«Είναι η τελευταία προειδοποίηση» λένε οι επιστήμονες πίσω από την πιο εκτεταμένη μέχρι σήμερα έρευνα, σχετικά με τους κινδύνους της αύξησης των παγκόσμιων θερμοκρασιών στον πλανήτη.
Η δραματική έκθεση για τη διατήρηση της ανόδου της θερμοκρασίας κάτω από 1,5 βαθμούς Κελσίου, ισχυρίζεται πως ο στόχος έχει εκτροχιαστεί.
«Αυτή είναι η τελευταία μας ευκαιρία για να μην φτάσουμε σε μη αναστρέψιμη κατάσταση, αλλά η λήψη αποφάσεων πρέπει να γίνει άμεσα και στοχευμένα», λένε.
Μετά από τριετή έρευνα και μια εβδομάδα διαπραγματεύσεων μεταξύ επιστημόνων και κυβερνητικών αξιωματούχων σε συνάντηση στη Νότια Κορέα, η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) εξέδωσε την ειδική έκθεση σχετικά με τον αντίκτυπο της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμούς.
Η 400σέλιδη έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) καταλήγει σε μία δύσκολη και ξεκάθαρη διαπίστωση: η πολιτική των μικρών βημάτων δεν αρκεί.
«Μάς λέει ότι αν δεν αναλάβουμε τώρα δράση, βαδίζουμε προς έναν κόσμο όπου θα ασχολούμαστε διαρκώς με την διαχείριση κρίσεων», λέει η κλιματολόγος Valerie Masson-Delmotte.
«Υπάρχουν δράσεις σε εξέλιξη ανά τον κόσμο, αλλά πρέπει να επιταχυνθούν. Το πραγματικό ερώτημα είναι: οι άνθρωποι είναι έτοιμοι να δραστηριοποιηθούν και θα υπάρχει επαρκής συλλογική πολιτική βούληση;».
Η σύνοψη της έκθεσης δόθηκε σήμερα στην δημοσιότητα και απευθύνεται στα κέντρα λήψης πολιτικών αποφάσεων. Προειδοποιεί για τις επιπτώσεις που θα έχει η πέραν της κατά 1,5 βαθμό Κελσίου αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Ορισμένα είναι ήδη παρόντα : κύματα καύσωνα, εξαφάνιση ειδών, αποσταθεροποίηση των πάγων των πόλων από όπου θα προέλθει μακροπρόθεσμα η άνοδος της στάθμης των θαλασσών.
«Κάθε επιπλέον μικρή άνοδος της θερμοκρασίας μετρά, πόσο μάλλον αν ξεπεράσουμε τον 1,5 βαθμό αύξησης που σημαίνει αναντίστρεπτες επιπτώσεις, όπως η απώλεια ορισμένων οικοσυστημάτων», εξηγεί ο Hans-Otto Portner, συμπροεδρεύων της συνόδου της IPCC που συγκέντρωσε τη περασμένη εβδομάδα ερευνητές και εκπροσώπους κρατών στην Νότια Κορέα.
Εάν ο υδράργυρος συνεχίσει να ανεβαίνει με τον σημερινό ρυθμό, υπό το βάρος των εκπομπών των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, θα φθάσει τον +1,5 βαθμό Κελσίου ανάμεσα στο 2030 και το 2052, προειδοποιεί η έκθεση που βασίζεται σε περισσότερες από 6.000 έρευνες. Και αν τα κράτη παραμείνουν στις δεσμεύσεις τους για την μείωση των εκπομπών αερίων όπως τίθενται στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού, πριν από το τέλος του αιώνα η θερμοκρασία του πλανήτη θα έχει αυξηθεί κατά 3 βαθμούς Κελσίου.
Άρα, τι πρέπει να γίνει, την ώρα που οι εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου αυξήθηκαν παγκοσμίως το 2017;
Για την IPCC η κατάσταση είναι σαφής: για να παραμείνει ο πλανήτης στον +1,5 βαθμό Κελσίου, οι εκπομπές CO2 θα πρέπει να μειωθούν δραστικά πριν από το 2030 (-45% μέχρι το 2030) και ο κόσμος θα πρέπει θα φθάσει σε «ουδετερότητα άνθρακα» το 2050 (που σημαίνει ότι θα πρέπει να σταματήσουμε να απελευθερώνουμε στην ατμόσφαιρα περισσότερο CO2 από αυτό που μπορούμε να απορροφήσουμε).
