα έσοδα (φόροι κ.λπ.) θα μειωθούν και το χρέος θ' αυξηθεί. Γι' αυτό κανείς στην ελεύθερη αγορά δεν είναι διατεθειμένος να μας δανείσει με λογικά επιτόκια. Γι' αυτό δεν πέφτουν, αλλά ανεβαίνουν συνεχώς τα περίφημα spread.
Αν δεν αλλάξει πορεία, η χώρα θα θυμίζει τα επόμενα χρόνια τον μύθο του Σίσυφου. Σε όλους πλέον τους οικονομικούς κύκλους, ακόμη και στους πιο συντηρητικούς, όπως η εφημερίδα «Wall Street Journal», η με κάποιο τρόπο αναδιαπραγμάτευση του χρέους θεωρείται αναπόφευκτη. Η χώρα πρέπει και να λύσει τα χρόνια προβλήματα του σπάταλου και αντιπαραγωγικού κράτους και σ' αυτό τον τομέα οι διεθνείς πιέσεις αποτελούν αναγκαίο κακό, αφού δεν μπορούμε να τα καταφέρουμε μόνοι μας. Αλλά και χωρίς τη θηλιά των δόσεων θα πρέπει να εκπονήσει ένα πλάνο για το μέλλον και να επενδύσει στην ανάπτυξη, που με τη σειρά της θα φέρει έσοδα για να ξεπληρωθούν όλα ή κάποια από τα χρωστούμενα.
Κάποιοι φοβούνται ότι η αναδιαπραγμάτευση αποτελεί ομολογία χρεοκοπίας. Αλλά ο χρεοκοπημένος τη χρεοκοπία δεν τη φοβάται.
σχόλια