Σπεράντζα, όπως Ελπίδα. Ένας ζωντανός θρύλος της «χρυσής» εποχής της επιθεώρησης. Όταν «κεντούσε» στη σκηνή πλάι στον Ρίζο, τον Μαυρέα, τη Νέζερ, τον Αυλωνίτη, τη Ρένα Ντορ, την Μπέμπα Δόξα, τον Σταυρίδη, ήμουν αγέννητος. Όταν έπαιξε στην «Κάλπικη Λίρα» τη συμπαθέστερη πόρνη του ελληνικού σινεμά, μαθητής. Έτσι ξανάνιωσα όταν βρέθηκα απέναντί της, και ας κοντεύω πια σαράντα. Δεν είναι «του Μπάκινγχαμ», όπως σαρκάζει. Έμαθε όμως από μικρή να στέκεται όρθια. Να λέει τα πράγματα με το όνομά τους. Και να ρουφά τη ζωή ως το μεδούλι.
Η παρουσία της πληθωρική. Το βλέμμα της αφολπιστικό. Ο λόγος της ευθύς, κελαρυστός. Η γραφή της απολαυστική, σκαμπρόζικη, όπως κι ο τίτλος του τελευταίου της βιβλίου «Έλα Καλέ, Τώρααα!» (εκδ. Άγκυρα). Είναι ευσιγκίνητη, εκφραστική, αγαπησιάρα. Έχει αύρα και τσαγανό - σε πουλά και σε αγοράζει ώσπου να πεις «κύμινο», είναι όμως και ψυχούλα. Ακαταπόνητη παρά τις κακουχίες, διατηρεί μια ζηλευτή ενεργητικότητα και κάνει διαρκώς σχέδια για το μέλλον. Η συνταγή της; «Πέτα τα πέπλα, ρε πουλάκι μου. Λυτρώσου! Καλύτερα η "Λουλού στο σύρμα", παρά μίζερη και καταπιεσμένη. Ευτυχής όποιος γεύεται την κάθε επιθυμία του». Τι παραπέρα να πω; Σας την παραδίδω.
Ορφάνεψα μικρή και έτσι δεν είχα να δώσω λογαριασμό πουθενά. Έπαιρνα τη ζωή όπως μου ερχόταν. Γλεντούσα όπως μου άρεσε. Το σεξ ήταν κάτι σαν φαγητό για μένα – και πείναγα πολύ συχνά...
— Τι πραγματεύεται το τελευταίο σας βιβλίο;
Τις αναμνήσεις και τις απόψεις μου γύρω από την τελευταία εικοσαετία. Αισθάνομαι, ξέρεις, ότι έχω ζήσει τρεις ζωές. Η πρώτη ήταν ώσπου ορφάνεψα – νωρίς νωρίς. Η δεύτερη στο θέατρο. Η τρίτη είναι η ζωή μετά το θέατρο, οπότε πλέον αφοσιώθηκα στη συγγραφή και ανακάλυψα μία πραγματικότητα που μέχρι τότε αγνοούσα.
— Τι ήταν το θέατρο για σας;
Ένα ασίγαστο πάθος. Ένας φλογερός εραστής που, έτσι και σε αρπάξει στα μπράτσα του και σε αγκαλιάσει σφικτά, δεν θες τίποτε άλλο. Ζεις για τον οργασμό τού «μπράβο».
— Σήμερα για τι ζείτε;
Σήμερα ζούμε όλοι μας την εποχή του Μεγάλου Αυνανισμού. Κυριολεκτικά και μεταφορικά.
— Η πολιτική σάς απασχόλησε ποτέ;
Κάποτε ναι. Μέχρις ότου διαπίστωσα ότι είναι μια ξεκωλιάρα γκόμενα που για να την κατακτήσεις πρέπει να αρνηθείς την ανθρώπινη φύση σου.
— Τη σημερινή σόου μπίζνες πώς την κρίνετε;
Άγριο πράγμα. Στην εποχή μου ουδέποτε ηθοποιός έβαζε τρικλοποδιά σε άλλον. Ήταν τόσο δυνατοί οι θεατρίνοι που δεν χρειαζόταν. Εντάξει, γίνονταν «στραβές», όχι όμως σε τέτοιο βαθμό.
— Και η σύγχρονη επιθεώρηση;
Φτηνή. Τιποτένια. Για αυτό και στο βιβλίο μου περιλαμβάνω ένα σεμινάριο προς νέους ηθοποιούς που θέλουν να παίξουν επιθεώρηση αλλά σιχαίνονται την κατάντια της.
