Οδός Φερών 18, πλατεία Βικτωρίας. Ένα όμορφο νεοκλασικό στεγάζει τις δραστηριότητες της Μέλισσας, του δικτύου μεταναστριών στην Ελλάδα, το οποίο έχει σκοπό να προωθεί την ενδυνάμωση και την ενεργή συμμετοχή τους στα κοινά, λειτουργώντας ως μια γέφυρα επικοινωνίας με την κοινωνία υποδοχής.
Ιδρύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2014 με την άμεση συμμετοχή μεταναστριών και απευθύνεται σε γυναίκες από περισσότερες από 45 χώρες που βρίσκονται στην Ελλάδα. Ένας διασυνοριακός κόμβος όπου μπορούν να συναντηθούν δίκτυα και άτομα, να μοιραστούν τις ανησυχίες και τις ιδέες τους και να υποστηρίξουν η μία την άλλη στην επιδίωξη κοινών στόχων.
Στην είσοδο με υποδέχεται η συντονίστρια του δικτύου και ανθρωπολόγος Ναντίνα Χριστοπούλου μαζί με τη νομικό Alice Fevre, την ψυχολόγο Θάλεια Πορτοκάλογλου και την εκπρόσωπο της Φιλιππινέζικης Ένωσης Γυναικών, Debbie Valencia, που είναι ιδρυτικό μέλος της οργάνωσης.
Όπως μου εξηγούν, καθημερινά καταφθάνουν περιστατικά γυναικών που έχουν υποστεί πολλαπλή κακοποίηση κατά τη διάρκεια του επικίνδυνου ταξιδιού τους προς την Ευρώπη, αλλά και κατά τη διαμονή τους στα νησιά και στην Αθήνα.
Σεξουαλικές παρενοχλήσεις, απειλές, κρούσματα βίας και προβλήματα διακρίσεων βρίσκονται στην κορυφή των θεμάτων που καλούνται να αντιμετωπίσουν.
«Υπήρξαν στιγμές που όταν χρησιμοποιούσα το ασανσέρ του ξενώνα, το μόνο σημείο που δεν έχει κάμερες, έμπαιναν κάποιοι μαζί μου, αγγίζοντας το κορμί μου με χυδαίο τρόπο. Όταν αντιδρούσα, χρησιμοποιούσαν βία προκειμένου να συναινέσω στις προθέσεις τους».
Πράγματι, πρόσφατες έρευνες που είδαν το φως της δημοσιότητας κατέδειξαν ότι πολλές γυναίκες πρόσφυγες υπέστησαν τις συνηθέστερες μορφές σεξουαλικής και έμφυλης βίας: ανάρμοστη συμπεριφορά, σεξουαλική παρενόχληση και επιθέσεις.
Μάλιστα, πάνω από το 46% δήλωσε ότι δεν αισθάνεται ασφάλεια στους καταυλισμούς και στις δομές φιλοξενίας, ενώ το 69% ανέφερε ότι ζει σε κατοικίες ή καταλύματα χωρίς κλειδαριά.
Επίσης, αρκετά μεγάλο ποσοστό γυναικών δήλωσε ότι φοβάται ακόμα και να πάει στην τουαλέτα το βράδυ εξαιτίας του κακού φωτισμού. Όλες οι έρευνες οδηγούνται σε ένα βασικό συμπέρασμα: οι γυναίκες αποτελούν τον εύκολο στόχο σε επιθέσεις.
«Καθοριστικό στοιχείο στην προσέγγισή μας είναι να χτίσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης» λέει η Ναντίνα Χριστοπούλου και επισημαίνει ότι «χωρίς ασφαλές πλαίσιο και συνθήκες εμπιστοσύνης πολύ δύσκολα θα καταγγείλουν αυτά που έχουν υποστεί.
