Η Microsoft Hellas ετοιμάζεται πυρετωδώς για το μεγάλο ετήσιο τεχνολογικό event της, το Microsoft Summit, που θα πραγματοποιηθεί στις 14 Μαΐου στην Αθήνα, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, με κυρίαρχο θέμα την τεχνητή νοημοσύνη και ομιλητές διεθνούς βεληνεκούς – ανάμεσά τους και ο σκακιστικός θρύλος Garry Kasparov.
Η γυναίκα που βρίσκεται στο τιμόνι της εταιρείας - CEO για τρεις χώρες, Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, κυρία Πέγκυ Αντωνάκου, δεν μπορεί να κρύψει τον ενθουσιασμό της για όσα θα παρουσιαστούν εκεί.
«Έχουμε δεσμευτεί να φέρνουμε στην Ελλάδα την τελευταία συζήτηση γύρω από τις τεχνολογικές εξελίξεις, σε πραγματικό χρόνο, την ώρα που πραγματοποιείται και στον υπόλοιπο κόσμο. Αυτό ακριβώς θα κάνουμε και τον Μάιο, με σκοπό να εμπνεύσουμε, να προβληματίσουμε, να αναδείξουμε τις δυνατότητες που ανοίγονται μπροστά μας και για μια ακόμη φορά να τονίσουμε τη μεγάλη ευκαιρία που έχουμε ως χώρα, αν αποφασίσουμε στρατηγικά να ανέβουμε στο τρένο της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης» τονίζει, πριν ακόμη ξεκινήσουμε τη συνέντευξη.
Τα κεντρικά γραφεία της Microsoft στην Κηφισίας εντυπωσιάζουν με την πρώτη ματιά. Υπάρχουν ανοιχτοί χώροι για διαλείμματα, όπου οι εργαζόμενοι μπορούν να χαλαρώσουν και να συζητήσουν ή ακόμη και να παίξουν στις διαθέσιμες κονσόλες Xbox. Στον εξωτερικό χώρο της εταιρείας, εκτός από τον κήπο με τα μεσογειακά φυτά αλλά και το open-air meeting area, υπάρχει και τραπέζι πινγκ-πονγκ για τα διαλείμματα.
Αναλογιστείτε ότι το 70% των επαγγελμάτων των επόμενων δεκαετιών δεν έχει ακόμη δημιουργηθεί. Και αυτό δημιουργεί προβληματισμό για τα παιδιά που μεγαλώνουν τώρα, καθώς δεν γνωρίζουν με τι θα ασχοληθούν μελλοντικά. Το μοντέλο «σπουδάζω - εργάζομαι - συνταξιοδοτούμαι» έχει ολοκληρώσει τον κύκλο του, ιδιαίτερα ενώ αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής.
Ανεβαίνοντας στον τρίτο όροφο διαπιστώνω ότι ακολουθείται η πολιτική του «open space». Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα γραφεία για κάθε εργαζόμενο και καταλαβαίνεις αμέσως την έμφαση που δίνεται σε μια σύγχρονη αντίληψη για τους εργασιακούς χώρους.
«Κάθε εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να δουλέψει όπου επιθυμεί, αναλόγως και με τις συναντήσεις ή τις συνεργασίες που θα έχει μέσα στην ημέρα. Μπορεί ακόμη ελεύθερα να διαμορφώσει το ωράριο εργασίας του, ώστε αυτό να συμβαδίζει με τις προσωπικές και οικογενειακές του υποχρεώσεις, επιτυγχάνοντας με αυτόν τον τρόπο καλύτερη ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής» μου εξηγεί η κυρία Αντωνάκου.
Προτού τη συναντήσω, σκεφτόμουν ότι διευθύνει μια εταιρεία η οποία καταφέρνει να διακρίνεται τόσο για το κορυφαίο εργασιακό περιβάλλον της όσο και για το γεγονός ότι παραμένει πρωτοπόρος στον τεχνολογικό τομέα. Όσα βλέπω γύρω μου επιβεβαιώνουν το γιατί.
Η κυρία Αντωνάκου είναι μια γυναίκα με πολυετή εμπειρία σε θέσεις διοίκησης και marketing τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Απόφοιτος του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Πειραιά και κάτοχος MBA από το University of Michigan, στο δυναμικό της εταιρείας εντάχθηκε τον Φεβρουάριο του 2012. Από το γραφείο της η θέα προς το Άλσος Συγγρού είναι εντυπωσιακή.
Στα ράφια της βιβλιοθήκης της το βιβλίο της Μισέλ Ομπάμα προσελκύει το βλέμμα μου, όπως και τα βραβεία της. Μεταξύ αυτών, το βραβείο που κέρδισε εκπροσωπώντας την ελληνική Microsoft, ως την κορυφαία θυγατρική, μεταξύ χωρών συγκρίσιμου μεγέθους, το 2016.
