— Ποια φυτά μπορούν να θεωρηθούν τροπικά;
Αυτά που προέρχονται από την τροπική ζώνη. Χρειάζονται σταθερή υγρασία, χωρίς μεγάλες διακυμάνσεις. Η μέση θερμοκρασία πρέπει να είναι γύρω στους 20°C και η υγρασία σχετικά υψηλή.
— Πόσο εύκολο είναι να τα καλλιεργήσουμε στη χώρα μας και τι πρέπει να προσέξουμε;
Στην Ελλάδα, με τόση ηλιοφάνεια, είμαστε τυχεροί όσον αφορά την καλλιέργεια τροπικών φυτών. Σε περιοχές της Νότιας Ελλάδας, στην Κρήτη, στη Ρόδο, συναντάμε τροπικά φυτά, όπως φίκους και ιβίσκους, σε εξωφρενικά μεγάλα μεγέθη. Ακόμη και στην Αθήνα, μια βόλτα στον Εθνικό Κήπο και στο Ζάππειο μπορεί να πείσει τον καθένα. Χαρακτηριστικό δείγμα είναι οι υπέροχες τζακαράντες (Jacaranda mimosifolia) του Ζαππείου και της οδού Αθηνάς, που σε λίγες μέρες θα γεμίσουν μοβ άνθη. Η Βόρεια Ελλάδα είναι λιγότερο τυχερή. Εκεί τα τροπικά χρειάζονται προστασία από τους παγετούς.
— Ποιο είναι εκείνο που θα ευδοκιμήσει πιο εύκολα;
«Ευτυχισμένο» φυτό θα είναι αυτό που θα το κάνουμε να νιώσει σαν στο σπίτι του. Αυτό που θα του παρέχουμε τις ιδανικές τροπικές συνθήκες «ξεγελώντας» το, ώστε να νομίζει ότι βρίσκεται στον τόπο καταγωγής του. Γι' αυτό συνήθως τα τροπικά φυτά είναι και εσωτερικού χώρου με ελεγχόμενες συνθήκες. Έχουμε ήδη τροπικά φυτά σπίτια μας και τα πάμε μια χαρά μαζί τους: φίκους, κέντιες και άλλα φοινικοειδή, γιασεμιά και άλλα πολλά. Με απλή προστασία από ακραίες καιρικές συνθήκες μπορούν να ζήσουν μαζί μας για πολύ καιρό.
— Οι ορχιδέες θεωρούνται τροπικό φυτό;
Οι ορχιδέες ανήκουν σε οικογένεια φυτών που ξεπερνά τα 22.000 είδη. Ανάμεσα σ' αυτά υπάρχουν, φυσικά, και πολλές τροπικές. Η πιο δημοφιλής ορχιδέα, και κατά συνέπεια πιο εμπορεύσιμη, είναι η Phalaenopsis που είναι και τροπική με καταγωγή από ΝΑ Ασία, Φιλιππίνες και Βόρεια Αυστραλία. Είναι η πλέον διαδεδομένη και έχει κατακλύσει τον κόσμο σε τέτοιον βαθμό, που οι περισσότεροι ταυτίζουν τη λέξη «ορχιδέα» με την εικόνα της.
— Γιατί μας αρέσουν τόσο πολύ;
Οι ορχιδέες πάντα μας γοήτευαν. Είναι φυτά ιδιαίτερα, εξωτικά, κομψά και «πανέξυπνα». Χρησιμοποιούν άλλα φυτά και συμβιώνουν μαζί τους ή, ανθίζοντας, μιμούνται έντομα, προκειμένου να γονιμοποιηθούν. Δεν ισχύει ότι είναι δύσκολο φυτό. Είναι από τα πιο σκληρά φυτά, με λιγοστές απαιτήσεις. Μια ορχιδέα του γένους Phalaenopsis σε έναν χώρο φωτεινό μεν, που δεν εκτίθεται όμως άμεσα στον ήλιο, με συστηματικό πότισμα μπορούμε να τη διατηρήσουμε για χρόνια και να μας χαρίζει κάθε χρόνο πλούσιες ανθοφορίες με μεγάλη διάρκεια. Υπάρχει Phalaenopsis σπίτι μου που είναι ανθισμένη από τον Οκτώβρη(!). Κρίνοντας από μένα και μαρτυρίες φίλων, η καλλιέργειά τους μπορεί να γίνει «εθιστική». Ξεκινάς με μία, παίρνεις δεύτερη, τρίτη και πάει λέγοντας. Έχω χάσει πια τον αριθμό και το μέτρο. Ξεκινώντας, «σκότωσα» από άγνοια πολλές ορχιδέες. Με απλές συμβουλές από έναν φίλο, ταξινόμο φυτών, κατάφερα να ανθίσω κάποιες και σύντομα ανακάλυψα πως είμαστε πολλοί με την ίδια «νόσο». Έγινα μέλος της πρώτης Ελληνικής Εταιρείας Φίλων της Ορχιδέας (www.greekorchidsociety.org) από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας της. Εκεί η εγγραφή και όλες οι συμβουλές καλλιέργειας είναι δωρεάν και οι συζητήσεις στο φόρουμ της δημόσιες και ανοιχτές. Μπορεί οποιοσδήποτε, ανά πάσα στιγμή, να πάρει τις συμβουλές που χρειάζεται για τα φυτά του.
— Τι γνωρίζετε για την ορχιδέα της Σάμου;
Έχει η Σάμος επίσημη ορχιδέα; Έχει πολλές, απ' όσο ξέρω. Ντόπιες, αυτοφυείς ελληνικές, όπως και όλη η Ελλάδα. Αλλά αυτό που εννοείς, φαντάζομαι, είναι η καλλιέργεια ορχιδέας του γένους Cymbidium από μια εταιρεία με μια εξαιρετική μονάδα θερμοκηπίων που κατάφερε να εξαγάγει τις ορχιδέες αυτές και τα άνθη τους σε όλη την Ευρώπη. Πρόκειται για φυτά μεγάλα, με πλούσια και μεγάλα ανθοφόρα στελέχη που χρησιμοποιούνται πολύ σε ανθοσυνθέσεις, κυρίως λόγω της ανθεκτικότητάς τους.
— Τι εργασίες γίνονται αυτόν το μήνα σε σχέση με τα τροπικά φυτά και τις ορχιδέες;
Αυτή η φάση του χρόνου είναι η πιο ξεκούραστη για μας, μια και τα τροπικά μπορούν πια να βγουν εκτός σπιτιού, χωρίς να κινδυνεύουν από παγετούς. Οι εξωτερικές συνθήκες είναι πλέον ιδανικές. Βέβαια, κάποια τροπικά φυτά και ορχιδέες δεν αντέχουν τη μεγάλη ηλιοφάνεια της χώρας μας και τις υψηλές θερμοκρασίες της. Οπότε, έχουν ανάγκη από φιλτραρισμένο φως, κάτω από τέντες ή σε σημεία χωρίς άμεσο ήλιο.