Γι' αυτό προσπαθούμε να τις στηρίζουμε, ώστε να αισθανθούν δυνατές και ικανές να αλλάξουν όχι μόνο τη δική τους ζωή αλλά και άλλων γυναικών που αντιμετωπίζουν παρόμοιους κινδύνους.
Ολοένα και περισσότερο ερχόμαστε αντιμέτωποι με περιστατικά που καταδεικνύουν το εύρος ενός ολόκληρου κύκλου επισφάλειας που ξεκινά από τη χώρα προέλευσης, συνεχίζεται κατά τη διάρκεια του δύσκολου ταξιδιού προς ασφαλέστερες χώρες και, δυστυχώς, παραμένει και στη χώρα υποδοχής.
Η Ελλάδα συνιστά, λοιπόν, ένα μη ασφαλές πεδίο για τις γυναίκες, όχι μόνο γιατί απουσιάζει η κρατική υποδομή αλλά και γιατί η προστασία είναι ελλιπής.
Συχνά οι γυναίκες που απευθύνονται σ' εμάς είναι εξαρτημένες από διαφόρων ειδών διακινητές και παραμένουν εκτεθειμένες σε απειλές. Δυστυχώς, ένα μεγάλο ποσοστό ζει σε έναν κύκλο φόβου, ανασφάλειας και εξάρτησης: φοβούνται όχι μόνο για τον εαυτό τους αλλά και για την τύχη της οικογένειας που έχουν αφήσει στην πατρίδα τους.
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, τα θύματα μένουν εγκλωβισμένα στον κλοιό της έμφυλης βίας.
Αναλύοντας τα στοιχεία μας, καταμετρήσαμε πολλά διαφορετικά εμπόδια που προκύπτουν κατά τη διαδικασία παραπομπής. Όλο αυτό δημιουργεί ένα νέο τραυματικό πεδίο, που βαθαίνει το ήδη υπάρχον. Οι υπηρεσίες υπάρχουν μεν, αλλά δυστυχώς δεν είναι ικανές να οικοδομήσουν ένα ασφαλές πλαίσιο» υποστηρίζει η Ναντίνα Χριστοπούλου.
Η Φαρζανέ Κ. από το Ιράν έχει υποστεί έμφυλη βία. Τα σημάδια στο σώμα της είναι εμφανή. Όση ώρα μιλάμε, το βλέμμα της ατένιζε στο κενό, σαν οι σκέψεις της να βρίσκονταν κάπου αλλού. Ξεκίνησε την αφήγησή της τονίζοντας το μέγεθος της κακοποίησης που έχει υποστεί στην Ελλάδα. Τη μετάφραση από τα φαρσί έχει αναλάβει μία από τις διερμηνείς της οργάνωσης.
«Στο Ιράν δεν υπάρχουν ευκαιρίες για τις γυναίκες. Έφυγα με σκοπό να μπορέσω να αποκτήσω μόρφωση και να εργαστώ, ώστε να είμαι σε θέση να βοηθήσω και την οικογένειά μου. Στην Ελλάδα βρίσκομαι τα τελευταία τρία χρόνια και, δυστυχώς, έχω υποστεί κάθε είδους βία, σωματική και ψυχολογική, όχι μόνο στις διαπροσωπικές μου σχέσεις αλλά και στον τρόπο που με αντιμετώπισαν οι οργανώσεις.
Ήδη, με έχουν διώξει με τον χειρότερο τρόπο από τους δύο ξενώνες όπου έμενα τους προηγούμενες μήνες. Στην αρχή προσπαθούσα να εργάζομαι σε εστιατόρια και καφετέριες προκειμένου να εξοικονομήσω χρήματα για να μπορέσω να πάω σε άλλη χώρα της Ευρώπης.
Όμως, η ελλιπής γνώση αγγλικών μού δημιούργησε σημαντικές δυσκολίες στη διατήρηση κάποιας εργασίας για μεγάλο διάστημα.
