Hokusai και άλλοι μεγαλοφυείς Ιάπωνες καλλιτέχνες σε μια μοναδική έκθεση στην Αθήνα

Έργα του «πατέρα» των σημερινών manga θα φιλοξενήσει, ανάμεσα σε πολλά άλλα ιαπωνικά αριστουργήματα, η Πινακοθήκη του δήμου Αθηναίων στο πλαίσιο της έκθεσης «Η Ιαπωνία και το Βιβλίο»

The LiFO team 26.2.2019 | 18:21

Hokusai και άλλοι μεγαλοφυείς Ιάπωνες καλλιτέχνες σε μια μοναδική έκθεση στην Αθήνα — Διάσημα μέρη του Έντο σε μια ματιά, τομ. I., Katsushika Hokusai (1760-1849), Ιαπωνία 1800, Συλλογή Μάνου [ΑΕ 7694]. ©ΥΠΠΟΑ-ΓΔΑΠΚ-Μουσείο Ασιατικής Τέχνης Κέρκυρας

26.2.2019 | 18:21

Μία από τις πλουσιότερες συλλογές ιαπωνικής τέχνης παρουσιάζεται στην Αθήνα από τις 4 Μαρτίου, στην Πινακοθήκη του δήμου Αθηναίων, στο πλαίσιο της έκθεσης «Η Ιαπωνία και το Βιβλίο», με έργα μεγάλων εκπροσώπων του Ukiyo-e, του σημαντικότερου ιστορικά καλλιτεχνικού ρεύματος της Ιαπωνίας.

Ενδεικτικά, θα έχουμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε εξαιρετικά εικαστικά έργα του 19ου αιώνα, τις σπάνιες εκδόσεις του Λευκάδιου Χερν και τις εικονογραφήσεις στις φανταστικές ιστορίες, καθώς και manga του Katsushika Hokusai.

Τα έργα που θα εκτεθούν στην Αθήνα έρχονται από μια από τις πλουσιότερες παγκοσμίως συλλογές ιαπωνικής τέχνης, του Μουσείου Ασιατικών Τεχνών της Κέρκυρας.

Συγκεκριμένα, θα παρουσιαστούν 68 έργα του μουσείου, πρωτότυπες έγχρωμες ξυλογραφίες των μεγάλων εκπροσώπων του ρεύματος Ukiyo-e, με προεξάρχουσα βαρύτητα στο εικαστικό έργο του θρυλικού Katsushika Hokusai (1760-1849), «πατέρα» των σημερινών manga, καθώς και η ιδιαίτερη συνομιλία των δύο πολιτισμών, μέσα από την παρουσίαση του έργου του Έλληνα Λευκάδιου Χερν (Patrick Lafcadio Hearn, 1850-1904), ο οποίος έζησε στην Ιαπωνία τον 19ο αιώνα και είχε τόσο κρίσιμη επιρροή στη διάδοση της ιαπωνικής λογοτεχνίας και τέχνης που αναγνωρίστηκε ως «εθνικός συγγραφέας» της Ιαπωνίας.

Τα έργα των εκπροσώπων της Ιαπωνικής σχολής Ukiyo-e προέρχονται από τη Συλλογή Γρηγορίου Μάνου, ο οποίος ίδρυσε το Μουσείο Ασιατικής Τέχνης Κέρκυρας, το 1928. Η συλλογή, που συγκροτήθηκε μεταξύ Βιέννης και Παρισιού, στα τέλη του 19ου αιώνα, είναι μια από τις μεγαλύτερες στον κόσμο σε πλούτο, ποιότητα και αριθμό.

Ukiyo-e σημαίνει «εικόνες ενός ρέοντος κόσμου», κι αποτέλεσε στην τέχνη του 18ου και 19ου αι. αναφορά φιλοσοφίας ως προς την αέναη ρευστότητα του γήινου κόσμου. Εξέφρασε με την πρωτοποριακή του τομή όλη τη μεταμορφωτική περίοδο της νέας πρωτεύουσας της Ιαπωνίας, του λιμανιού Edo (σημερινού Τόκιο), ίσως της πρώτης διεθνούς μεγαλούπολης στον κόσμο, η κινητικότητα της οποίας εκφράζεται στην τέχνη.