«Τα επόμενα χρόνια θα είναι τα πιο αποφασιστικά στην ιστορία μας»
Πόλεις βιομηχανίες, ενέργεια, κατασκευαστικός τομέας...όλοι οι τομείς καλούνται να προσαρμοστούν σε δραστικές περικοπές εκπομπών. Η παραμονή στο επίπεδο + 1,5 βαθμού Κελσίου σημαίνει «ταχεία μετάβαση» και «ένα τεράστιο πεδίο εφαρμογής».
Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή επικεντρώνεται στην ενέργεια, αφού ο άνθρακας, το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο ευθύνονται για τα τρία τέταρτα των εκπομπών. και προτείνει σειρά σεναρίων που υποστηρίζονται από ακριβείς υπολογισμούς και περιλαμβάνουν διάφορους συνδυασμούς μέτρων.
«Η έκθεση δίνει τους παράγοντες λήψης πολιτικών αποφάσεων την πληροφορία που τους χρειάζεται για να λάβουν αποφάσεις, λαμβάνοντας υπ΄όψιν ταυτόχρονα τις ανάγκες των πληθυσμών τους», εξηγεί η Νοτιοαφρικανή Debra Roberts , άλλη συμπροεδρεύουσα της συνόδου. «Τα επόμενα χρόνια θα είναι τα πιο αποφασιστικά στην ιστορία μας».
«Προσπαθήσαμε να δούμε εάν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την συγκράτηση της ανόδου στον +1,5 βαθμό», συνοψίζει ο Jim Skea του Imperial College του Λονδίνου. «Και ναι, οι νόμοι της Φυσικής και της Χημείας το επιτρέπουν, καθώς και η τεχνολογία, η αλλαγή των τρόπων ζωής και οι επενδύσεις. Το τελευταίο πράγμα στο οποίο δεν μπορούν να απαντήσουν οι επιστήμονες είναι αν είναι πολιτικά και θεσμικά εφικτό. Επιδώσαμε τα μηνύματα στις κυβερνήσεις, τούς δώσαμε τις αποδείξεις. Επαφίεται σε αυτούς».
Η Συμμαχία των μικρών νησιωτικών κρατών, αιχμή του δόρατος των προσπαθειών για να εγγραφεί ο στόχος του «1,5» στην συμφωνία του Παρισιού καλεί «τα πολιτισμένα κράτη να αναλάβουν τις ευθύνες τους ενισχύοντας τις προσπάθειες για την μείωση των εκπομπών».
«Η έκθεση δείχνει ότι δεν έχουμε παρά μία ευκαιρία, από τις μικρότερες, για να αποφύγουμε τις αδιανόητες καταστροφές στο κλιματικό σύστημα στο οποίο οφείλουμε την ζωή μας», λέει ο Amjad Abdulla, «πεπεισμένος ότι οι ιστορικοί θα αντιμετωπίσουν τα συμπεράσματα αυτά της IPCC ως σημείο κλειδί της ιστορίας του ανθρωπίνου είδους».
«Θα τα καταφέρουμε εγκαίρως; Κανείς δεν ξέρει», λέει η Kaisa Kosonen, υπεύθυνη για το Κλίμα στην Greenpeace. «Αυτό που έχει σημασία είναι να αποφασίσουμε να προσπαθήσουμε και να το κάνουμε προτεραιότητά μας. Μόνο τότε θα έχουμε μία πιθανότητα να προστατευθούμε από τις επιπτώσεις που μάς αναγγέλλει η επιστήμη.
Η ανακοίνωση του WWF
Η Ειδική έκθεση για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1.5 βαθμούς Κελσίου (Special Report on Global Warming of 1.5°C) του Διακυβερνητικού Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ (Intergovernmental Panel on Climate Change -IPCC) που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, εξετάζει τις προοπτικές περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1.5 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά όρια και υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη για άμεση δράση.
Με έγκριση των 195 κρατών μελών του IPCC, η συγκεκριμένη έκθεση αποτελεί το πιο σημαντικό έως τώρα επιστημονικό κείμενο για την κλιματική αλλαγή. Στο πλαίσιο αυτό, το WWF καλεί τις κυβερνήσεις να επιταχύνουν τις προσπάθειες τους, να καταρτίσουν πιο φιλόδοξα σχέδια κατά της κλιματικής αλλαγής ως το 2020 και να ανακοινώσουν τις αναθεωρημένες δεσμεύσεις τους κατά την 24η συνδιάσκεψη της Συμφωνίας Πλαίσιο κατά της Κλιματικής Αλλαγής των Ηνωμένων Εθνών.