Σε μια εποχή ραγδαίων αλλαγών και πολλαπλών ταχυτήτων, η τεχνολογία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Η γυναίκα που ηγείται στη χώρα μας της εταιρείας που έκανε ευρέως γνωστή την ύπαρξη της πληροφορικής απαντά για τη σχέση δημοκρατίας - τεχνολογίας, την επιρροή της τεχνητής νοημοσύνης, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τη θέση της γυναίκας στον εργασιακό χώρο και το κίνημα #metoo, καθώς και στο ερώτημα αν οι υπολογιστές μπορούν να αντικαταστήσουν τον άνθρωπο.
— Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση της εποχής μας;
Όταν μιλάμε για την εποχή μας και τις προκλήσεις της, συχνά ξεχνάμε ότι η ανθρωπότητα σήμερα βρίσκεται, ιστορικά, στην καλύτερή της περίοδο.
Καθημερινά, είμαστε θεατές τεχνολογικών εξελίξεων, ασύλληπτων προοπτικών και απεριόριστης πρόσβασης στη γνώση και την πληροφορία. Ζητήματα όπως η ακραία φτώχεια, η παιδική θνησιμότητα, το προσδόκιμο ζωής, η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, η καταπολέμηση των ασθενειών ή η θέση της γυναίκας βρίσκονται σαφώς σε καλύτερη θέση σε σχέση με το παρελθόν.
Συνεπώς, μπορεί να είναι χρήσιμη η διαρκής επικέντρωση στην επίτευξη του ακατόρθωτου, του δύσκολου, καθώς και η –συχνά επίπονη– αναζήτηση του καινούργιου, όμως ας μη λησμονούμε να εκτιμάμε και όσα έχουμε ήδη πετύχει.
Όπως κάθε εποχή, έτσι και σήμερα η ανθρωπότητα βρίσκεται μπροστά σε πολύ σοβαρές προκλήσεις. Πάντοτε οι άνθρωποι καλούνταν να κάνουν επιλογές που έμοιαζαν κρίσιμες. Και ήταν.
Το διαφορετικό είναι ότι ζούμε σε μια εποχή στην οποία ο άνθρωπος, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, καλείται να λύσει τα προβλήματα της ανθρωπότητας: την παγκόσμια κλιματική αλλαγή, την καταπολέμηση σοβαρών ασθενειών και την εξάλειψη της πείνας. Τα ζητήματα αυτά δεν είναι στη δικαιοδοσία ενός ατόμου, ενός οργανισμού ή μιας χώρας.
Γι' αυτό, ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση να είναι το πώς θα προωθήσουμε τη συλλογική δράση, να συνεργαστούμε όλοι μαζί για να ασκήσουμε θετική επιρροή, με μεγάλη διάρκεια.
Όμως έχουμε και σημαντικά εφόδια σε αυτή τη μάχη. Οι άνθρωποι μπορούν να επικοινωνούν και να συνεργάζονται όπως ποτέ πριν στην ιστορία. Και αυτό είναι αποτέλεσμα της τεχνολογίας.
— Μπορεί να κινδυνεύσει η δημοκρατία από την πρόοδο και τη χρήση της τεχνολογίας;
Η τεχνολογία είναι ένα εργαλείο. Ένα εργαλείο ικανό, ωστόσο, να αμβλύνει ή να οξύνει κοινωνικά φαινόμενα, ανάλογα με τον τρόπο που χρησιμοποιείται. Έχει εισχωρήσει σε ευαίσθητους τομείς της ανθρώπινης ύπαρξης και οι απαντήσεις έχουν γίνει περίπλοκες.
Δεν εκτιμώ ότι η δημοκρατία κινδυνεύει από την τεχνολογία, αλλά από τις κοινωνικές ανισότητες, καθώς και από την επακόλουθη άνιση κατανομή του «τεχνολογικού πλούτου».
Σε πολλά μέρη του κόσμου οι άνθρωποι παλεύουν ακόμα για τα βασικά τους δικαιώματα, όπως είναι η τροφή, η στέγη και η ιατρική περίθαλψη. Την ίδια στιγμή η τεχνολογία τροφοδοτεί μια νέα ψηφιακή οικονομία, γεμάτη υποσχέσεις για τους ανθρώπους και την κοινωνία.
Αλλά σε πολλούς δεν θα δοθεί ποτέ η ευκαιρία να βιώσουν τα οφέλη της. Είναι ορατός ο κίνδυνος για τη δημιουργία δύο νέων κοινωνικών τάξεων: των ψηφιακά αναλφάβητων και εκείνων που θα έχουν κατακτήσει την τεχνολογική γνώση.
Είναι, λοιπόν, ευθύνη μας να διασφαλίσουμε ότι όλοι οι άνθρωποι θα επωφεληθούν από την πρόοδο και την εξέλιξη της τεχνολογίας και ότι θα έχουν τις γνώσεις για να τη χρησιμοποιήσουν. Να μπορέσουμε την υπεραξία που παράγεται να τη διανείμουμε δίκαια, ώστε να αποφευχθεί η δημιουργία ενός σύγχρονου μεσαίωνα. Να γκρεμίσουμε τα ψηφιακά τείχη και, ουσιαστικά, να καταστήσουμε προσβάσιμες τις ψηφιακές δεξιότητες σε όλους.