Έτσι είναι και το καλλιτεχνικό ρεύμα της Ιαπωνίας που εντυπωσίασε βαθιά την Δύση κι άνοιξε τις πύλες συνομιλίας με τη δυτική τέχνη. Η επιρροή του εγγράφεται ευδιάκριτα σε έργα μεγάλων ζωγράφων, όπως ο Βαν Γκογκ, ο Μανέ, ο Κουρμπέ ή ο Τουλούζ Λοτρέκ.

Στην έκθεση θα παρουσιαστούν έργα μεγάλων, κλασικών σήμερα, δασκάλων του είδους, όπως του Utamaro (1753-1806), με την αισθαντικότητα και την ολοζώντανη κίνηση των διάσημων «καλλονών» του, του Hiroshighe (1797-1858), που ξαφνιάζει ακόμα και σήμερα με την απροσδόκητη προοπτική των τοπίων του, του Kunisada (1786-1864), με την αποκαλυπτική ένταση του ρόλου στους ηθοποιούς Kabuki που εξέχουν στην προτίμησή του, του Kiyonaga (1752-1815), με τη μοναδική φυσικότητα των «παλλακίδων» του, του Kuniyoshi (1798-1861), διάσημου για τις «γάτες» του και ενός από τους τελευταίους μεγάλους δασκάλους του είδους κ.ά.

Ανάμεσά τους, βαρύνουσας σημασίας και προβολής, το έργο του Katsushika Hokusai (1760-1849), εμπνευστή των σημερινών manga, που με την συνάρθρωση λόγου και εικόνας ανανέωσε ριζικά τις διαστάσεις έκφρασης των δύο μέσων.

Ως φυσικό ακόλουθο στην έκθεση έρχεται η παρουσίαση του έργου του ελληνικής καταγωγής Ιάπωνα συγγραφέα, Λευκάδιου Χερν (Patrick Lafcadio Hearn, 1850-1904), που κεντρίζει έντονα το ενδιαφέρον τόσο με την απίστευτη πορεία της ζωής του, όσο και με την απόκοσμη, ιδιαίτερη αίσθηση της γραφής του.

Γνωστό στους κινηματογραφόφιλους είναι το κλασικό αριστούργημα Kwaidan του Ιάπωνα σκηνοθέτη Masaki Kobayashi, βασισμένο στο βιβλίο του Χερν, που είχε βραβευτεί το 1965 στις Κάννες.

Η εξαιρετική συλλογή των έργων του Χερν ήταν έργο του Τάκη Ευσταθίου, που τη δώρισε στο Μουσείο Ασιατικής Τέχνης της Κέρκυρας, συμβάλλοντας σημαντικά στον σημερινό πλούτο των εκθεμάτων του.

Ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας δήμου Αθηναίων, η Αθήνα 2018, Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου δήμου Αθηναίων, μέγας δωρητής της οποίας είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και το Μουσείο Ασιατικής Τέχνης Κερκύρας συνδιοργανώνουν την έκθεση που πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ιαπωνίας στην Αθήνα, στο πλαίσιο του εορτασμού των 120 χρόνων διπλωματικών σχέσεων Ελλάδας-Ιαπωνίας που συμπληρώνονται το 2019.

Την επιμέλεια της μοιράζονται ο Ντένης Ζαχαρόπουλος, καλλιτεχνικός σύμβουλος και επιμελητής της Πινακοθήκης, Μουσείων και Συλλογών του δήμου Αθηναίων και η Δέσποινα Ζερνιώτη, διευθύντρια του Μουσείου Ασιατικής Τέχνης της Κέρκυρας.