Η έκθεση του ΟΗΕ επισημαίνει ότι το ενδεχόμενο αύξησης της θερμοκρασίας στους 2 βαθμούς Κελσίου θα έχει καταστροφικές συνέπειες όπως, άνοδο της στάθμης των θαλασσών, εξάπλωση των ερήμων, απώλεια φυσικών οικοτόπων και ειδών, λιώσιμο των πάγων και αύξηση του αριθμού έντονων καταιγίδων που θα επηρεάσουν δραματικά την υγεία των ανθρώπων, την ποιότητα ζωής, την ασφάλεια και την οικονομική ανάπτυξη.
Επιπλέον, η ολοκληρωτική απώλεια της φύσης θα είναι μεταξύ των μη αναστρέψιμων αυτών συνεπειών που η ανθρωπότητα θα κληθεί να αντιμετωπίσει εάν δεν περιοριστούν οι τρέχουσες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, με ό,τι αρνητικό αυτό συνεπάγεται για την κοινωνία, το περιβάλλον και την οικονομία. Αξίζει να σημειωθεί μάλιστα, ότι σε μια τέτοια περίπτωση που η οικολογική ισορροπία θα έχει διαταραχθεί πλήρως, η προσαρμογή και γενικότερα, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής θα είναι πλέον πρακτικά αδύνατη.
Οι υφιστάμενες δεσμεύσεις όπως αυτές απορρέουν από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα δεν είναι αρκετές για να περιορίσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη στους 2 βαθμούς Κελσίου, πολλώ δε μάλλον στους 1,5 βαθμούς Κελσίου, όπως ορίζει η συγκεκριμένη έρευνα. Όσο η μείωση των εκπομπών καθυστερεί, τόσο μεγαλύτερες θα είναι οι επιπτώσεις, από τις οποίες πολλές μη αναστρέψιμες, και πιο επώδυνα, αλλά και κοστοβόρα τα μέτρα που θα χρειαστεί να ληφθούν στο μέλλον.
Η έκθεση του IPCC, αλλά και μια περίληψη που τη συνοδεύει με την υπογραφή των πολιτικών εκπροσώπων- μελών του IPCC προέκυψε ως επιτακτική ανάγκη από τις κυβερνήσεις μετά την ιστορική παγκόσμια συνδιάσκεψη για το κλίμα στο Παρίσι το 2015, οπότε και συμφωνήθηκε η ανάληψη δράσης για περιορισμό της αύξησης της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας πολύ κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα και προσπάθεια διατήρησης της στους 1,5 βαθμούς Κελσίου.
«Η τελευταία έκθεση του IPCC δεν αφήνει κανένα περιθώριο παρερμηνείας. Δεν υπάρχει απολύτως κανένα περιθώριο καθυστέρησης για την ανάληψη δράσεων προστασίας από την κλιματική αλλαγή. Παρόλα αυτά δυστυχώς στην Ελλάδα, η μάχη ενάντια στη μεγαλύτερη απειλή του 21ου αιώνα, δεν είναι τίποτε παραπάνω από ένα σύνθημα.
Παρά την πανηγυρική έγκριση της παγκόσμιας Συμφωνίας για το κλίμα, η ελληνική κυβέρνηση στηρίζει με ζήλο τις εξορύξεις υδρογονανθράκων, ενώ προωθεί την κατασκευή νέων λιγνιτικών μονάδων που καίνε το πιο ρυπογόνο καύσιμο στον πλανήτη, προσπαθώντας ταυτόχρονα να παρατείνει και τη ζωή υφιστάμενων. Το WWF Ελλάς καλεί την κυβέρνηση να σταματήσει τώρα τα σχέδια εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου (https://support.wwf.gr/action/say-no-to-oil) και να δεσμευτεί τώρα για απεξάρτηση από τον λιγνίτη ως τις αρχές της δεκαετίας του 2030», δήλωσε ο Νίκος Μάντζαρης, υπεύθυνος του Τομέα ενέργειας και κλιματικής αλλαγής του WWF Ελλάς.
σχόλια