Η συνεχής αύξηση της χρήσης του Internet είναι από μόνη της ένα εργαλείο δημοκρατίας. Ξαφνικά άνθρωποι που δεν είχαν καμία πρόσβαση στη γνώση και στην εκπαίδευση απέκτησαν ίσες ευκαιρίες με άλλους οι οποίοι, για φυλετικούς, εθνικούς ή γεωγραφικούς λόγους, βρίσκονταν σε προνομιακή θέση.
Αξίζει να θυμίσουμε ότι η Microsoft πριν από 40 χρόνια εκδημοκράτισε την τεχνολογία κατασκευάζοντας τον προσωπικό υπολογιστή. Αυτό εξακολουθούμε να κάνουμε και σήμερα. Να δημιουργούμε προϊόντα προσβάσιμα, οικονομικά και ευρείας χρήσης, με απώτερο σκοπό τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων.
Η δική μας προσέγγιση είναι ξεκάθαρη: η τεχνολογία είναι ένα ισχυρό εργαλείο στην υπηρεσία του καλού, σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο, και είναι υποχρέωσή μας να διασφαλίσουμε ότι ο καθένας έχει πρόσβαση στις ευκαιρίες που προσφέρει.
— Ποιο είναι το αντίδοτο, λοιπόν, για να αντιμετωπίσουμε ένα δυστοπικό μέλλον;
(Γέλια) Δεν ανήκω σ' εκείνους που πιστεύουν ότι το μέλλον θα είναι δυστοπικό. Μας είναι άγνωστο και είναι λογικό να υπάρχουν φόβοι, προβληματισμοί ή ανησυχίες.
Το βέβαιο είναι ότι οι κοινωνίες θα αγκαλιάσουν και θα χρησιμοποιούν τεχνολογίες που εμπιστεύονται. Γι' αυτό, είναι σημαντικό να οικοδομήσουμε αυτή την εμπιστοσύνη, σε συνεργασία με τους θεσμούς, τις ΜΚΟ και το οικοσύστημα των συνεργατών μας, διασφαλίζοντας τη διαφάνεια, την ακεραιότητα και τη δικαιοσύνη.
Μία συγγραφέας που ξεχωρίζω, η Rachel Botsman, στο βιβλίο της «Who can we trust» το διατυπώνει πολύ ωραία: «Η εμπιστοσύνη είναι μια ισχυρή σχέση με το άγνωστο (a confident relationship with the unknown)». Καλούμαστε να φωτίσουμε τις θετικές πλευρές αυτού του νέου άγνωστου.
Σε αυτή την κατεύθυνση βοηθάνε ισχυρά παραδείγματα που δείχνουν πώς στην πράξη μπορεί η τεχνολογία να βελτιώσει τη ζωή μας και να χρησιμοποιηθεί για το κοινό καλό. Ας πάρουμε για παράδειγμα τις πρωτοβουλίες της εταιρείας κάτω από την ομπρέλα «ΑΙ for Good».
Σε παγκόσμιο επίπεδο, έχουμε αναπτύξει τρεις πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση κρίσιμων ζητημάτων με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Η εταιρεία έχει επενδύσει 115 εκατ. δολάρια, σε μια χρονική περίοδο πέντε ετών, προκειμένου να χρηματοδοτήσει ιδέες και πρότζεκτ που αφορούν τρεις τομείς:
Ο πρώτος αφορά την κλιματική αλλαγή και το πώς μπορούμε να διαχειριστούμε καλύτερα τους φυσικούς πόρους, βασιζόμενοι στο νερό, στη γεωργία και στη βιοποικιλότητα.
Ο δεύτερος αφορά την ισότιμη πρόσβαση, χωρίς διακρίσεις, όπου χρηματοδοτούνται ελπιδοφόρες ιδέες οι οποίες έχουν στόχο να βοηθήσουν 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους, σε όλο τον κόσμο, που ζουν με κάποιας μορφής αναπηρία.
Στον τρίτο η τεχνητή νοημοσύνη υπηρετεί την ανθρωπιστική δράση και περνά στα χέρια ΜΚΟ και άλλων διεθνών οργανισμών οι οποίοι εργάζονται για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, την προστασία των παιδιών και τα ανθρώπινα δικαιώματα, βοηθώντας παράλληλα τους πρόσφυγες και τους εκτοπισμένους.
— Τα social media μας περιορίζουν σε μια προκαθορισμένη εικονική πραγματικότητα;
Όσον αφορά τα social media, να θυμίσουμε ότι η παγκόσμια δικτύωση έχει δώσει ισχυρή «φωνή» σε πολλές νέες ομάδες ανθρώπων. Μια «φωνή» ικανή να επηρεάσει τις εξελίξεις.