— Γράφετε μέχρι και για μεταφυσική.
Έχεις διαβάσει; Διάβασε να μάθεις! Ιδίως αστρολογία.
— Πιστεύετε στα άστρα;
Πιστεύω αλλά οσονούπω! Πιστεύω βασικά ότι γεννιόμαστε με μία μοίρα η οποία ίσως καθορίζεται από τον αστρολογικό μας χάρτη.
— Υπάρχει, λέτε, πεπρωμένο;
Βεβαιότατα. Τη μοίρα δεν τη φτιάχνουμε. Εκείνη μας κατευθύνει. Θα σου πω ένα παράδειγμα. Πριν από 25 χρόνια με κτύπησε άσχημα ένα αυτοκίνητο. Μου σακάτεψε τα πόδια, κόντεψε να μου καταστρέψει όλη τη ζωή. Ευτυχώς είχα πλάι μου τον οσιομάρτυρα ή μάλλον... Σπεραντζομάρτυρα Παύλο, τον πιστό σύντροφό μου, που εξακολουθεί να με νταντεύει αγόγγυστα σαν μωρό. Αλλά και εγώ υπήρξα μαζί του πιστή και ειλικρινής.
— Είσαστε πάντοτε ειλικρινής;
Απολύτως. Σε όλες μου τις σχέσεις, φιλικές ή ερωτικές. Ψέματα θα έλεγα μόνο αν επρόκειτο για ζήτημα ζωής και θανάτου.
— Μπορεί όμως να επιβιώσει κανείς λέγοντας διαρκώς αλήθειες;
Όχι. Αλλά μπορεί κάποτε να κάνει πως δεν καταλαβαίνει. Όταν ξέρεις πως μια αλήθεια θα πληγώσει πολύ τον αποδέκτη της, είναι προτιμότερο να τον αφήσεις στο ψέμα του.
— Θα συγχωρούσατε στον άντρα σας μια απιστία;
Ουδέποτε. Ούτε κι εκείνος φυσικά. Ήξερα πότε να λέω «στοπ» στους πειρασμούς. Το ίδιο και ο Παύλος. Κάποτε έμαθα πως μια παλιότερη σχέση μου έκανε κάτι που δεν μου άρεσε. Σηκώθηκα κι έφυγα επιτόπου, παρά τις εξηγήσεις και τα παρακάλια. Μα ρε πούστη, να έχεις τον Θεό και να κοιτάς τους αγίους;
— Είστε λοιπόν κατά της εναλλαγής συντρόφων. Λόγοι ηθικής;
Μοιάζω πουριτανή; Απλώς εμένα δεν θα μου το επέτρεπε ποτέ η αγάπη που τρέφω προς τον σύντροφό μου. Είμαι πολυγαμική, αλλά όχι μέσα στη σχέση. Η απιστία πικραίνει, ρε γαμώ το! Θύμα και θύτη. Ενθουσιαζόμαστε καμιά φορά με κάποιον τρίτο και φανταζόμαστε πως θα μας πάει στον παράδεισο. Αλλά φτάνοντας εκεί αντικρίζουμε έναν κηπάκο δίχως ένα έστω ωραίο λουλουδάκι...
— Υπήρξατε πολύ ανεξάρτητη γυναίκα. Πώς τα καταφέρατε;
Ορφάνεψα μικρή και έτσι δεν είχα να δώσω λογαριασμό πουθενά. Έπαιρνα τη ζωή όπως μου ερχόταν. Γλεντούσα όπως μου άρεσε. Το σεξ ήταν κάτι σαν φαγητό για μένα – και πείναγα πολύ συχνά... Ποτέ όμως δεν έκανα πορνεία, ούτε «ξεπέτες» - αν εξαιρέσω μία χάριν ενός γοητευτικού νεαρού θαυμαστή μου.
— Πόσο διέφερε το φλερτ, οι σχέσεις εκείνα τα χρόνια;
Υπήρχε ακόμα ρομαντισμός. Υπήρχε η διαφορά αρσενικού-θηλυκού. Τα αγόρια ήταν κυνηγοί, τα κορίτσια είχαν μια φυσική αιδημοσύνη. Την είχα κι εγώ, διέθετα όμως και ένα ανεπτυγμένο ερωτικό ένστικτο. Η πρώτη μου σχέση ήταν της ανάγκης. Εκείνος ήταν 28 ετών κι εγώ 13. Ήταν Κατοχή κι εγώ πάλευα με τον Χάρο. Χρειαζόμουν προστάτη. Όλες όμως τις άλλες τις επέλεξα. Δεν πα' να ήσουν ο Ωνάσης, αν δεν μου έκανες «κλικ» δεν σου καθόμουν! Υπήρχαν επίσης οι μεγάλοι έρωτες, που σήμερα σπανίζουν...