Όλη αυτή την περίοδο έτυχε να γνωρίσω κάποιους ανθρώπους που υποτίθεται πως ήθελαν να με βοηθήσουν. Τους εμπιστεύθηκα. Με χτύπησαν, με πέταξαν στον δρόμο και μου έκλεψαν τα χρήματα. Στη συνέχεια με απείλησαν πως αν πήγαινα στην αστυνομία θα με σκότωναν.
Υπήρχε μεγάλο πρόβλημα στην ανανέωση των χαρτιών και αυτό δυσκόλευε ακόμα περισσότερο τη διαμονή μου στους ξενώνες. Το πλαίσιο είναι πολύ αυστηρό και οι προθεσμίες διαμονής στους ξενώνες ασφυκτικές.
Όταν είσαι παράνομη, αποτελείς εύκολο στόχο. Χωρίς προειδοποίηση πέταξαν στον δρόμο όλα μου τα υπάρχοντα και όταν πήγα να δω τι έχει συμβεί, με κακοποίησαν σωματικά. Κανείς δεν σου εξηγεί, κανείς δεν σου αφιερώνει χρόνο και κανείς δεν σε προστατεύει.
Αισθάνεσαι μόνος, εμπιστεύεσαι πολύ πιο εύκολα κι αυτό έχει τίμημα είτε τη σεξουαλική είτε την οικονομική σου εκμετάλλευση.
Υπήρξαν στιγμές που όταν χρησιμοποιούσα το ασανσέρ του ξενώνα, το μόνο σημείο που δεν έχει κάμερες, έμπαιναν κάποιοι μαζί μου, αγγίζοντας το κορμί μου με χυδαίο τρόπο. Όταν αντιδρούσα, χρησιμοποιούσαν βία προκειμένου να συναινέσω στις προθέσεις τους.
Είναι μια καθημερινότητα που βιώνω τα τελευταία χρόνια που βρίσκομαι στην Ελλάδα, όπου ήρθα από το Ιράν για ένα καλύτερο μέλλον. Οι απειλές είναι διαρκείς. Άτομα που σε παρακολουθούν συνεχώς επιτίθενται, βρίζουν, χτυπούν χωρίς να τιμωρούνται.
Θυμάμαι κάποιο βράδυ που βρισκόμουν στον καταυλισμό προσφύγων στον Ελαιώνα. Εκεί υπήρχαν άτομα που προσπαθούσαν να με παρενοχλήσουν σεξουαλικά. Αντιδρούσα. Προσπαθούσα να βρίσκομαι συνεχώς με παρέα. Ο φωτισμός το βράδυ ήταν κακός. Δεν ήθελες να πηγαίνεις ούτε στην τουαλέτα.
Ένας ατελείωτος κύκλος βίας, και το χειρότερο είναι πως δεν σε ακούει κανείς. Δεν μπορείς να ζητήσεις βοήθεια από την αστυνομία ή οποιονδήποτε άλλον επειδή είσαι "παράνομη" και οι διακινητές το εκμεταλλεύονται κανονικότατα.
Ο υπερπληθυσμός των καταυλισμών, οι κακές συνθήκες διαβίωσης, η έλλειψη υποδομών και η απουσία πληροφόρησης μας κάνουν εξαιρετικά ευάλωτες σε κινδύνους.
Το μόνο που θέλουμε είναι να είμαστε ασφαλείς, να υπάρχει κατανόηση στα προβλήματά μας και να δίνονται ισότιμες ευκαιρίες απασχόλησης. Να μην αισθάνομαι ξεχασμένη επειδή δεν μιλάω τη γλώσσα, αλλά κυρίως να μπορώ να δημιουργήσω μια κανονική ζωή» καταλήγει.
Info:
Μέλισσα
Δίκτυο μεναταστριών στην Ελλάδα
Φερών 18, Αθήνα, 210 8218486
www.facebook.com/Melissanetworkgreece33
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO
σχόλια