Το #metoo είναι ένα πρόσφατο ισχυρό παράδειγμα. Ωστόσο, η τεχνολογία δεν σου προσφέρει απαραίτητα και σφαιρική γνώση των ζητημάτων. Τρανή απόδειξη αποτελούν οι αλγόριθμοι, οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν εκτενώς για τη σύνθεση μιας προσωποποιημένης μορφής του timeline. Δηλαδή του απόλυτου περιορισμού σε ένα επιλεγμένο ψηφιακό περιβάλλον.
Οι παγκόσμιοι γίγαντες του διαδικτύου γνωρίζουν καλύτερα τους εαυτούς μας απ' ό,τι εμείς, τη στιγμή που η θεσμική προστασία δεν είναι αρκετή για καμία καμπάνια ψεύτικων ειδήσεων. Εκεί είναι που η κριτική σκέψη και η παιδεία αποτελούν τα μοναδικά μας όπλα για να οδηγηθούμε στις αληθινές πηγές γνώσης.
Σημαντική ευθύνη φέρουν και οι εταιρείες τεχνολογίας αλλά και όλοι όσοι διαχειρίζονται τα συστήματα πληροφόρησης και τα μέτρα προστασίας ώστε η λανθασμένη είδηση να γίνεται αντιληπτή, οι εκλογικές διαδικασίες να είναι διαφανείς και να μη γινόμαστε θύματα μιας κακόβουλης προπαγάνδας.
— Ως εταιρεία, πώς χρησιμοποιείτε την τεχνολογία για να θωρακίσετε τη δημοκρατία από κυβερνοεπιθέσεις;
Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο επόμενος παγκόσμιος πόλεμος πιθανόν να είναι διαδικτυακός. Δεν μπορεί να επικρατήσει η ειρήνη στον πλανήτη αν δεν εξασφαλιστεί και η διαδικτυακή ειρήνη.
Τον περασμένο Νοέμβριο στο Παρίσι ήμασταν ένας από τους 370 υπογράφοντες την Έκκληση του Παρισιού για την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Η συμφωνία αυτή περιλαμβάνει και τα 28 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 27 από τα 29 μέλη του ΝΑΤΟ, καθώς και σημαντικές κυβερνήσεις από άλλα μέρη του κόσμου, όπως την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, το Μεξικό, την Κολομβία και τη Νέα Ζηλανδία.
Επίσης, περισσότερες από 200 κορυφαίες εταιρείες, μεταξύ των οποίων εταιρείες τεχνολογίας, χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, βιομηχανικοί ηγέτες, καθώς και ΜΚΟ.
Όσον αφορά ειδικά τη Microsoft, μέσα στο 2018 ανακοινώθηκε το Πρόγραμμα για την Προάσπιση της Δημοκρατίας, το οποίο έχει ως στόχο τη χρήση των τεχνολογιών της εταιρείας προκειμένου να προστατευτούν πολιτικές καμπάνιες από την πειρατεία, να αυξηθεί η διαφάνεια της πολιτικής διαφήμισης στο διαδίκτυο, να προστατευτούν εκλογικές διαδικασίες και να καταπολεμηθούν οι εκστρατείες παραπληροφόρησης.
Λένε ότι οι «αναλφάβητοι του μέλλοντος» θα είναι εκείνοι που δεν θα μπορούν να «ξεμάθουν» όσα έχουν ήδη μάθει, για να εκπαιδευτούν στα νέα δεδομένα. Το μόνο, λοιπόν, που μπορούμε να αναφέρουμε είναι ότι σίγουρα τα περισσότερα από τα επαγγέλματα του μέλλοντος θα σχετίζονται με την τεχνολογία. Για παράδειγμα, όπως πιθανολογείται, ο χειριστής drones θα είναι ένα από τα περιζήτητα επαγγέλματα των επόμενων ετών.
— Πού αναμένεται να επηρεάσει τη ζωή μας η τεχνητή νοημοσύνη;
Με μια λέξη; Παντού. Θεωρώ ότι ήδη βιώνουμε τις αλλαγές. Μόλις πρόσφατα ανακοινώθηκε, για παράδειγμα, ότι η αναγνώριση λόγου έφτασε σε ποσοστό 95% της ανθρώπινης ικανότητας. Ήδη το Skype translator παρέχει αυτόματη μετάφραση σε 70 γλώσσες. Η χρήση των γνωστικών υπηρεσιών γίνεται ολοένα και πιο ευρεία.
Αξίζει να αναφέρω μια εφαρμογή που ανέπτυξε η Microsoft σε μια τσέχικη τράπεζα και η οποία χρησιμοποιεί αναγνώριση προσώπου. Η εφαρμογή αυτή μπορεί άμεσα να καταγράφει τις εκφράσεις των πελατών, να τις αναλύει και να βγάζει συμπεράσματα για τον βαθμό ικανοποίησής τους.