— Γράφετε κάπου πως φταίει και η γυναικεία απελευθέρωση γι' αυτό.
Μα δεν υπάρχει ισότης, νεαρέ μου! Στα δικαιώματα ναι, στις δουλειές και στον έρωτα όμως όχι. Πολλές γυναίκες το έχουν παρεξηγήσει το θέμα. Να μαγειρεύει και ο άντρας αλλά για χόμπι, όχι γιατί έτσι πρέπει. Να οδηγεί η γυναίκα, αλλά όχι νταλίκα!
— Πιστεύετε λοιπόν στη διάκριση των ρόλων. Τους γκέι πού τους τοποθετείτε;
Είναι μια ιδιαιτερότητα. Αλλά ο έρωτας είναι πάντοτε ίδιος. Είχα και έχω πολλούς γκέι φίλους. Πολλοί σπουδαίοι έκλαψαν σε τούτους εδώ τους ώμους. Ορισμένοι με είχαν κιόλας καψουρευτεί...
— Πώς ήταν τότε τα πράγματα για τους γκέι;
Καταρχήν δεν υπήρχαν «γκέι». Υπήρχαν αδελφές, κωλομπαράδες, πούστηδες... Εγώ προτιμώ αυτό το τελευταίο γιατί μου γεμίζει το στόμα! Ή μια άλλη, πιο χαριτωμένη λέξη που λέω, «μελανζέ»...
— Οι ίδιοι οι ομοφυλόφιλοι δεν προσβάλλονταν από τέτοιους χαρακτηρισμούς;
Οι φανεροί; Έλα καλέ! Απεναντίας. Είχαν φοβερό χιούμορ, «κράζονταν» από μόνοι τους. Τα γράφω και στο βιβλίο μου. Υπήρχε καταπίεση, αλλά υπήρχε και άφθονη ερωτική προσφορά για τους τολμηρούς. Τι φαντάροι, τι τεκνά... Ομόνοια και Ζάππειο μαζεύονταν κυρίως. Σε πολλούς άντρες άρεσε να πηγαίνουν κάποτε με «μελανζέ», όμως παρέμεναν αρσενικοί, πώς να στο πω... Άλλες εποχές. Υπήρχαν και λεσβίες, στον καλλιτεχνικό κυρίως χώρο, αλλά ήταν πιο κρυφές.
— Εσείς είχατε εμπειρίες με γυναίκες;
Αρκετές είχαν τσιμπηθεί μαζί μου. Σε κάποιες περιπτώσεις ενέδωσα. Φυλάγω μάλιστα κάποια ερωτικά γράμματα από γυναίκες, σκέτα ποιήματα! Μία τους είναι επώνυμη... Δεν ήταν όμως κάτι που με συνέπαιρνε. Είμαι, βλέπεις, φανατική θιασώτης του αντρικού οργάνου - μαμά μου! Υπάρχει ωραιότερο πράγμα;
— Πώς περνάτε πλέον τις μέρες σας;
Έχω τα χέρια μου, πόδια μου, τη μέση μου... Τι τα θες, Θοδωρή, ου γαρ έρχεται μόνον! Ψυχικά όμως νιώθω περδίκι. Ολημερίς τραγουδάω. Τις νύχτες ακούω μουσική και διαβάζω ως αργά. Πηγαίνω θέατρο. Ράβω, βλέπω τηλεόραση, παίζω και κανα χαρτάκι. Φροντίζω σκυλάκια – είμαι σκυλομάνα! Τώρα γράφω ακόμα ένα βιβλίο, τον «Επιβήτορα». Ύστερα λέω να ασχοληθώ με τη ζωγραφική... Είμαι χαρούμενος, αισιόδοξος, δραστήριος άνθρωπος.