Αλλά και στον τομέα της ιατρικής, με τα Hololens, δηλαδή συσκευές μεικτής πραγματικότητας, οι χειρουργοί μπορούν πλέον να βλέπουν τρισδιάστατες τομογραφίες του ασθενή, την ώρα της επέμβασης, παρακολουθώντας με εξαιρετική ακρίβεια και λεπτομέρεια τους ιστούς, τα κόκκαλα και τις φλέβες του. Με αυτή τη τεχνική μειώνεται σημαντικά ο χρόνος μιας επέμβασης, ενώ οι γιατροί αποκτούν μεγαλύτερη ακρίβεια στις κινήσεις τους και άρα μεγαλύτερη επιτυχία.
Όσον αφορά τα driverless cars, ακόμα και αν γίνει κάποιο ατύχημα, αυτό δεν θα επαναληφθεί ποτέ, υπό τις ίδιες συνθήκες, καθώς όλα τα υπόλοιπα οχήματα θα έχουν μάθει από αυτό και θα έχουν διορθώσει το λάθος.
— Η ψηφιακή ανάπτυξη δεξιοτήτων μπορεί να μειώσει τα υψηλά ποσοστά ανεργίας ή δημιουργεί αντίθετο αποτέλεσμα;
Αναλογιστείτε ότι το 70% των επαγγελμάτων των επόμενων δεκαετιών δεν έχει ακόμη δημιουργηθεί. Και αυτό δημιουργεί προβληματισμό για τα παιδιά που μεγαλώνουν τώρα, καθώς δεν γνωρίζουν με τι θα ασχοληθούν μελλοντικά.
Το μοντέλο «σπουδάζω - εργάζομαι - συνταξιοδοτούμαι» έχει ολοκληρώσει τον κύκλο του, ιδιαίτερα ενώ αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής. Θα πρέπει συνεχώς να γίνεσαι μέτοχος της διά βίου μάθησης και να επενδύεις σε αυτή τη στάση ζωής. Λένε ότι οι «αναλφάβητοι του μέλλοντος» θα είναι εκείνοι που δεν θα μπορούν να «ξεμάθουν» όσα έχουν ήδη μάθει, για να εκπαιδευτούν στα νέα δεδομένα.
Το μόνο, λοιπόν, που μπορούμε να αναφέρουμε είναι ότι σίγουρα τα περισσότερα από τα επαγγέλματα του μέλλοντος θα σχετίζονται με την τεχνολογία. Για παράδειγμα, όπως πιθανολογείται, ο χειριστής drones θα είναι ένα από τα περιζήτητα επαγγέλματα των επόμενων ετών.
Αδιαμφισβήτητα η αγορά εργασίας θα υποστεί σημαντικές μεταβολές. Ταυτόχρονα, οι πολίτες πρέπει να αποκτούν τις δεξιότητες εκείνες που θα τους βοηθήσουν στην αγορά εργασίας.
Εμείς, ως Microsoft στην Ελλάδα, προβήκαμε σε συνεργασία με τον Δήμο της Αθήνας στη δημιουργία του προγράμματος START. Πρόκειται για ένα κέντρο ψηφιακών δεξιοτήτων στην καρδιά της πόλης, στην Κυψέλη, σε συνεργασία με τη μη κυβερνητική οργάνωση Social Innov. Το πρόγραμμα αυτό, που προσφέρει δωρεάν μαθήματα βασικών και προχωρημένων δεξιοτήτων, γεννήθηκε για να θεραπεύσει ένα σύγχρονο πρόβλημα, τον ψηφιακό αναλφαβητισμό.
Μετατρέψαμε ένα «νεκρό» κτίριο, την Οικία της Λέλας Καραγιάννη, που παρέμενε κλειστό επί σειρά ετών, σε μια ζωντανή κυψέλη γνώσης. Έναν χρόνο μετά, πάνω από 3.000 συμπολίτες μας εκπαιδεύτηκαν. Δεν αποκλείσαμε κανέναν. Και ήταν μια ιδιαίτερα συγκινητική έκπληξη όταν είδαμε τους ηλικιωμένους της Κάτω Κυψέλης να γράφονται και να παρακολουθούν μαθήματα Word, PowerPoint, social media.
Η σύνδεση τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας είναι επίσης κρίσιμη. Πρόσφατα εγκαινιάσαμε, σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο, τον Κόμβο Ψηφιακής Καινοτομίας. Πιστεύουμε στη δύναμη των τολμηρών συνεργασιών.
Η συνεργασία μεταξύ μιας εταιρείας τεχνολογίας και ενός πανεπιστημίου δεν είναι πλέον ταμπού και θα βοηθήσει τους φοιτητές, προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς, μέσα από hackathons, σεμινάρια, διαλέξεις, να έρθουν σε επαφή με τις τελευταίες εφαρμοσμένες τεχνολογικές εξελίξεις, ακριβώς τη στιγμή που συμβαίνουν στον υπόλοιπο κόσμο, αλλά και να έρθουν σε επαφή με εξειδικευμένους επαγγελματίες και πρωτοπόρους της τεχνολογίας.
— Μπορούν οι υπολογιστές να αντικαταστήσουν τον άνθρωπο; Επίσης, είναι ικανοί να δώσουν λύση σε ασθένειες όπως ο καρκίνος;
Σε λίγους μήνες, τον Μάιο, στο Microsoft Summit θα γνωρίσουμε από κοντά μια σπουδαία προσωπικότητα, τον Garry Kasparov. Είναι ο πρώτος σκακιστής στην ιστορία που ηττήθηκε από την τεχνητή νοημοσύνη σ' εκείνον τον περίφημο αγώνα του 1997.
Ξεχωρίζω μία ατάκα του από το παρελθόν: «Υπάρχει ένα βασικό στοιχείο το οποίο δεν μπορεί να μετρηθεί ή να αναλυθεί από καμία συσκευή: η δύναμη της διαίσθησης και η ικανότητα να την αξιοποιούμε και να τη χρησιμοποιούμε με τον καλύτερο τρόπο. Εκεί κρύβεται και το μυστικό της επιτυχίας».
Οι υπολογιστές δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αντικαταστήσουν τον άνθρωπο – και δεν το επιθυμούμε. Οι άνθρωποι διαθέτουν μια μοναδική πολυπλοκότητα, που δεν μπορεί να αντιγραφεί από καμία μηχανή. Νιώθουμε, πονάμε, αγαπάμε, έχουμε ελαττώματα και προβλήματα.
Άρα, είναι δύσκολο να δημιουργηθεί ένα ψηφιακό αντίγραφό μας. Σκοπός της τεχνολογίας είναι να ενισχύσει τις ανθρώπινες δυνατότητες. Να μας απελευθερώσει χρόνο για πιο ποιοτικές δουλειές. Να μας δίνει ακριβή στοιχεία, γρήγορα και εύκολα. Και, ναι, να συντελεί στη αντιμετώπιση ασθενειών, όπως ο καρκίνος.
Στη Microsoft, για παράδειγμα, έχουμε ένα πρόγραμμα, το Inner Eye, όπου ένας αλγόριθμος μπορεί να διαβάσει χιλιάδες μαγνητικές τομογραφίες προκειμένου να διαγνώσει με ακρίβεια, μέσα σε μερικά λεπτά, την ύπαρξη ενός όγκου. Όμως ο αλγόριθμος αυτός δεν σημαίνει ότι είναι σε θέση να αντικαταστήσει τον γιατρό, παρά μόνο να αποτελέσει ένα εργαλείο στα χέρια του, για ένα καλύτερο αποτέλεσμα.
— Τι είναι αυτό που σας έχει μάθει η ενασχόλησή σας με την τεχνολογία;
O Σάτια Ναντέλα έχει πει ότι «η τεχνολογία δεν σέβεται καθόλου την παράδοση, παρά μόνο την καινοτομία». Κατά συνέπεια, είναι καλό να μην επαναπαύεσαι στο παρελθόν, αλλά σταθερά να βελτιώνεσαι και να εξελίσσεσαι.
Όπως λέει κι ένας αγαπημένος μου συγγραφέας, «η δυνατότητα που μας δίνεται για μάθηση είναι δώρο, η ικανότητα που μας δίνεται για μάθηση είναι δεξιότητα και η θέληση για μάθηση είναι απλά επιλογή».
— Υπάρχει κάτι που μας έμαθε, ως κοινωνία, η κρίση;
Ευελπιστώ ότι αυτό που μας έμαθε είναι πως δεν είμαστε μια απομονωμένη οικονομία, ούτε μια περιχαρακωμένη κοινωνία. Νομίζω ότι επιβάλλεται να γίνουμε –και θα γίνουμε– περισσότερο εξωστρεφείς. Ο ανταγωνισμός είναι παγκόσμιος, όπως και κατ' επέκταση η αξιοποίηση των ευκαιριών.
Εκτιμώ ότι η κρίση μάς οδήγησε στην έξοδο από το «καβούκι» μας και μας έδωσε τη δυνατότητα να κοιτάξουμε λίγο πιο σφαιρικά τον κόσμο. Μοιάζει δύσκολο επί του παρόντος να αντιληφθούμε τις αλλαγές. Θα τις δούμε όμως να συμβαίνουν τα επόμενα χρόνια.
— Πώς μπορεί να ευνοηθεί η επιχειρηματικότητα κατά την περίοδο οικονομικής κρίσης;
Το σημαντικό είναι να επενδύεις στην καινοτομία. Το 2008, στο ξεκίνημα της «κρίσης», δημιουργήσαμε το Ελληνικό Κέντρο Καινοτομίας, το οποίο εγκαινιάστηκε από τον Μπιλ Γκέιτς κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Ελλάδα, σε μια περίοδο που δεν είχαν διαμορφωθεί οι τάσεις που παρακολουθούμε σήμερα. Στόχος του ήταν η υποστήριξη της καινοτομίας και της τεχνολογικής επιχειρηματικότητας (startups) στη χώρα.