— Πώς τα καταφέρατε;
Είμαι ισορροπημένο άτομο γιατί γαμήθηκα καλά τον καιρό που έπρεπε. Αγαπήθηκα, ερωτεύθηκα, χόρτασα τις ηδονές και έτσι δεν έχω απωθημένα. Γύρισα. Ταξίδεψα. Είμαι «πλήρης ημερών» από σεξ – ακόμα το κάνω όποτε μπορώ. Είμαι επίσης γεμάτη από χειροκρότημα για τη δουλειά μου. Τι άλλο να ζητήσω; Μόνο μου παράπονο ότι δυσκολεύομαι πια να βγαίνω βόλτα στις βιτρίνες...
Η ΣΠΕΡΑΝΤΖΑ ΘΥΜΑΤΑΙ...
... Ήταν τρεις «μελανζέ» - ένας ηθοποιός και δύο χορευτές - που είχαν νοικιάσει διαμέρισμα κοντά στον Εθνικό Κήπο για να πηγαίνουν εκεί με τους τσολιάδες. Έλειπε περιοδεία ο ένας και είχαν μείνει ο ηθοποιός και ένας χορευτής, η Ζαζά και η Ραρά. Λέει λοιπόν ο πρώτος: «Μωρή φιλενάδα, πάω στη λαϊκή κι έρχομαι, κοίτα μην πάρεις κανένα φαντάρο. Να είμαι κι εγώ!». Όταν γυρνά με τις σακκούλες, βρίσκει τον άλλο να είναι στο κρεββάτι με τέσσερις γύρω τoυ και να τους παίζει τα παπάρια τους. Του λέει λοιπόν για να τον πικάρει: «΄Ηξερα, μωρή, ότι είσαι χορεύτρια, αλλά όχι και ζογκλέρ!..».
... Ένας άλλος «μελανζέ» πήγαινε και πηδιόταν τα καλοκαίρια στη Γλυφάδα σε κάτι βραχάκια. Στηνόταν λοιπόν και φώναζε στα τεκνά: «Είμαι ο Προμηθέας Δεσμώτης... Πήδα με!».
... Μια αδελφή ηθοποιός, είχε καμακώσει ένα τεκνό στην παράσταση και του είχε πεί να τον περιμένει στα παρασκήνια στο τέλος. Όταν έφτασε λοιπόν, είδε έναν άλλο συνάδελφό του να παίρνει του τεκνού τσιμπούκι: «Τη μπουκιά από το στόμα, μωρή!», τσιρίξε έξαλλος.
... Μία άλλη πάλι αδελφή, έδερνε τα τεκνά που την πηδούσαν! Φοβερό. Τα έπαιρνε σπίτι, έκαναν ό,τι έκαναν και αφού το ευχαριστιόταν καλά καλά, μετά αγρίευε: «Τι έκανες, ρε, εμένα πήδησες; Τώρα θα δεις!». Και τα πετούσε έξω κλωτσηδόν.
... Η πρώτη μου λεσβιακή εμπειρία ήταν στα δεκάξι μου. Ήμασταν με ένα μπουλούκι κάπου στην Πελοπόννησο. Με έβαλαν να μείνω στο ίδιο δωμάτιο με την Γ..., μια ηθοποιό λίγο μεγαλύτερή μου. Το βράδυ μετά την παράσταση εγώ διάβαζα οσότου αποκοιμηθώ ενώ εκείνη έγραφε γράμματα. «Πού γράφεις;», τη ρώτησα. «Ε να, στη δικιά μου...», απάντησε. Αργά τη νύχτα ξύπνησα από ένα χέρι που με πασπάτευε. Μου άνοιξαν κι εμένα κάποιες ορέξεις, γύρισα και... Την επόμενη νύχτα εκείνη έγραφε ξανά. «Πού γράφεις πάλι;», απόρησα. «Σε σένα», αποκρίθηκε.
... Γνώρισα κάποτε στο «Καφέ Σπορ» στην Ομόνοια ένα όμορφο, πολύ θηλυπρεπές αγόρι που αργότερα έγινε τραβεστί. Αυτός είχε στοιχηματίσει με τους φίλους του ότι θα με «έριχνε». Το μαθαίνω εγώ κι από περιέργεια τον καλώ στο ξενοδοχείο μου. Έρχεται με ένα κουτί πάστες. Καθήσαμε, τις φάγαμε με τα χέρια και ύστερα, αφού με αγκάλιασε τρυφερά, με έπιασε και μου έκανε έρωτα σαν πραγματικό αρσενικό. Κέρδισε εκείνος το στοίχημα κι εγώ την εμπειρία!
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε πρώτη φορά στο περιοδικό "Υποβρύχιο" τον Μάιο του 2006.
σχόλια