Επομένως, αυτό που απαιτείται είναι να παρακολουθείς τις παγκόσμιες εξελίξεις και να τις προσαρμόζεις σε εγχώριο επίπεδο, με την ελπίδα να επηρεάσεις, να εμπνεύσεις και να στηρίξεις ιδέες, σκέψεις και αλλαγές σε μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η στροφή προς την τεχνητή νοημοσύνη.
Στατιστικά, στην Κίνα έχουν απορροφηθεί 7 δισ. έως το 2030 για την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, υπολογίζοντας παράλληλα σε μια βιομηχανία που θα αποφέρει 150 δισ.
Η Αγγλία χρηματοδοτεί πάνω από 1.000 διδακτορικά που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη, η Σαουδική Αραβία απέκτησε ομώνυμο υπουργείο και η Πορτογαλία αναμένεται να δει αύξηση του ΑΕΠ της τάξης του 14% τα επόμενα 15 χρόνια, η οποία θα οφείλεται στην υιοθέτηση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης.
Εδώ υπάρχει μια μεγάλη ευκαιρία, που η χώρα μας δεν πρέπει να χάσει. Θα μοιραστώ μαζί σας και το προσωπικό μου όραμα: ως χώρα μπορούμε να παράγουμε καινοτομία και τεχνητή νοημοσύνη, και όχι μόνο να καταναλώνουμε όλα όσα δεχόμαστε από τις υπόλοιπες χώρες. Υπάρχουν εξαιρετικοί νέοι άνθρωποι, δυνατά μυαλά, που μπορούν να πρωταγωνιστήσουν. Επιπρόσθετα, να υποστηριχθούν ιδέες που θα συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη, αλλά και στην αξιοποίηση του εξαιρετικού ταλέντου που έχουμε στην Ελλάδα.
Θεωρώ επιβεβλημένη την επένδυση στην τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης, ως ένα μέσο ανάπτυξης, αύξησης της παραγωγικότητας και μείωσης του κόστους.
— Φτάνοντας σε μια υψηλή θέση σε σχετικά μικρή ηλικία, πιστεύετε ότι είστε η εξαίρεση του κανόνα και τι συμβουλές θα δίνατε σε άλλες γυναίκες; Πώς, δηλαδή, επιτυγχάνεται η ισότητα των φύλων στον εργασιακό χώρο και ποια η θέση της γυναίκας στην εποχή του κινήματος #metoo;
Στις υψηλές διευθυντικές θέσεις όλοι, ανεξαιρέτως φύλου, αξιολογούμαστε με βάση τους στόχους που θέτουμε και τα αποτελέσματα που πετυχαίνουμε. Οι θέσεις αυτές απαιτούν γερό στομάχι, υπομονή, διορατικότητα και εναλλακτική σκέψη, αρετές που χαρακτηρίζουν τόσο τις γυναίκες όσο και τους άνδρες.
Είναι ευθύνη όλων μας να προσλαμβάνουμε τα ικανότερα στελέχη, χωρίς το φύλο να αποτελεί προϋπόθεση ή ανασταλτικό παράγοντα εξέλιξης σε οποιαδήποτε εταιρεία.
Σήμερα, η ισότητα των φύλων θεωρείται δεδομένη γενικότερα, αλλά στον εργασιακό χώρο έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε ακόμα σε αυτόν τον τομέα.
Για να καταλάβετε, ενώ παγκοσμίως οι γυναίκες αποτελούν το 50% του πλανήτη, όταν ερευνήσουμε πόσες γυναίκες βρίσκονται στις υψηλόβαθμές θέσεις, το ποσοστό πέφτει στο 25%. Αν προχωρήσουμε και περαιτέρω, στα διοικητικά συμβούλια, μόνο το 18% είναι γυναίκες, ενώ στην Ελλάδα με δυσκολία φτάνει το 11%. Παρόλο που έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου, θεωρώ ότι είναι και ευθύνη των ήδη επιτυχημένων γυναικών να λειτουργήσουν ως πρότυπα και να συμβάλουν καταλυτικά ώστε να καταρριφθούν ακόμα περισσότερα ταμπού και στερεότυπα.
Βέβαια, είναι και θέμα κουλτούρας της εκάστοτε επιχείρησης, κοινωνίας ή χώρας. Για παράδειγμα, η μητρότητα είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα που απασχολούν τις γυναίκες στον χώρο εργασίας. Αν μπορείς να τους προσφέρεις ένα ευέλικτο ωράριο εργασίας ή και τη δυνατότητα να εργάζονται όχι μόνο από το γραφείο αλλά και από το σπίτι, τους δίνεις ένα ισχυρό κίνητρο για να εξελιχθούν και να πετύχουν.
Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό να θεσμοθετηθεί και η αντίστοιχη άδεια πατρότητας, ώστε τα «οικογενειακά βάρη» να μοιράζονται. Είμαι ιδιαίτερα περήφανη που εργάζομαι σε μια εταιρεία που τα παραπάνω τα κάνει πράξη.
Τώρα, ως προς το τι θα συμβούλευα τις άλλες γυναίκες... Να μη φοβούνται να διεκδικούν περισσότερα, να τολμούν να αναλαμβάνουν ευθύνες και πρωτοβουλίες, οι οποίες μπορούν να τις εξελίξουν, και να έχουν αυτοπεποίθηση ότι θα τα καταφέρουν. Πορεύομαι με ένα μότο που λέει «αν σου δοθεί μια ευκαιρία αλλά δεν είσαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρεις, άδραξέ την και θα βρεις στην πορεία πώς θα το πετύχεις».
Πιστεύω ότι το ρίσκο είναι απαραίτητο συστατικό της επιτυχίας. Όσα, όμως, εμπόδια κι αν βρεθούν στη διαδρομή σου, αρκούν η θέληση και η εμπιστοσύνη στις δυνατότητές σου για να πετύχεις.
— Έχετε δεχτεί σεξουαλική παρενόχληση και πώς σχολιάζετε το κίνημα #metoo;
Όχι, ευτυχώς. Ίσως ήμουν τυχερή. Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό το γεγονός πως στο #metoo είδαμε πολλά πρόσωπα τα οποία γνώριζαν και δεν μιλούσαν.
Σε αυτό το θέμα ο ρόλος των social media ήταν καταλυτικός. Τροποποίησε πλήρως την επικρατούσα κατάσταση και συνέβαλε στη μείωση των διαφόρων σχολίων, πειραγμάτων και των αστεϊσμών που γίνονται στους εργασιακούς χώρους εναντίον των γυναικών.
Και στην εταιρεία που διευθύνω σας διαβεβαιώνω ότι υπάρχει μηδενική ανοχή σε τέτοιου είδους συμπεριφορές. Είναι θέμα κουλτούρας, αλλά ταυτόχρονα δίνουμε τα εργαλεία σε όποια εργαζόμενη ή όποιον εργαζόμενο θεωρήσει ότι θίγεται η αξιοπρέπειά της/του να το δηλώσει με ασφάλεια και πλήρη προστασία.
— Ποια είναι τα θετικά και ποια τα αρνητικά μιας γυναίκας που επιλέγει τον δρόμο της καριέρας και την επαγγελματική κορυφή;
Όλα είναι θέμα ισορροπίας και επιλογών. Προκειμένου να είσαι ένα ολοκληρωμένο άτομο, χρειάζεται να εξισορροπείς ανάμεσα στην καριέρα και την προσωπική ζωή. Προφανώς, υπάρχουν στιγμές που δεν μπορείς να τα εναρμονίσεις όπως επιθυμείς. Αλλά η προσπάθεια είναι απαραίτητη προς αυτή την κατεύθυνση.
Πρόσφατα μου κέντρισε το ενδιαφέρον μια έρευνα που έδειχνε το ποσοστό ανδρών και γυναικών που ασχολούνται με τις οικιακές εργασίες. Στη Μεγάλη Βρετανία το ποσοστό των ανδρών κυμαινόταν στο 50% και στις γυναίκες στο 85%. Σε όλες τις χώρες της Ευρώπης το ποσοστό που αντιστοιχεί στις γυναίκες κινείται περίπου στο 70%-80%. Αυτό που διαφοροποιείται είναι το ποσοστό των ανδρών.
Η Ελλάδα βρίσκεται στην προτελευταία θέση, με συμμετοχή των ανδρών σε ένα ποσοστό μόλις 16%. Αυτό είναι ένα παλιό κοινωνικό πρότυπο που πρέπει να αλλάξει. Διαφορετικά, δεν θα υπάρξει η ισορροπία για την οποία μιλάμε.
— Ποιο θεωρείτε ότι είναι το πιο ισχυρό εφόδιο για έναν νέο την περίοδο αυτή; Για παράδειγμα, είναι οι γνώσεις, η προϋπηρεσία ή η εξειδίκευση;
Η προσωπική στάση ζωής. Το ομαδικό πνεύμα, η μεθοδικότητα, η ευελιξία, η ανάπτυξη της συνεργασίας, της συναδελφικότητας, της εμπιστοσύνης και της σύμπραξης. Η όρεξη για μάθηση, η φιλοπεριέργεια και, φυσικά, να διαθέτεις μια ευρεία γκάμα ενδιαφερόντων.
Νομίζω ότι το μεγαλύτερο εφόδιο και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα είναι να φέρεσαι και να νιώθεις πολίτης του κόσμου. Ένας ελεύθερος και ολοκληρωμένος άνθρωπος, ένας πρόθυμος διαμορφωτής της πορείας σου.
— Τι θεωρείτε σημαντικό στη ζωή;
Να αισθάνεσαι δημιουργικός και να αξιοποιείς στο έπακρο κάθε μέρα της ζωής σου. Ειδικότερα, όταν βρίσκεσαι σε θέσεις ευθύνης, επειδή όλα όσα πράττεις έχουν αντίκτυπο, να αφήσεις τον κόσμο λίγο καλύτερο απ' ό,τι τον βρήκες.
To Microsoft Summit θα πραγματοποιηθεί στις 14 Μαΐου στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO
σχόλια